تاریخ انتشار:
بررسی راهبرد اصلاح‌طلبان برای مرحله دوم انتخابات مجلس دهم در گفت‌وگو با حسن رسولی عضو شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان
در سودای ۴۰ کرسی دیگر
زمان اندکی تا برگزاری انتخابات مجلس دهم مانده است. به هر حال هنوز تکلیف ۶۹ کرسی مشخص نشده و نمی‌توان در مورد ترکیب و رویکرد مجلس دهم به طور قطع نظر داد. بسیاری بر این باورند تا زمان مشخص نشدن نتایج، هرگونه اظهارنظری نسبی است. با این حال دو جریان سیاسی استرس زیادی را در دو هفته باقیمانده تا انتخابات دور دوم مجلس دهم تحمل می‌کنند.
زمان اندکی تا برگزاری انتخابات مجلس دهم مانده است. به هر حال هنوز تکلیف 69 کرسی مشخص نشده و نمی‌توان در مورد ترکیب و رویکرد مجلس دهم به طور قطع نظر داد. بسیاری بر این باورند تا زمان مشخص نشدن نتایج، هرگونه اظهارنظری نسبی است. با این حال دو جریان سیاسی استرس زیادی را در دو هفته باقیمانده تا انتخابات دور دوم مجلس دهم تحمل می‌کنند. فعالان سیاسی مضطربانه انتظار می‌کشند تا مشخص شود از این 69 نفر، چند نفر اصلاح‌طلب و چند نفر اصولگرا هستند. به هر حال 9 اردیبهشت‌ماه موعدی است که بسیاری از تحولات سیاسی شکل خواهد یافت مهم‌تر اینکه این مجلس، مجلسی خواهد بود که یک سال باقیمانده دولت اول روحانی را همراهی خواهد کرد و کابینه 96 را به پاستور خواهد فرستاد. از سویی این مجلس در دوران پسابرجام قرار است یاری‌گر دولت باشد. مجموعه این دل‌نگرانی‌ها موجب شد تجارت فردا گفت‌وگویی با سیدحسن رسولی عضو هیات مدیره بنیاد امید ایرانیان، بنیاد باران و عضو شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان در مورد چشم‌اندازهای پیش‌رو در مرحله دوم انتخابات داشته باشد.
در حال حاضر فرصت بسیار کمی تا برگزاری انتخابات دور دوم مجلس دهم باقیمانده است. در این مورد نظرات متفاوتی بیان شده است. از یک‌سو اصلاح‌طلبان اصرار دارند که در این مرحله هم برنده انتخابات هستند اما در برابر منتقدان دولت بر این باور هستند که نتایج انتخابات به سود آنها خواهد بود. به نظر شما این امکان وجود دارد که نتایج دور دوم انتخابات همچون نتایج انتخابات تهران به سود جریان اصلاحات باشد؟
راهبرد انتخاباتی سراسری اصلاح‌طلبان و حامیان دولت در مرحله دوم انتخابات مجلس دهم که روز جمعه 10 اردیبهشت‌ماه برگزار می‌شود در واقع همان راهبردهای تایید‌شده مرحله اول انتخابات مجلس دهم است.
شما تاکید دارید که تاکتیک‌های به کار گرفته‌شده در دور اول با دور دوم تفاوتی ندارد، آیا همان تاکتیک‌ها به کار گرفته می‌شود؟ آیا لازم نیست که در این مورد تجدیدنظری صورت بگیرد؟ به هر حال تاکتیک‌ها با توجه به شرایط زمانی و مکانی متفاوت می‌شود؟
خوشبختانه در حوزه انتخابیه تهران تمام 30 نامزد مورد حمایت جبهه اصلاحات وارد مجلس شدند و دیگر در تهران انتخاباتی برگزار نخواهد شد. همین عدم برگزاری انتخابات دور دوم، یک فرصت و فراغی را برای آقای دکتر محمدرضا عارف به عنوان نفر نخست شهر تهران که با رای بالایی وارد مجلس شدند فراهم کرده است تا بتوانند ضمن حضور در حوزه‌های انتخابیه باقیمانده شرایط را مورد بررسی قرار دهند. به این منظور برنامه‌ای تنظیم شده که ضمن اجابت درخواست‌های شورای هماهنگی ائتلاف‌های استانی اصلاح‌طلبان و حامیان دولت، آقای دکتر عارف و سایر اعضای شورای عالی سیاستگذاری ائتلاف اصلاح‌طلبان و حامیان دولت در هفته تبلیغات قانونی یعنی از دوم تا نهم اردیبهشت‌ماه در حوزه‌های انتخابیه حضور پیدا کنند.
شما به این نکته اشاره کردید که اعضای شورای عالی سیاستگذاری ائتلاف اصلاح‌طلبان در شهرستان‌ها حضور پیدا خواهند کرد. آیا این کار در قالب سخنرانی است یا اینکه حمایت از کاندیداها به صورت دیگری انجام می‌شود؟
اعضای شورای عالی سیاستگذاری ائتلاف اصلاح‌طلبان از نامزدهای مورد حمایت این ائتلاف پشتیبانی معنوی، سیاسی و تبلیغاتی را انجام می‌دهند تا به امید خدا در این انتخابات نیز نتیجه خوبی عاید اصلاح‌طلبان بشود و بدین‌ترتیب بتوانند اکثریت قابل توجهی از کرسی‌های مجلس دهم را به خود اختصاص دهند.
با توجه به اینکه دور اول انتخابات برگزار شد و اصلاح‌طلبان نتایج بسیار خوبی به دست آوردند، شما فکر می‌کنید که مشارکت مردم در شهرهایی که شاهد برگزاری انتخابات دور دوم است، در چه حدی است؟
من فکر می‌کنم با توجه به اینکه در دور اول انتخابات مجلس دهم به صورت بی‌سابقه‌ای مردم حوزه انتخابیه تهران به تمامی لیست 30نفره برای مجلس دهم و 15 نفر از نامزدهای مورد حمایت این جریان برای مجلس خبرگان دور پنجم رای دادند و سیاسی‌ترین رفتار انتخاباتی را پس از انقلاب رقم زده و به نمایش گذاشتند، این رفتار منسجم، یکپارچه و لیستی و تشکیلاتی مردم تهران در این مرحله یک پیام دارد و این پیام خواهد توانست افکار عمومی مردم در حوزه‌های انتخابیه باقیمانده را تحت تاثیر قرار داده و در 69 کرسی باقیمانده رقابت به صورت جدی، جریان پیدا کند. در این صورت مشارکت گسترده‌تر شده و این کار بازتاب گسترده سیاسی، اجتماعی خود را برجای خواهد گذاشت. از سوی دیگر این رویکرد به نفع نامزدهای مورد حمایت جریان اصلاحات خواهد بود.
سوال اساسی که در این مرحله مطرح می‌شود این است که آیا امکان دارد که بتوان پیش‌بینی واقع‌بینانه‌ای را نسبت به ترکیب مجلس دهم انجام داد. به صورت صریح‌تر فکر می‌کنید از 69 کرسی باقیمانده چقدر به جریان اصلاح‌طلبان و حامیان دولت برسد و چقدر منتقدان دولت شانس پیروزی داشته باشند؟ آیا امکان دارد که اصلاح‌طلبان بتوانند اکثریت موثری را در مجلس دهم تشکیل بدهند؟
با حضور اعضای عالی شورای سیاستگذاری و شخصیت‌های موثر اصلاح‌طلب در مناطق از جمله آقای دکتر عارف به عنوان نفر اول تهران و نیز انعکاس اثرات مثبت پیام رفتار انتخاباتی مردم تهران در سطح حوزه‌های انتخابیه طی یک برآورد واقع‌بینانه می‌توان گفت 35 تا 40 کرسی در اختیار اصلاح‌طلبان قرار خواهد گرفت.
به نظر شما اصلاح‌طلبان چقدر شانس دارند که بتوانند در مجلس دهم یک فراکسیون قوی و تاثیرگذار راه‌اندازی کنند؟
35، 40 کرسی به دست آمده در 10 اردیبهشت‌ماه، در کنار تعداد کرسی‌های به دست آمده می‌تواند فراکسیون خوب و تاثیرگذاری را در مجلس شکل بدهد. به هر حال رفتار انتخاباتی مردم تهران تاثیر زیادی در سطح کشور برجای گذاشت و مردم مشاهده کردند که حضور مردم می‌تواند نتایج خوبی را برای جناح اصلاح‌طلب به همراه داشته باشد.
شما در پاسخ به سوال من مرتب به این نکته اشاره کردید که نتایج انتخابات تهران می‌تواند در دور دوم روی نتایج انتخابات سایر حوزه‌ها تاثیر بگذارد. این ارزیابی در حالی از سوی شما ارائه می‌شود که بسیاری اعتقاد دارند تهران و رفتار سیاسی مردم آن با سایر نقاط کشور متفاوت است همچنان که در شهرهای کوچک دیگر رقابت بین اصولگرا و اصلاح‌طلب مطرح نبوده و سایر مولفه‌ها که اصلاً در شهری همچون تهران مطرح نیست در آن مناطق مطرح می‌شود. بنابراین الگوبرداری از تهران چندان درست نیست؟ شما در این مورد چه نظری دارید؟
به طور قطع و یقین مولفه‌های موثر در حوزه‌های انتخابیه تک‌نماینده‌ای علاوه بر متغیرهای سیاسی از معادلات محلی و بومی و قومی و عوامل دیگر تاثیر می‌پذیرد اما با توجه به بی‌سابقه بودن رفتار انتخاباتی مردم تهران من فکر می‌کنم که انتقال این پیام مهم سیاسی و تحول‌خواهانه در سطح حوزه‌های انتخاباتی باقیمانده بیشتر از گذشته به رفتار انتخاباتی، فکری و تشکیلاتی مردم این منطقه کمک کرده و جایگزین رفتار انتخاباتی چهره‌محور خواهد شد. در ضمن لازم است به این نکته اشاره کرد که در بسیاری از حوزه‌هایی که دارای کاندیدای اصلاح‌طلب شناخته‌شده برای مردم بودند ما شاهد این بودیم که رای‌دهندگان به این افراد رای داده و افکار عمومی اقبال بسیار خوبی نسبت به این چهره‌ها نشان دادند.
ارزیابی شما این است که با توجه به رفتار انتخاباتی مردم حتماً مردم سایر مناطق هم تحت تاثیر قرار خواهند گرفت و رفتاری همچون مردم تهران را در پیش خواهند گرفت و در نتیجه انتخابات به سود جریان اصلاح‌طلب تمام خواهد شد؟
من فکر می‌کنم که در بطن و متن افکار عمومی مردم ایران همواره تحول‌خواهی و نوخواهی وجود داشته است.
شما اطمینان دارید که این روحیه تحول‌خواهی این بار هم به سود جریان اصلاحات تمام می‌شود؟
بله، مردم در دور اول انتخابات مجلس دهم هم همین تمایل را به اثبات رساندند. این رویکرد همچنان ادامه خواهد یافت. مردم ثابت کردند که همواره دنبال تحول‌خواهی هستند همچنان که در خرداد سال 92 یک بار نشان دادند که خواهان تغییر وضعیت موجود هستند. به همین دلیل به صورت یکپارچه در سراسر ایران با رای به آقای دکتر روحانی موجب شدند ساختار قدرت در قوه مجریه تغییری اساسی را تجربه کند. در همان زمان مردم نتیجه خوبی گرفتند. این رویکرد یک بار دیگر از سوی مردم تهران در انتخابات دور اول تهران تکرار شد و اگر عزم و اراده بی‌سابقه مردم تهران نبود این نتیجه به دست نمی‌آمد.
شما در حالی انتخابات مجلس را با ریاست جمهوری مقایسه می‌کنید که به دلیل برخی اختلافات ساختاری، نمی‌توان این دو را با هم مقایسه کرد. در این مورد چه ارزیابی دارید؟
فکر می‌کنم به‌رغم اینکه انتخابات مجلس با انتخابات ریاست‌جمهوری تفاوت‌هایی دارد و از سوی دیگر بین رفتار سیاسی مردم تهران در انتخابات دور اول مجلس دهم با رفتار سیاسی مردم حوزه‌های انتخابیه تک‌نماینده‌ای تفاوت‌هایی مشاهده می‌شود که به بخشی از آن اشاره کردم، با این حال می‌توان گفت با توجه به پیام انتخاباتی مرکز کشور، که هم در عرصه داخلی و هم در عرصه بین‌المللی از اثربخشی بیشتری برخوردار است، می‌توان این ارزیابی را داشت که در مرحله دوم هم ما همچنان شاهد حضور گسترده مردم خواهیم بود و از سویی رفتار مردم در حوزه‌های تک‌نماینده به مراتب سیاسی‌تر خواهد بود.
شما به بالاتر بودن میزان مشارکت مردم در مرحله دوم انتخابات اشاره کردید. این در حالی است که همیشه میزان مشارکت مردم در دور دوم انتخابات کمتر است و آمار وزارت کشور هم این نکته را تایید می‌کند. برای ممانعت از مشارکت کمتر آیا تدابیری را درنظر گرفته‌اید و می‌خواهید چه راهکارهایی را در پیش بگیرید تا میزان مشارکت مردم کاهش پیدا نکند و مردم به حضور در انتخابات تشویق شوند؟
حضور چهره‌های موثر ملی در حوزه‌های انتخابیه، تقاضا از احزاب و گروه‌های سیاسی برای اطلاع‌رسانی بیشتر و انتظار از رسانه ملی برای جبران رفتار غیرمشارکت‌جویانه در دور اول انتخابات و سایر پشتیبانی‌های معنوی، سیاسی و تبلیغاتی از جمله ساز و کارهایی است که در نظر گرفته شده است تا میزان مشارکت مردم افزایش یابد. چون در سایه افزایش مشارکت است که جبهه اصلاحات می‌تواند به اهداف خود دست پیدا کند، همچنان که در انتخابات تهران هم این اتفاق رخ داد و تمام لیست 30نفره جناح حامی دولت وارد مجلس شدند. حال اگر مشارکت کمتر بود بعید به نظر می‌رسید که این نتایج حاصل بشود.
شما به انتظارات خود از صدا و سیما برای بسترسازی برای افزایش مشارکت مردم در دور دوم انتخابات اشاره کردید و از برخورد صدا و سیما در دور اول گلایه کردید. این انتقادات شما در حالی مطرح می‌شود که این رسانه به این اعتراض‌ها توجهی نکرده و اصولاً انتقادات را نادیده می‌گیرد. در حال حاضر چطور انتظار دارید که صدا و سیما توقعات شما را برآورده کند؟ به عبارت دیگر اگر یکی از مولفه‌ها این باشد که شما نمی‌توانید شاهد افزایش مشارکت مردم در دور دوم انتخابات باشید، برای جلوگیری از این اتفاق چه تدابیری را در نظر گرفتید تا ضمن عدم همکاری صدا و سیما با جبهه اصلاحات اهداف مورد نظر محقق شود؟
متاسفانه جریان اصلاحات و حامیان دولت سهم و نقشی در برنامه‌ریزی و راهبری رسانه ملی ندارند.
در این شرایط جناح اصلاح‌طلب چه کاری را می‌تواند انجام بدهد در حالی که صدا و سیما به نظرات منتقدانش توجه نمی‌کند؟
تنها کاری که می‌توان انجام داد این است که با استفاده از حقوق شهروندی و در راستای کمک به منافع ملی همانند ادوار گذشته انتخاباتی به انتظار افکار عمومی از صدا و سیما اشاره کرده و آن را بار دیگر مورد تاکید قرار دهیم. رسانه ملی لازم است در جهت افزایش مشارکت انتخاباتی و شور انتخاباتی در بین مردم جامعه انجام وظیفه کند و از تمام توان خود بهره بگیرد تا افراد را بیشتر به افزایش مشارکت تشویق و ترغیب کند.
فارغ از مشارکت گسترده مردم که منجر به این نتیجه شگفت‌آور شد بسیاری بارها به این موضوع اشاره کردند که یک ویدئو سه دقیقه‌ای دعوت مردم به شرکت گسترده در انتخابات و رای به تمامی افراد هر دو لیست، نقش مهمی در حصول این نتیجه داشت. این پرسش مطرح است که آیا امکان دارد ویدئویی مشابه برای دور دوم انتخابات تهیه شود تا مشارکت مردم بالا برود، به هر حال این نگرانی وجود دارد که برنده انتخابات حامیان دولت نباشند و نتوانند کرسی‌های بیشتری را در مجلس به دست بیاورند؟
پیام انتخاباتی یاد شده از طریق ستاد انتخاباتی اصلاح‌طلبان و حامیان دولت تنها برای حوزه انتخابیه تهران استفاده شده بود.
یعنی بعید است که برای شهرستان‌ها هم از این ویدئو استفاده شود؟
اینکه امکان تجربه این موضوع برای حوزه‌های دیگر هست یا خیر را باید کارگروه تبلیغاتی و اطلاع‌رسانی اصلاح‌طلبان و حامیان دولت تعیین کند. این پیشنهاد در صورتی که مورد تایید کاندیداها قرار بگیرد، قابلیت طرح پیدا خواهد کرد و موضوع مورد بررسی قرار خواهد گرفت تا نتیجه مطلوب عاید ستاد اصلاح‌طلبان و حامیان دولت بشود.
به دنبال اتفاقی که در مورد آرای خانم مینو خالقی در اصفهان رخ داد یک نگرانی وجود دارد که مبادا این اتفاق در سایر حوزه‌ها هم رخ بدهد. شما در این مورد چه تدابیری را به کار بسته‌اید تا مانع افزایش نگرانی منجر به کاهش مشارکت در مردم بشوید؟
نفر سوم در حوزه انتخابیه اصفهان رای بالایی به دست آورده بود و باید به طور طبیعی وارد مجلس می‌شد اما از ورود به مجلس بازماند. اقدام بخش نظارتی در مورد خانم مینو خالقی و ابطال آرای ایشان در نوع خود بی‌سابقه بوده و پیامد مثبتی به همراه نخواهد داشت. با توجه به اینکه جریان اصلاحات به این محدودیت‌ها عادت کرده است به نظر می‌رسد که باید اطلاع‌رسانی دقیق دوستان ما در حوزه‌های باقیمانده به صورت دقیق انجام شود و آنها بایستی ارتباط بهتری با رای‌دهندگان برقرار کنند تا مشارکت مردم افزایش یافته و ناامیدی در بین مردم گسترش نیابد. هرچقدر مشارکت بیشتر باشد، تعداد بیشتری از مردم می‌توانند ضمن بهره‌گیری از حقوق شهروندی خود در انتخابات شرکت کرده و در تعیین ترکیب قوه مقننه موثر باشند. در این صورت مجلسی کارآمد و موثر شکل خواهد گرفت که تلاش دارد تا حل مشکلات مردم را در اولویت کاری خود قرار بدهد و همواره دغدغه مردم را داشته باشد.
با توجه به پیش‌بینی صورت‌گرفته فکر می‌کنید در مجلس دهم چند نماینده اصلاح‌طلب و همراه با دولت داشته باشیم؟ به عبارت دیگر نماینده‌های اصلاح‌طلب و حامی دولت از تاثیرگذاری لازم برخوردار هستند؟
ائتلاف اصلاح‌طلبان و هواداران دولت در دوران پسابرجام یک ائتلاف راهبردی، پایدار و درازمدت خواهد بود. در مرحله دوم این ائتلاف ادامه خواهد داشت. تاکنون 124 کرسی نصیب اصلاح‌طلبان شده است. با احتساب پیش‌بینی صورت‌گرفته و کسب 35 تا 40 کرسی در دور دوم می‌توان گفت این ائتلاف از وزن قابل قبولی برخوردار خواهد شد. با احتساب مستقلان راه‌یافته در دور اول و دور دوم می‌توان گفت گرایش بیشتری به اصلاح‌طلبان و حامیان دولت وجود خواهد داشت.
مهم‌ترین دغدغه در حال حاضر این است که مجلس دهم چقدر با دولت تعامل خواهد داشت و آیا می‌تواند به وظیفه خود در دوران پسابرجام عمل کرده و دولت را یاری برساند. به هر حال ما در مجلس نهم شاهد بودیم که در برخی از موارد تعامل مجلس با دولت کمرنگ شده و در برخی از مواقع چوب لای چرخ دولت گذاشته می‌شد؟
صرف‌نظر از ترکیب سیاسی مجلس آینده مجلس دهم به مراتب کارآمدتر بوده و در کل مجلسی آرام خواهد بود. این مجلس نسبت به همراهی مسوولانه با دولت، ضمن حفظ جایگاه و شأن خود، نمره قابل قبول‌تری از مجلس نهم دریافت خواهد کرد و در این مجلس شاهد انسجام بیشتری خواهیم بود. دیگر شاهد وقوع رویدادهای تلخی همچون یکشنبه سیاهی که در دوره آقای احمدی‌نژاد رخ داد، نخواهیم بود. این مجلس با کار کارشناسی بیشتر خواهد توانست دولت را در دوران پسابرجام همراهی کند و به دولت ایده بدهد. به هر حال همراهی مجلس با دولت موجب خواهد شد تا دولت بهتر بتواند طرح‌های خود را پیش برد و به اهداف موردنظر دست پیدا کند.
در حال حاضر فرصت بسیار کمی تا برگزاری انتخابات دور دوم مجلس دهم باقیمانده است. در این مورد نظرات متفاوتی بیان شده است. از یک‌سو اصلاح‌طلبان اصرار دارند که در این مرحله هم برنده انتخابات هستند اما در برابر منتقدان دولت بر این باور هستند که نتایج انتخابات به سود آنها خواهد بود. به نظر شما این امکان وجود دارد که نتایج دور دوم انتخابات همچون نتایج انتخابات تهران به سود جریان اصلاحات باشد؟
راهبرد انتخاباتی سراسری اصلاح‌طلبان و حامیان دولت در مرحله دوم انتخابات مجلس دهم که روز جمعه 10 اردیبهشت‌ماه برگزار می‌شود در واقع همان راهبردهای تایید‌شده مرحله اول انتخابات مجلس دهم است.
شما تاکید دارید که تاکتیک‌های به کار گرفته‌شده در دور اول با دور دوم تفاوتی ندارد، آیا همان تاکتیک‌ها به کار گرفته می‌شود؟ آیا لازم نیست که در این مورد تجدیدنظری صورت بگیرد؟ به هر حال تاکتیک‌ها با توجه به شرایط زمانی و مکانی متفاوت می‌شود؟
خوشبختانه در حوزه انتخابیه تهران تمام 30 نامزد مورد حمایت جبهه اصلاحات وارد مجلس شدند و دیگر در تهران انتخاباتی برگزار نخواهد شد. همین عدم برگزاری انتخابات دور دوم، یک فرصت و فراغی را برای آقای دکتر محمدرضا عارف به عنوان نفر نخست شهر تهران که با رای بالایی وارد مجلس شدند فراهم کرده است تا بتوانند ضمن حضور در حوزه‌های انتخابیه باقیمانده شرایط را مورد بررسی قرار دهند. به این منظور برنامه‌ای تنظیم شده که ضمن اجابت درخواست‌های شورای هماهنگی ائتلاف‌های استانی اصلاح‌طلبان و حامیان دولت، آقای دکتر عارف و سایر اعضای شورای عالی سیاستگذاری ائتلاف اصلاح‌طلبان و حامیان دولت در هفته تبلیغات قانونی یعنی از دوم تا نهم اردیبهشت‌ماه در حوزه‌های انتخابیه حضور پیدا کنند.
شما به این نکته اشاره کردید که اعضای شورای عالی سیاستگذاری ائتلاف اصلاح‌طلبان در شهرستان‌ها حضور پیدا خواهند کرد. آیا این کار در قالب سخنرانی است یا اینکه حمایت از کاندیداها به صورت دیگری انجام می‌شود؟
اعضای شورای عالی سیاستگذاری ائتلاف اصلاح‌طلبان از نامزدهای مورد حمایت این ائتلاف پشتیبانی معنوی، سیاسی و تبلیغاتی را انجام می‌دهند تا به امید خدا در این انتخابات نیز نتیجه خوبی عاید اصلاح‌طلبان بشود و بدین‌ترتیب بتوانند اکثریت قابل توجهی از کرسی‌های مجلس دهم را به خود اختصاص دهند.
با توجه به اینکه دور اول انتخابات برگزار شد و اصلاح‌طلبان نتایج بسیار خوبی به دست آوردند، شما فکر می‌کنید که مشارکت مردم در شهرهایی که شاهد برگزاری انتخابات دور دوم است، در چه حدی است؟
من فکر می‌کنم با توجه به اینکه در دور اول انتخابات مجلس دهم به صورت بی‌سابقه‌ای مردم حوزه انتخابیه تهران به تمامی لیست 30نفره برای مجلس دهم و 15 نفر از نامزدهای مورد حمایت این جریان برای مجلس خبرگان دور پنجم رای دادند و سیاسی‌ترین رفتار انتخاباتی را پس از انقلاب رقم زده و به نمایش گذاشتند، این رفتار منسجم، یکپارچه و لیستی و تشکیلاتی مردم تهران در این مرحله یک پیام دارد و این پیام خواهد توانست افکار عمومی مردم در حوزه‌های انتخابیه باقیمانده را تحت تاثیر قرار داده و در 69 کرسی باقیمانده رقابت به صورت جدی، جریان پیدا کند. در این صورت مشارکت گسترده‌تر شده و این کار بازتاب گسترده سیاسی، اجتماعی خود را برجای خواهد گذاشت. از سوی دیگر این رویکرد به نفع نامزدهای مورد حمایت جریان اصلاحات خواهد بود.
سوال اساسی که در این مرحله مطرح می‌شود این است که آیا امکان دارد که بتوان پیش‌بینی واقع‌بینانه‌ای را نسبت به ترکیب مجلس دهم انجام داد. به صورت صریح‌تر فکر می‌کنید از 69 کرسی باقیمانده چقدر به جریان اصلاح‌طلبان و حامیان دولت برسد و چقدر منتقدان دولت شانس پیروزی داشته باشند؟ آیا امکان دارد که اصلاح‌طلبان بتوانند اکثریت موثری را در مجلس دهم تشکیل بدهند؟
با حضور اعضای عالی شورای سیاستگذاری و شخصیت‌های موثر اصلاح‌طلب در مناطق از جمله آقای دکتر عارف به عنوان نفر اول تهران و نیز انعکاس اثرات مثبت پیام رفتار انتخاباتی مردم تهران در سطح حوزه‌های انتخابیه طی یک برآورد واقع‌بینانه می‌توان گفت 35 تا 40 کرسی در اختیار اصلاح‌طلبان قرار خواهد گرفت.
به نظر شما اصلاح‌طلبان چقدر شانس دارند که بتوانند در مجلس دهم یک فراکسیون قوی و تاثیرگذار راه‌اندازی کنند؟
35، 40 کرسی به دست آمده در 10 اردیبهشت‌ماه، در کنار تعداد کرسی‌های به دست آمده می‌تواند فراکسیون خوب و تاثیرگذاری را در مجلس شکل بدهد. به هر حال رفتار انتخاباتی مردم تهران تاثیر زیادی در سطح کشور برجای گذاشت و مردم مشاهده کردند که حضور مردم می‌تواند نتایج خوبی را برای جناح اصلاح‌طلب به همراه داشته باشد.
شما در پاسخ به سوال من مرتب به این نکته اشاره کردید که نتایج انتخابات تهران می‌تواند در دور دوم روی نتایج انتخابات سایر حوزه‌ها تاثیر بگذارد. این ارزیابی در حالی از سوی شما ارائه می‌شود که بسیاری اعتقاد دارند تهران و رفتار سیاسی مردم آن با سایر نقاط کشور متفاوت است همچنان که در شهرهای کوچک دیگر رقابت بین اصولگرا و اصلاح‌طلب مطرح نبوده و سایر مولفه‌ها که اصلاً در شهری همچون تهران مطرح نیست در آن مناطق مطرح می‌شود. بنابراین الگوبرداری از تهران چندان درست نیست؟ شما در این مورد چه نظری دارید؟
به طور قطع و یقین مولفه‌های موثر در حوزه‌های انتخابیه تک‌نماینده‌ای علاوه بر متغیرهای سیاسی از معادلات محلی و بومی و قومی و عوامل دیگر تاثیر می‌پذیرد اما با توجه به بی‌سابقه بودن رفتار انتخاباتی مردم تهران من فکر می‌کنم که انتقال این پیام مهم سیاسی و تحول‌خواهانه در سطح حوزه‌های انتخاباتی باقیمانده بیشتر از گذشته به رفتار انتخاباتی، فکری و تشکیلاتی مردم این منطقه کمک کرده و جایگزین رفتار انتخاباتی چهره‌محور خواهد شد. در ضمن لازم است به این نکته اشاره کرد که در بسیاری از حوزه‌هایی که دارای کاندیدای اصلاح‌طلب شناخته‌شده برای مردم بودند ما شاهد این بودیم که رای‌دهندگان به این افراد رای داده و افکار عمومی اقبال بسیار خوبی نسبت به این چهره‌ها نشان دادند.
ارزیابی شما این است که با توجه به رفتار انتخاباتی مردم حتماً مردم سایر مناطق هم تحت تاثیر قرار خواهند گرفت و رفتاری همچون مردم تهران را در پیش خواهند گرفت و در نتیجه انتخابات به سود جریان اصلاح‌طلب تمام خواهد شد؟
من فکر می‌کنم که در بطن و متن افکار عمومی مردم ایران همواره تحول‌خواهی و نوخواهی وجود داشته است.
شما اطمینان دارید که این روحیه تحول‌خواهی این بار هم به سود جریان اصلاحات تمام می‌شود؟
بله، مردم در دور اول انتخابات مجلس دهم هم همین تمایل را به اثبات رساندند. این رویکرد همچنان ادامه خواهد یافت. مردم ثابت کردند که همواره دنبال تحول‌خواهی هستند همچنان که در خرداد سال 92 یک بار نشان دادند که خواهان تغییر وضعیت موجود هستند. به همین دلیل به صورت یکپارچه در سراسر ایران با رای به آقای دکتر روحانی موجب شدند ساختار قدرت در قوه مجریه تغییری اساسی را تجربه کند. در همان زمان مردم نتیجه خوبی گرفتند. این رویکرد یک بار دیگر از سوی مردم تهران در انتخابات دور اول تهران تکرار شد و اگر عزم و اراده بی‌سابقه مردم تهران نبود این نتیجه به دست نمی‌آمد.
شما در حالی انتخابات مجلس را با ریاست جمهوری مقایسه می‌کنید که به دلیل برخی اختلافات ساختاری، نمی‌توان این دو را با هم مقایسه کرد. در این مورد چه ارزیابی دارید؟
فکر می‌کنم به‌رغم اینکه انتخابات مجلس با انتخابات ریاست‌جمهوری تفاوت‌هایی دارد و از سوی دیگر بین رفتار سیاسی مردم تهران در انتخابات دور اول مجلس دهم با رفتار سیاسی مردم حوزه‌های انتخابیه تک‌نماینده‌ای تفاوت‌هایی مشاهده می‌شود که به بخشی از آن اشاره کردم، با این حال می‌توان گفت با توجه به پیام انتخاباتی مرکز کشور، که هم در عرصه داخلی و هم در عرصه بین‌المللی از اثربخشی بیشتری برخوردار است، می‌توان این ارزیابی را داشت که در مرحله دوم هم ما همچنان شاهد حضور گسترده مردم خواهیم بود و از سویی رفتار مردم در حوزه‌های تک‌نماینده به مراتب سیاسی‌تر خواهد بود.
شما به بالاتر بودن میزان مشارکت مردم در مرحله دوم انتخابات اشاره کردید. این در حالی است که همیشه میزان مشارکت مردم در دور دوم انتخابات کمتر است و آمار وزارت کشور هم این نکته را تایید می‌کند. برای ممانعت از مشارکت کمتر آیا تدابیری را درنظر گرفته‌اید و می‌خواهید چه راهکارهایی را در پیش بگیرید تا میزان مشارکت مردم کاهش پیدا نکند و مردم به حضور در انتخابات تشویق شوند؟
حضور چهره‌های موثر ملی در حوزه‌های انتخابیه، تقاضا از احزاب و گروه‌های سیاسی برای اطلاع‌رسانی بیشتر و انتظار از رسانه ملی برای جبران رفتار غیرمشارکت‌جویانه در دور اول انتخابات و سایر پشتیبانی‌های معنوی، سیاسی و تبلیغاتی از جمله ساز و کارهایی است که در نظر گرفته شده است تا میزان مشارکت مردم افزایش یابد. چون در سایه افزایش مشارکت است که جبهه اصلاحات می‌تواند به اهداف خود دست پیدا کند، همچنان که در انتخابات تهران هم این اتفاق رخ داد و تمام لیست 30نفره جناح حامی دولت وارد مجلس شدند. حال اگر مشارکت کمتر بود بعید به نظر می‌رسید که این نتایج حاصل بشود.
شما به انتظارات خود از صدا و سیما برای بسترسازی برای افزایش مشارکت مردم در دور دوم انتخابات اشاره کردید و از برخورد صدا و سیما در دور اول گلایه کردید. این انتقادات شما در حالی مطرح می‌شود که این رسانه به این اعتراض‌ها توجهی نکرده و اصولاً انتقادات را نادیده می‌گیرد. در حال حاضر چطور انتظار دارید که صدا و سیما توقعات شما را برآورده کند؟ به عبارت دیگر اگر یکی از مولفه‌ها این باشد که شما نمی‌توانید شاهد افزایش مشارکت مردم در دور دوم انتخابات باشید، برای جلوگیری از این اتفاق چه تدابیری را در نظر گرفتید تا ضمن عدم همکاری صدا و سیما با جبهه اصلاحات اهداف مورد نظر محقق شود؟
متاسفانه جریان اصلاحات و حامیان دولت سهم و نقشی در برنامه‌ریزی و راهبری رسانه ملی ندارند.
ائتلاف اصلاح‌طلبان و هواداران دولت در دوران پسابرجام یک ائتلاف راهبردی، پایدار و درازمدت خواهد بود. در مرحله دوم این ائتلاف ادامه خواهد داشت. تاکنون ۱۲۴ کرسی نصیب اصلاح‌طلبان شده است. با احتساب پیش‌بینی صورت‌گرفته و کسب ۳۵ تا ۴۰ کرسی در دور دوم می‌توان گفت این ائتلاف از وزن قابل قبولی برخوردار خواهد شد.
در این شرایط جناح اصلاح‌طلب چه کاری را می‌تواند انجام بدهد در حالی که صدا و سیما به نظرات منتقدانش توجه نمی‌کند؟
تنها کاری که می‌توان انجام داد این است که با استفاده از حقوق شهروندی و در راستای کمک به منافع ملی همانند ادوار گذشته انتخاباتی به انتظار افکار عمومی از صدا و سیما اشاره کرده و آن را بار دیگر مورد تاکید قرار دهیم. رسانه ملی لازم است در جهت افزایش مشارکت انتخاباتی و شور انتخاباتی در بین مردم جامعه انجام وظیفه کند و از تمام توان خود بهره بگیرد تا افراد را بیشتر به افزایش مشارکت تشویق و ترغیب کند.
فارغ از مشارکت گسترده مردم که منجر به این نتیجه شگفت‌آور شد بسیاری بارها به این موضوع اشاره کردند که یک ویدئو سه دقیقه‌ای دعوت مردم به شرکت گسترده در انتخابات و رای به تمامی افراد هر دو لیست، نقش مهمی در حصول این نتیجه داشت. این پرسش مطرح است که آیا امکان دارد ویدئویی مشابه برای دور دوم انتخابات تهیه شود تا مشارکت مردم بالا برود، به هر حال این نگرانی وجود دارد که برنده انتخابات حامیان دولت نباشند و نتوانند کرسی‌های بیشتری را در مجلس به دست بیاورند؟
پیام انتخاباتی یاد شده از طریق ستاد انتخاباتی اصلاح‌طلبان و حامیان دولت تنها برای حوزه انتخابیه تهران استفاده شده بود.
یعنی بعید است که برای شهرستان‌ها هم از این ویدئو استفاده شود؟
اینکه امکان تجربه این موضوع برای حوزه‌های دیگر هست یا خیر را باید کارگروه تبلیغاتی و اطلاع‌رسانی اصلاح‌طلبان و حامیان دولت تعیین کند. این پیشنهاد در صورتی که مورد تایید کاندیداها قرار بگیرد، قابلیت طرح پیدا خواهد کرد و موضوع مورد بررسی قرار خواهد گرفت تا نتیجه مطلوب عاید ستاد اصلاح‌طلبان و حامیان دولت بشود.
به دنبال اتفاقی که در مورد آرای خانم مینو خالقی در اصفهان رخ داد یک نگرانی وجود دارد که مبادا این اتفاق در سایر حوزه‌ها هم رخ بدهد. شما در این مورد چه تدابیری را به کار بسته‌اید تا مانع افزایش نگرانی منجر به کاهش مشارکت در مردم بشوید؟
نفر سوم در حوزه انتخابیه اصفهان رای بالایی به دست آورده بود و باید به طور طبیعی وارد مجلس می‌شد اما از ورود به مجلس بازماند. اقدام بخش نظارتی در مورد خانم مینو خالقی و ابطال آرای ایشان در نوع خود بی‌سابقه بوده و پیامد مثبتی به همراه نخواهد داشت. با توجه به اینکه جریان اصلاحات به این محدودیت‌ها عادت کرده است به نظر می‌رسد که باید اطلاع‌رسانی دقیق دوستان ما در حوزه‌های باقیمانده به صورت دقیق انجام شود و آنها بایستی ارتباط بهتری با رای‌دهندگان برقرار کنند تا مشارکت مردم افزایش یافته و ناامیدی در بین مردم گسترش نیابد. هرچقدر مشارکت بیشتر باشد، تعداد بیشتری از مردم می‌توانند ضمن بهره‌گیری از حقوق شهروندی خود در انتخابات شرکت کرده و در تعیین ترکیب قوه مقننه موثر باشند. در این صورت مجلسی کارآمد و موثر شکل خواهد گرفت که تلاش دارد تا حل مشکلات مردم را در اولویت کاری خود قرار بدهد و همواره دغدغه مردم را داشته باشد.
با توجه به پیش‌بینی صورت‌گرفته فکر می‌کنید در مجلس دهم چند نماینده اصلاح‌طلب و همراه با دولت داشته باشیم؟ به عبارت دیگر نماینده‌های اصلاح‌طلب و حامی دولت از تاثیرگذاری لازم برخوردار هستند؟
ائتلاف اصلاح‌طلبان و هواداران دولت در دوران پسابرجام یک ائتلاف راهبردی، پایدار و درازمدت خواهد بود. در مرحله دوم این ائتلاف ادامه خواهد داشت. تاکنون 124 کرسی نصیب اصلاح‌طلبان شده است. با احتساب پیش‌بینی صورت‌گرفته و کسب 35 تا 40 کرسی در دور دوم می‌توان گفت این ائتلاف از وزن قابل قبولی برخوردار خواهد شد. با احتساب مستقلان راه‌یافته در دور اول و دور دوم می‌توان گفت گرایش بیشتری به اصلاح‌طلبان و حامیان دولت وجود خواهد داشت.
مهم‌ترین دغدغه در حال حاضر این است که مجلس دهم چقدر با دولت تعامل خواهد داشت و آیا می‌تواند به وظیفه خود در دوران پسابرجام عمل کرده و دولت را یاری برساند. به هر حال ما در مجلس نهم شاهد بودیم که در برخی از موارد تعامل مجلس با دولت کمرنگ شده و در برخی از مواقع چوب لای چرخ دولت گذاشته می‌شد؟
صرف‌نظر از ترکیب سیاسی مجلس آینده مجلس دهم به مراتب کارآمدتر بوده و در کل مجلسی آرام خواهد بود. این مجلس نسبت به همراهی مسوولانه با دولت، ضمن حفظ جایگاه و شأن خود، نمره قابل قبول‌تری از مجلس نهم دریافت خواهد کرد و در این مجلس شاهد انسجام بیشتری خواهیم بود. دیگر شاهد وقوع رویدادهای تلخی همچون یکشنبه سیاهی که در دوره آقای احمدی‌نژاد رخ داد، نخواهیم بود. این مجلس با کار کارشناسی بیشتر خواهد توانست دولت را در دوران پسابرجام همراهی کند و به دولت ایده بدهد. به هر حال همراهی مجلس با دولت موجب خواهد شد تا دولت بهتر بتواند طرح‌های خود را پیش برد و به اهداف موردنظر دست پیدا کند.
دیدگاه تان را بنویسید