تاریخ انتشار:
به بهانه انتشار روایت‌های متفاوت از اموال بلوکه‌شده ایران
دارایی‌های مه‌آلود
ولی‌الله سیف رئیس‌کل بانک مرکزی گفت: «ارزهای بلوکه‌شده بانک مرکزی ۲۹ میلیارد دلار است که در کشورهای ژاپن، کره جنوبی و امارات متحده عربی بلوکه‌شده است. علاوه بر این، حدود شش میلیارد دلار از منابع ایران در کشور هند وجود دارد که متعلق به دولت است و به مالکیت بانک مرکزی درنیامده است.»
مدتی پیش و قبل از حصول توافق میان ایران و شش قدرت بزرگ جهانی، کاظم جلالی رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس رقم دارایی‌های بلوکه‌شده را 60 میلیارد دلار عنوان کرد، پس از او استاندار تهران در جلسه شورای اداری استان تهران گفته بود 180 میلیارد دلار از پول‌های کشور در خارج بلوکه شده است. تنها چند روز مانده تا حصول توافق اخیر هم یحیی آل‌اسحاق این میزان را 108 میلیارد دلار اعلام کرده است.
توافق که میان ایران و شش قدرت جهانی سرانجام پیدا کرد هیچ یک از مقامات رسمی کشورمان رقم دقیق اموال بلوکه‌شده ایران پس از اعمال تحریم‌ها را اعلام نکردند اما ولی‌الله سیف رئیس‌کل بانک مرکزی در حاشیه نشست هیات دولت با اشاره به دارایی‌های بلوکه کشور گفت: «ارزهای بلوکه‌شده بانک مرکزی ۲۹ میلیارد دلار است که در کشورهای ژاپن، کره جنوبی و امارات متحده عربی بلوکه‌شده است. او در ادامه از ارزهای بلوکه‌شده دولت هم خبر داد و گفت: علاوه بر این، حدود شش میلیارد دلار از منابع ایران در کشور هند وجود دارد که متعلق به دولت است و به مالکیت بانک مرکزی درنیامده است.»
تقریباً دو روز از این موضع‌گیری سیف گذشته بود که باراک اوباما در مصاحبه مطبوعاتی خود با نیویورک‌تایمز، به میزان دارایی‌های ایران اشاره و این دارایی‌های را حدود 150 میلیارد دلار عنوان کرد. اکبر کمیجانی قائم‌مقام بانک مرکزی یک سال پیش در مصاحبه‌ای با وال‌استریت ژورنال گفته بود: «توان مالی تهران به دلیل تحریم‌های آمریکا، اروپا و سازمان ملل که موجب بلوکه شدن 150 میلیارد دلار از درآمدهای نفتی ایران در حساب‌های خارجی شده است، تحت فشار است.»
تفاوت 29 میلیارد‌دلاری رقم اعلام‌شده ولی‌الله سیف تا 150 میلیارد‌دلاری که قائم‌مقام بانک مرکزی اعلام کرد، بسیار زیاد است و بسیاری از تحلیلگران اقتصاد ایران را به اگر و اما کشانده است. اینکه در عرصه اقتصاد ایران، اعلام آمارها تا بدین حد متفاوت صورت می‌گیرد، از کجاست و چرا پس از توافقی که حداقل 22 ماه از آن می‌گذرد، هنوز توافقی بر سر منابع آزاد‌شده وجود ندارد؟
سرخط خبرهای رسانه‌ها و خبرگزاری‌های کشور در طول هفته گذشته به این موضوع اختصاص یافت. افتراق در رقم دارایی‌های بلوکه‌شده از مغرب بود تا مشرق. به نظر می‌رسد کلید حل اختلاف رقم 150 میلیارد دلار اوباما یا اکبر کمیجانی با رقم 29 میلیارد دلار ولی‌الله سیف در تفاوت میان دارایی‌های بلوکه‌شده دولت و بانک مرکزی باشد.
به گفته یادداشت‌نویس روزنامه ایران، مشخص است که اوباما رقم کل دارایی‌های ایران پس از انقلاب را عنوان کرده است اما ایسنا با محاسبه سرانگشتی منابع بلوکه‌شده، به رقم 65 میلیارد دلار می‌رسد که با اضافه کردن آن به گفته ولی‌الله سیف، مجموع 100 میلیارد دلار را نتیجه می‌گیرد که تا پیش از این برخی کارشناسان بر آن تاکید داشتند.
از سوی دیگر محمود بهمنی در گفت‌وگو با تسنیم به تفاوت میان دارایی‌های بانک مرکزی و دولت اشاره کرده و گفته است: «پول (ریال) نفت‌هایی که قبلاً فروخته بودیم و دلار آنها بلوکه‌شده، توسط بانک مرکزی به دولت پرداخت شده و با این حساب رقم دلارهای بلوکه‌شده مربوط به دولت که قرار است بعد از لغو تحریم‌ها آزاد شود، ناچیز خواهد بود. زمانی که بانک مرکزی دلارهای نفتی را پس از فروش، دریافت می‌کند بلافاصله ریال آن را به دولت پرداخت می‌کند از همین رو دولت نمی‌تواند دو بار پول نفتی که فروخته‌شده را تحویل بگیرد.»
هر چند این موضوع از آن دست موضوعاتی است که تا حد بسیار زیادی فنی به نظر می‌آید اما معاون ارزی بانک مرکزی در پرونده پیش رو توضیحاتی در این خصوص داده که وضع را روشن خواهد ساخت.
دیدگاه تان را بنویسید