در مسیر رونق

پس از سال‌ها رکود در بازار مسکن، این روزها صحبت‌هایی درباره خارج شدن بخش مسکن از رکود به گوش می‌رسد، حتی چند روز گذشته وزیر راه و شهرسازی در بخشی از صحبت‌های خود گفت نشانه‌هایی از بازگشت رونق به بازار مسکن قابل مشاهده است، اما کدام نشانه‌ها خبر از رونق بازار مسکن می‌دهند؟ بسیاری از کارشناسان بر این باورند که آمار معاملات مسکن در چند ماه اخیر می‌تواند این حرف را اثبات کند همچنین در آخرین آماری که از بازار مسکن اردیبهشت‌ماه 1395 توسط بانک مرکزی منتشر شده است، شاهد رشد 8 /2درصدی قیمت مسکن نسبت به ماه مشابه سال گذشته ‌بوده‌ایم که برخی از کارشناسان این افزایش قیمت را نیز از علائم خروج از رکود می‌پندارند. همچنین با توجه به اینکه در خردادماه سال گذشته بود که ثبت‌نام تسهیلات 80میلیونی مسکن آغاز شد و اکنون بعد از گذشت یک سال این تسهیلات به بخش مسکن تزریق می‌شود، می‌توانیم در بخش خانه‌های نقلی نیز انتظار رونقی را داشته باشیم. همچنین پیش‌بینی‌ها به این صورت است که کاهش نرخ سود بانکی می‌تواند بخش عظیمی از سرمایه‌ها را به سوی مسکن سوق دهد.
حال سوال اینجاست که ایجاد رونق در بخش مسکن سبب افزایش قیمت‌ها نیز خواهد شد؟ کارشناسان بر این باورند که بازار مسکن دیگر کشش افزایش قیمت‌ را ندارد، از طرفی توان اقتصادی مردم بسیار پایین آمده و تا زمانی که بحث ایجاد شغل و افزایش درآمدها مورد توجه قرار نگیرد، نمی‌توانند از عهده تامین مسکن برآیند. البته دولت هم تمام تلاش‌های خود را برای ثابت نگه داشتن قیمت‌ها می‌کند و در همین باره عباس آخوندی عنوان کرد مراقبیم برای خروج از رکود، طرف هزینه افزایش پیدا نکند و اعتقاد داریم اول باید کیک اقتصاد بزرگ‌تر شود تا پس از آن،‌ طرح‌های هزینه‌زا را بتوان عملیاتی کرد. همچنین برخی از کارشناسان معتقدند اگر هزینه‌ها و به ویژه قیمت زمین افزایش پیدا کند، قیمت تمام‌شده واحد مسکونی نیز بالا می‌رود و این خود مانعی برای رونق گرفتن بخش مسکن است که سبب ایجاد رکودی عمیق‌تر می‌شود، زیرا مهم‌ترین عامل‌هایی که این رکود عمیق را در بازار ایجاد کرده‌اند بالا بودن قیمت‌ها و پایین بودن قدرت خرید مردم است. با این حال شرایط کشور به گونه‌ای است که اکثر افراد نسبت به آینده بازار مسکن خوش‌بین هستند، اگرچه برخی معتقدند هنوز هم نشانه‌های رونق در این بازار دیده نمی‌شود اما حتی این افراد هم بر این باورند که وضعیت بازار مسکن رو به بهبودی است.
به هر شکل کدام نشانه‌ها در بازار مسکن از رونق این بازار می‌گویند؟ برای رسیدن به رونق چگونه باید میان عرضه و تقاضای مسکن تعادل ایجاد کرد؟ آیا با اقداماتی همچون تسهیلات مسکن، می‌توان طرف تقاضا را برای خرید مسکن تحریک کرد؟ چگونه می‌توان با هزینه کم، سمت عرضه را به حرکت وادار کرد؟ بهروز ملکی، در این پرونده تجارت فردا به این سوال‌ها پاسخ داده، او معتقد است عواملی چون نرخ بالای سود واقعی بانکی، نرخ پایین رشد اقتصادی، افت درآمدهای نفتی و خصوصاً حجم بالای صدور پروانه‌های ساختمانی طی سال‌های 1390 تا 1392، به تطویل دوره رکود در بازار مسکن انجامید. اما در مجموع، شاخص‌های بازار مسکن، حاکی از فرارسیدن مراحل پایانی رکود در بازار مسکن است؛ با این حال هنوز کمی زود است که از تعبیر رونق بازار مسکن استفاده کنیم.