تاریخ انتشار:
چرا باید از بناهای تاریخی بهرهبرداری اقتصادی کرد؟
بازگشت به چرخه «اقتصاد»
بناهای تاریخی ایران کم نیست؛ بناهایی که نظایر آنها در دیگر کشورهای با قدمت تاریخی بسیار، به شیوههای گوناگون تحت حفاظت و احیا قرار میگیرند.
بناهای تاریخی ایران کم نیست؛ بناهایی که نظایر آنها در دیگر کشورهای با قدمت تاریخی بسیار، به شیوههای گوناگون تحت حفاظت و احیا قرار میگیرند. دولتها دریافتهاند که قادر نخواهند بود برای حفاظت از همه بناهای تاریخی بودجه مشخصی را تخصیص دهند و همین مساله آنها را به سوی تصمیمات جدیدتری هدایت کرده است؛ تصمیماتی که این بناها را به چرخه اقتصاد بازگرداند. برخی کشورها نظیر ایتالیا با کاهش بودجه فرهنگی به سمت جذب سرمایههای بخش خصوصی در امور فرهنگی از جمله حفاظت از بناهای تاریخی رفتند. به این ترتیب ایتالیا الگوی کشورهای اروپایی در جذب سرمایههای خصوصی و آزاد و انتقال این سرمایهها به حوزه فرهنگی شد. در دهه گذشته، سالانه دستکم حدود 300 تا 400 میلیون دلار از سوی شرکتهای خصوصی ایتالیایی صرف اجرای امور مختلف فرهنگی میشد و این در حالی است که معافیت مالیاتی چشمگیری به سرمایهگذاران حوزه فرهنگی ایتالیا اعطا میشد. در همین حال، طی دهه 1980 شرکتها و سرمایهگذاران ایتالیایی متوجه شدند با تشریکمساعی و سرمایهگذاری در امور فرهنگی مانند بناهای تاریخی میتوانند از تسهیلات ویژه دولت برخوردار شوند. به همین خاطر، بسیاری
از آنان به فعالیت در حوزه فرهنگی و هنری تمایل پیدا کردند. گرچه با وجود تمام معافیتهای مالیاتی، آنها همچنان ملزم به پرداخت عوارض هستند. ایتالیا البته تنها یکی از چند کشور پیشرو در این زمینه است؛ کشورهایی که هنگام قدم زدن در بافت تاریخی آنها میتوان شمار بالایی از خانههای قدیمی اما بازسازیشده را دید که هر کدام تغییر کاربری دادهاند و حالا از سوی مردم بومی و گردشگران مورد استفاده قرار میگیرند. در ایران نیز قریب به یک دهه است که نگاهها به بناهای تاریخی تعدیل شده و مسوولان به این باور رسیدهاند که باید از بناهای تاریخی درآمدزایی و از همین طریق آنها را حفظ کنند. در این راستا نیز صندوق احیای بناهای تاریخی شکل گرفته تا سر و شکلی به امور واگذاری بناهای تاریخی بدهد. اکنون تعداد بناهایی که به زنجیره احیا میپیوندند روز به روز در حال افزایش است. به گفته مسوولان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و همچنین صندوق احیا، از سال ۸۵ تا ۹۲ تنها ۱۰ بنای تاریخی به بخش خصوصی واگذار شده بود که با تسریع آن در طول فعالیت دولت یازدهم ۷۰ بنای تاریخی دیگر به این فهرست افزوده شد. هماکنون از ۲۶۹ بنایی که در اختیار صندوق احیا قرار دارد
بیش از 70 تا 80 درصد واگذار شده و در حال احیا و مرمت است. این تعداد تا سال 94، ۸۰ بنا در سطح کشور بود. در کنار سرمایهگذاران داخلی که برای سرمایهگذاری در بناهای تاریخی اعلام آمادگی میکنند، برخی شرکتهای خصوصی از کشورهایی همچون ایتالیا، چین، ژاپن، ترکیه و کره جنوبی نیز تاکنون در دیدارهای جداگانهای با مسوولان صندوق احیا برای حضور در بازار احیای بناهای تاریخی کشور ما اعلام آمادگی کردهاند؛ این در حالی است که هنوز هیچکدام از آنها وارد فاز عملی نشدهاند. با این همه گرچه تجارب موفقی در این زمینه وجود دارد اما برخی احیاگران نیز ممکن است به بیراهه بروند. از این رو، تصویب قوانینی برای جلوگیری از چنین اتفاقاتی از وظایف صندوق احیا و مجلس است. احیای بناهای قدیمی در بافت تاریخی و قدیمی شهرها، در حال تبدیل شدن به یک حرکت عظیم است که میتواند به بازگرداندن هویت ایرانی به شهرها نیز منجر شود.
دیدگاه تان را بنویسید