زندگی در گور

روزنامه «شهروند» گزارشی از زندگی 50 بی‌خانمان در گورستان نصیرآباد باغستان در حومه شهریار منتشر کرده است؛ بی‌خانمان‌هایی که از سرمای زمستان به درون گور پناه برده‌اند و در قبرهایی می‌خوابند که برای تدفین مردگان آماده شده‌اند. در بخشی از این گزارش آمده است: «یک ماهی می‌شود که سرما کارتن‌خواب‌ها را راهی کرده تا اطراف و درون گورستان بزرگ نصیرآباد باغستان در حومه شهریار ساکن شوند. عده‌ای درون گورستان و در قبرهای از پیش آماده‌شده و چندین خانواده در اطراف گورستان، در منطقه بلوک‌زنی و زیر کانال در چادر زندگی می‌کنند. در درون گورستان، ۳۰۰ گور از پیش آماده وجود دارد که ۵۰‌ کارتن‌خواب دست‌کم ۲۰ گور را اشغال کرده‌اند. در هر گور یک نفر و گاهی هم سه تا چهار نفر زندگی می‌کنند.» گزارشگر به نقل از نگهبان دم در گورستان نوشته است: «یک ماهی هست کارتن‌خواب‌ها، به‌خصوص شب‌ها، در بعضی از این قبرها شب را به صبح می‌رسانند. آن اوایل که آمدند اینجا، بیرون‌شان کردیم اما هم تعدادشان زیاد است هم جای دیگری ندارند که بروند. دیوار گورستان کوتاه است، بیرون‌شان هم کنیم از دیوار می‌آیند. نیروی انتظامی هم که می‌آید، متفرق می‌شوند. تعدادی‌شان را هم گرفته‌اند و برده‌اند کمپ. خیلی‌هاشان از کمپ فرار می‌کنند و دوباره برمی‌گردند. تقریباً همه معتادند. دو زن و یک بچه هشت‌ساله هم هست که آنها هم معتادند.»

این گزارش انعکاس‌ها و واکنش‌های گسترده‌ای در پی داشت. اصغر فرهادی، کارگردان بلندآوازه سینما، پس از خواندن گزارش، در نامه‌ای خطاب به رئیس‌جمهوری نوشت: «امروز گزارش تکان‌دهنده زندگی مردان، زنان و کودکانی را که در گورهای یکی از قبرستان‌های اطراف تهران شب‌های سرد را به صبح می‌رسانند، خواندم و اکنون سراسر وجودم شرم است و بغض. به بهانه این نامه به شما، قصد دارم همه آنان‌که در این سرزمین و در این سی و چند ‌سال مسوولیتی داشته و دارند را سهیم این شرمساری کنم... در این گزارش، نام یکی از کسانی که شب‌های سرد استخوان‌سوز را درگوشه گوری نشسته، به صبح می‌رساند و به تعبیر تلخ گزارشگر مرگ را زندگی می‌کند، «آرمان» است. این نام مرا رها نمی‌کند. «آرمان» گم‌شده‌ای که در گور پیدایش کرده‌اند. شرم بر ما.» حسن روحانی، رئیس‌جمهوری، نیز با اشاره به موضوع گورخواب‌ها و نامه‌ای که اصغر فرهادی در این زمینه به او نوشته بود، بر ضرورت دست برداشتن از اختلافات و یکپارچگی برای حل مشکلات اساسی کشور تاکید کرد. در همین روز «شهروند» گزارش دیگری از وضعیت گورستان نصیرآباد منتشر کرد و از خالی شدن گورستان از بی‌خانمان‌ها خبر داد؛ بی‌خانمان‌هایی که حالا مسوولان مختلف وعده‌های مکرر می‌دهند که به وضعیت‌شان رسیدگی کنند.