گزارش یک حادثه

ولی‌الله شجاع‌پوریان / عضو شورای اسلامی شهر تهران

هفته‌نامه تجارت فردا پس از انتشار اخبار مبنی بر درگیری ماموران شهرداری در کارواش سعادت‌آباد از ایشان به عنوان عضو شورای اسلامی شهر درخواست کرد تا نظر مکتوب خود را در مورد دلایل بروز رفتار خشونت‌آمیز ماموران شهرداری در این نوع حوادث یا در برخی موارد اعمال قانون اعلام کند، که ایشان انتشار دقیق جزییات روند پرونده و پیگیری موضوع اختلاف در این ماجرا را برای روشن شدن جوانب داستان ضروری دانست و روند این پرونده را به‌طور کامل شرح داد.



آنچه در 18 بهمن‌ماه و در یکی از مناطق شهرداری تهران اتفاق افتاده، به‌طور طبیعی موضوعی است که باید با تحقیق و بررسی دقیق‌تر نسبت به دلایل بروز آن به نتیجه رسید.
اما موارد و مستندات موجود در پرونده پیشین این محل و همچنین خواسته شهرداری منطقه نشان می‌دهد این ماجرا مدت‌ها در جریان بوده و اقدام‌های مختلف هم در این مورد در جریان بوده و همیشه به نتیجه نرسیده و شهرداری در نهایت راه آخر و پلمب و منع فعالیت کارواش را در دستور کار قرار داده است.
مسجد قدس در زمینی در سال 1371 طی وقفنامه‌ای به وسیله بنیاد مستضعفان واحد عمران شهرک قدس مطابق پلاک ثبتی قانونی برای احداث مسجد مجموعه فرهنگی اسلامی وقف و احداث شده است. اما در سال 1382 درست زمانی که انجام عملیات هندسی در محل تقاطع بلوار خوردین برای احداث راستگرد باید انجام می‌شده، حدود 23 /1073 متر‌مربع از محدوده مسجد در طرح واقع می‌شود.
بعد از این تصمیم و به دلیل ضرورت اجرا در این پروژه متولی مسجد بابت این کسر زمین و از شهرداری تهران درخواست غرامت می‌کند. در آن روزها هم آقای احمدی‌نژاد شهردار وقت تهران به درخواست تولیت پاسخ می‌دهد و در صورتجلسه‌ای که در تاریخ 27 فروردین سال 1383 ثبت می‌شود میان شهرداری منطقه 2 و تولیت مسجد قدس توافق می‌شود که با واگذاری قطعه زمین کنار مسجد مجتمع فرهنگی مسجد قدس احداث و مقدار زمین از دست‌رفته از فضای مسجد به این نهاد قرآنی-فرهنگی بازگردانده شود. در نتیجه مطابق دستور آن زمان شهردار وقت مقرر می‌شود قطعه زمین مجاور این مسجد به مساحت 4 /3297 متر‌مربع به مسجد بازگردانده شود و از امتیاز احداث حداکثر هزار متر‌مربع تجاری و الباقی تراکم مجاز به صورت امتیاز اداری بدون اخذ عوارض و صدور پروانه و مطابق ضوابط شهرسازی به مسجد داده شود. با این حال که روند اداری تا آن تاریخ این‌گونه پیش رفت اما در اسناد موجود مشخص شده بود که ملک مجاور مسجد قدس با مساحت 4 /3297 مترمربع در سال 1374 از سوی شهرداری منطقه 2 از واحد عمران شهرک قدس خریداری شده است. با این حال اعضای هیأت امنای مسجد قدس با فرض مالکیت بر شش دانگ عرصه ملک این پلاک ثبتی سه دانگ از ملک مذکور را به منظور کمک به پیشبرد اهداف فرهنگی خود به معاونت پشتیبانی، هندسی و تحقیقات ستاد مشترک سپاه (موسسه فرهنگی هنری شهید آوینی) در تاریخ 5 شهریور 1385 به این نهاد فرهنگی ارائه کرده بودند. در کنار این فعالیت اما در ضلع دیگری از این مسجد هم واحد کارواش با پرداخت ماهانه اجاره به تولیت مسجد در این قطعه زمین مشغول به کار بوده است.
با وجود این شرایط در همه این مراحل، شهرداری تلاش کرده راه‌های قانونی را پیش ببرد به همین دلیل در تاریخ 11 شهریور سال 85 توافقنامه‌ای را با نمایندگان مسجد قدس و معاونت وقت امور مناطق شهرداری تهران و شهردار منطقه 2 امضا می‌کنند و در کنار این توافقنامه برنامه‌ریزی می‌شود که مطابق توافقنامه سال 1383 در مدت دو ماه از سوی دیگر تنظیم و بر اجرای توافقنامه سال 1383 ظرف مدت دو ماه از تاریخ 18 شهریور همان سال (85) اقدامات لازم و قانونی برای انتقال سند به نام مسجد قدس و سپس صدور پروانه ساختمانی اقدام مقتضی صورت گیرد.
قرار بود که این روند ادامه داشته باشد تا اینکه در سال 1392 مطابق حساب‌های فی‌مابین میان شهرداری تهران و بنیاد تعاون سپاه به نمایندگی شرکت تجارت الماس مبین در صورتجلسه کمیسیون تهاتر که در تاریخ 14 اسفند سال 92 تنظیم شد ملک مجاور مسجد قدس به ارزش 000 /000 /000 /820 ریال به بنیاد تعاون سپاه واگذار شود اما در این راستا حقوق مسجد قدس و موسسه شهید آوینی تامین و بر آن تاکید شود.
با این توافقنامه تهاتر اما متولی و امام جماعت مسجد فوق‌الذکر در مورد دریافت حق و حقوق قانونی مسجد با توجه به استفتا از مقام معظم رهبری مبنی بر اینکه زمین فوق‌الذکر وقفی است دریافت مبلغ تعیین‌شده از طرف شهرداری را با مشکل شرعی اعلام می‌کند و از دریافت مبلغ فوق و تخلیه ملک استنکاف می‌نمایند و شهرداری منطقه با توجه به قرارداد با تعاون سپاه مبنی بر واگذاری ملک فوق‌الذکر و عدم موافقت امام جماعت مسجد قدس در این مورد و با عنایت به اینکه طبق بند 20 ماده 55 قانون شهرداری‌ها امکان عملی تعطیلی محل فعالیت کارواش از نظر قانونی مهیا بوده است و سابقاً نیز به‌کرات مراتب اجرای رای به بهره‌بردار و متولیان مسجد اخطار شده بوده است نسبت به اقدام قانونی در این مورد دستورات لازم را صادر می‌کند.
مطابق روند قانونی که تاکنون پیگیری شده بود شهرداری منطقه برای اجرای رأی فوق چندین مرتبه اقدام کرد اما هربار با ممانعت شدید بهره‌بردار روبه‌رو شد و عملاً کار اجرای قانون مطابق همان توافقنامه رسمی و قانونی متوقف شده بود.
سرانجام در آخرین بار یعنی در تاریخ 18 بهمن‌ماه به‌رغم اعلام چندین‌باره مسوولان شهرداری برای توقف فعالیت و تخلیه محل، درست زمانی که پرسنل شهرداری به کارواش فوق‌الذکر در مجاورت مسجد قدس مراجعه می‌کنند تا اقدام قانونی را انجام دهند با مقاومت دوباره و برخوردهای خشن کارگران کارواش مواجه می‌شوند.
بخشی از تحقیقات ابتدایی نشان می‌دهد گروهی از افراد از خارج از کارواش اجیر شده و در اقدامی هماهنگ با شدیدترین برخورد به ماموران شهرداری حمله می‌کنند.
با توجه به موارد فوق‌الذکر و همچنین با بررسی‌های انجام‌گرفته، شرکت عمران توسعه قدس (مالک اولیه) در صورتجلسه سال 1380 تعهد کرده است که تمامی معابر و گذرهای محدوده شهرک را بدون اخذ وجه در اختیار شهرداری بگذارد و در اصل در مورد مقدار 23 /1073 مترمربعی که در طرح گذر راستگرد قرار گرفته است نیازی به معوض نبوده است بنابراین از ابتدا واگذاری زمین معوض در سال 1383 غیر‌ضروری بوده است.
همچنین با توجه به وقفی بودن زمین و استفتای صورت‌پذیرفته از دفتر مقام معظم رهبری متولی مسجد و موسسه فرهنگی فوق‌الذکر واجد دریافت هیچ مبلغی نیستند چون پیش از این هم تاکید شده بود که کل زمین مسجد وقفی است و در آن زمان هم شهردار وقت تهران با توجه به حسن نیت دستور پرداخت غرامت داده است.
با این حال همچنان موضوع در حال پیگیری است اما بهتر بود شهرداری منطقه 2 نشانه‌های قلع و قمع کارواش را بدون حضور و رای نمایندگان قوه قضائیه جمع‌آوری نمی‌کرد و قبل از آن تحمل می‌شد تا تمامی مجوزهای ورود به صورت قانونی از طرف مراجع قضایی صادر می‌شد.