وعدههای مسوولان برای مبارزه با مافیای قاچاق فیلمهای خارجی و کپی آثار داخلی ادامه دارد
فیلم دزدها به بهشت میروند یا نمیروند
لپتاپ را روشن میکنید، صفحه گوگل را باز و نام یک فیلم خارجی جدید را جستوجو میکنید، به جای اخبار و اطلاعات آن فیلم در کمال ناباوری، روی صفحه نمایشگر شما بیش از ۱۰ آدرس لینک دانلود مستقیم و غیرمستقیم نقش میبندد.
لپتاپ را روشن میکنید، صفحه گوگل را باز و نام یک فیلم خارجی جدید را جستوجو میکنید، به جای اخبار و اطلاعات آن فیلم در کمال ناباوری، روی صفحه نمایشگر شما بیش از 10 آدرس لینک دانلود مستقیم و غیرمستقیم نقش میبندد. نام فیلم را تغییر میدهید، این بار یک فیلم ایرانی را انتخاب میکنید، فیلمی که سال گذشته روی پرده سینما بوده و به تازگی وارد شبکه نمایش خانگی شده، باز هم همان اتفاق تکرار میشود. دهها سایت تبلیغ برای بالا رفتن آمار بازدیدکنندگان، لینک دانلود فیلمها را روی سایت قرار میدهند، یعنی برای تبلیغ یا فروش محصولاتی غیرفرهنگی، از محصولات فرهنگی استفاده میکنند. اما این تمام ماجرا نیست؛ دهها سایت دیگر هم وجود دارد که صرفاً با هدف فروش فیلم راهاندازی شدهاند. سایتهایی که انواع فیلمهای جدید و قدیم، ایرانی و خارجی، هالیوود و بالیوود را به دست مشتریان میرسانند. پس از مواجه شدن با سایتهای خردهفروشی فیلم تصمیم میگیرید بیشتر جستوجو کنید تا شاید عمدهفروشان فیلم را نیز پیدا کنید. با اندکی جستوجو به سایتهای تبلیغاتی ثبتشده داخلی میرسید که در کنار برندهای معتبر و مجوزداری که تبلیغ میکنند، به تبلیغ
محصولات بدون مجوز هم مشغول هستند و همچنین نام افرادی که خود را به عنوان عمدهفروشان فیلم معرفی کردهاند نیز در این سایتها به چشم میخورند. در بخش معرفی کالا نوشته شده: «فروش انواع فیلمهای DVD با آرشیوی کامل فقط 900 تومان. این آگهی به منظور فروش تمامی فیلمهای روز دنیا و سریالها تاسیس شده و تمامی آثار مطرح سینمای جهان را نیز دربر میگیرد. فیلمهای قرار گرفته شده تماماً بهصورت HD یا Full HD بوده و با نازلترین قیمت به همراه زیرنویس فارسی آماده عرضه به شما عزیزان خواهد بود. فروش انواع فیلمهای DVD با آرشیوی کامل با 14 هزار عنوان از بهترین فیلمهای خارجی، ایرانی، هندی و سریال، کارتون و... قیمت هر دیسک دیویدی = 900 تومان. جهت دانلود لیست فیلمها به وبسایت مراجعه نمایید. سفارشات بلافاصله بعد از ارسال لیست سفارشی شما (24 ساعته) به آدرستان ارسال میگردد. لیست فیلمها هر دو روز یکبار بهروز میشود فقط برای دریافت آپدیت لیست فیلمها با یک شماره تماس بگیرید و ایمیل بزنید. هرگونه اطلاعاتی که از فیلمها میخواهید در لیست موجود است. هزینه ارسال به تمام نقاط ایران رایگان است. برای دادن سفارش میتوانید با
شمارههای زیر تماس بگیرید.»
حالا پس از یک ماجراجویی اینترنتی چند دقیقهای میتوان نتیجهگیری کرد افرادی به فیلمهای خارجی دسترسی داشته و عمدهفروشان، فیلمها را از آنان خریداری و در بازار پخش میکنند. اما سوالی که در ذهن ایجاد میشود این است که آیا از طریق این عمدهفروشان میتوان سرنخهای اصلی را شناسایی کرد و مورد پیگرد قانونی قرار داد؟ با یک حساب سرانگشتی میتوان فکر کرد قطعاً با پیگیری از «دست آخر» فروشندگان فیلمها میتوان به «دست اول» رسید؛ آنهایی که نفرات اصلی در ورود این محصولات به ایران هستند. به تمام ماجرای فوق، «قاچاق فیلم» و به فروشندگان آن «قاچاقچیان فیلم» میگویند. ماجرایی که در دو دهه اخیر، بازار سیاهی را علیه سینمای ایران به راه انداخته که از اثرگذاری این
هنر- صنعت داخلی کاسته و باعث شده روزگار محنت سینما فرابرسد چرا که این پدیده، با گردش مالی گیشههاست که میتواند ادامه حیات دهد. امروز اما همان روزگار ضعف سینمای ایران فرا رسیده، روزگاری که هر کدام از اهالی سینما با هر ابزار و توانی به دنبال رساندن «شرح ماوقع» به گوش مسوولان هستند. چنان که در هفته گذشته دو نامه سرگشاده با هدف درخواست از مسوولان برای مبارزه و مقابله با قاچاق فیلم و محصولات فرهنگی، روی خروجی خبرگزاریها قرار گرفت. نامه اول را ابتدای هفته گذشته علیرضا داوودنژاد خطاب به نمایندگان مجلس نوشت و نامه دوم در پایان هفته گذشته، از طرف اتحادیه ویدئو رسانه خطاب به حجتالله ایوبی، رئیس سازمان سینمایی نوشته شد. گروه سازنده یکی از مینیسریالهای شبکه خانگی نیز که کارگردان شناختهشدهای دارد، در پیامی ویدئویی از مردم خواستند اگر اثری از قاچاقچیان میبینند به آدرس اینستاگرام سریال، پیام بزنند و کپیکنندگان غیرمجاز اثر را معرفی کنند.
داوودنژاد از اولین سینماگرانی بود که تاثیر مخرب قاچاق فیلم و بازار سیاه فروش محصولات فرهنگی را هشدار داده بود و حالا بار دیگر این کارگردان دست به قلم شد و در یادداشتی تحت عنوان تقاضایی چند از نمایندگان مجلس از نمایندگان مجلس شورای اسلامی خواست قبل از سوال از وزیر ارشاد به چند نکته توجه کنند. این نکات از دید داوودنژاد عبارت است از: «چرا بازار کالاهای فرهنگی در کشور امنیت ندارد و تولیدکنندگان داخلی امکان هیچ نوع نظارت و کنترل قانونمند بر خرید، فروش، عرضه و مصرف محصولات خود را ندارند؟ چرا داراییها و مخاطبان سینمای ایران در بازار سیاه ویدئو و نمایشهای غیرقانونی و فضاهای ماهوارهای و اینترنتی به تاراج میرود و هیچکس جلودار آنها نیست؟ چرا در شرایطی که تولیدکنندگان داخلی فیلم، در تنگناهای مالی و اقتصادی به سر میبرند محصول کار آنها به سرقت میرود و به صورت قاچاق در سراسر کشور تکثیر و توزیع غیرقانونی میشود؟ چرا در شرایطی که کودک، پیر و جوان ایرانی به طور مشخص مخاطب هدف فیلمها و سریالهای ماهوارهای و وارداتی قرار گرفتهاند هزار شهر کشور ما سینما ندارد و اقدامات جدی برای جلوگیری از تاراج این مخاطبان و
بازگرداندن آنها به دامان تولید داخلی صورت نمیگیرد؟» این کارگردان سینمای ایران در حالی این نکات را به نمایندگان مجلس گوشزد کرد که وزیر ارشاد در آستانه حضور در صحن علنی برای پاسخگویی به سوال نمایندگان قرار دارد.
همچنین، اتحادیه شرکتهای ویدئو رسانه (سینمای خانگی) در نامهای سرگشاده به رئیس سازمان سینمایی اعتراض خود را نسبت به تحقق نیافتن وعدهها، وضعیت نابسامان شبکه نمایش خانگی، مبارزه با قاچاق و تکثیر غیرقانونی فیلمها و اجرای برخی سیاستها که وضعیت شبکه را به بحرانیترین شکل ممکن رسانده، اعلام کرد. در بخشی از این نامه آمده: «در آخرین دیداری که در واپسین روزهای سال 1393 در خدمتتان بودیم ناخرسندی خود را از پیگیری مطالبات اتحادیه ویدئو رسانه ایران از طریق رسانهای شدن مشکلاتی که ناشی از عدم تحقق وعدهها و برنامههای شما و تیم همراهتان توسط دستاندرکاران بخشهای مختلف سینما بوده است ابراز فرمودید اما نامه سرگشاده اخیرتان به ریاست محترم سازمان صدا و سیما ثابت کرد که جنابعالی نیز تغییر رویه داده و پیگیری مطالبات را از طریق رسانهها، بیشتر میپسندید. اینک پس از شش ماه از آخرین نشست اعضای هیات مدیره اتحادیه ویدئو رسانه ایران و به دلیل عدم تحقق تمام وعدهها و قولهایی که در جلسه 17 اسفندماه 93 برای توجه بیشتر به صنف نمایش خانگی دادید و هیچیک نیز نهتنها رنگ واقعیت نگرفت و وضعیت نابسامان ناشی از سیاستهای نادرست سازمان
سینمایی را بسامان نکرد بلکه در برخی موارد نیز با تدبیر زیرمجموعهتان اتفاقات و عملکردهایی خلاف آنچه شما به ظاهراً بدانها اعتقاد داشتید رخ داد. جناب آقای ایوبی، اگر در این مدت سکوت کردیم و زبان به انتقاد و تذکر نگشودیم فقط و فقط احترام به کلام شما و صبوری خودمان بود اما بیش از دو سال است که زیرمجموعه جنابعالی نهتنها به توصیههایی که در جلسات با هیات مدیره اتحادیه به ایشان داشتهاید هیچگونه توجهی نکردهاند بلکه عملاً باعث تفرقه و چنددستگی صنف شدهاند. به راستی دلیل این نوع عملکرد که در جلسات حضوری قول و قراری گذاشته میشود و در عمل به شیوه معکوسی رفتار میشود چیست؟ آیا اینگونه عملکرد با هماهنگی و چراغ سبز شما صورت میگیرد یا ریشه در جای دیگری دارد؟» همچنین این اتحادیه برای روشن شدن زوایای دیگر این بحران، برخی کاستیها را در این متن برشمردند: «1- عدم توجه لازم و کافی به دهها نامه و طرحهای توسعه که با هدف رونق بازار نمایش خانگی و کمک به اقتصاد نیمهجان سینمای ایران توسط تنها تشکل رسمی نمایش خانگی به جنابعالی و مدیران مرتبط و مشاورانتان منتقل شد و متاسفانه به هیچیک از آنها تا امروز وقعی نهاده نشده است.
2-بهکارگیری سیاستهایی که باعث شکاف در وحدت رویه صنف شده است همچون تشویق برخی افراد به تشکیل فراکسیون، کانون و امثالهم، ترغیب برخی موسسات به رویگردانی از قوانین صنفی و مقاومت در زمینه الزام نصب هولوگرام صنفی روی محصولات. 3- اهدا و واگذاری برخی فیلمهای حمایتی میجر به بعضی موسسات بدون رعایت هیچگونه ضابطه مشخصی که متاسفانه در قالب تفاهمنامهای در سربرگ رسمی سازمان سینمایی و حتی سوءاستفاده از نام و اعتبار اتحادیه برای توجیه این عمل صورت گرفته است. 4- بیتوجهی صرف به اجرای تعهداتتان در قبال الزام خرید فیلم ایرانی که سبب وارد آمدن خسارات سنگین مادی و اعتباری برای بخش اعظم موسسات ویدئو رسانه کشور شد که البته پیگیری این مطالبات بر عهده ما باقی مانده است.»
نزدیک به سه ماه پس از تکیه مدیران دولت یازدهم بر مسند فرهنگ و هنر کشور، ایوبی در آذر 92 به خانه سینما رفت و دقایقی را در تالار «سیفالله داد» با این تشکل صنفی و سینماگران به گفتوگو نشست. در این نشست که عبدالرضا رحمانیفضلی (وزیر کشور و دبیر کل ستاد مبارزه با مواد مخدر) به عنوان میهمان ویژه حضور داشت، ایوبی از قاچاق محصولات فرهنگی و فیلمها به عنوان یک معضل یاد کرد و گفت: «سینمای ایران از قاچاق محصولات فرهنگی رنج میبرد بنابراین از برنامههای اصلی من بود و هست که خدمت وزیر کشور برسم تا با کمک ایشان و همکارانشان از شر این مشکل خلاص شویم، البته فکر میکنم الان بوی این خلاصی میآید.» ایوبی در حالی این سخنان را با قدرت بیان میکرد که سینماگران را نسبت به ریشهکن شدن این پدیده مخرب امیدوار کرد. اما رئیس سازمان سینمایی بار دیگر این حرفها را در دیدار نوروزی سال 1394 با اهالی خانه سینما تکرار و یکی از اولویتهای سال جاری را رسیدگی به وضعیت سینمای خانگی و مقابله با قاچاق فیلم اعلام کرد. ایوبی در حالی این اولویت را برای سال جاری تعیین کرد که بر اساسنامه اتحادیه شرکتهای ویدئو رسانه اکنون با گذشت دو سال از مدیریت
وی، نهتنها این مشکلات به قوت خود باقی است بلکه بازار قاچاق فیلم، سینما را روزبهروز ضعیفتر کرده تا جایی که فروش سالانه سینمای ایران حدود 56 میلیارد تومان محاسبه میشود؛ عددی کمتر از یکدهم گردش مالی شبکه قاچاق فیلم در ایران! کارشناسان سود سالانه شبکه قاچاق سینمای ایران را حدود 750 میلیارد تومان اعلام کردهاند. اگر تنها 20 درصد از سود این شبکه قاچاق نصیب فیلمهای ایرانی شود، سینمای ایران نهتنها از وضعیت ورشکستگی نجات مییابد بلکه به سودآوری هم خواهد رسید. مساله نگرانکننده اینجاست که به گفته برخی کارشناسان سینما، مافیای قاچاق فیلم از مجوزهای سازمان سینمایی هم برای کار خود بهره میبرند. این نکتهای بود که اولین بار از زبان سیدمصطفی ابطحی دبیر ستاد صیانت از آثار فرهنگی، در مراسمی که 12 مرداد 94 برای امحای سه میلیون نسخه مکشوفه فیلمهای سینمایی برگزار شده بود، مطرح شد. این مدیر فرهنگی در مراسم مذکور و در جمع تعداد زیادی از اهالی سینما گفت: «حدود سه میلیون لوح فشرده کشف شده و اینها محصولاتی هستند که کپی محصولات تولیدشده داخلی محسوب میشود، به همین دلیل نمیشود آنها را قاچاق نامید بلکه دزدی و سرقت هستند. در
این بخش مافیایی شکل گرفته که با کپی آثار سینمایی درآمدی را که به خانواده سینما تعلق دارد از آن خود میکند. این مافیا اینقدر قدرتمند شده که گاهی از مجوزهای سازمان سینمایی هم بهره میگیرد و به جای تولید نرمافزار که مجوز آن را گرفته از آثار سینمایی و انیمیشن کپی تهیه و با قیمت کم در بازار عرضه میکنند.» این مقام مسوول در حاشیه این مراسم آماری را منتشر کرد که خبر از وخامت ماجرا دارد، ابطحی گفت: «قاچاق و کپی غیرمجاز مافیای این عرصه بیش از 500 میلیارد تومان در سال به جیب میزنند.» حالا اما، این آمار، صحبتها و نامهها در حالی مطرح میشوند که قاچاقچیان سینمایی همچنان «مشغول کارند». با گسترش فضای اینترنت و پیشرفت و فراگیر شدن آن، سرقت، کپی و هر نوع روش خلاف قانون وارد مرحله جدیدی شده و بازار دانلود غیرقانونی و غیرمجاز روزبهروز داغتر میشود. آنچه بیان شد، یک روی سکه سرقت آثار و ظلم به سینمای ایران است. اما ظلمکنندگان، فقط قاچاقچیان و کپیکنندگان سودجو نیستند. «فرهنگ عمومی جامعه» هم در این سرقت سازمان یافته، با آنها همسو است. وقتی مردم «هنردوست» و «علاقهمند به سینمای ایران» هم ترجیح میدهند به جای اینکه با
خانواده خود از «فستفود»ها دل کنده و به سالنهای سینما بروند یا حداقل، نسخه توزیعشده رسمی آثار سینمایی در شبکه نمایش خانگی را خریداری کنند، نسخه کپیشده آن را فقط هزار تومان ارزانتر خریده یا روی صفحه رایانه شخصی خود در خانه، روی لینک مستقیم رایگان برای دانلود آثار «کلیک» کنند، تکلیف دلخوشی اهالی سینمای ایران برای افزایش فروش آثار هنری خود روشن است. نکته نگرانکنندهتر، آموزش این «زرنگبازی» به فرزندانی است که به عنوان نسل آینده این کشور، قرار است به سینمای ایران روی خوش نشان دهند.
دیدگاه تان را بنویسید