سودای مهر

چندی است که زمزمه بازار سیاه مسکن در شهرک‌ها و شهرهای جدید به گوش می‌رسد، مکانی که در آنها مسکن مهر ساخته شد که اقشار پایین و متوسط جامعه را سامان دهد و آنها را خانه‌دار کند. به نظر می‌رسد خرید و فروش در این مکان‌ها رونق خاصی دارد و نسبت به جاهای دیگر که رنگ و بویی از رونق نیست، معاملات خوبی صورت می‌گیرد. در این مکان‌ها برخی افراد سودجو کار و کاسبی خوبی به هم زده‌اند و این واحدهای مهر را به مردم می‌فروشند و به نوعی بازار سیاه راه انداخته‌اند. به نظر می‌رسد تمامی معاملات آنها غیررسمی و براساس قولنامه‌ای که نوشته می‌شود، انجام می‌گیرد؛ در صورتی که همچنان واحد مسکونی به نام متقاضی اولیه ثبت شده است و می‌تواند مشکلاتی را برای خریداران بعدی ایجاد کند. به هر حال این طرح که میراثی از دولت نهم و دهم است، از مزایایی برخوردار بوده که در چند سال گذشته، افراد بسیاری را خانه‌دار کرده؛ اما با اتمام کار دولت گذشته، واحدهایی که کار آنها به اتمام نرسیده بود به کندی پیش رفت و ادامه‌دار نشد. در ابتدای روی کار آمدن دولت یازدهم این طرح مورد قبول قرار نگرفت و حتی دولت طرح جایگزینی به نام مسکن‌ اجتماعی را به میان آورد که گویا در حد حرف باقی ماند و در این چند سال هیچ‌گاه به عمل نرسید، چرا که در نهایت تصمیم به اتمام پروژه مسکن مهر گرفتند. در همین خصوص، حسین عبده‌تبریزی، مشاور وزیر راه و شهرسازی معتقد است: «دولت، بودجه مسکن اجتماعی را که از ابتدا مطرح کرده است، خرج اتمام طرح مسکن مهر می‌کند.» همچنین دولت یازدهم برای پایان دادن به بازار سیاه مسکن مهر، آزادسازی این معاملات را مطرح کرد، اما برخی از کارشناسان معتقدند هنوز هم معاملات به صورت غیررسمی صورت می‌گیرد. به هر حال در این چند سال مسکن مهر با کندی پیش رفته و به علت عدم تحویل به موقع این واحدها به متقاضیان، نارضایتی بسیاری ایجاد شده است. حتی یکسری افراد که مبلغ کامل برای خرید این خانه‌ها را پرداخت کرده بودند، با افزایش تورم و قیمت‌ها مجبور به پرداخت مجدد پول برای تحویل خانه‌های نیمه‌ساخته خود شدند که این مساله خود باعث اعتراض بسیاری از متقاضیان شد. در این زمینه بسیاری از کارشناسان بازار مسکن معتقدند دولت یازدهم امید متقاضیان را برای خانه‌دار شدن کم کرده است. چرا که در این چند سال کمتر به این موضوع پرداخته است و حتی از آنجا که در تحویل بعضی از این واحدها وقفه افتاده، بعضی افراد، امیدی به واگذاری آنها ندارند و از سرنوشتی نامعلوم صحبت می‌کنند. به هر حال این سوال پیش می‌آید که با توجه به هزینه بسیاری که در دو دولت گذشته برای این طرح صرف شده، آیا دولت یازدهم تدابیری را برای ادامه این طرح در نظر گرفته تا از خسارت‌های بیشتر جلوگیری کند یا اینکه باز هم پروژه مسکن مهر ناتمام و تکلیف متقاضیان نامعلوم می‌ماند؟ یکی از اقداماتی که دولت در این زمینه انجام داده، افزایش سقف تسهیلات جمعی مسکن مهر بوده که بر اساس مصوبه شورای پول و اعتبار این میزان به 55 هزار میلیارد تومان افزایش یافته است که امید می‌رود این اقدامات بتواند تاثیرات مثبتی را در اتمام این طرح بر جای بگذارد.
در این راستا در این پرونده تجارت فردا مشکلات مسکن مهر و راهکارهایی برای رفع آنها مورد بررسی قرار گرفته است. ایرج رهبر، عضو هیات مدیره انجمن انبوه‌سازان تهران معتقد است دولت باید برنامه‌ریزی‌های خاصی را تدوین کند تا بتواند از برخی مشکلات پیش‌رو جلوگیری و پای سوداگران را از این طرح کوتاه کند و تنها افراد نیازمند بتوانند از این مسکن‌ها استفاده کنند، همچنین با این برنامه‌ریزی‌های دقیق بتواند قیمت‌ها را کنترل کرده و از جهش ناگهانی آنها پیشگیری کند.