بهشت خارجی‌ها

صربستان برای جذب سرمایه‌گذار اقدام به پرداخت یارانه می‌کند. منتقدان معتقدند این کار فضای رقابت را از بین می‌برد ولی رئیس‌جمهور این کشور در تلاش برای ایجاد شغل در کشورش بوده و از هر وسیله‌ای در این راه استفاده می‌کند. تلاش سیاستمداران برای تبلیغ کشورشان به‌عنوان مکان مناسبی برای سرمایه‌گذاری امری جدید نیست، اما تعریف از یک برند خاص از سوی رئیس‌جمهور یک کشور شاید عجیب به نظر برسد. این کاری است که الکساندر ووچیچ در مورد شرکت آیکیا انجام داد و طی مقاله‌ای به تعریف و تمجید از آن پرداخت. پس از سال‌ها مذاکره اولین شعبه این کمپانی تولیدکننده مبلمان در جنوب بلگراد در صربستان افتتاح شد. در راستای حمایت دولتی از این فروشگاه باجه‌های اخذ عوارض جاده بین‌شهری نیز به بعدازاین فروشگاه انتقال یافت. ووچیچ که پنج سال است پست ریاست‌جمهوری را در اختیار دارد چندین بار به محل ساخت فروشگاه سر زده و در نهایت در مراسم افتتاح آن نیز شرکت کرد. ووچیچ که در سال‌های 1990 خود را به‌عنوان یک ملی‌گرا مطرح کرده بود در حال حاضر از حامیان اتحادیه اروپا به شمار می‌رود و خود را در کشور به‌عنوان یک منجی که در تلاش برای زنده کردن اقتصاد و ایجاد شغل برای مردم کشورش است، معرفی می‌کند. صربستان که یکی از هم‌پیمانان روسیه به شمارمی رود، بازار مناسبی برای سرمایه‌گذاری در اختیار دارد. همچنین به دلیل دستمزدهای پایین و نیروی کار ارزان، این کشور مکانی مناسب برای سرمایه‌گذاری است. از سوی مقابل این کشور دارای جاده‌ها و سیستم حمل‌ونقل ریلی ضعیف و نرخ مالیات بالا بوده و گریبانگیر فساد گسترده در بخش‌های اداری و سیستم قضایی است. البته بازار داخلی این کشور به دلیل قدرت خرید پایین مردم ظرفیت بالایی ندارد و این کشور بیشتر می‌تواند مکانی برای تولید و در نهایت صادر کردن محصول نهایی باشد. یارانه 40 هزار یورویی به ازای هر شغل ایجاد شده که از سوی دولت قبلی تصویب شده بود می‌تواند مشوق خوبی برای شرکت‌های خارجی به شمار رود. به‌رغم تصویب نرخ یارانه در دولت قبلی، دولت آقای ووچیچ این تصمیم را عملیاتی کرد. با توجه به همین قوانین شرکت‌های بزرگی ازجمله فیات سرمایه‌گذاری‌های مناسبی را در این کشور انجام داده‌اند. البته با توجه به نظارت ضعیف سیستم‌ قضایی در این کشور، فعالیت‌های اقتصادی شفافیت لازم را ندارند. ازجمله این عدم شفاف‌سازی‌ها مسائل مربوط به نرخ بالای مالیات و معافیت‌های صورت‌گرفته در خصوص آنهاست. همچنین قراردادهای بین این شرکت‌ها و مقامات دولتی ازجمله قراردادهای مربوط به تامین زیرساخت‌های لازم از سوی دولت نیز کاملاً محرمانه بوده و دور از دسترس عموم قرار دارد. صربستان، مقدونیه و بوسنی در رقابت برای جذب سرمایه‌گذار خارجی بوده و هر یک از آنها با ارائه تسهیلاتی ازجمله اعطای یارانه سعی در جذب سرمایه‌گذار بیشتر دارند.