تغییر بزرگ

در عربستان سعودی در کنار عکس؛ ملک عبدالعزیز ، به ترتیب تصاویر پادشاه، ولیعهد و جانشین ولیعهد نصب می شود و مردم و مسوولان موظف به اعلام بیعت با آنها هستند. در هفته های گذشته تصمیمات مهمی در عربستان سعودی گرفته شد تغییراتی که پس از مرگ ملک عبدالله و اعلام آغاز به کار سلمان به عنوان پادشاه جدید، قطعاً آنها را می توان مهمترین تغییرات بعد از جابه‌جایی پادشاه، توصیف کرد. عربستان سعودی به دنبال شکل دهی تیم جدیدی است. تیمی به دور از محافظه کاری‌های معمول و شناخته شده هیات حاکمه سعودی‌ها، تیمی که بتواند در برابر چالش‌های منطقه ای سریع و تاثیرگذار واکنش نشان دهد. در تغییرات جدید، دو نفر بیش از همه قدرت گرفتند. نخست محمد بن سلمان پسر پادشاه و وزیر دفاع که با حفظ سمت به عنوان جانشین ولیعهد منصوب شد و دوم عادل الجبیر سفیر عربستان سعودی در آمریکا که به عنوان وزیر خارجه جدید جایگزین سعود الفیصل شد.

سعود الفیصل وزیر خارجه 40 ساله عربستان کنار رفت
سعود الفیصل بن عبد العزیز آل سعود، زاده ۱۹۴۰ در ریاض ، فرزند فیصل بن عبدالعزیز و وزیر امور خارجه سابق عربستان سعودی است. او دانش‌آموخته رشته اقتصاد در مقطع کارشناسی از دانشگاه پرینستون ایالات متحده‌است. وی از سال ۱۹۷۱ به‌مدت چهار سال معاون وزیر نفت عربستان بود و از سال ۱۹۷۵ تا ۲۰۱۵ به مدت چهل سال وزیر امور خارجه عربستان سعودی بود. پادشاه سعودی با صدور حکمی، عادل الجبیر را به عنوان جانشین سعود الفیصل به عنوان وزیر خارجه جدید منصوب کرد. در این حکم آمده است که سعود الفیصل را با تمایل خود از سمت وزیر خارجه معاف کرده است.

عادل الجبیر سفیر سابق عربستان سعودی در آمریکا
الجبیر متولد 1962 شهر المجمعه عربستان سعودی است. او در سن 24‌سالگی به دلیل تسلط به زبان انگلیسی به عنوان کارمند محلی در سفارت عربستان در واشنگتن استخدام شد. پس از آن او به سمت های دیگری از جمله دستیار سفیر عربستان در واشنگتن، سخنگوی سفارت عربستان در واشنگتن، عضو هیات نمایندگی عربستان در مقر دائم سازمان ملل، مشاور سیاست خارجی ملک عبدالله پادشاه وقت عربستان، سفیر عربستان در واشنگتن و وزیر امور خارجه عربستان دست یافت. عادل الجبیر جزو معدود افراد خارج از خانواده آل سعود در عربستان سعودی است که توانسته مسوولیت کلیدی وزارت خارجه را برعهده بگیرد.او نخستین فردی بود که بامداد 6 فروردین در کنفرانس مطبوعاتی در واشنگتن آغاز عملیات علیه یمن را اعلام کرد.

مقرن بن عبدالعزیز ولیعهد برکنار شده عربستان
مقرن بن عبدالعزیز آل سعود متولد ۱۹۴۵، ولیعهد سابق عربستان، سی‌وپنجمین و کوچک‌ترین فرزند عبدالعزیز آل سعود است. وی پیش از بندر بن سلطان، رئیس سرویس اطلاعاتی خارجی عربستان سعودی بود. مقرن پس از درگذشت ملک عبدالله، ازسوی سلمان بن عبدالعزیز ولیعهد ملک عبدالله و پادشاه فعلی عربستان سعودی به ولایتعهدی منصوب شد. اما طی فرمانی توسط ملک سلمان از ولایتعهدی برکنار شد و جای خود را به برادرزاده خود محمد بن نایف آل سعود داد. با برکنار شدن مقرن بن عبدالعزیز، آخرین پسر ملک عبدالعزیز بنیانگذار سلسله پادشاهی عربی سعودی از هرم قدرت کنار زده شد و برای نخستین بار یکی از فرزندان نسل دوم (نوه‌ها) به سمت ولیعهدی دست یافت.

محمد بن نایف آل سعود وزیر کشور و ولیعهد جدید
محمد بن نایف 55 ساله ولیعهد، معاون دوم نخست وزیر و وزیر کشور عربستان است. او در ۲۸ آوریل ۲۰۱۵ جایگزین عمویش، مقرن شد. محمد بن نایف برادرزاده ملک سلمان بن عبدالعزیز است. نایف همچنین داماد سلطان بن عبدالعزیز ولیعهد سابق سعودی است. محمد بن نایف وزیر کشور قبل از این سمت جانشینی ولیعهد را برعهده داشت یعنی مرتبه سوم در سلسله مراتب قدرت و حکومت. او هم‌اکنون به جایگاه دوم ارتقا یافته است. با این اتفاق و حذف شاهزاده مقرن از سمت ولیعهدی، به یقین، پادشاه بعدی عربستان سعودی از نسل پسران نسل اول ملک عبدالعزیز نخواهد بود چرا هم اکنون هم ولیعهد و هم جانشین ولیعهد هر دو از نوه های ملک عبدالعزیز (نسل دوم) هستند.

محمد بن سلمان وزیر دفاع و جانشین جدید ولیعهد
ملک سلمان بن عبدالعزیز پادشاه عربستان همچنین در حکم دیگری فرزند خود محمد بن سلمان را با حفظ سمت وزیر دفاع به عنوان جانشین ولیعهد منصوب کرد. ملک سلمان پس از تصدی سمت پادشاهی و ترک سمت کرسی وزیر دفاع، آن را به پسر 30ساله اش سپرد. جوانی که تا قبل از برعهده گرفتن سمت وزیر دفاع، هیچ سابقه کار اجرایی سیاسی یا نظامی نداشت و 8 سال گذشته را همواره به عنوان مشاور و رئیس دفتر پدرش و استاندار ریاض فعالیت می کرد. ملک سلمان بعد از تکیه زدن به قدرت تلاش می کند گام به گام پسر جوانش را به تاج سلطنت نزدیک کند. اولین گام، انتصاب او به عنوان وزیر دفاع و گام دوم جانشینی ولیعهد بود. گام سوم هم قطعاً انتصاب او به عنوان ولیعهد است که در آینده انجام خواهد شد.