تاریخ انتشار:
تاثیر انتخابات آمریکا بر عرصه سیاست در ایران
روابطی که گرم‌تر نخواهد شد
انتخابات آینده آمریکا در حالی برگزار می‌شود که دونالد ترامپ و هیلاری کلینتون با یکدیگر به رقابت می‌پردازند. برای بسیاری از دموکرات‌ها بهتر این بود که جو بایدن نامزد ریاست جمهوری شود که به دلایل شخصی از آن صرف‌نظر کرد.
فریدون مجلسی / دیپلمات سابق
انتخابات آینده آمریکا در حالی برگزار می‌شود که دونالد ترامپ و هیلاری کلینتون با یکدیگر به رقابت می‌پردازند. برای بسیاری از دموکرات‌ها بهتر این بود که جو بایدن نامزد ریاست جمهوری شود که به دلایل شخصی از آن صرف‌نظر کرد. با توجه به دو رقیب اصلی، گزینه مطلوب این است که خانم کلینتون رئیس‌جمهور شود اما این احتمال هم وجود دارد که شاید پیش‌بینی‌ها به وقوع نپیوسته و ترامپ رئیس‌جمهور شود. در این صورت باید به حال ملت آمریکا تاسف خورد که در این زمانه به فرد تندرویی همچون ترامپ رای داده‌اند.
در رقابت‌های آتی ریاست جمهوری در ایالات متحده آمریکا به احتمال بسیار زیاد، خانم کلینتون رئیس‌جمهور خواهد شد. بهتر است تا ایشان برای موفقیت بیشتر، همکاری برای مبارزات انتخاباتی به عنوان معاون خود برگزینند. در این میان آقای جان کری بهترین گزینه برای این کار مهم است تا شانس هیلاری افزایش یابد. به هر حال کری جایگاه والایی در حزب دموکرات دارد و بهتر است که خانم کلینتون از مشورت ایشان بهره بگیرد. فردی که به خوبی به حوزه دیپلماسی اشراف داشته و می‌تواند به هیلاری کلینتون یاری برساند.
حال سوال اساسی این است که آیا اقای جان کری حاضر هستند که این مسوولیت را قبول کنند یا خیر. شما باید این نکته را مدنظر قرار دهید که آقای کری در حال حاضر 71 سال سن دارد. این سن برای فردی در مقام معاونت زیاد است و به همین دلیل بسیاری اعتقاد دارند که جان کری در صورت ارائه پیشنهاد از سوی هیلاری، این مسوولیت را نمی‌پذیرد. اصولاً افرادی در مقام معاونت قرار می‌گیرند که بین 50 تا 60 سال داشته باشند و بتوانند در نهایت رئیس‌جمهور بشوند. به موازات تغییر رئیس‌جمهور آمریکا بسیاری احساس نگرانی کرده و با استرس تحولات آمریکا را مرور می‌کنند.
البته این نگرانی چندان بیراه نیست. به موازات تغییر دولت، سیاست‌های دولت هم چرخش زیادی را تجربه می‌کند. اگر ترامپ رئیس‌جمهور بشود تلاش خواهد کرد تا با حرکت‌های تندروانه در عرصه سیاست خارجی ظاهر شود و در این میان حاضر نیست همچون دولت اوباما در عرصه سیاست خارجی یا داخلی ظاهر شود. به هر حال ژست تندروانه چنین اقتضایی داشته و وی ناچار است تا با این کار نظر موافقان خود را جلب کند.
اگر خانم کلینتون رئیس‌جمهور بشود در واقع همان سیاست‌های دولت اوباما را ادامه خواهد داد و تلاش می‌کند تا همان سیاست خارجی را استمرار ببخشد. در مورد ایران وضعیت اندکی متفاوت شده و وی سعی می‌کند تا امتیازات کمتری به دولت ایران بدهد و سختگیری بیشتری را نسبت به ایران اعمال خواهد کرد.
هدف از دادن امتیازات کمتر از سوی کلینتون، به این دلیل است که وی می‌خواهد تا از این طریق دل محافل یهودی را به دست آورده و رابطه خوب وی با این محافل تیره و تار نشود. به هر حال کلینتون نسبت به اوباما در این مورد اندکی محتاطانه‌تر رفتار کرده و جوانب امر را بیشتر می‌سنجد.
قبل از اینکه شما بخواهید تاثیر انتخابات آمریکا را بر عرصه سیاست داخلی ایران مورد بررسی قرار دهید، لازم است تا نوع رفتار ایران با آمریکا را بیشتر مورد توجه قرار دهید. شما این نکته را مدنظر قرار بدهید که شعارهای ایران در رابطه با آمریکا، به‌ویژه پس از رای دادگاه آمریکایی درخصوص برداشت 2 میلیارد دلاری از دارایی‌های ایران، تندتر شده است و دیگر برای آمریکا استفاده و بهره‌گیری از نرمش در برابر ایران که بخواهد به عنوان یک برگ برنده از آن استفاده کند، وجود ندارد بلکه شاید اعمال سختگیری بتواند برای کاندیداهای فعلی، راهی برای جذب رای بیشتر تلقی شود. حتی آقای ساندرز رقیب کلینتون به عنوان یک یهودی آزاد‌اندیش در برابر برخی از سیاست‌های ایران موضع گرفته است. نکته دیگری که موجب شده است تا مردم ایران با حساسیت انتخابات ریاست جمهوری آمریکا را دنبال کنند این بود که بسیاری نگران این هستند که مبادا با تغییر ساکنان کاخ سفید موضوع برجام منتفی شود و کشورها بار دیگر به جای نخست خود بازگردند. قبل از بررسی این موضوع لازم است تا به این نکته توجه شود که برجام مخالفان
جدی نیز در داخل ایران دارد.
به هر حال تمرکز این جریان‌ها بر نکات افتراق با غرب موجب شد که نوع نگرش برخی از مدافعان برجام در غرب نیز متفاوت بشود. تا زمانی که ما خود را محق می‌دانیم دشمنی با غرب را به عنوان موضعی غیرقابل بازگشت اعلام کنیم، غربی‌ها هم رفتار تلافی‌جویانه در پیش گرفته و از در تقابل با ما وارد می‌شوند. به همین دلیل من چندان امیدی به بهبود روابط ایران با دولت آمریکا بعد از پایان دوره اوباما و ریاست جمهوری احتمالی خانم کلینتون نمی‌بینم چون به کرات این موضوع توسط دولت ایران اعلام شده و دولت آمریکا هم در این مورد تمایلی از خود نشان نداده است. همین موجب شده که بسیاری سیاست داخلی ایران و آمریکا را آشتی‌ناپذیر بدانند. تنها شرایط مطلوب این است که دیالوگ‌ها اندکی غیرخصمانه‌تر شود.
در موضوع برجام نیز باید گفت، جای نگرانی وجود ندارد. شاید این سوال مطرح شود که چرا باید این تحلیل را ارائه کرد. شما این نکته را مدنظر قرار بدهید که یک طرف برجام دولت آمریکاست و رئیس‌جمهور بعدی آمریکا نمی‌تواند یک‌تنه، برجام را نادیده بگیرد. مهم‌تر اینکه برجام در برابر تحریم‌های سازمان ملل به امضا رسید تا ایران ضمن وفای به عهد و انجام تعهدات، بستری را برای تعلیق تحریم فراهم سازد.
هرچند این نکته بارها گفته شده است که آمریکا خود به تنهایی نمی‌تواند برجام را نقض کند اما مدنظر قرار دادن این نکته ضروری است که آمریکا به عنوان یک کشور ثروتمند می‌تواند بر روی بسیاری از معادلات اقتصادی و سیاسی تاثیر گذاشته و رای کشورها را تغییر دهد. نادیده گرفتن برجام از سوی قدرت‌های غربی کار سختی است اما باید این نکته را نیز مورد توجه قرار داد که ایران در صورت تعطیلی مراکز پایش، به سادگی می‌تواند برجام را نقض کند. در چنین شرایطی بعید خواهد بود که کشورهای اروپایی همکاری با ایران را به تجارت با اروپا ترجیح دهند.
البته ایران می‌تواند به شرایط درجه دوم و تجارت درجه دوم قناعت کرده و به آن بسنده کند، همین که ایران بتواند به تجارت با هند، کره جنوبی و... بپردازد بسیار خوب است. با این حال امکان ورود ایران به سازمان تجارت جهانی و... کمتر شده و ایران مجبور است تا بار دیگر توقعات خود را کم کند چون در این شرایط امکان تجارت گسترده بین‌المللی از بین می‌رود. در بهترین شرایط ایران بار دیگر به شرایط قبل از توافق هسته‌ای بازمی‌گردد. سوال مهمی که مطرح می‌شود این است که آقای روحانی باید تهدیدات فرد تندرویی همچون ترامپ را چگونه خنثی کند. متاسفانه در این حوزه کاری از دست آقای روحانی برنمی‌آید. در چنین شرایطی بهتر است تا آقای روحانی در گام نخست عرصه سیاست داخلی را بیشتر مورد توجه قرار دهد و در چنین شرایطی در صورت تاثیر‌پذیری سیاست ایران از آمریکا و برعکس، مشکلات کمتری به وجود می‌آید و بستر برای همکاری بهتر فراهم می‌شود.
دیدگاه تان را بنویسید