شر اصلاحات «نادرست»
بودجه بازسازی عراق بعد از جنگ آمریکا چقدر بود؟
اعتراضات گسترده فرانسویها علیه اصلاحات قانون بازنشستگی دولت، محبوبیت مارین لوپن و راستهای افراطی را بیشتر کرده است. به گزارش هممیهن، شاید مورد توجهترین موضوع درباره مارین لوپن در سخنرانیاش در اواخر ماه مارس لحن صدایش باشد. این راستگرای دوآتشه با آرامش و جدیت، امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه را متهم میکند که کشور را به آتش کشیده است. لوپن با صدای خشدارش میگوید، فرانسه دارد یک بحران سیاسی عمیق را تجربه میکند. «این شکست کامل دولت است. شکستی کامل برای امانوئل مکرون چون افزایش سن بازنشستگی از 62 سال به 64 سال را خودش به راه انداخته است.» لوپن سپس درخواست میکند الیزابت بورن، نخستوزیر فرانسه از سمت خود کنار برود. فقط یک ربع قبل از این سخنرانی، بورن در پارلمان فرانسه در میانه شعارها و هو کردنهای ائتلاف چپگرایان که به «اتحادیه نوین اکولوژیک و اجتماعی خلق» یا نوپس (NUPES) شناخته میشود، فریاد میزد که دولت قرار نیست طرح بحثبرانگیز اصلاحات قانون بازنشستگی را در مجلس به رای بگذارد. این بدان معنی است که این طرح بدون حمایت پارلمان میتواند تصویب شود. این اقدام اگرچه غیردموکراتیک بهنظر میرسد اما همانطور که در ماده 49.3 قانون اساسی آمده، ریشه در دموکراسی ریاستجمهوری کشور دارد. حال و هوای پارلمان فرانسه از آن زمان تاکنون برآشفته شده است. بلافاصله پس از سخنرانی بورن، نمایندگان حزب چپگرای «فرانسه تسلیمناپذیر» فراخوانهایی را برای اعتراض علیه دولت برای عصر همان روز صادر کردند. پس از آنکه عدهای از قانونگذاران از پیروی از دستورالعملهای رئیس حزب برای حمایت از اصلاحات سر باز زدند، اختلاف میان جمهوریخواهان محافظهکار بالا گرفت. سوسیالیستها که سالهاست در بینظمی کامل بهسر میبرند، تقریباً هیچ نفوذی ندارند. حزب سبزها هم برای برقراری نوعی ارتباط تلاش میکند. برخی از ناظران حتی معتقدند که سقوط سیاسی میتواند مقدمهای برای پایان جمهوری پنجم فرانسه، نام دولت فعلی و قانون اساسی که از سال 1958 بهکار گرفته شده، باشد. اما مارین لوپن، رهبر پوپولیست 54ساله حزب جبهه ملی که در سه رقابت انتخاباتی برای ریاستجمهوری فرانسه شکست خورده است، در گفتوگو با خبرنگاران درباره برنامهاش جهت مقابله با این اقدام دولت، با اعتمادبهنفس گفت که قصد دارد شکایتی را در شورای قانون اساسی تنظیم و مبارزات خود را برای برگزاری یک همهپرسی آغاز کند. او گفت: «زمانی که من رئیسجمهور شوم، طرح اصلاحات قانون افزایش سن بازنشستگی را با طرح خودمان جایگزین میکنم. اصلاحات من منصفانه خواهد بود.» این وعده جدید اوست که چهار سال دیگر که انتخاب شد از شر اصلاحات «نادرست» دولت فرانسه خلاص شود. چشمانداز موفقیت پوپولیستهای راستگرای فرانسه هیچوقت مثل بهار امسال امیدوارکننده نبوده است. هیچ حزب دیگری در مبارزه با اصلاحات قوانین بازنشستگی مکرون، به اندازه حزب جبهه ملی پیشروی نکرده است. در شهرهای فرانسه هر روز بعدازظهر سطلهای آشغال در آتش میسوزند و تصاویر مخابرهشده، چرخه بیپایانی از ناآرامی در خیابانها را نشان میدهند.
جدایی دردسرساز
اندیشکده شورای روابط خارجی آمریکا نوشت: ایالات متحده و چین به سمت جدایی اساسی، هرچند نه کامل، پیش میروند. فارغ از مقاومت طرفین در پیش رفتن در این مسیر، به نظر میرسد هر دو طرف اکنون پذیرفتهاند که این مسیر شامل نوعی بازی است که همکاریها در آن رنگ میبازد. اما جدا شدن دو کشور از هم دقیقاً چه چیزی را در پی خواهد داشت و پیامدهای آن چه خواهد بود؟ از نگاه آمریکاییها، نگرانیهای امنیت ملی منجر به ایجاد فهرستی طولانی و همچنان در حال رشد از محدودیتها در صادرات فناوری و سرمایهگذاری در چین میشود. برای افزایش تاثیر این استراتژی، ایالات متحده تلاش میکند از طریق تهدید تحریمها، اطمینان حاصل کند که سایر کشورها سیاستهای هماهنگ با آمریکا را در قبال چین در پیش بگیرند. اگر جنگ در اوکراین نبود، این رویکرد ممکن بود با مقاومتهایی از جمله در اروپا روبهرو شود. اما به نظر میرسد که جنگ اوکراین، روابط فراآتلانتیکی را دوباره تحکیم کرده است. چین رسماً در جنگ بیطرف مانده است، اما همچنان به «مشارکت بدون محدودیت» خود با روسیه متعهد مانده است، و شیجینپینگ در سفر سهروزه اخیر خود به مسکو دوباره بر این روابط تاکید کرد. در قلب شراکت شی با پوتین، رئیسجمهور روسیه، این باور مشترک وجود دارد که غرب به رهبری ایالاتمتحده مصمم است چین و روسیه را در سطح پایین نگه دارد و مانع از توسعه آنها شده و نفوذ بینالمللی آنها را محدود کند. این رویکرد آمریکا به تغییراتی در سیاستهای اقتصادی چین منجر شده است. پس از تحکیم قدرت شی برای سومین دوره، انبوهی از اسناد اقتصادی به تدوین رسید که برنامههای اقتصادی چین را روشن میکرد. این اسناد بهویژه استراتژی چین برای بازگرداندن رشد سریع تولید ناخالص داخلی را تعیین کرد. رهبران چین با این محاسبه که اقتصاد جهانی بستهتر و خصمانهتر خواهد شد و در نتیجه موتور رشد اقتصادی چین کمتر قابل اعتماد خواهد بود، بهدنبال کاهش وابستگی خود به تقاضاهای صادراتی دیگر کشورها هستند. بنابراین، با وجود تداوم تبلیغ چندجانبهگرایی و باز بودن درهای اقتصاد، بالاترین اولویت رهبران چین اکنون ثبات و اتکا به خود در تجارت، سرمایهگذاری و فناوری است. این منطق اقتصادی قابل درک است. چین با اقتصادی که تقریباً برابر با 80 درصد اقتصاد ایالات متحده است، بازار داخلی عظیمی برای کالاها و خدمات و عوامل تولید دارد.
عصبانیت از افشای اسناد محرمانه آمریکا
افشاگری اسناد محرمانه آمریکا در شبکههای اجتماعی تاکنون اکثراً مربوط به یادداشتهای طبقهبندیشده در مورد اوکراین، خاورمیانه، چین یا کره جنوبی بوده است. اما گستردگی، منشأ دقیق آن و صحت همه اسناد مشخص نیست. همچنین هنوز مشخص نیست که چه کسی یا کشور یا دولتی پشت افشای این اسناد است و هدفش از این کار چیست. البته بسیاری از جمله دولت ایالات متحده آمریکا احتمال دادهاند که روسیه پشت افشای این اسناد باشد به ویژه که مسکو بیش از همه میتواند از این افشاگریها بهرهبرداری کند. به گزارش دیپلماسی ایرانی به نقل از لوموند، با این حال به نظر میرسد که آمریکا قربانی افشای اسناد محرمانه در مورد کشورهای متحد مانند اوکراین یا اسرائیل در چندین شبکه پیامرسانی و اجتماعی است. میزان این نشت و همچنین منشأ دقیق آن و صحت تمام اسناد هنوز مشخص نیست. برخی از این اسناد دارای عنوان «NOFORN» بودند، به این معنی که نمیتوان آنها را با اتباع خارجی به اشتراک گذاشت. برخی دیگر قرار بود به سایر اعضای عضو پیمان پنج کشور منتقل شوند. روزنامه واشنگتنپست که حدود 50 مورد از این یادداشتها را بررسی کرده است، تایید میکند که این یادداشتها در راهبردیترین سرویسهای آمریکایی از جمله آژانس امنیت ملی، سیا، آژانس اطلاعات پنتاگون و اداره شناسایی ملی که به ویژه ماهوارههای جاسوسی را مدیریت میکند، تهیه شده است.
دستیابی به توافق صلح میان باکو و ایروان
الهام علیاف، رئیسجمهوری آذربایجان که به قزاقستان سفر کرده است، در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با قاسم جومارت توکایف، رئیسجمهوری این کشور، دستیابی به توافق صلح میان باکو و ایران را امکانپذیر دانست. به گزارش ایلنا، وی گفت که مصمم به عادیسازی این روابط هستیم و بعد از جنگ دوم قرهباغ، این آذربایجان بود که پیشنهاد شروع کار روی یک معاهده صلح را داد. علیاف ادامه داد: «حتی با وجود اشغال ۳۰ساله و محرومیتهای مردم آذربایجان و خرابیهایی که اکنون باید بازسازی کنیم، روابط بین همسایگان باید عادی باشد، ما به آینده نگاه میکنیم و معتقدیم رسیدن به توافق صلح بر اساس حاکمیت، تمامیت ارضی، مصونیت مرزها، منشور ملل متحد، همه هنجارها و اصول اساسی حقوق بینالملل امکانپذیر است و این به ما کمک میکند برای همیشه به دشمنی پایان دهیم.»
آمار درباره عراق پس از صدام حسین چه میگویند؟
لؤی الخطیب، کارشناس برجسته سیاسی و اقتصادی عراقی و وزیر برق اسبق عراق، در مقالهای با ارائه آمار به مقایسه وضعیت عراق در آغاز حکومت صدام و سرنگونی آن و اکنون پرداخت. به گزارش میدل ایست نیوز، در این مقاله که در پایگاه عراقی «الجریده» منتشر شده آمده که این روزها سالروز سرنگونی رژیم بعث است که از 1968 تا صبح 9 آوریل 2003 با استبداد و دیکتاتوری بر عراق حکومت کرد. بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران به تحلیل و ارزیابی حوادثی که پس از 2003 در عراق رخ داد پرداختهاند و هدف نویسنده پرداختن به این موضوع نیست. به وضعیت مردم عراق در سایه رژیم صدام که با جنگهای پوچ خود کشور را ویران و مردم را از پای درآورد و گورستانهای دستهجمعی و زندانهای وحشتناک و شکنجههای وحشیانه از یادگارهای آناند هم نمیپردازم که در اسناد نهادهای حقوق بشری با تفصیل مطرح شده است. هدف نویسنده در این مقاله نگاه به مهمترین کامیابیها و ناکامیها در روند تغییر عراق از مرحله دیکتاتوری بر اساس آمار به منظور کنار گذاشتن توهم و بیان واقعیت به دور از نظر شخصی است. بهخصوص که با گذشت دو دهه از سقوط رژیم بعث هنوز بحث بر سر فایده تغییر و میزان پیشرفت یا پسرفت عراق پس از سرنگونی رژیم بعث جریان دارد. بر این اساس است که نظرسنجی موسسه گالوپ نشان میدهد که اجمالاً 60 درصد مردم عراق فکر میکنند که اوضاع کشور پیش از 2003 بهتر بوده و 40 درصد فکر میکنند که بعد از 2003 بهتر شده است. اگر چنین نظرسنجیای معتبر باشد، چنین نسبتی به راستی پرسشهای بسیاری را مطرح میکند. در سال 2006، با تصویب قانون اساسی و اجرای اولین انتخابات در عراق، این کشور به کشوری فدرالی با نظام دموکراتیک تبدیل شد که در آن تکثر سیاسی معنا داشت و اقتصاد آن اقتصاد آزاد بود و به این ترتیب سه مولفه اصلی رژیم بعث، یعنی دیکتاتوری و سوسیالیسم و مرکزگرایی، از میان رفت. در این 20 سال حدود یک و نیم تریلیون دلار بودجه عراق که اکثراً درآمدهای نفتی بود خرج بازسازی و نوسازی کشور شد.
♦♦♦
ایسنا: منابعی به شبکه لبنانی «الجدید» گفتند، در صورت حاصل شدن توافق بر سر اسم رئیسجمهوری شواهد نشان میدهند عربستان تمایل دارد «تمام سلام» نخستوزیری را به دست بگیرد. این شبکه به نقل از منابع آورده است: عربستان عملاً اشارههایی داشته مبنی بر اینکه به تمام سلام اعتماد دارد.
ایرنا: نتایج یک نظرسنجی در اراضی اشغالی نشان میدهد که محبوبیت حزب «لیکود» به ریاست بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی بهشدت کاهش یافته است.
ایلنا: نجیب میقاتی، نخستوزیر دولت موقت لبنان درباره حمله موشکی از جنوب این کشور به سمت اراضی اشغالی و حملات متقابل اسرائیل به روستاهای لبنان گفت: «تحقیقات اولیه ارتش لبنان نشان داد کسانی که از جنوب این کشور به سمت اراضی اشغالی موشک شلیک کردند، احزاب سازمانیافته نبودند، بلکه عناصر غیرلبنانی بودند.»
ایسنا: ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، گفت: «تنها با اوکراین است که ائتلاف ناتو میتواند ضامن حفاظت واقعی اروپا از هرگونه دستدرازی به زندگی مردم این منطقه باشد. اما بدون اوکراین چنین اقدامی سخت صورت میگیرد.»
فارس: به دنبال حمله پهپادی به فرودگاه سلیمانیه عراق و انتشار اخباری مبنی بر انجام این حمله از سوی ترکیه، ریاستجمهوری عراق از آنکارا خواست که «تجاوزاتش را به خاک این کشور متوقف کرده و به خاطر انجام این حمله رسماً عذرخواهی کند».
ایسنا: خبرگزاری رسمی سوریه (سانا) اعلام کرد که سوریه و تونس در بیانیه مشترک تاکید کردند که دمشق بهطور فوری با تعیین سفیر جدید تونس در سوریه از سوی قیس سعید، رئیسجمهور این کشور موافقت کرده است.
ایلنا: جیک سالیوان مشاور امنیت ملی آمریکا و ولیعهد عربستان درباره تلاشهای صورتگرفته برای پایان جنگ یمن بحث و تبادل نظر کردند.
ایرنا: لیندزی گراهام، سناتور آمریکایی گفت که دیداری «پربار» با ولیعهد عربستان داشته است. وی گفت که دیدارش با «محمد بنسلمان»، ولیعهد سعودی، فرصتی برای تقویت روابط آمریکا و عربستان بود.
تسنیم: دبیرخانه شورای همکاری خلیجفارس از کشورهای عضو این شورا و همچنین اردن، مصر و عراق خواست تا در نشست آینده در جده عربستان سعودی که به منظور بررسی بازگشت احتمالی سوریه به اتحادیه عرب برگزار خواهد شد، شرکت کنند.
♦♦♦
خطر یک درگیری بزرگ
هممیهن نوشت: روزنامه واشنگتنپست با استناد به مدارک فاششده پنتاگون گزارش داد، سال گذشته میلادی پس از آنکه یک جنگنده روسی در آستانه انهدام یک هواپیمای جاسوسی انگلیس بود، روسیه و ناتو در یک قدمی یک جنگ بالقوه تمامعیار قرار گرفتند. واشنگتنپست نوشته است، این حادثه که در اواخر سپتامبر ۲۰۲۲ رخ داد، «بسیار جدیتر» از آن چیزی بود که لندن پیشتر گفته بود. در اکتبر ۲۰۲۲ بن والاس، وزیر دفاع انگلیس این موضوع را به پارلمان این کشور توضیح داد. مسکو در آن زمان علت این حادثه را نقص در «عملکرد فنی» خواند و لندن نیز این توضیح را پذیرفت.
بودجه نجومی دفتر رهبر طالبان لو رفت
اعتماد نوشت: بودجه در اختیار رهبر طالبان بیش از ۲۸ برابر بودجه شهرداریهای کل افغانستان است. با وجود شرایط اقتصادی نامساعد در افغانستان، بودجه دفتر رهبر طالبان، بیشتر از چهار میلیارد افغانی است (تقریباً معادل دو هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان ایران!). در جدول افشاشده که بودجه سال ۱۴۰۱ ادارات طالبان را نشان میدهد، بودجه سازمان شهرداریها که یک سازمان خدماترسان و توسعهای است، ۱۴۰ میلیون و ۸۳۵ هزار افغانی تعیین شده است. بر اساس آمارها اکنون بیش از ۲۸ میلیون نفر در افغانستان به کمکهای بشردوستانه نیاز فوری دارند.
ترامپ: از انتخابات ۲۰۲۴ انصراف نخواهم داد
شرق نوشت: دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق آمریکا اعلام کرد که حتی اگر در پرونده قضایی علیه او در نیویورک محکوم هم شود از انتخابات ریاستجمهوری سال ۲۰۲۴ انصراف نخواهد داد. دونالد ترامپ رئیسجمهور سابق آمریکا از قصد خود برای نامزدی در انتخابات ریاستجمهوری سال آتی میلادی آمریکا حتی اگر در پرونده قضایی علیه او در نیویورک محکوم هم شود، خبر داد. ترامپ دموکراتها را به «حزب اطلاعات نادرست» و هدف قرار دادن نامزدهای احتمالی متهم کرد.
آمریکا به لاوروف ویزا نداد
ایسنا نوشت: سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه چهارشنبه هفته گذشته گفت که آمریکا هنوز برای هیات روسیه به رهبری سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه برای شرکت در نشست شورای امنیت سازمان ملل ویزا صادر نکرده است. ریابکوف گفت: «هنوز حتی یک ویزا صادر نشده است.» این مقام روس در ادامه افزود: مسکو در مورد افشای اسناد پنتاگون موضعی ندارد، اما انتشار عمدی اطلاعات جعلی توسط آمریکا را نمیتوان رد کرد. پیش از این رسانهها نوشته بودند که پنتاگون در حال بررسی درز مطالبی در شبکه اجتماعی است که وضعیت نظامیان اوکراینی و برنامههای آمریکا و ناتو برای تقویت آنها را توصیف میکند.