تکرار کابوس طالبان
ثبت داغترین ماه در تاریخ زمین
یک آژانس علمی آمریکایی پس از رتبهبندی ماه جولای به عنوان گرمترین ماه ثبتشده در کره زمین نسبت به افزایش پدیدههای مرتبط با تغییر آبوهوا به شدت ابراز نگرانی کرد. به گزارش ایلنا به نقل از خبرگزاری فرانسه، آژانس ملی اطلاعات زیستمحیطی اداره اقیانوسی و جوی آمریکا پس از رتبهبندی ماه جولای به عنوان گرمترین ماه ثبتشده در کره زمین به شدت نسبت به افزایش پدیدههای طبیعی مربوط به تغییرات آبوهوایی ابراز نگرانی کرده است. «ریک اسپینراد»، مدیر اداره ملی اقیانوسی و جوی آمریکا با انتشار بیانیهای اعلام کرد: «در چنین حالتی قرار گرفتن در رتبه نخست بدترین حالت ممکن است.» وی توضیح داد که ماه جولای عموماً گرمترین ماه سال است، اما جولای ۲۰۲۱ از این نُرم معمول فراتر رفت و به داغترین ماه ثبتشده تاکنون تبدیل شد. به گفته اسپینراد، این رکورد جدید به مسیر نگرانکنندهای که جهان به دلیل تغییرات آبوهوایی شاهد آن است، افزوده میشود. بر اساس گزارش آژانس، دمای سطح کره زمین در مقایسه با گرمترین جولای ثبتشده در سال ۲۰۱۶ به میزان یکصدم درجه سانتیگراد افزایش یافته است، حال آنکه دمای سطح کره زمین در جولای سالهای ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ برابر با رکورد ثبتشده در سال ۲۰۱۶ بوده است.
فرانسه و گذرنامه سلامت
مردم فرانسه در اعتراض به لایحه اجباری شدن «گذرنامه سلامت» به خیابانها آمدند و فریاد اعتراض سر دادند. به گزارش ایرنا به نقل از اسپوتنیک، این تجمع اعتراضی در مخالفت با قرنطینه کرونایی، واکسیناسیون اجباری و دیگر محدودیتهای اعمالشده برای مهار کووید ۱۹ در پایتخت فرانسه در حال برگزاری است. بیش از ۲۰۰ تظاهرات علیه لایحه اجباری شدن گذرنامه سلامت در فرانسه برنامهریزی شده است. ماه گذشته، حدود ۱۶۰هزار فرانسوی به خیابانها آمدند و نسبت به لزوم صدور گذرنامه سلامت در این کشور اعتراض کردند. گذرنامه سلامت هر فرانسوی را ملزم میکند برای ورود به اماکن عمومی از جمله رستورانها، مدرک واکسیناسیون کامل یا تست منفی پیسیآر یا آزمایش آنتیبادی ارائه دهد. بسیاری از گروههای فرانسوی از جمله جلیقهزردها نسبت به صدور گذرنامه سلامت ابراز نگرانی کردهاند. ارائه این گذرنامه از ۲۱ جولای (۳۰ تیر) در اماکن عمومی اجباری شد. امانوئل مکرون رئیسجمهوری فرانسه چندی پیش برنامههای گسترده و فراگیری را برای مبارزه با اوجگیری سریع و دوباره ابتلا به ویروس کرونا اعلام کرد که به گفته معترضان، آزادی انتخاب شهروندانی را که به دریافت واکسن تمایل ندارند، مخدوش و نقض میکند. به همراه الزامی شدن گواهی واکسن کرونا برای ورود به مکانهای تفریحی و حضور در این فعالیتها، تزریق واکسن برای کارکنان بخش بهداشت و درمان فرانسه تا ۱۵ سپتامبر (۲۴ شهریورماه) اجباری اعلام شده است و کارکنان این بخش در صورت سرپیچی از این مقررات بدون دریافت دستمزد از کار معلق خواهند شد.
تکرار کابوس طالبان
سرانجام در روز یکشنبه ۲۴ مرداد با ورود طالبان به حومه کابل، اشرف غنی رئیسجمهور افغانستان از کشور گریخت. ساعاتی بعد از آن نیز فرماندهان طالبان خبر دادند که ارگ ریاست جمهوری افغانستان در پایتخت به دست این گروه افتاده است. غنی به همراه حمدالله محب، مشاور امنیت ملی و یک دستیار نزدیک دیگر خود به تاجیکستان رفته است، امری که باعث شد عبدالله عبدالله رئیس هیات افغانستانی برای مذاکره با طالبان با انتشار پیامی او را «رئیس جمهور سابق» بنامد. اشرف غنی پس از خروج از افغانستان در پیامی که در حساب فیسبوکی خود منتشر کرد، گفت که امروز با یک انتخاب دشوار مواجه شده بود؛ یا باید در مقابل طالبانی که میخواستند وارد ارگ ریاست جمهوری شوند قرار میگرفت، یا باید کشور را ترک میکرد. وی گفت: «طالبان به صراحت اعلام کرده بودند که برای برکناری من آماده حمله خونین به تمام کابل و مردم شریف کابل هستند. به منظور جلوگیری از سیلاب خون تصمیم گرفتم آنجا را ترک کنم. شبهنظامیان طالبان که در حومه شهر کابل با پرچمهای سفید حضور داشتند، در نهایت وارد پایتخت شدند و کنترل ارگ ریاست جمهوری افغانستان و چندین منطقه کابل را در اختیار گرفتند. در این حال برخی گزارشها حاکی از آن است که عبدالله عبدالله، حامد کرزی و گلبدین حکمتیار شورای هماهنگی تشکیل دادهاند. شبکه خبری طلوع افغانستان پیش از این گزارش داده بود که با خروج غنی از کشور، عبدالستار میرزکوال، سرپرست وزارت داخله افغانستان، رهبری دولت انتقالی را در دست خواهد داشت. اما اکنون با ورود طالبان به کابل مشخص نیست که ایده دولت انتقالی چه سرنوشتی پیدا کند. میرزکوال با انتشار ویدئویی از مردم خواسته بود که نگران حملات طالبان نباشند، چراکه طبق توافق، حملهای به کابل انجام نخواهد شد. بر اساس گزارشها، بالگردها کادر دیپلماتیک آمریکا را از سفارت این کشور در کابل خارج کردهاند در حالی که دود ناشی از سوزاندن اسناد مهم از ساختمان سفارت بلند شده بود. همچنین دیگر سفارتخانههای کشورهای غربی در حال انتقال دیپلماتهای خود به خارج از افغانستان هستند. شبهنظامیان طالبان طی یک هفته گذشته تقریباً کل افغانستان را تصرف کردهاند. پنتاگون نیز اعلام کرد که گروه جدیدی از سربازان ایالاتمتحده به منظور تامین امنیت تخلیه هزاران آمریکایی و افغان وارد کابل شدهاند. وزارت دفاع آمریکا تاکید کرد که این سربازان به عملیات تخلیه پرسنل دیپلماتیک آمریکا و افغانهایی که برای ایالات متحده کار کردهاند کمک خواهند کرد. به گزارش یورونیوز، ملا عبدالغنی برادر، معاون سیاسی طالبان و رئیس دفتر این گروه در قطر، با انتشار ویدئویی «پیروزی» طالبان در افغانستان را تبریک گفته است. برادر با بیان اینکه هیچگاه انتظار نداشته و تصور نمیکرده که طالبان «به این زودی و به چنین شیوهای» افغانستان را تحت کنترل درآورد، گفته این دستاورد «کمکی از جانب خداوند» بوده است. یک مقام دیگر طالبان نیز به آسوشیتدپرس گفت این گروه به زودی تشکیل «امارت اسلامی افغانستان» را از کاخ ریاست جمهوری در کابل اعلام میکند. حکومت طالبان پیش از حمله آمریکا به افغانستان در سال ۲۰۰۱ و زمانی که قدرت را در این کشور در دست داشت، خود را با نام «امارت اسلامی افغانستان» میخواند. با این حال، «احمد مسعود»، فرزند احمدشاه مسعود یک روز پس از ورود طالبان به کابل و سقوط دولت، مردم افغانستان را به مقاومت در برابر این گروه دعوت کرد و گفت: «من و همرزمانم همراه با تمام افغانهایی که بندگی را نمیپذیرند خون خود را خواهیم داد. همه [آزادیخواهان] از هر قوم و قبیلهای را به پیوستن به پایگاهمان در پنجشیر، آخرین منطقه آزاد میهن در حال احتضارمان فرا میخوانم.» احمد مسعود ریاست سازمان سیاسی موسوم به «جبهه مقاومت» را بر عهده دارد.
لبنان در باتلاق ناکارآمدی
انفجار یک تانکر سوخت در شهر «التلیل» واقع در منطقه «عکار» شمال لبنان در شرایط جاری بحران سوخت در این کشور بازتابهای گستردهای داشته و به واکنش متفاوت مقامهای لبنانی منجر شده است. به گزارش ایرنا، رسانهها و مقامهای لبنانی در تازهترین اطلاعرسانی اعلام کردند که این انفجار ۲۲ کشته و ۷۹ زخمی برجا گذاشته است. در پی وقوع انفجار عکار، «میشل عون»، رئیسجمهوری لبنان، از دستگاه قضایی کشور خواست که تحقیقات لازم را برای شناسایی و اعلام عامل یا عوامل حادثه در مخزن سوخت عکار انجام دهد. عون گفت که فاجعه عکار، قلب همگان را به درد آورد و ملت و دولت لبنان با ابراز همدردی اکنون در کنار مردم این منطقه ایستادهاند. در همین راستا، شهردار «التلیل» که حادثه در آنجا روی داده است گفت این انفجار پس از آن رخ داد که شهروندان برای دریافت بنزین به محل شتافتند و شخصی با روشن کردن فندک سبب وقوع انفجار در مخزن شد. «سعد الحریری»، نخستوزیر پیشین لبنان، نیز در واکنش به این انفجار خواستار استعفای میشل عون شد. الحریری که در پی تحولات ماههای اخیر لبنان از سوی عون مامور تشکیل کابینه شده بود اما نتوانست دولت تشکیل دهد، در اظهاراتی گفت که «کشتار عکار هیچ تفاوتی با کشتار بندر بیروت ندارد و اگر دولتی بر سر کار بود که به جان انسانها احترام میگذاشت مقامهای آن استعفا میکردند». از سوی دیگر، «نجیب میقاتی»، نخستوزیر مامور تشکیل کابینه لبنان، نیز گفت که «عکار شب غمانگیزی داشت و خون بیگناهانی ریخته شد که قربانی حرص و آز عدهای شدند». وی در بیانیهای افزود که کشتهشدگان این حادثه افراد بیگناهی بودند که قربانی زیادهخواهی و حرص کسانی شدند که از بحران سوخت برای به دست آوردن سود غیرقانونی استفاده میکنند. میقاتی تاکید کرد: آنچه رخ داد وجدان و قلب همه لبنانیها را به درد آورد و عزم و اراده ما کاهش مشکلات و سختیهای مردم خواهد بود. رسانههای لبنان گزارش دادند که اوضاع در بیمارستان عکار، محل حادثه، بسیار وخیم است و امکانات لازم برای پذیرش و درمان مجروحان وجود ندارد. منابع رسانهای اعلام کردند که در این انفجار ۳۰ هزار لیتر بنزین موجود در مخزن آتش گرفت.
چرا آمریکاییها بهجای افغانها بجنگند؟
رئیسجمهور آمریکا در توجیه خروج نیروهای آمریکا از افغانستان و با اشاره به سقوط دولت افغانستان در پی تسلط گروه طالبان بر این کشور، گفت: من کاملاً پشت تصمیم خود ایستادهام. به گزارش ایسنا و به نقل از سیانان، جو بایدن طی سخنرانی درباره افغانستان، گفت: من کاملاً پشت تصمیم خود ایستادهام. پس از ۲۰ سال، من به سختی آموختم که هیچوقت زمان مناسبی برای خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان وجود نداشت. به همین دلیل است که ما هنوز آنجا هستیم. ما در مورد خطرات روشن بودیم. ما برای هرگونه حادثه برنامهریزی کرده بودیم. اما من همیشه به مردم آمریکا قول میدادم که مستقیماً با شما صحبت خواهم کرد. حقیقت این است که این امر سریعتر از آنچه ما انتظار داشتیم اتفاق افتاد. وی گفت: منافع ملی ایالات متحده آمریکا در افغانستان همیشه جلوگیری از حمله تروریستی به سرزمین اصلی آمریکایی بوده است و هدف ایالات متحده قبلاً محقق شده است. جو بایدن ادامه داد: نیروهای مسلح افغانستان مسوول ایستادگی نکردن در برابر حمله برقآسای طالبان است و دو دهه پس از کمک نیروهای آمریکایی به برکناری طالبان از قدرت و ایجاد یک دولت دموکراتیک، این گروه را دوباره به قدرت رساند. چه اتفاقی افتاد؟ رهبران سیاسی افغانستان تسلیم شدند و از کشور فرار کردند. رئیسجمهور آمریکا با اشاره به دیدار خود با مقامات دولت افغانستان، افزود: اوایل تابستان با اشرف غنی رئیسجمهوری افغانستان و عبدالله عبدالله رئیس هیات افغان در مذاکرات صلح، گفتوگوهایی صریح داشتیم اما در نهایت آنها پیشنهادهای ایالات متحده را نپذیرفتند. ما درباره چگونگی آمادهسازی افغانستان برای مبارزه با جنگهای داخلی خود پس از خروج ارتش ایالات متحده و همچنین برای پاکسازی فساد در دولت صحبت کردیم تا دولت بتواند برای مردم افغانستان کار کند. ما درباره نیاز رهبران افغان به اتحاد سیاسی نیز صحبت کردیم. بایدن تصریح کرد: آنها خواستار دیپلماسی و حلوفصل سیاسی در مذاکره با طالبان بودند که این توصیه به صراحت رد شد. آقای غنی اصرار داشت که نیروهای افغان خواهند جنگید و بدیهی است که او در اشتباه بود. بایدن گفت: چند نسل دیگر از دختران و پسران آمریکا را باید اعزام کنیم تا در جنگ داخلی افغانستان بجنگند درحالیکه نیروهای افغان این کار را نمیکنند؟! جان چند آمریکایی دیگر ارزشش را دارد؟! چند ردیف بیپایان از سنگ قبرهای قبرستان ملی آرلینگتون لازم است؟! من با کسانی که عزیزان خود را در افغانستان از دست دادهاند یا آمریکاییهایی که در این کشور جنگیده و خدمت کردهاند، عمیقاً همدردی میکنم.
♦♦♦
مهر: «مارک میلی» رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا گفت: تسلط سریع طالبان بر افغانستان میتواند به زودی به افزایش چشمگیر تهدیدهای تروریستی در سطح منطقه منجر شود.
ایسنا: رئیسجمهوری تونس در سخنانی از تشکیل قریبالوقوع دولت جدید کشورش طبق اراده ملت تونس خبر داد در حالی که جنبش النهضه نیز خواستار بازنگری ریاست جمهوری در تصمیماتش ازجمله تصمیم تعلیق فعالیت پارلمان شد.
فارس: کاخ سلطنتی مالزی از قبول استعفای «محیالدین یاسین» نخستوزیر این کشور از سوی پادشاه خبر داد و اعلام کرد تا زمانی که نخستوزیر جدید منصوب شود، وی به عنوان سرپرست به کار خود ادامه خواهد داد.
ایلنا: دونالد ترامپ، رئیسجمهوری پیشین آمریکا، در بیانیه کوتاهی درباره تحولات افغانستان و خروج نیروهای آمریکایی از این کشور اعلام کرد: «بهتر بود خروج نیروها از افغانستان به روشی کاملاً متفاوت صورت میگرفت. وضعیت موجود به این دلیل نیست که افغانستان را ترک کردیم، بلکه به دلیل شیوه غیرحرفهای خروج از این کشور است.»
مهر: مقامات اسرائیل با تصویب طرح ساخت ۳۰۰ واحد مسکونی جدید برای شهرکنشینان در «قدس اشغالی» از گسترش شهرکسازیها در این شهر خبر دادند.
فارس: «ضمیر کابلوف» نماینده ویژه «ولادیمیر پوتین» رئیسجمهور روسیه در امور افغانستان گفت: مسکو طالبان را تهدیدی برای آسیای مرکزی نمیداند.
فارس: «وانگ یی» وزیر خارجه چین در پاسخ به تماس تلفنی «آنتونی بلینکن» همتای آمریکایی خود، خروج عجولانه این کشور از افغانستان را محکوم کرد و گفت: خروج بیقاعده و سریع نظامیان آمریکایی از افغانستان «تاثیرات منفی جدی» در افغانستان خواهد داشت، اما پکن برای ارتقای ثبات در این کشور با واشنگتن همکاری میکند.
ایلنا: رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری ترکیه گفت: ترکیه با موج رو به رشد مهاجران افغان در حال عبور از ایران مواجه است و آنکارا برای کمک به ثبات افغانستان و جلوگیری از ورود سیل جدید پناهندگان، با پاکستان همکاری خواهد کرد.
فارس: «میشل عون»، رئیسجمهوری لبنان، گفت: «استعفا نمیدهم و به وظایف خود تا انتها ادامه خواهم داد. کسی نمیتواند مرا بترساند، حال هر سمتی که میخواهد داشته باشد.»
ایسنا: مقامات ترکیه اعلام کردند: بر اثر جاری شدن سیلاب در استانهای منطقه دریای سیاه تاکنون ۷۰ تن جان خود را از دست داده و امدادگران همچنان در تلاش برای یافتن ۴۷ مفقود این حادثه هستند.
♦♦♦
مخالفت بنت با دیدار گانتس و عباس
اعتماد نوشت: رسانههای عبریزبان اعلام کردند که «نفتالی بنت» نخستوزیر رژیم صهیونیستی مانع نشست «بنی گانتس» وزیر جنگ این رژیم با «محمود عباس» رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین شده است. گانتس پس از رد درخواست دیدارش با محمود عباس از سوی نفتالی بنت اعلام کرد که «من از بلندپایهترین و مناسبترین مقامهای اسرائیلی برای انجام این دیدار هستم». بنا به این گزارش، گانتس هم ضمن مخالفت گفتوگوی بنت با رئیس تشکیلات خودگران تاکید کرد که بیشتر اعضای دولت اسرائیل از جناح راست هستند. وزیر جنگ رژیم صهیونیستی همچنین درباره نشست «یائیر لاپید» وزیر خارجه اسرائیل با محمود عباس هشدار داد: این دیدار پیامدهای سیاسی ملموسی را به دنبال خواهد داشت که اسرائیل در حال حاضر نمیخواهد با آن روبهرو شود.
گورباچف و افغانستان: باید درس بگیریم
خبرگزاری دانشجویان ایران نوشت: میخائیل گورباچف، رهبر سابق جماهیر شوروی، گفت: شکست در افغانستان باید خیلی زودتر پذیرفته میشد. اکنون مهم است تا درس بگیریم و دستکم از تکرار چنین اشتباهاتی اجتناب کنیم. این ایده از همان ابتدا ناموفق بود، اگرچه روسیه در مرحله اول از آن حمایت کرد. همانند بسیاری از پروژههای مشابه، این ایده نیز بر مبنای بزرگنمایی تهدید و برخی از برنامههای ژئوپولیتیک نامشخص که با تلاشهای غیرواقعبینانه برای دموکراتیزه کردن یک جامعه چندقبیلهای دنبال میشدند، قرار داشت. گورباچف حضور جماهیر شوروی سابق در افغانستان را یک اشتباه سیاسی تلقی کرد و خروج نیروهای شوروی سابق از افغانستان ابتکارعمل وی بود که این تصمیم نهایی به دنبال چندین دور مذاکره اتخاذ شد.
اسب تروای آمریکا برای آسیای میانه
ایران نوشت: با ادامه یافتن پیشرویهای پایانناپذیر طالبان، انواع سلاحها و همچنین خودروهای نظامی آمریکا به دست نیروهای طالبان افتاده است. به نظر میرسد آمریکا که در 20 سال گذشته بیش از یک تریلیون دلار خرج افغانستان کرده، اکنون میخواهد بار این هزینه را به دوش چین و روسیه بگذارد. واشنگتن با تحمیل این هزینه به رقبای خود یک اسب تروا را مقابل دروازههای آنان کار گذاشت. اسبی که آنها را از نظر مالی و امنیتی مشغول خود خواهد کرد. اگر مهاجرتها به سمت ازبکستان، تاجیکستان و ترکمنستان ادامه یابد، بیثباتی در این کشورها که همین الان هم بر سر منابع آب با یکدیگر درگیر هستند، بیشتر میشود و سپس با تهدید امنیت غذایی و آبی، خطر تروریسم از جاده آهنی ابریشم تا اروپا افزایش مییابد.
فرانسه در خط صلح خاورمیانه
همشهری نوشت: سیاستهای فرانسه طی سالهای اخیر و مخصوصاً پس از دوران ترامپ، این کشور را به یکی از حامیان صلح و ثبات منطقه خاورمیانه تبدیل کرده است. اندیشکده «کارنگی» در تفسیر خود از سیاستهای منطقهای پاریس مینویسد: این قدرت اروپایی در سایه کاهش نفوذ آمریکا، نسبت به تغییر موازنه قدرت در خاورمیانه به سود بازیگران جدید نظیر چین، روسیه یا حتی ترکیه احساس نگرانی کرده و تلاش دارد با استفاده از ابزارهای محدود خود، مانع از تشدید تنشها و بر هم خوردن توازن کنونی به نفع بازیگران تازهوارد شود. در همین راستا، منابع عربی از رایزنیهای فشرده دولت فرانسه برای حمایت از کنفرانس بغداد خبر میدهند؛ کنفرانسی منطقهای که قرار است تا دو هفته دیگر با مشارکت قدرتهای خاورمیانه در پایتخت عراق برگزار شود.