دورخیز چین برای پُر کردن خلأ افغانستان
جنگ نفتی عربستان و امارات در یمن
اجرای توافق ریاض در یمن، همچنان با شکست روبه‌رو شده و ریاض و ابوظبی، پشت پرده به‌شدت با هم اختلاف نظر دارند. استان نفت‌خیز «شبوه» نیز یکی از مهم‌ترین مسائل اختلافی طرفین است. شکست در اجرای «توافق ریاض» همچنان ادامه دارد؛ هرچند ائتلاف متجاوز سعودی-اماراتی اخیراً از اجرای آن خبر داد. توافق موسوم به «توافق ریاض» تلاش عربستان سعودی برای پایان دادن به جنگ قدرت متحدان خود (نیروهای دولت منصور هادی) با شبه‌نظامیان متحد امارات (المجلس الانتقالی الجنوبی) در جنوب یمن است که با وجود تلاش‌های مکرر، جنگ خونین دو طرف کماکان ادامه یافته است. روزنامه الاخبار لبنان در گزارشی به بررسی عوامل شکست این توافق پرداخت و نوشت، هنوز زود است که بخواهیم درباره موفقیت طرح جدایی نیروهای وابسته به دولت مستعفی یمن (تحت حمایت ریاض) و عناصر گروه «المجلس الانتقالی الجنوبی» (شورای انتقالی جنوب - وابسته به امارات) در استان أبین صحبتی کنیم؛ زیرا هر یک از طرفین، عدم عقب‌نشینی از جبهه‌های نبرد در این استان را بر گردن دیگری می‌اندازد. به گزارش الاخبار، تاکنون، فقط بخش کوچکی از اقدامات نظامی مورد توافق اجرایی شده است و هر لحظه امکان دارد که وضعیت بین طرفین، منفجر شود. این بار درگیری به استان نفت‌خیز «شبوه» (جنوب یمن) منتقل شده است. این در حالی است که درگیری بر سر شبوه و سایر استان‌های نفتی یمن، فقط به صورت منطقه‌ای نبوده و جنبه بین‌المللی داشته است. بسیاری از کارشناسان تاکید دارند که بخشی از علت طولانی شدن جنگ علیه ملت یمن، عدم تعیین سهم کشورهای حاضر در این تجاوز از «کیک» یمن است. بنابر این گزارش، در سطح بین‌الملل، فرانسه فاش کرد که تاسیسات گازی «بلحاف» به زندان مخفیانه‌ای تبدیل شده است که امارات در آن مردم یمن را شکنجه می‌کند. سازمان‌های بین‌المللی نیز پیش از این، از وجود ده‌ها زندان مخفیانه متعلق به امارات خبر داده بودند. البته همه می‌دانند که غرب به جنگ علیه یمن، با دید منافع خاص خود به ویژه معاملات تسلیحاتی بزرگ با کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس و چپاول نفت یمن نگاه می‌کند. الاخبار در ادامه نوشت، در سطح منطقه نیز تنش بین گروه‌های وابسته به عربستان و امارات همچنان ادامه دارد؛ به‌ویژه از زمانی که نیروهای وابسته به دولت مستعفی در آگوست سال گذشته توانستند شبوه را به اشغال خود درآورند، ولی زمان تنش کنونی، مربوط به تحرکات نظامی در استان مجاور یعنی أبین است. ریاض در تلاش است، بخش نظامی «توافق ریاض» را اجرایی کند؛ توافقی که حزب «الاصلاح» و امارات یکدیگر را به تلاش برای شکست آن متهم می‌کنند. به گزارش این روزنامه، شبوه یکی از مهم‌ترین موارد اختلافی بین ابوظبی و ریاض است؛ زیرا امارات خواستار به کنترل درآوردن این استان توسط شورای انتقالی است، ولی عربستان سعودی اصرار دارد که هلال نفتی را که از شبوه تا حضرموت امتداد دارد، تحت کنترل خود درآورد.
دورخیز چین برای پُر کردن خلأ افغانستان
به گزارش ایلنا به نقل از دیلی بیست، همزمان که سربازان آمریکایی پایگاه نظامی اصلی خود در افغانستان را ترک کرده و پایانی سمبلیک را برای طولانی‌ترین جنگ در تاریخ کشورشان رقم می‌زنند، چین در تدارک ورود به این کشور جنگ‌زده است تا خلأ به‌جای‌مانده از سوی سربازان آمریکا و ناتو را پر کند. منابع آگاه اعلام کردند پکن بنا دارد با ابتکار «کمربند و جاده چین» نفوذ خود در افغانستان را با گسترش یک کریدور اقتصادی ۶۲ میلیارد‌دلاری افزایش دهد. این پروژه که نخستین بار در سال ۲۰۱۳ توسط «شی جین‌پینگ»، رئیس‌جمهوری چین به جریان افتاد و در سال ۲۰۱۷ در قانون اساسی چین نوشته شد، از سوی مقام‌های پکن به عنوان یک صندوق توسعه زیرساخت جهانی با هدف مرتبط ساختن بهتر چین با مابقی جهان تلقی شده است. یک منبع خبری به دیلی‌بیست گفت: «بین مقام‌های کابل و پکن مذاکراتی بر سر ساخت اتوبان پیشاور-کابل در جریان است.» وی ادامه داد: «مرتبط کردن کابل با جاده به پیشاور به معنی پیوستن رسمی افغانستان به پروژه کمربند چین است.» چین دست‌کم در پنج سال گذشته در تلاش برای گسترش پروژه ابتکار عمل کمربند و جاده به افغانستان بوده است اما باتوجه به دخالت سنگین آمریکا در دولت افغانستان، کابل نسبت به تصویب هرگونه قرارداد نگران ناراضی بودن واشنگتن بوده است. اما حالا که سربازان آمریکایی پایگاه هوایی بگرام را ترک کرده‌اند، قرار است از چین با آغوش باز استقبال شود. یک منبع به دیلی بیست گفت: «طی سال‌های گذشته تعامل مداومی میان دولت افغانستان و دولت چین وجود داشته اما این سبب مظنون شدن آمریکا به دولت اشرف شد. غنی نیازمند یک هم‌پیمان با قابلیت ارائه منابع، نفوذ و حمایت نظامی به دولتش است.» این منبع افزود: «چین با احتیاط زیاد به نزدیک کردن روابطش با بسیاری از رهبران سیاسی به منظور جلب حمایت سیاسی آنها از پروژه‌ها در افغانستان به صورت همزمان پرداخته است. دولت چین به سختی می‌تواند تصور کند که افغانستان از طریق ابتکار عمل کمربند و جاده در شبکه قرار نگیرد. مطمئناً تزریق سرمایه‌گذاری به اقتصاد این کشور باعث استخدام افراد زیادی شده و در غیبت فعالیت‌های اقتصادی دیگر، مردم ممکن است از آن استقبال کنند.»
باج‌خواهی ۷۰ میلیون‌دلاری هکرها از شرکت‌های نامدار
خبرگزاری رویترز اعلام کرد هکرهای مظنون به حمله گسترده به صدها شرکت بزرگ جهان خواستار ۷۰ میلیون دلار باج هستند تا اطلاعات را احیا کنند. به گزارش ایرنا، این خبرگزاری افزود: این خواسته از طریق وبلاگی که به طور معمول از سوی گروه جرائم سایبری «ریویل» مورد استفاده قرار می‌گیرد، مطرح شده است. به نوشته این خبرگزاری این گروه هکری وابسته به روسیه جزو باج‌گیران پرکار جرائم سایبری در جهان محسوب می‌شوند. این گروه دارای ساختاری ائتلافی بوده و تعیین اینکه چه کسی از جانب هکرها صحبت می‌کند را دشوار کرده اما آلن لیسکا از شرکت امنیت سایبری «ریکوردد فیوچر» می‌گوید این پیام «مطمئناً» از سوی رهبری اصلی ریویل ارسال شده است. رویترز نوشت: گروه هکری ریویل به تلاش‌های این خبرگزاری برای اظهارنظر در این زمینه پاسخی نداده است. ریویل با نفوذ در شرکت فناوری اطلاعات کاسیا مستقر در میامی از دسترسی‌های این شرکت برای ورود به سیستم مشتریان آن استفاده کرد که باعث ایجاد واکنشی زنجیره‌ای شد که در نهایت به سرعت رایانه صدها شرکت در جهان را از کار انداخت. بنابر تحقیقات انجام‌شده از سوی یک شرکت امنیت سایبری ده‌ها کشور جهان تحت تاثیر این حمله هکری قرار گرفته‌اند. در تازه‌ترین مورد یک فروشگاه زنجیره‌ای در سوئد صدها فروشگاه خود را تعطیل کرد زیرا به دلیل قطع اینترنت صندوق‌های آن در نتیجه این حمله از کار افتادند. مدیر ارشد امنیت اطلاعات در شرکت نرم‌افزاری سوفوس گفته است که مدارس، ادارات دولتی کوچک، تفریح‌گاه‌ها و سازمان‌های مسافرتی، اتحادیه‌های اعتباری و حسابداری‌ها در این حمله آسیب دیده‌اند. حملات باج‌افزاری به طور معمول شامل قفل کردن داده‌ها در سیستم‌ها با استفاده از رمزنگاری است و باعث می‌شود شرکت‌ها برای بازیابی دسترسی خود هزینه پرداخت کنند. کاسیا همواره خود را یکی از تامین‌کنندگان اصلی فناوری اطلاعات و خدمات مدیریت امنیتی به شرکت‌های کوچک و متوسط معرفی کرده است. به گفته پلیس فدرال آمریکا «ریویل» همچنین در حمله ماه گذشته «جی‌بی‌اس»، یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های صنایع فناوری گوشت جهان، نقش داشته است. این حمله باعث شد این شرکت که در برزیل مستقر است ۱۱ میلیارد دلار به بیت‌کوین به هکرها پرداخت کند.
افت قیمت مواد غذایی در سال‌های آینده
سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) و سازمان توسعه و همکاری‌های اقتصادی (OECD) اعلام کردند کالاهای غذایی احتمالاً در دهه آینده با رشد بهره‌وری ارزان‌تر می‌شوند اما اهداف جهانی برای کاهش گرسنگی و آلایندگی بعید است محقق شود. به گزارش ایسنا، قیمت کالاهای کشاورزی از سال گذشته به دلیل افزایش واردات چین و محدود شدن ذخایر افزایش پیدا کرده است و در نتیجه فائو ماه گذشته افزایش چشمگیر هزینه واردکنندگان مواد غذایی در سال ۲۰۲۱ را پیش‌بینی کرد. فائو و سازمان توسعه و همکاری‌های اقتصادی در گزارش مشترک خود اعلام کردند در یک دهه آینده با کندی رشد تقاضا برای غلات و شیلات و افزایش تولید کشاورزی، قیمت اکثر کالاهای کشاورزی در دهه پیش‌رو کاهش پیدا خواهد کرد و تا حدود زیادی ثابت می‌ماند. ماکسیمو تورِرو، اقتصاددان ارشد فائو در طول ارائه «گزارش دورنمای کشاورزی فائو و سازمان توسعه و همکاری‌های اقتصادی از سال ۲۰۲۱ تا ۲۰۳۰» گفت: عوامل بنیادین نشان نمی‌دهند که به سمت یک ابرسیکل قیمت کالاها می‌رویم. تقاضای چین عامل اصلی تاثیرگذار بر بازارهای کشاورزی جهانی به خصوص برای گوشت، ماهی و غلات خواهد بود اما با روند آهسته‌تری نسبت به یک دهه گذشته رشد می‌کند زیرا جمعیت چین رشد آهسته‌تری پیدا کرده و مصرف بعضی مواد غذایی از سطح بالایی که دیده می‌شد، کمتر خواهد شد. پیش‌بینی می‌شود میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای از بخش کشاورزی به میزان چهار درصد در ۱۰ سال آینده افزایش پیدا کند و دام‌ها عامل ۸۰ درصد از این افزایش خواهند بود و هدف صفر کردن گرسنگی سازمان ملل تا سال ۲۰۳۰ دور از دسترس می‌ماند. ماتیاس کورمان، دبیرکل سازمان توسعه و همکاری‌های اقتصادی با بیان اینکه مشکل، توزیع و دسترسی به غذا در بعضی مناطق است، درخواست سازمانش برای متمرکز شدن یارانه‌های کشاورزی به زیرساخت و نوآوری را تکرار کرد. در دورنمای ۱۰ساله این گزارش مشترک، احیای اقتصادی پس از همه‌گیری ویروس کرونا در بازارهای غذایی انعطاف‌پذیر فرض شده است. بر اساس گزارش رویترز، صادرات خالص کشاورزی از اروپا و آسیای مرکزی در یک دهه آینده تحت تاثیر صادرات غلات روسیه و اوکراین دو برابر خواهد شد. در مقابل واردات خالص به منطقه جنوب صحرای آفریقا به میزان ۷۵ درصد تا سال ۲۰۳۰ رشد می‌کند که ناشی از واردات بالاتر گندم، برنج، ذرت و سویاست.
تداوم فاجعه در لبنان
نخست‌وزیر پیشبرد امور لبنان ربط دادن کمک به این کشور با موضوع تشکیل دولت را خطری برای زندگی مردم و موجودیت کشور توصیف کرد. به گزارش ایلنا به نقل از روسیا الیوم، «حسان دیاب»، نخست‌وزیر پیشبرد امور لبنان در دیدار با جمعی از سفرا و نمایندگان هیات‌های دیپلماتیک گفت: «لبنان در حال عبور از یک تونل بسیار تاریک است و درد و رنج‌ها به نقطه فاجعه رسیده است، این نشان می‌دهد که کشور به سمت یک فاجعه بزرگ و غیر‌قابل مهار می‌شتابد.» وی گفت: «لبنان در آستانه فاجعه است و خطری که لبنانی‌ها را تهدید می‌کند، تنها به خود آنها محدود نمی‌شود و هیچ‌کس نمی‌تواند از تبعات آن دور نگه داشته شود. بازتاب بحران کل منطقه را فرا خواهد گرفت.» دیاب تاکید کرد که دولت یک برنامه یکپارچه بهبود وضعیت که شامل اصلاحات مالی و اقتصادی است، تهیه کرده است که پس از به‌روزرسانی آماده اجراست. وی با تاکید بر اینکه اولویت امروز تشکیل دولت در لبنان است، تصریح کرد: «انتظار برای تشکیل دولت در لبنان طولانی بوده است و لبنانی‌ها صبور بوده و بارهای انتظار طولانی را تحمل کرده‌اند، اما صبر و تحمل آنها با تشدید درد و رنج‌ها رو به اتمام است، آنها به تنهایی هزینه‌های سنگینی را پرداخت می‌کنند. مهاجرت مردم شاهدی بر ناامیدی آنهاست.» دیاب تاکید کرد که تسلسل باطل دولت در ۱۱ ماه دیگر قابل قبول نیست.
♦♦♦
ایلنا: «ولودیمیر زلنسکی» رئیس‌جمهوری اوکراین گفت: پروژه «نورد استریم-۲» ارتباطی به اقتصاد ندارد بلکه سلاحی علیه اوکراین است و مطمئنم که این پروژه در آینده بدل به سلاحی علیه کل اروپا خواهد شد.
ایرنا: سخنگوی طالبان اعلام کرد: هر کدام از نظامیان خارجی اگر تا مهلت مورد توافق برای خروج سربازان غربی از افغانستان، از این کشور خارج نشوند به عنوان نیروی اشغالگر در نظر گرفته خواهند شد، لذا چنانچه آنها برخلاف توافق دوحه در افغانستان باقی بمانند، آن‌وقت رهبران ما درباره اقدام مقتضی تصمیم‌گیری خواهند کرد.
ایلنا: «احمد مسعود»، فرزند «احمدشاه مسعود»، قهرمان ملی افغانستان، از تمام افسران و نظامی‌های این کشور خواسته است که به هر دلیلی که از وظایفشان برکنار شده‌اند با حفظ رتبه نظامی‌شان با جبهه مقاومت ملی که او ایجاد کرده است همراه شوند و در برابر طالبان، دشمن مشترک همه از افغانستان دفاع کنند.
ایسنا: منابع نزدیک به کاخ سلطنتی عمان اعلام کردند سلطان عمان، در اولین سفر رسمی خارجی خود پس از رسیدن به مقام سلطنت به عربستان سعودی سفر خواهد کرد و این سفر با هدف تقویت روابط دوجانبه و توسعه چشم‌اندازهای اقتصادی و استفاده از فرصت‌های سرمایه‌گذاری بین ریاض و مسقط انجام می‌شود.
ایرنا: معاون وزیر خارجه روسیه با اعلام اینکه پس از بروز رویدادی مربوط به ناو HMS Defender در دریای سیاه، مسکو از دولت انگلیس می‌خواهد تا اقدامات تحریک‌آمیزش را در منطقه متوقف کند، گفت: دریای سیاه جای اقدامات تحریک‌آمیز نیست.
مهر: جنبش «کتائب حزب‌الله» عراق در بیانیه‌ای اعلام کرد: طبق اطلاعاتی که ما به دست آورده‌ایم عربستان سعودی در عملیات تخریب دکل‌های برق عراق دست دارد و هدف از عملیات تخریب دکل‌های برق عراق، ایجاد هرج‌و‌مرج در این کشور است.
ایسنا: آژانس اصلی اطلاعات کره جنوبی اعلام کرد، رهبری کره شمالی به صورت عادی بر اوضاع این کشور نظارت دارد و شایعات درباره کودتا و به کما رفتن او را رد کرد.
ایرنا: «آندری رودنکو»، معاون وزیر خارجه روسیه از آمادگی برای کمک به برقراری امنیت در مرز افغانستان-تاجیکستان از طریق پایگاه نظامی این کشور در تاجیکستان خبر داد.
ایسنا: تونس پیش‌نویس قطعنامه‌ای را به شورای امنیت ارائه کرده که در آن از اتیوپی خواسته شده آبگیری سد النهضه را متوقف کند تا شورای امنیت از مصر، اتیوپی و سودان بخواهد بنا به درخواست رئیس اتحادیه آفریقا و دبیرکل سازمان ملل ظرف شش ماه به توافق الزام‌آوری برای آبگیری سد النهضه و اداره آن برسند.
♦♦♦
امنیت منطقه‌ای موضوع مذاکرات
ایرنا نوشت: سخنگوی کاخ سفید سفر معاون وزیر دفاع عربستان به واشنگتن را تایید و اعلام کرد این مقام سعودی با مقامات آمریکا درباره امنیت منطقه‌ای و تعهد آمریکا برای کمک به عربستان در حال مذاکره است. جن ساکی سخنگوی کاخ سفید اعلام کرد معاون وزیر دفاع عربستان سعودی با مقامات دولت بایدن، از جمله جیک سولیوان مشاور امنیت ملی ملاقات خواهد کرد یا در حال دیدار است. معاون وزیر دفاع عربستان همچنین قرار است با مقامات وزارت امور خارجه و وزارت دفاع دیدار کند. این مقام آمریکایی موضوع مذاکرات این مقام سعودی در واشنگتن را مشارکت طولانی‌مدت میان آمریکا و عربستان سعودی، امنیت منطقه‌ای و تعهد آمریکا برای کمک به عربستان در دفاع از خاک خود بیان کرد.
همکاری با متحدان به‌جای تحریم دشمنان
شرق نوشت: مقام ارشد دولت آمریکا درباره رویکرد تحریمی جدید بایدن گفت: «تمرکز فعلی ما بر این است که از اقدامات یکجانبه فاصله بگیریم؛ در عوض به همکاری با متحدان و شرکایمان نزدیک شویم. در دوران ترامپ اقدامات تنبیهی و تحریم‌ها به‌صورت یکجانبه انجام می‌شد و در این مسیر گاهی متحدانمان هم مخالف این رویکرد واشنگتن بودند. اقدامات یکجانبه هزینه سیاسی زیادی برای ایالات متحده داشته است.» یکی دیگر از مقامات دولت بایدن که در تیم بازبینی سیاست تحریمی دولت بایدن حضور دارد، نیز اعلام کرد: «ابتدا باید به اصول اولیه خود با شرکای اروپایی‌مان بازگردیم و مشخص کنیم که فشار را دقیقاً به کجا باید وارد کرد و هماهنگی با شرکا را در همین زمینه بالا ببریم.»
توسعه موشک کروز هسته‌ای جدید آمریکا
ایسنا نوشت: واحد دفاع و موشک‌های ریتون قراردادی را به ارزش تقریباً دو میلیارد دلار بابت مرحله توسعه مهندسی و تولید سیستم تسلیحاتی لانگ رنج استندآف (LRSO) دریافت کرده است. مدل‌های جدید قرار است جایگزین موشک‌های کروز پرتابی از هوا که اوایل دهه ۱۹۸۰ با عمر ۱۰ساله به کار گرفته شدند، شوند. بر اساس قرارداد نیروی هوایی آمریکا، این شرکت به تولید یک موشک کروز جدید LRSO مسلح به کلاهک هسته‌ای که بردش ۱۵۰۰ مایل برآورد می‌شود، خواهد پرداخت. وزارت دفاع آمریکا پیشتر اعلام کرده بود که برنامه موشک‌های LRSO به دنبال تولید سلاحی است که قادر به نفوذ و زنده ماندن در برابر سیستم‌های دفاع هوایی یکپارچه و پیگیری اهداف راهبردی باشد.
ساز مخالف اربیل در برابر بغداد
همشهری نوشت: مخالفت اربیل با خروج نیروهای آمریکایی از خاک عراق، زمینه را برای آغاز موج تازه‌ای از تنش‌های سیاسی در این کشور فراهم کرده است. رئیس دفتر نخست‌وزیر عراق اعلام کرد؛ اقلیم کردستان با تصمیم پارلمان عراق برای اخراج نیروهای آمریکایی از کشور مخالفت کرده و در مذاکراتی جداگانه با واشنگتن خواستار تداوم فعالیت نیروهای ائتلاف شده است. این در حالی است که احزاب عمدتاً شیعی، مخالف حضور نیروهای آمریکایی در عراق هستند. این احزاب پس از حمله هوایی هفته گذشته به مواضع حشد شعبی در مرز سوریه، بار دیگر فشارهای سیاسی و رسانه‌ای خود بر دولت را برای اخراج نظامی آمریکا آغاز کرده‌اند.