وضعیت بد اقتصاد جهانی
آیا قدرتهای جهانی از پس همهگیری تورم برمیآیند؟
وزیر خزانهداری سابق آمریکا در اظهاراتی با اذعان به ورود اقتصاد آمریکا به شرایط رکود تاکید کرد که این وضعیت ادامهدار خواهد بود. به گزارش رویترز، «استیون منوچین» در سخنانی در اجلاس سرمایهگذاری افآیآی (FII) در ریاض گفت: به احتمال بسیار زیاد یک بیشینه 5 /4درصدی در نرخ تورم ۱۰ساله آمریکا رخ خواهد داد. وی با بیان اینکه تورم کنونی در آمریکا در نهایت قابل کنترل است، پیشبینی کرد: مهار تورم در ایالات متحده به یک دوره دوساله نیاز دارد. وزیر خزانهداری پیشین آمریکا در این اظهارات واشنگتن و پکن را به آموختن روشهایی برای همزیستی ترغیب کرد و افزود: مسائل اقتصادی در آسیا بهویژه آسیای غربی باید به صورت درونمنطقهای مورد بررسی قرار گیرد. این در حالی است که بلومبرگ نیز بهتازگی در گزارشی وقوع رکود اقتصادی در آمریکا را در ۱۲ ماه آینده اجتنابناپذیر دانسته بود. در همین راستا، موسسه تحقیقاتی کنفرانس بُرد آمریکا (Conference Board) روز گذشته در گزارشی شاخص سطح توقع مصرفکنندگان در آمریکا را که یکی از معیارهای مرتبط با تشخیص وضعیت رکود در اقتصاد است همچنان پایینتر از سطح ۸۰ تعیین و آن را نشانگر افزایش خطر بروز رکود اقتصادی در آمریکا عنوان کرد. در این میان، تازهترین نظرسنجی موسسه افکارسنجی گالوپ نشان میدهد که خوشبینی آمریکاییها به آینده جوانان به پایینترین حد خود طی سه دهه گذشته رسیده است.
وخیمترین شرایط اقتصادی
سوئدبانک یکی از بزرگترین بانکهای سوئد با ارائه چشماندازی وخیم از اقتصاد این کشور هشدار داد: زمستان سرد و سخت اقتصادی در راه است. خبرگزاری اسپوتنیک گزارش داد، «سوئدبانک» پیشرفت اقتصادی برای خانوارها را «وخیمترین از دهه نود» تاکنون توصیف کرد. ماتیاس پرسون اقتصاددان ارشد این بانک پیشبینی کرد خطر «توقف کامل مصرف» وجود دارد زیرا انتظار میرود خانوادهها در فضای افزایش لجامگسیخته تورم و کاهش اشتغال، هزینهها را کاهش دهند. بر اساس این گزارش، از چشمانداز اقتصادی سوئد، رشد اقتصادی این کشور کاهش و بیکاری افزایش یافته است. این بانک پیشبینی کرده که تولید ناخالص داخلی در سال آینده 1 /1 درصد کاهش داشته باشد. همچنین بیکاری به 6 /7 درصد و تورم به 4 /7 درصد برسد. همزمان با تصمیم بانک مرکزی سوئد برای افزایش نرخ بهره انتظار میرود تورم افزایش بیشتری پیدا کند. سوئدبانک پیشبینی کرده که بانک مرکزی این کشور نرخ بهره را از 75 /1 درصد در حال حاضر به سه درصد تا فوریه سال آینده افزایش دهد. این در مقابل به معنای هزینه بالاتر بهره برای کسانی است که وام مسکن بالاتری دارند. این بانک افزود از آنجا که افزایش قیمتها فشار بیشتری بر مسائل مالی خانوار وارد میکند، کسبوکارها تمایل کمتری برای سرمایهگذاری نشان میدهند. پرسون گفت زمستان سرد و دشوار اقتصادی در پیش است. قدرت خرید به دلیل تورم بالا و افزایش هزینههای بهره کاهش یافته است. بازار کار همچنان انعطافپذیری نشان میدهد، اما انتظار میرود که وقتی صنایع پراشتغال مانند خردهفروشی و ساختوساز تحتتاثیر قرار گیرند، وضعیت بدتر شود. پیشبینی سوئدبانک نشان میدهد افزایش نرخ بهره، تورم بالا و قیمت بالای انرژی مانع رشد اقتصادی کلی شده است، در حالی که رشد اقتصادی جهانی کند شده است. در اوایل این ماه، لارس هایکنستن، رئیس سابق بانک مرکزی سوئد، گفت که تورم سوئد را فقیر خواهد کرد و هشدار داد که این کشور باید استانداردهای زندگی پایینتری را بپذیرد. اقتصاد سوئد اکنون به دلیل تاثیر تحریمهای اتحادیه اروپا علیه روسیه به همراه بحران هزینه معاش و انرژی بیمار است. نرخ کلی تورم در این کشور در سپتامبر گذشته به رقم بیسابقه 7 /9 رسید و قیمت کالاهای ارزان دورقمی شد که در چند دهه گذشته بیسابقه بود. این گزارش با اشاره به وضعیت نامعلوم عرضه برق در این کشور نوشت: مقامات درباره قطعی برق در زمستان امسال هشدار دادهاند و حتی دولت سوسیالدموکرات سوئد تصدیق کرده که هزینههای بالای انرژی و مواد غذایی و افزایش نرخ بهره میتواند رشد اقتصادی را در سالهای پیشرو با مشکل مواجه کند و قدرت خرید خانوارها را تضعیف کند.
انگلستان و گروه «بسیج نظامی»
کاجسا اولونگرن وزیر دفاع هلند در سفر به انگلیس از پیوستن دوباره این کشور به گروه «بسیج نظامی» اتحادیه اروپا استقبال و آن را بهویژه در بحبوحه جنگ اوکراین مهم ارزیابی کرد. به گزارش ایرنا، «کاجسا اولونگرن» وزیر دفاع هلند اعلام کرد که انگلیس بهزودی توافقنامهای را با اتحادیه اروپا امضا میکند که بر اساس آن نیروها و تجهیزات امکان انتقال سریعتر را پیدا میکنند. اولونگرن در جریان سفر خود به انگلیس در گفتوگو با روزنامه تایمز گفت: من واقعاً خوشحالم که انگلیس دوباره به این توافق میپیوندد، زیرا در حال حاضر ما شاهد اهمیت این کشور هستیم. انگلیس یک شریک مهم در همکاریهای نظامی برای کمک به اوکراین است. وی در ادامه اظهاراتش خاطرنشان کرد برنامههای انگلیس برای پیوستن دوباره به گروه «بسیج نظامی» اتحادیه اروپا که پس از برگزیت از آن خارج شده بود، با جنگ اوکراین مرتبط است. وزیر دفاع هلند سپس افزود: انتظار میرود وزرای هر دو طرف توافق نهایی را در ماه نوامبر (آبان) تایید کنند. گروه پویایی نظامی، در واقع ابتکار اتحادیه اروپا به رهبری هلند برای بهبود تحرک نیروها، تجهیزات و داراییهای نظامی داخل و خارج از اتحادیه اروپاست و این امکان را به کشورهای عضو میدهد تا در موارد اضطراری آماده واکنش سریع به هرگونه تهدید باشند و نیرو و تجهیزات را با سرعت بیشتر به خط مقدم اعزام کنند. از زمان حمله روسیه به اوکراین در تاریخ ۲۴ فوریه (۵ اسفند ۱۴۰۰)، کشورهای غربی کمکهای بشردوستانه، نظامی و مالی بسیاری به کییف ارائه کردهاند. مسکو نیز در مقابل جریان ارائه تسلیحات از سوی متحدان غربی را به اوکراین محکوم کرده و گفته است که این اقدام به جنگافروزی بیشتر ختم میشود و هشدار داده است که هرگونه محموله تسلیحاتی در خاک اوکراین هدف قانونی برای نیروهای روسیه است.
واکنش به اخراج پناهجویان
«سازمان دیدهبان حقوق بشر» (HRW) در واکنش به تصمیم دولت آمریکا مبنی بر اخراج فوری پناهجویان ونزوئلایی از آمریکا به بهانه گسترش اعمال تدابیر بهداشتی که ادامه سیاست ترامپ در اخراج مهاجران از سوی بایدن عنوان شده، اعلام کرد این اقدام «جان افراد را به خطر میاندازد و حقوق بینالملل را نقض میکند». به گزارش خبرگزاری افه، دولتهای آمریکا و مکزیک، هفته گذشته از برنامهای جدید برای مقابله با موج مهاجران خبر دادند که بر اساس آن، همه ونزوئلاییهایی که به طور غیرقانونی از مکزیک وارد ایالات متحده میشوند، بدون فرصت ارائه درخواست پناهندگی به این کشور آمریکای لاتین اخراج میشوند. دولت آمریکا اعلام کرد تنها آن دسته از پناهجویان ونزوئلایی اجازه ورود به خاک آمریکا را خواهند داشت که در صورت داشتن عضوی از خانوادهشان در آمریکا، درخواست سفر به این کشور را از طریق پرواز با هواپیما ثبت کنند. این سازمان حقوق بشر در بیانیهای تصریح کرد که تا ۱۸ اکتبر گذشته (۲۶ مهرماه)، چهار هزار و ۵۰ ونزوئلایی در چارچوب این رویه جدید که از ۱۳ اکتبر (۲۱ مهر) اجرایی شد، به مکزیک بازگردانده شدهاند. دیدهبان حقوق بشر اعلام کرد ونزوئلاییهایی که در روزهای اخیر اخراج شدهاند، گذرنامههایی با اعتبار چندروزه یا مدارکی از سوی مقامهای مکزیکی دریافت کردهاند که به آنها دستور داده است از طریق مرز گواتمالا، این کشور را ترک کنند. «تایلر ماتیاس» از پژوهشگران سازمان دیدهبان حقوق بشر معتقد است: با تصمیم به تمدید اعمال «عنوان۴۲» در مورد ونزوئلاییها، «جو بایدن» رئیسجمهوری آمریکا در واقع ونزوئلاییها را مجازات کرده و آنها را از حق پناهندگی محروم میکند. وی افزود: اعلام یک مسیر قانونی جدید برای برخی از ونزوئلاییها برای ورود به ایالات متحده به معنای پنهان کردن آسیبی نیست که بسیاری دیگر از مهاجران در نتیجه گسترش گسترده سیاست اخراج ترامپیستی توسط دولت بایدن متحمل خواهند شد. ماتیاس همچنین گفت دولت آمریکا از طریق این اقدام، «در تلاش است تا سیاست سوءاستفاده خود را با یک برنامه مجوزهای بشردوستانه توجیه کند که تنها به نفع یک گروه خاص است». دولت بایدن اگرچه ساخت دیوار مکزیک به عنوان نماد رویکرد غیرانسانی «دونالد ترامپ» رئیسجمهوری پیشین آمریکا را متوقف کرد اما با گذشت ماهها، انتشار خبرها از وضعیت نابسامان مهاجران در مرزهای این کشور از تداوم سیاستهای ضدمهاجرتی ترامپ در دولت جدید آمریکا حکایت دارد.
نخستوزیر جدید و مشکلات قدیمی
دولت ریشی سوناک در پی مشکلات عمیق اقتصادی در انگلیس که رکورد شاخصهای مالی در این کشور را معکوس کرده است تصمیم گرفت متمم بودجه را که قرار بود دوشنبه هفته آینده به مجلس ارائه شود، سه هفته به تعویق بیندازد. به گزارش ایسنا، این تصمیم در نخستین جلسه اعضای دولت انگلیس اتخاذ و اعلام شد. در این جلسه ریشی سوناک که پس از استعفای لیز تراس نخستوزیر بریتانیا شد، بر اساس بیانیهای که یک نسخه آن از سوی دفتر نخستوزیری منتشر شد گفت ثبات اقتصادی و پایداری مالی در مرکز مأموریت دولت خواهد بود و این امر مستلزم تصمیمات بسیار دشواری است.
بر این اساس جرمی هانت وزیر دارایی و ریشی سوناک توافق کردند که با توجه به آشفتگی اوضاع مالی و اقتصادی کشور، ارائه متمم بودجه به ۱۷ نوامبر موکول شود.
وزیر دارایی انگلیس رسیدن به تصمیمات درست اقتصادی را مهم توصیف کرد و گفت در این حدفاصل، زمان لازم برای تایید تصمیمات اقتصادی در کابینه وجود دارد. هانت با بیان اینکه دولت از تلاش بانک مرکزی انگلیس برای کاهش نرخ تورم حمایت میکند عنوان کرد که با رئیس بانک مرکزی درباره برنامه اقتصادی دولت رایزنی کرده است. هانت هفته پیش با صدور بیانیهای تصمیمات اقتصادی دولت سابق را که بر پایه معیارهای بازار آزاد و نظام سرمایهداری اتخاذ و موجب بروز مشکلات عمیق اقتصادی شده بود لغو کرد. او قرار بود سند کامل متمم بودجه را ۳۱ اکتبر ارائه دهد که با استعفای لیز تراس از مقام نخستوزیری و تصمیم دولت جدید، به تاخیر افتاد.
اوضاع اقتصادی انگلیس بر اثر پیامدهای ناشی از برگزیت، همهگیری کرونا و برنامه اقتصادی جنجالی دولت سابق در بدترین شرایط نیمقرن گذشته قرار دارد.
♦♦♦
ایرنا: کارشناسان سعودی تهدیدهای کنگره آمریکا درباره تصویب و اجرای قانون نوپک را اقدامی برای باجگیری از عربستان و سیطره و تحمیل سلطه واشنگتن بر جهان میدانند.
ایسنا: جنگندههای ترکیه هفته گذشته چند موشک به سمت رشتهکوههای متین و مشخصاً روستای غوارز در شرق شهرک امیدی استان دهوک شلیک کردند. گزارشی درباره تلفات احتمالی ناشی از این حمله موشکی منتشر نشده است.
تسنیم: «فومیو کشیدا» نخستوزیر ژاپن وعده داد تجهیزات گرمایشی را برای پشتیبانی اوکراین در مقابله با سرمای فصل زمستان برای این کشور تامین خواهد کرد.
تسنیم: دوجاریک سخنگوی سازمان ملل درباره تبادل آتش هشدار میان کره جنوبی و کره شمالی گفت: ما آشکارا نگران افزایش تنشهایی هستیم که در داخل و اطراف شبهجزیره کره شاهد آن هستیم. دبیر کل از کره شمالی خواسته است که گفتوگوهایش با طرفهای دیگر را از سر بگیرد. همه طرفها باید فضایی مهیا کنند که منجر به گفتوگو شود.
ایلنا: آمریکا در حالی در قالب بحران مهاجرت غیرقانونی، در دام خودساخته مشکلات اقتصادی و اجتماعی و سیاسی حاکم بر کشورهایی همچون ونزوئلا، نیکاراگوئه و کوبا گرفتار شده است که «اداره گمرک و حفاظت مرزی آمریکا» از رکورد سالانه عبور غیرقانونی از مرز مکزیک به این کشور خبر داد.
ایرنا: در راستای اعمال هزینههای اضافی بر روسیه به دلیل حمله به اوکراین، دستور داد تا هرگونه درخواست وام یا سایر منابع مالی که از تجارت یا سرمایهگذاری در روسیه یا بلاروس حمایت میکند، رد شود. این دستورالعمل قانونی تضمین میکند که روسیه و بلاروس از هیچگونه تامین مالی ارائهشده توسط استرالیا بهره نخواهند برد.
ایلنا: نمایندگی روسیه در سازمان ملل در پی اعلام احتمال استفاده اوکراین از بمب کثیف، خواستار نشست شورای امنیت درباره آزمایشگاههای بیولوژیکی در این کشور شد.
ایسنا: به دنبال اظهارات مدیرکل دستگاه امنیت عمومی لبنان مبنی بر میانجیگری میان آمریکا و سوریه در پرونده خبرنگار مفقود آمریکایی، دمشق هرگونه میانجیگری و مذاکره در این زمینه را تکذیب و تاکید کرد که هیچ اطلاعاتی درباره این خبرنگار ندارد.
♦♦♦
نگرانی درباره زنان افغانستان
شرق نوشت: بخش زنان سازمان ملل متحد با انتشار گزارشی تازه از وضع قوانین سختگیرانه برای زنان در افغانستان انتقاد کرده است. این سازمان تاکید کرده که امارت اسلامی تلاش گستردهای به خرج میدهد تا آزادی زنان را سلب کرده و آنها را از فضای عمومی و رسانهها حذف کند. با وجود فرمانها و قوانین امارت اسلامی برای رسانهها، مدیران نهادهای رسانهای تمایل چندانی به استخدام کارمندان زن ندارند و این موضوع سبب غالب شدن سلطه مردانه بر رسانهها شده است. قوانین سختگیرانه طالبان بر رسانهها، سبب لغو قوانین پیشین در راستای حفاظت و حمایت از خبرنگاران و نهادهای رسانهای شده است.
خطر مجدد جنگ هستهای
ایرنا نوشت: ۶۰ سال پیش، در جریان بحران موشکی کوبا در اکتبر ۱۹۶۲، جهان نظارهگر ظهور یک جنگ هستهای بود. با گذشت حدود هشت ماه از آغاز جنگ اوکراین، درگیری میان روسیه و اوکراین و متحدان غربیاش، بار دیگر زنگ خطرها از وقوع یک جنگ هستهای را به صدا درآورده است. آن زمان، مرکز رویارویی قدرتها، کوبا و آمریکای مرکزی بود اما امروز، مرکز این تقابل، اروپای شرقی است. وضعیت پرتنشی که به دنبال واکنش روسیه به بیش از ۳۰ سال تجاوز ناتو ایجاد شده است.
درباره بیرون کردن «هو جینتائو» از نشست کنگره چین
اعتماد نوشت: بر اساس ویدئویی که بهتازگی منتشر شده، اندکی پیش از آنکه رهبر سابق چین را از اختتامیه کنگره مهم حزب کمونیست در پکن بیرون کنند، این مقام در حال بحث درباره اسناد رسمی دیده میشود. شی جینپینگ، رئیسجمهوری چین دستوراتی را به شخصی میدهد و اندکی بعد همان شخص هو جینتائو را از جلسه خارج میکند. خبرگزاری شینهوا مدعی شد خروج هو جینتائو به دلیل ناخوشاحوالی او بود. برخی میگویند که این کار یک نمایش قدرت از سوی شی جینپینگ بوده و با هدف ارعاب دیگر اعضای حزب انجام شده است.
احتمال بازگشت نتانیاهو
ایسنا نوشت: روزنامه العربی الجدید در گزارشی درباره رقابت میان سران رژیم صهیونیستی برای تصدی پست نخستوزیری نوشت که بهرغم دستیابی حزب «یش عتید» به رهبری یائیر لاپید نخستوزیر موقت رژیم صهیونیستی به ۲۷ کرسی کنست در مقابل ۳۱ کرسی حزب لیکود به رهبری بنیامین نتانیاهو طبق نظرسنجی شبکه ۱۳ تلویزیون اسرائیل، اما اختلافات میان لاپید و بنی گانتس وزیر جنگ این رژیم و رئیس حزب «اردوگاه رسمی» و رقابت میان آنها برای تصدی پست نخستوزیری شانس لاپید را برای موفقیت در دستیابی به این هدف و موفقیت در انتخابات کاهش داده است.