اقتصاددان شارلاتان
چه کسی جایزه بیتس‌کلارک را به خانه برد؟
در این شماره اقتصاددانی را به شما معرفی می‌کنیم که فرانسه را به ورشکستگی کشاند. لویی چهاردهم که پس از 72 سال سلطنت در سال 1715 درگذشت اقتصادی سوخته، خزانه‌ای ورشکسته و یک سیستم دولتی بر جای گذاشت که به طبقه‌ای از رانت‌خواران وابسته بود که با هر نوع اصلاحی مخالف بودند. در این هنگام یکی از خارق‌العاده‌ترین و مرموزترین شخصیت‌های تاریخ وارد این وضعیت ناامیدکننده شد. فردی ماجراجو، قماربازی حرفه‌ای و اقتصاددانی اسکاتلندی به نام جان لا. ایده لا در مورد یک بانک متمرکز که با شکل جدید پول معاملات خود را انجام می‌دهد جلوتر از زمان خودش بود. لا می‌گفت انتشار پول کاغذی پول در گردش را افزایش داده و تجارت نیز به همین طریق افزایش پیدا می‌کند. نتیجه فعالیت‌های لا فرانسه را تا مرز فروپاشی کشاند. امسال جایزه بیتس کلارک به اولگ ایتسخوکی، اقتصاددان روسی که تحقیقاتش بسیار در درک پویایی تجارت بین‌المللی و امور جهانی راهگشا بوده، رسید. پژوهش‌های ایتسخوکی در حوزه «جهانی شدن و نابرابری» بینش جدیدی را به روی اقتصاد جهان گشوده است. جایزه بیتس کلارک معتبر‌ترین جایزه پس از نوبل اقتصاد است که به یک اقتصاددان زیر چهل سال اعطا می‌شود که سهم بسزایی در اندیشه و دانش اقتصادی داشته باشد. فعالیت‌های این اقتصاددان از زبان خودش روایت شده است. در این شماره با شما از سوگیری «راه حل دم‌دستی» صحبت می‌کنیم. این سوگیری نشان می‌دهد انسان‌ها فقط تحت تاثیر اطلاعاتی هستند که به یاد می‌آورند و این واقعیت همیشه به قیمت نادیده گرفتن اطلاعات قدیم تمام می‌شود که شاید بسیار مفید باشند. به عبارت دیگر این سوگیری اجازه نمی‌دهد پا را فراتر از زمان حال بگذاریم و آینده را نیز با اطلاعات زمان حال پیش‌بینی می‌کنیم. این سوگیری باعث می‌شود ما دست به اقداماتی بزنیم که بر اساس دم‌دست‌ترین وقایع و تجربیات مغز است، نه بر اساس استدلال و واقع‌بینی.
