ترقی معکوس
آمریکای لاتین در خطر بازگشت به گذشته است
نگرانی بزرگ برای آمریکای لاتین در سال 2022، بازگشت به گذشته یا «عادی قدیمی» با کاهش همهگیری است. این «عادی قدیمی» یعنی رکود اقتصادی، نارضایتی اجتماعی و بیاعتباری سیاست دموکراتیک. کووید 19 در سال 2021، باعث پیگیری سیاستهای محرک اقتصادی و کمکهای اضطراری دولتی شد و این سیاستها توانست بخشی از عقبگرد اقتصادی این منطقه در سال 2020 را جبران کند. با وجود این رشد اقتصادی سال 2022 کند خواهد بود. افزایش تورم، بانکهای مرکزی را وادار میکند تا نرخهای بهره را افزایش دهند. وقتی بسیاری از دولتها همه توان خود را در سال 2021 مصرف کردهاند، دیگر توانی برای هزینههای اضافی نخواهند داشت. در نتیجه اقتصاد آمریکای لاتین اگر بتواند در سال 2022 بیش از سه درصد رشد کند، کار بزرگی انجام داده است.
ضدیت با قدرت یکی از ویژگیهای بارز انتخاباتهای اخیر در آمریکای لاتین بوده است. سوال بزرگ این است که آیا خشم جای خود را به تمرکز عملگرایانه بر اصول رشد اقتصادی و حمایت اجتماعی خواهد داد یا خیر؟ در سال 2022، شیلی و کلمبیا مهمترین پاسخها به این سوال مهم خواهند بود. شیلی سال پیچیدهای را پیش رو دارد. چپگرایان تندرو در انتخاباتی که در اواخر سال 2021 برگزار شد پیروز شدند. گابریل بوریک رئیسجمهور جدید و کنگره در ابتدا با یک گروه اصلاح قانون اساسی روبهرو خواهند بود که بر اساس آن باید اصلاحات قانون اساسی را بعد از انفجار اجتماعی سال 2019 اجرا کنند. چپ تندرو بهطور غیرمنتظرهای در انتخابات برای 155 عضو کنوانسیون اصلاح قانون اساسی خوب عمل کرد. این کنوانسیون تا جولای فرصت دارد تا با پیشنویس قانون اساسی جدید موافقت کند و سپس این پیشنویس به همهپرسی گذاشته شود. این اصلاحات مطمئناً در بیشتر ایالتها مراقبتهای بهداشتی و حقوق بازنشستگی را الزامی خواهند کرد و طرحی خواهد بود که بسیاری از مردم آمریکای لاتین آرزوی آن را دارند. این منشور جدید احتمالاً شامل تغییرات بسیار شدیدتری به چپ است و محدودیتهایی را در استخراج معادن ایجاد میکند و مجموعه گسترده و گرانقیمتی از خدمات اجتماعی را نیز بر عهده دولت خواهد گذاشت. تمرکز سیاسی در آمریکای لاتین در انتخاباتهای اخیر به دلیل دوقطبی شدن از بین رفته است. انتخابات کلمبیا در ماه می شاید جرقهای برای احیای آن باشد. دو رقیب جدی وجود دارد: سرخیو فاخاردو، شهردار سابق مدلین که بازسازی این شهر را آغاز کرد، و در سال 2018 با فاصله بسیار کمی نتیجه انتخابات را واگذار کرد و آلخاندرو گابیریا، اقتصاددان، نویسنده موفق، وزیر سابق بهداشت و بهبودیافته از سرطان، کسی که میتواند داستانهای جذابی برای رایدهندگان تعریف کند. هر کس پیروز انتخابات اولیه در ماه می شود، باید در ماه مارس با گوستاوو پترو که یک چپگرای پوپولیست است رقابت کند. اگر پترو پیروز انتخابات باشد، اولین چپگرایی است که به این مقام میرسد و احتمال این موضوع نیز پس از ریاست جمهوری ضعیف ایبان دوکه که یک راستگرا بود، کم نمینماید. کاستاریکا نیز در ماه فوریه انتخابات دارد و دور دوم آن در ماه می برگزار میشود. احتمالاً خوزه ماریا فیگورس، رئیسجمهور سابق میانهرو، در مقابل فابریسیو آلوارادو، کشیش انجیلی و پوپولیست محافظهکار قرار گیرد. برنده احتمالاً باید مالیاتها را افزایش دهد و دولت را اصلاح کند. این وضعیت در کل منطقه صدق میکند. مردم آمریکای لاتین خواهان هزینههای بیشتری برای مراقبتهای بهداشتی و خدمات عمومی هستند. اما کسری بودجه بالاتر در دو سال گذشته، بدهی عمومی منطقه را به بیش از 70 درصد تولید ناخالص داخلی رسانده است. با شروع افزایش نرخ بهره، خدمات گرانتر هم خواهند شد. افزایش مالیاتها از نظر سیاسی پرمخاطره است، به ویژه که این منطقه به شدت نیاز به ایجاد انگیزه برای سرمایهگذاری خصوصی دارد. قطعاً دموکراسی در آمریکای لاتین در خطر است. اقتدارگرایی خزنده در کوبا، نیکاراگوئه و ونزوئلا میتواند به دیگر کشورها نیز سرایت کند. در سال 2021 السالوادور نیز با رفتارهای سرکوبگرانه مواجه بوده است و اگر ورق برنگردد، آمریکای لاتین به گذشته و همان «عادی قدیمی» بازخواهد گشت.