آزمون سلامت
واکسن به چه کسی می‌رسد؟
واکسن به چه کسی می‌رسد؟ پاسخ به این سوال مشخص می‌کند که چه کسانی از این بحران جان سالم به در می‌برند و چه جهانی را به ارث خواهند برد.
فوریت تزریق واکسن کرونا هر روز بیش از روز دیگر می‌شود. دو نوع جدید این ویروس که در بریتانیا و آفریقای جنوبی مشاهده شده‌اند، درحال انتشار در سراسر جهان هستند. گرچه به نظر نمی‌رسد انواع جدید کشنده‌تر باشند ولی بسیار مسری‌تر هستند به طوری که می‌توانند ظرفیت بیمارستان‌ها را تحت فشار بسیاری قرار داده و تعداد بیماران را تا حدی افزایش دهند که امکان درمان برای آنها وجود نداشته باشد. راه نجات در سرعت گرفتن واکسیناسیون است. با وجود این واکسن در طول سال 2021 کمیاب خواهد بود، در حالی که مرگ‌و‌میر همراه با این حس که محافظت به طرز دلهره‌آوری برای میلیاردها نفر از مردم جهان دور از دسترس است، افزایش می‌یابد.
دریافت صحیح اطلاعات می‌تواند زندگی صدها هزار نفر را نجات دهد. در حالی که دریافت غلط آنها اعتماد مردم به دولت‌هایشان، سودمندی سلامت عمومی و توانایی جهان برای همکاری با یکدیگر را از میان خواهد برد. با دولت شروع می‌کنیم؛ جایی که اتهاماتش از قبل شروع شده است. گرچه تا 5 ژانویه 16 درصد از مردم اسرائیل واکسن تزریق کرده‌اند، در فرانسه این آمار تنها 01 /0 درصد بوده و هلند نیز به‌تازگی واکسیناسیون را آغاز کرده است. در اسپانیا، مادرید شش درصد از ویال‌های دریافتی را مصرف کرده است. در آمریکا هم دولت فدرال تا 7 ژانویه تعداد 3 /17 میلیون دوز واکسن ارسال کرد، بسیار کمتر از میزان هدف‌گذاری‌شده‌اش به طوری‌که تنها 3 /5 میلیون نفر از مردم آمریکا تزریقشان را دریافت کردند.
بخشی از توضیحات در این باره ساختاری است؛ کشور کوچکی مانند اسرائیل می‌تواند واکسن بسیار منجمد را بدون خرابی به اطراف کشور منتقل کند، این کشور از یک سیستم سلامت دیجیتالی‌شده بهره‌مند است که در آن بیماران به راحتی شناسایی شده و با آنها تماس گرفته می‌شود. آمریکا اما بزرگ و فدرال است و مراقبت‌های پزشکی در آن پراکنده است. با وجود این بی‌کفایتی هم در آن نقش داشته است؛ با وجود اینکه کشورها ماه‌ها برای آماده شدن وقت داشته‌اند وقت را هدر داده و اشتباهاتی مرتکب شده‌اند. دولت فدرال آمریکا تا روزهای نزدیک به شروع سال جدید میلادی بودجه کافی برای تامین واکسن در اختیار ایالت‌های مختلف قرار نداد. در فرانسه، جایی که احساسات ضد‌واکسیناسیون قوی وجود دارد، بوروکرات‌ها به جای اقدام مشغول جلب رضایت هستند. در برخی مناطق واکسیناسیون در تعطیلات پایان سال متوقف شده یا به کندی پیش می‌رود. با توجه به در معرض خطر بودن زندگی مردم و میلیاردها دلاری که در اقتصاد جهانی از میان رفته، دولت‌ها باید خلاق‌تر عمل کنند.
شب‌ها مراکز را باز کنید. اگر دانشجویان پزشکی، دامپزشکان، محققان آزمایشگاهی، دندانپزشکان و پزشکان بازنشسته برای تزریق واکسن تحت آموزش قرار نگرفته‌اند، اکنون شروع کنید. از بیماران بخواهید قبل از ورود به بیمارستان مدارک را به صورت آنلاین پر کنند. به جای تهدید پزشکان به لغو مجوز برای نقض قوانین، آنها را تشویق کنید خودشان فکر کنند. از دیگران بیاموزید. نیویورک سیتی در سال 1947 پنج میلیون نفر را در طول دو هفته علیه آبله واکسینه کرد.
واکسیناسیون آزمایشی برای سلامت عمومی نیز هست. زمانی که مسائل لجستیک حل شد، که در نهایت نیز حل خواهد شد، عامل محدود‌کننده‌ای که وجود خواهد داشت این است که چه مقدار واکسن وجود دارد. فایزر، مدرنا و آسترازنکا در سال 2021 می‌توانند کمی بیش از پنج میلیارد دوز واکسن تهیه کنند که برای 5 /2 میلیارد نفر از مردم جهان کافی است. اما واکسن بیشتری نیاز است، اسپاتنیک وی (Sputnik V) روسیه و دو واکسن دیگر از چین در مجموع یک میلیارد دوز را شامل می‌شوند. هر دو این کشورها در سطح گسترده‌ای واکسن عرضه کرده‌اند که بعضاً به عنوان ابزار قدرت نرم استفاده می‌شود. با این حال، آنها برای تحقق توانایی‌های خود نیاز به اخذ مجوز از ناظر مستقل و دقیق از کشوری دیگر یا سازمان بهداشت جهانی دارند. اگر کشورها مجوز را کنار بگذارند، یعنی همان کاری که آرژانتین در قبال اسپاتنیک وی روسیه انجام داد، تعداد کمی از مردم به واکسن اعتماد خواهندکرد. درصورتی که واکسن بدون آزمایش‌های مناسب مجوز گرفته باشد، مانند واکسنی که در هند توسط بهارات بیوتک (Bharat Biotech) ساخته شده است، واکسیناسیون به طور کلی می‌تواند بی‌اعتبار شود. روش دیگر برای افزایش عرضه تجویز دوزهای اولیه بیشتر و به تاخیر انداختن دوزهای تقویتی است، یعنی همان کاری که بریتانیا و دانمارک انجام می‌دهند و آلمان نیز ممکن است به آن بپیوندد. استدلال منتقدان این روش این است که ممکن است کارایی واکسن در این روش کمتر باشد و اعتماد به واکسیناسیون تضعیف شود و اینکه قرار گرفتن در مقابل کسانی که تا حدی محافظت شده‌اند می‌تواند منجر به مقاوم‌تر شدن ویروس شود. از طرفی طرفداران این روش می‌گویند شواهدی در اختیار دارند که تزریق دوزهای تقویتی با تاخیر هم جواب خواهد داد و ایمنی‌شناسی نشان می‌دهد مردم محافظت بالایی را در برابر ویروس حفظ خواهند کرد. حل این اختلاف نیازمند انجام آزمایش‌ها در دنیای واقعی است. تا زمانی که چنین شواهدی جمع‌آوری شود، سازمان جهانی بهداشت به درستی کشورها را از تاخیر در تزریق دوز تقویتی، به جز در موارد بسیار سخت، برحذر داشته است. این موارد می‌تواند سقوط قریب‌الوقوع بسیاری از بیمارستان‌ها، چون بیمارستان‌های بریتانیا باشد.
واکسیناسیون آزمونی است برای آنکه آیا جهان می‌تواند برای مقابله با تهدیدهای مشترک چون جرائم سازمان‌یافته و تغییرات آب‌و‌هوایی، با هم همکاری کند. کشورهای در حال توسعه میزبان آزمایش‌های بالینی بوده‌اند. برخی از آنها، چون آفریقای جنوبی که ویروس در آن شیوع بسیاری داشته است، اقدام به ساخت واکسن برای شرکت‌های چندملیتی کرده است. مدل‌سازی نشان می‌دهد توزیع بهینه واکسن بر اساس نیاز کشورها می‌تواند نسبت به حالتی که تنها بر عرضه واکسن در کشورهای ثروتمند تمرکز شود، یک و نیم برابر جان‌های بیشتری را حفظ کند. هر اندازه که ویروس چرخش بیشتری داشته باشد، جهش‌های بیشتری خواهد یافت. کوتاه شدن این همه‌گیری رونق اقتصاد جهانی را به دنبال خواهد داشت. آمریکا و اروپا علاقه‌مند به انطباق دیپلماسی با چین و روسیه در این رابطه هستند.
انتقاد زودهنگام در مورد انحصار واکسن توسط کشورهای ثروتمند مشکل است. بسیاری سفارش مازاد دادند به این خاطر که نمی‌دانستند کدام واکسن موثر خواهد بود. واکسن فایزر و مدرنا نیاز به ذخیره‌سازی در مخازن خیلی سردی دارند که بسیاری از کشورهای با درآمد پایین و متوسط در اختیار ندارند. ولی با همان منطق، کشورهایی مانند کانادا که برای هر کانادایی پنج دوز در اختیار دارند باید هر چه زودتر واکسن‌های ارزان‌تری بیرون بدهند که قادر به تحمل دمای بالاتری هستند. آنها می‌بایست از طریق کوواکس کار کنند، مکانیسمی برای جمع‌آوری خریدها و توزیع عادلانه واکسن که امید دارد امسال حدود دو میلیارد دوز واکسن از طریق آن تخصیص داده شود. حصول اطمینان از اینکه این مکانیسم پول کافی برای خرید این میزان واکسن را در اختیار دارد می‌بایست در اولویت قرار گیرد. کوواکس امیدوار است تا تابستان امسال بتواند 100 میلیون نفر از کارکنان بخش سلامت را در مقابل ویروس واکسینه کند. این مکانیسم همچنین می‌بایست راهی برای تخصیص واکسن بر اساس نیاز پیدا کند، که از کشوری به کشور دیگر متفاوت است. جنگ و تقلای جهانی برای دریافت واکسن می‌تواند مکانیسم کوواکس را بی‌اثر کند و به مرگ‌ومیرهای بی‌موردی منجر شود.
ماه‌های سختی پیش‌روی ماست. تا زمانی‌که واکسن کمیاب باشد موضوع واکسیناسیون همراه با نااطمینانی و اختلاف خواهد بود. اگر ناعادلانه و توام با هرج‌و‌مرج باشد، نمونه دیگری از شکست نخبگان در مقابل مردم عادی در نظر گرفته می‌شود. در صورتی که جهان ثروتمند عرضه را انحصاری کند کشورها در مقابل یکدیگر قرار خواهند گرفت. در هر حال مردم متوجه نخواهند شد که چگونه 30 کشور تنها پس از گذشت یک‌سال از شروع ویروس واکسیناسیون علیه آن را آغاز کردند و این چیزی است که باید برای آن خوشحال بود.
منبع : اکونومیست
