چشمه خون در شمال سوریه
مخالفت نانسی پلوسی با رایگیری بر سر تحقیقات استیضاح ترامپ
دولت ترکیه از روز ۱۷ مهر، عملیاتی تحت عنوان «چشمه صلح» در شمال سوریه آغاز کرده که با موج شدیدی از مخالفتها در سراسر دنیا مواجه شده است. حمله به مواضع گروههای کرد سوری در حالی از سوی آنکارا عملیات دور کردن گروههای تروریستی از مرزهای جنوبی ترکیه و ایجاد منطقه امن در طول این مرزها به منظور اسکان بیش از دو میلیون پناهنده سوریِ ساکن ترکیه عنوان شده که تقریباً هیچ حمایتی از سوی کشورهای دنیا را با خود به همراه ندارد. با این حال دولت ترکیه اعلام کرد که این کشور چه با حمایت و چه بدون حمایت دنیا، به عملیات خود علیه «تروریستها» در شمال سوریه ادامه خواهد داد.
درگیری ارتش ترکیه و نظامیان سوری تحت حمایت این کشور با کردها در حالی از مرز یک هفته گذشت و تلفاتی را به دنبال داشت که کردهای شمال سوریه که بعد از پاکسازی سوریه از نیروهای تروریستی داعش بخشهای مهمی از سوریه را در اختیار داشتند، از دولت سوریه تقاضای کمک کردند و دولت نیز نیروهایش را به شمال اعزام کرده است. با این حال ریاستجمهوری ترکیه طی بیانیهای به توافق دولت سوریه با شبهنظامیان کُرد سوری واکنش نشان داد و آن را «توافق کثیف» خواند. دولت ترکیه شبهنظامیان «یگانهای مدافع خلق» (یپگ) و «نیروهای دموکراتیک سوریه» (اسدیاف) را که مورد حمایت آمریکاست، «تروریست» و امتداد گروهک تروریستی «حزب کارگران کردستان» (پکک) میداند. این اتفاقات در حالی رخ داده که آمریکاییها با خروج نیروهای خود در نزدیکی مرزهای شمال سوریه و در مواضع کردها، عملاً چراغ سبز حمله به کردستان سوریه را به ترکیه دادند تا بیش از همیشه بر غیرقابل اعتماد بودن خود مهر تایید بزنند. دولت سوریه البته عملیات ترکیه در خاک این کشور را به شدت محکوم کرده و آن را مصداق نقض حاکمیت ملی خود دانسته است. بر اساس ادعای ترکیه، بیش از ۶۰۰ «تروریست» طی یک هفته از آغاز این عملیات کشته شده و بیش از 10 روستا و شهرک در این عملیات به سیطره نیروهای ترکیه درآمده است. شبهنظامیان کُرد سوریه یکشنبه این هفته بعد از پیشروی ترکیه مجبور به توافق با دمشق شدند و به ارتش سوریه اجازه دادند تا در شهر منبج و اطراف آن مستقر شوند. استقرار نیروهای سوریه امروز سهشنبه در این شهر اتفاق افتاد و بر اساس اعلام وزارت دفاع روسیه، ارتش سوریه بیش از هزار کیلومتر مربع را به کنترل خود درآوردهاند. این توافق در حالی صورت گرفت که شبهنظامیان کُرد طی چند سال گذشته، بارها از مذاکره با دولت سوریه برای استقرار نیروهای نظامی این کشور در شمال شرق امتناع کرده یا به تعهدات خود در ذیل مذاکرات عمل نکردند.
اردوغان: اتحادیه عرب مشروعیت ندارد
با این حال رئیسجمهور ترکیه با انتشار یک یادداشت در رسانه آمریکایی ضمن رد انتقادهای بینالمللی درباره عملیات نظامی آنکارا در سوریه، پاسخ تندی به مواضع اروپاییها و به ویژه اتحادیه عرب داده است. «رجب طیب اردوغان» رئیسجمهور ترکیه با انتشار یک یادداشت در روزنامه آمریکایی «والاستریت ژورنال» به دفاع از عملیات نظامی این کشور در شمال سوریه و دلایل چرایی این عملیات پرداخت. به نوشته اردوغان، ناکامی جامعه بینالمللی در زمینه کمک به ترکیه در زمینه میلیونها مهاجر سوری سبب شد که آنکارا دست به عملیات در شمال شرقی سوریه بزند. رئیسجمهور ترکیه در این یادداشت تاکید کرد، هیچ کشوری مانند ترکیه با دردهای ناشی از بحران انسانی سوریه و سیل مهاجران و پناهندگان از سال ۲۰۱۱ مواجه نشده است. اظهارات اردوغان در حالی است که بسیاری هدف نهایی ترکیه را نه سامان دادن به وضعیت مهاجران و خارج شدن از فشار آوارگان بلکه نوعی نسلکشی کردها تلقی کردهاند. رئیسجمهور ترکیه در این یادداشت به مخاطبان آمریکایی و غربی خود اطمینان داد که کشورش اجازه خروج اعضای گروه تروریستی داعش از منطقه تحت عملیات ترکیه را نخواهد داد و البته اعلام آمادگی کرد که آنکارا آماده همکاری با دیگر کشورها و سازمانهای بینالمللی برای اسکان دادن به زنان و کودکان داعشیهای خارجی است.
توافق بزرگ کُردها با دمشق
آنچه در گیر و دار حمله ترکیه به شمال سوریه واجد اهمیت است، توافق کردها با دولت بشار اسد برای حمایت از کردها در برابر حمله شدید ارتش ترکیه است. بر اساس توافقی که کُردها با دولت سوریه امضا کردند، ارتش سوریه کنترل مناطق مرزی از جمله شهر عفرین را در دست خواهد گرفت. با این توافق، نیروهای ارتش سوریه وارد شهرهای منبج، عینالعرب (کوبانی)، عین عیسی، طبقه و منصوره خواهند شد. منابع خبری گفتهاند که از نیمهشب دوشنبه گذشته ارتش سوریه در مرز با ترکیه مستقر شده و نیروهای کُرد به پشت خطوط استقرار ارتش سوریه عقبنشینی کردهاند. اداره منطقه خودگردان کُردهای سوریه اعلام کرد: «از همان ابتدا نیز طرح ما در سوریه جدایی نبوده بلکه ما همچنان خواستار راهحل سیاسی هستیم.» اداره منطقه خودگردان کُردهای سوریه اضافه کرد: «برای مقابله با تجاوز ترکیه، ما با دولت سوریه که وظیفه حمایت از مرزها و حق حاکمیت کشور را دارد، توافق کردیم.»
نیروهای آمریکایی مانع ورود ارتش سوریه به شهر منبج شدهاند
خبرها در حالی از استقرار نیروهای سوری در مرز شمالی این کشور و حمایت از کردها حکایت داشت که برخی منابع کردی گفتند نیروهای آمریکایی در غرب شهر منبج مانع ورود نیروهای ارتش سوریه برای ورود به شهر شدهاند. برخی منابع خبری میگویند دولت آمریکا به نیروهای باقیمانده این کشور در سوریه دستور داده است تا جلوی ارتش سوریه برای ورود به منبج را بگیرد. همزمان پایگاه خبری شفقنیوز گزارش داد که ائتلاف به رهبری آمریکا یک کاروان ارتش سوریه را در رقه بمباران کرد. با این حال وزارت دفاع روسیه گفته است؛ نیروهای ارتش سوریه بیش از ۱۰۰۰ کیلومتر مربع را در اطراف شهر منبج (واقع در شمال استان حلب) به کنترل خود درآوردهاند. به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک روسیه، وزارت دفاع این کشور میگوید ارتش سوریه کنترل پایگاه هوایی «الطبقه» و شماری از مقرها و پلها را در اطراف رودخانه فرات به دست گرفته است. خبرگزاری رسمی سوریه (سانا) امروز از ورود ارتش این کشور به شهر منبج خبر داد. ورود نیروهای سوریه بعد از چند سال درگیری به این شهر با استقبال گرم اهالی این شهر مواجه شد.
ترامپ جزئیات تحریمها علیه ترکیه را اعلام کرد
رئیسجمهور آمریکا با صدور بیانیهای اعلام کرد به زودی با صدور یک فرمان اجرایی تحریمهای جدیدی علیه ترکیه به دلیل عملیات این کشور در شمال سوریه اعمال خواهد کرد. «دونالد ترامپ»، رئیسجمهور آمریکا شامگاه دوشنبه با صدور بیانیهای جزئیات تحریمهای جدیدی را که قرار است علیه ترکیه اعمال کند، اعلام کرد. رئیسجمهور آمریکا در این بیانیه تصریح کرده است: «به زودی با انتشار یک فرمان اجرایی، مجوز اعمال تحریمهایی را علیه مقامهای فعلی و سابق دولت ترکیه و اشخاصی که به اقدامات بیثباتکننده ترکیه در شمال سوریه کمک میکنند، صادر خواهم کرد.» وی اضافه کرد: «مشابهاً تعرفههای فولاد تا ۵۰ درصد اضافه خواهند شد. ایالاتمتحده همچنین فوراً مذاکرات وزارت بازرگانی آمریکا با ترکیه بر سر یک توافق تجاری به ارزش ۱۰۰ میلیارد دلار را متوقف خواهد کرد.»
اردوغان: آتشبس اعلام نمیکنیم
رئیسجمهوری ترکیه بعد از همه فشارها اعلام کرد: ورود ارتش سوریه به منبج مشکلی ندارد و به نظر ما نباید «تندروها» در آنجا باشند. او همچنین تحریمهای جدید آمریکا را مایه نگرانی ندانست. رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری ترکیه هنگام بازگشت از جمهوری آذربایجان در جمع خبرنگاران در هواپیما درباره عملیات «چشمه صلح» در شمال سوریه اظهار کرد: در پاسخ به پیشنهاد دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا برای آتشبس و میانجیگری گفتم که ما هرگز نمیتوانیم آتشبس اعلام کرده و با یک «گروه تروریستی» وارد مذاکره شویم. با این حال آخرین خبرها از گشتزنی نیروهای روسی در میان نیروهای سوری و ترکیهای در شمال سوریه حکایت دارد. مرکز آشتی روسیه در سوریه اعلام کرد: مقامات سوریه و فرماندهی نیروهای روسیه در این کشور اقدامات لازم را جهت خروج امن نیروهای آمریکایی از شمال سوریه اتخاذ کردهاند. یک افسر پلیس نظامی روسیه نیز اعلام کرد، یگانهای پلیس روسیه با خودروهای زرهی «تایگر» در پی عقبنشینی نیروهای آمریکایی از منبج اقدام به اولین گشتزنی در این شهر واقع در شرق استان حلب کردند.
بعد از خروج از سوریه، نوبت عراق و افغانستان است
«دونالد ترامپ با کنار کشیدن از صحنه سوریه کار درستی میکند. نیروهای آمریکایی هیچ دلیل استراتژیکی برای ماندن در این کشور ندارند. اگر آنان بیش از این در سوریه بمانند، فقط بیشتر در این منجلاب فرو میروند. جهان بیرون نفعی در درگیری ترکیه با کردها ندارد.» روزنامه گاردین درباره تصمیم دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا برای خروج از سوریه و دلایل موجود برای خروج نیروهای آمریکایی از خاورمیانه نوشته است: آمریکا باید از سوریه بیرون بیاید، همانطور که باید عراق، افغانستان، عربستان و خلیج فارس را ترک کند. ترامپ به خروج از خاورمیانه تاکید کرده اما غیرقابل پیشبینی بودن او و لفاظیهای تهاجمیاش قصدهای او را مبهم کردهاند. در حالی که انگیزههای ترامپ یا روند فکری او برای تازهترین اقدامش (خروج نیروهای آمریکایی از سوریه) مثل همیشه دقیقاً روشن نیست و مداخلهگرایان محافظهکار و لیبرال را خشمگین کرده، این اقدام به همان اندازه که اطمینانبخش است، هشداردهنده نیز هست. مداخله خصومتآمیز در حال حاضر در دیدگاه جهان غرب وجود دارد اما همانطور که مداخله در امور به این راحتی نیست، برای توقف در مداخلات هم نمیتوان به راحتی فرصت مناسب پیدا کرد.
رایگیری تحقیقات استیضاح ترامپ فعلاً متوقف است
رئیس مجلس نمایندگان آمریکا اعلام کرد؛ با رایگیری در صحن این مجلس بر سر آغاز تحقیقات رسمی برای استیضاح دونالد ترامپ مخالف بوده و فعلاً این رایگیری انجام نخواهد شد. این تصمیم نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا بعد از آن اتخاذ شد که رهبران دموکراتها بعد از بازگشتشان به واشنگتن در پی یک تعطیلات دوهفتهای، به سراغ اعضای فراکسیونهای مختلفشان رفته تا میزان حمایت از برگزاری این رایگیری را در حزب دموکرات بسنجند. نانسی پلوسی در صحبتهایی بعد از نشستهایش با رهبران حزب دموکرات و کلیت نمایندگان این حزب اعلام کرد، این رایگیری برای اعلام آغاز تحقیقات رسمی استیضاح دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا برگزار نخواهد شد. با این حال دستیاران دموکراتها تاکید کردند، همچنان وضعیت مربوط به استیضاح دونالد ترامپ قطعیت پیدا نکرده و پلوسی ممکن است زمانی از این تصمیم خود برگردد و چنین رایگیری را برگزار کند. پلوسی به خبرنگاران در یک نشست مطبوعاتی در محل کنگره آمریکا گفت: فعلاً الزامی برای آنکه ما این رایگیری را داشته باشیم نیست بنابراین در مقطع فعلی ما این رایگیری را انجام نخواهیم داد. این تصمیم در حالی اعلام شده که دونالد ترامپ و همپیمانان جمهوریخواهش فشارهایشان را بر پلوسی به منظور برگزاری رایگیری رسمی بر سر آغاز رسمی تحقیقات استیضاح افزایش میدهند. آنها معتقدند چنین اتفاقی به جمهوریخواهان قدرت و نفوذ بیشتری در این فرآیند از جمله قابلیت مربوط به صدور فراخوان برای شاهدان خودشان را میدهد.