دو سال قبل ذخایر عظیمی از گاز طبیعی در اروپا کشف شد که بر اساس پیشبینی کارشناسان نیاز انرژی لهستان را تا ۳۰۰ سال آینده تامین میکرد اما از آن زمان تاکنون گمانهزنی درباره میزان ذخایر گاز لهستان ۸۰ درصد کاسته شده است.
شیوا سعیدی
دو سال قبل ذخایر عظیمی از گاز طبیعی در اروپا کشف شد که بر اساس پیشبینی کارشناسان نیاز انرژی لهستان را تا 300 سال آینده تامین میکرد اما از آن زمان تاکنون گمانهزنی درباره میزان ذخایر گاز لهستان 80 درصد کاسته شده است. پس از آنکه تلاشهای اولیه برای استخراج گاز بینتیجه ماند، غولهای بینالمللی انرژی مانند اگزون موبیل و تالیسمان انرژی کانادا سرمایهگذاریهای خود را در این کشور کاستهاند. از سوی دیگر رقابت از جانب سوختهای فسیلی دیگر مانند ذخایر رهاشده زغالسنگ سبب شده است بسیاری کشورها سرمایهگذاری در حوزه انرژیهای جدید را پرسود ندانند. کاش بورچت یک تحلیلگر اروپایی انرژی در موسسه IHS لندن میگوید: بدون شک ذخایر لهستان به اندازه تگزاس آمریکا نیست بنابراین احتمال کمی وجود دارد که گاز طبیعی در اروپا هم مانند آمریکا صنعت انرژی را دگرگون کند. در سراسر قاره سیاستگذاران بخش انرژی و عموم مردم درباره تاثیرات احتمالی فناوریهای شکست هیدرولیکی یا فرآیند شکست در محیط زیست دیدگاههای مختلفی دارند. این حقیقت که اروپا بسیار پرجمعیتتر از آمریکاست نیز سبب میشود دولت با اجازه برای استخراج انرژیهای جدید سختتر موافقت
کند زیرا اغلب این ذخایر در نزدیکی شهرهای بزرگ قرار دارند. آنچه بیش از پیش بر مشکلات میافزاید فقدان کارشناسی فنی و پایههای حفاری است. علاوه بر آن قوانین مربوط به این حوزه در کشورهای مختلف تفاوتهای زیادی دارد. استفان اورورک یکی از تحلیلگران ارشد موسسه وود مکنزی در حوزه ذخایر گاز طبیعی میگوید: فرصتی طلایی در اینجا نهفته است اما تلاشهای اولیه برای اکتشاف ناامیدکننده بود و عدم قطعیت زیادی در این باره وجود دارد. این تحلیلگر تخمین میزند تا سال 2030 صنعت گاز طبیعی اروپا فقط پنج درصد تقاضای اتحادیه اروپا را تامین کند. کاهش تلاشهای اروپا برای استفاده از ذخایر گاز طبیعی (که فقط10درصد ذخایر جهان را تشکیل میدهد) در زمان بسیار بدی برای شرکتهای اروپایی اتفاق افتاد. این شرکتها از بحران بدهی قاره اروپا و روند کند رشد اقتصادی آن رنج میبرند به همین دلیل در مقایسه با رقبای خود در آمریکا قدرت رقابت کمتری دارند. در آمریکا صنایع نیازمند به انرژی مانند کارخانهها و تولید محصولات شیمیایی از کاهش چشمگیر هزینههای سوخت بهره بردهاند. دلیل این کاهش قیمت شکوفایی صنعت انرژی داخلی است. به عنوان مثال بر اساس گزارشهای سازمان
بینالمللی انرژی، از قیمت گاز طبیعی طی پنج سال گذشته 67 درصد کاسته شده است و آمریکا تا سال 2017 به بزرگترین صادرکننده نفت در جهان تبدیل خواهد شد. به طور متضاد بهای سوخت برای شرکتهای اروپایی دو برابر رقبای آمریکاییشان است و از سوی دیگر بسیاری کشورها به خصوص در اروپای شرقی هنوز به واردات گاز طبیعی از روسیه وابسته هستند. همچنین تولید سوخت فسیلی این قاره با وجود افزایش تقاضا، طی 10 سال گذشته روندی نزولی را طی کرده است. هر چند یکی از بزرگترین ذخایر غیرمعمول گاز اروپا در فرانسه قرار دارد، این کشور عملیات شکست گاز را در سال 2011 ممنوع کرد. بلغارستان و هلند اقدامات مشابهی در نظر گرفتهاند. رهبران سیاسی همچنان درباره خطرات احتمالی این پروژهها برای محیط زیست نگرانند. آنتونی سیمون عضو یکی از گروههای طرفدار محیط زیست در بروکسل میگوید: گاز طبیعی راهحل بلندمدت برای مشکلات تامین انرژی اروپا نیست. باید به دنبال توسعه بخش انرژیهای قابل بازیافت باشیم. حتی در کشورهایی که از استخراج منابع غیرمعمول گاز طبیعی حمایت میکنند، این فرآیند آسان نبوده است. در سال 2011 مراحل اولیه حفاری در انگلیس به زلزلههای کوچکی در مناطق
ساحلی شمالی این کشور منجر شد. پس از آن دولت انگلیس عملیات شکست گاز را متوقف کرد. این ممنوعیت سال گذشته برداشته شد اما تحلیلگران تردید دارند صنعت گاز طبیعی انگلیس بتواند در برابر واردات گاز طبیعی مقاومت کند. به عنوان مثال هزینه استخراج گاز طبیعی اروپا دو برابر هزینه استخراج از ذخایر آمریکایی است و سوختهای جایگزین دیگر مانند گاز طبیعی مایع را میتوان با کشتی از قطر و جاهای دیگر وارد کرد که البته گزینه ارزانتری محسوب میشوند. رقابت فقط تنگاتنگتر از گذشته خواهد شد زیرا شرکتهای آمریکایی توجه خود را به صادرات گاز طبیعی داخلی معطوف کردهاند و اروپا با قیمت بالای انرژی بازار مناسبی به نظر میرسد. دیوید کامرون نخست وزیر انگلیس در بیانیهای میگوید: ذخایر افزوده گاز از آمریکا سبب میشوند ترکیب بازار انرژی ما متنوعتر شود. با وجود چالشی بزرگ، برخی شرکتها هنوز هم به دنبال منفعت از ذخایر غیرمعمول اروپا هستند. اگزون موبیل در آلمان به یکی از بازیگران بزرگ بازار تبدیل شد. تریستان آسپری مدیر عملیاتهای استخراج اروپایی در اگزون موبیل میگوید: هنوز زود است پیشبینی کنیم چه میزان گاز طبیعی تولید میشود. به طور حتم نرخ رشد
تولیدات در آینده کمتر از آمریکا خواهد بود. در اوایل سال جاری شرکت شل (بزرگترین شرکت نفتی اروپا) با دولت اوکراین قراردادی به ارزش 10 میلیارد دلار بست. این شرکت قصد دارد ذخایر گاز طبیعی اوکراین را استخراج کند؛ کشوری که مشتاق است از اتکای خود به واردات انرژی روسیه بکاهد.
دیدگاه تان را بنویسید