روز تاریخی مجلس
در جلسه رای اعتماد چه گذشت؟
مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور، یکشنبه ۲۱ مرداد، ۱۹ وزیر پیشنهادی را برای اخذ رای اعتماد به مجلس معرفی کرد. بعد از آن به مدت یک هفته، برنامه‌های وزرای پیشنهادی در جلسات کمیسیون‌های تخصصی مورد بررسی قرار گرفت و جلسات علنی مجلس از روز شنبه ۲۷ مرداد در دو نوبت صبح و بعدازظهر تا روز چهارشنبه ۳۱ مرداد برای بررسی صلاحیت کابینه معرفی‌شده مسعود پزشکیان تشکیل شد. آن‌گونه که ایسنا گزارش داده: نمایندگان مجلس شورای اسلامی در آخرین جلسه علنی بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی کابینه چهاردهم، ضمن استماع آخرین دفاعیات رئیس‌جمهور، نظر و رای خود را درباره صلاحیت هر یک از وزرای معرفی‌شده اعلام کردند. در نهایت تمامی وزرای پیشنهادی دولت مسعود پزشکیان از مجلس رای اعتماد گرفتند. نتیجه آرای هر یک از ۱۹ وزیر پیشنهادی به شرح زیر است: محسن پاک‌نژاد، وزیر نفت با ۲۲۲ رای موافق، ظفرقندی وزیر بهداشت با ۱۶۳ رای موافق، میدری وزیر رفاه ۱۹۱ رای موافق، عراقچی وزیر امور خارجه 247، همتی وزیر اقتصاد ۱۹۲، نوری وزیر کشاورزی ۲۵۳، صراف وزیر علوم 221، اتابک وزیر صمت ۲۳۱، مومنی وزیر کشور ۲۵۹، صالحی وزیر ارشاد ۲۷۱، صالحی‌امیری وزیر میراث فرهنگی ۱۶۸، صادق وزیر راه و شهرسازی 231، علیرضا کاظمی وزیر آموزش و پرورش 268، خطیب وزیر اطلاعات 261، نصیرزاده وزارت دفاع 281، دنیامالی وزیر ورزش253، ستار هاشمی وزیر ارتباطات 264، رحیمی وزارت دادگستری 268، علی‌آبادی وزارت نیرو 255. بر این اساس نصیرزاده وزارت دفاع با 281 رای بالاترین و ظفرقندی وزیر بهداشت با 163 رای کمترین میزان رای را داشتند. در این جلسه مسعود پزشکیان در دفاع نهایی از وزرای پیشنهادی دولت چهاردهم، بیان کرد: از نمایندگان تشکر می‌کنم، در این مدت زحمات زیادی کشیدید. آنچه ما امروز در این برهه نیازمند آن هستیم وفاق و انسجام داخلی است. قطعاً معنای وحدت و انسجام این نیست که از سلایق و باورهای خود برگردیم. وزرای پیشنهادی مجموعه‌ای از سلایق و جناح‌ها هستند؛ اما در اصل چشم‌انداز و سیاست‌های کلی و قانون برنامه با هم مشترک هستیم. وعده می‌دهیم و روی وعده خود خواهیم ایستاد. قول دادیم با شما تعامل کنیم، حتماً با شما تعامل می‌کنیم. محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی نیز در جلسه نوبت عصر روز چهارشنبه ۳۱ مرداد ۱۴۰۳ صحن مجلس پس از پایان رسیدگی به برنامه‌ها و صلاحیت وزرای پیشنهادی دولت کابینه چهاردهم و اعلام رای اعتماد مجلس به همه وزرای پیشنهادی در سخنانی با بیان اینکه «به دولت عزیز رئیس‌جمهور و وزرا هم پیشاپیش هفته دولت و هم مسئولیتی که بر دوش گرفتند را تبریک می‌گویم»، عنوان کرد: مجلس به وظیفه خود عمل کرد و همان‌طور که ریاست محترم جمهور در آخرین دفاع خود نکاتی را فرمودند، با همکاری و همراهی دولت و مجلس در همه عرصه‌ها ان‌شاءالله همدلی و وفاق که ثمره این هماهنگی و همکاری است ارزش افزوده‌ای در حل مشکلات مردم باشد و ان‌شاءالله مردم و ایران عزیز ما از ثمره این همکاری بهره‌مند شوند.
اعتراض سراسری پرستاران
«وعده وعید کافیه سفره ما خالیه»، « تعرفه ما کجاست توی جیب شماهاست»، «با کرونا جنگیدیم حمایتی ندیدیم»... اینها بخشی از شعارها و پلاکاردنوشته‌های پرستاران در اعتراض سراسری است که بیش از 10 روز از آغاز آن می‌گذرد؛ حالا در هفته دوم این اعتراضات، اتاق‌های عمل در برخی بیمارستان‌های شیراز با کمبود پرستار مواجه شده، اما به‌رغم این اعتراض طولانی، صدای پرستاران به گوش‌ها نرسیده و هیچ پالس مثبتی از سوی دولت حتی از جانب رئیس‌جمهور جدید شنیده نشده؛ یک پرستار شیرازی می‌گوید «متاسفانه در این دولت هم صدایمان را نشنیدند و خود را به خواب زدند...». آن‌گونه که ایلنا گزارش داده: در این دور از اعتراضات، پرستاران ابتدا در کرج و بیمارستان‌های استان البرز و سپس در بیمارستان‌های استان فارس دست از کار کشیدند؛ اعتراض پرستاران به استان‌های دیگر از جمله زنجان و استان‌های شمالی کشیده شد و در نهایت در ۲۷ مرداد، پرستاران در دو بیمارستان اصلی مشهد (امام رضا و قائم) دست از کار کشیدند. در ویدئویی که این پرستاران از حیاط بیمارستان امام رضای مشهد فرستاده‌اند، کارمندان اداری و مردم هم به حیاط بیمارستان آمده و از پرستاران معترض حمایت کرده‌اند؛ پرستاران یکصدا فریاد می‌زنند «پرستار نباشه، بیمارستان تعطیله...». این شعار ساده، یک واقعیت محض است؛ اگر پرستار نباشد و خدمت‌رسانی نکند، بیمارستان‌ها یکسره تعطیل می‌شوند؛ کار اصلیِ نگهداری و تیمار بیماران را پرستاران انجام می‌دهند اما ماه‌ها اعتراضِ آنها تا امروز به نتیجه نرسیده؛ به قول پرستار شیرازی «تنها دستاوردی که داشته احضار پرستاران به هیات‌های تخلفات و جریمه و تهدید معترضان بوده». در بیش از ده روز گذشته، رئیس‌جمهور جدید و معاونان انتصابی او، هیچ واکنشی به اعتراض پرستاران نشان نداده‌اند؛ تنها واکنشی که از سوی فرادستان دیده شده، تقلیل ماجرا به طلبِ معوقات مزدی و صدور دستور برای پرداخت مطالبات پرستاران بوده، در حالی که خواسته‌های پرستاران در سطحی فراتر قرار دارد: اجرای قانون، اجرای بدون تنازل و بی‌تبعیضِ قانون.
دولت وفاق ملی بدون مشارکت زنان معنایی ندارد
معرفی خانم فرزانه صادق در کابینه مسعود پزشکیان بخش کوچکی از مطالبات زنان را پاسخ داده است. برای رسیدن به پیشرفت و توسعه به همه ظرفیت‌های انسانی و مدیریتی نیاز داریم. نمی‌توان کشور را با نیمی از منابع انسانی هدایت کرد و به کرانه‌های توسعه رساند. دولت دکتر پزشکیان مکلف است هم به مطالبات افراد رای‌دهنده پاسخ دهد، هم به طیفی که به ایشان رای نداده‌اند. از سوی دیگر باید به مطالبات افرادی که در انتخابات مشارکت نداشته‌اند توجه نشان دهند. آن‌گونه که اعتماد گزارش داده: نیمی از افرادی که در فرآیند انتخابات مشارکت کرده یا نکرده‌اند، زنان هستند. مجموعه آنها مطالبات انباشته‌شده‌ای دارند که انتظار می‌رود پزشکیان که با رویکرد وفاق ملی روی کار آمده به این مطالبات توجه نشان دهد. در طول 40 سال گذشته، مطالبات زنان در حوزه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی بر زمین مانده و ذیل مطالبات انباشته‌‌شده قرار گرفته‌اند. زنان ایرانی نگران‌اند که دولت وفاق ملی، تنها با مردان، ایده وفاق را شکل دهد. اما دولت، مکلف به تحقق مطالبات زنان نیز هست. هر اندازه مطالبات زنان کمتر دیده شود، دولت چهاردهم از وعده‌ها و قول‌های بنیادینش بیشتر دور افتاده است. اولویت مسعود پزشکیان در گام نخست، فعال کردن لایحه نفی خشونت علیه زنان است که سه سال است در بایگانی مجلس خاک می‌خورد. تا امنیت خانگی، فرهنگی و اجتماعی برای زنان وجود نداشته باشد، آنها نمی‌توانند فعالیت‌های مولد خود را در عرصه جامعه و خانواده از سر بگیرند. در کنار این لایحه، بازپس‌گیری لایحه یا طرح مرتبط با گشت ارشاد است که به جز گسترده کردن ناامنی بر سر کشور هیچ دستاورد دیگری نداشته است. اصلاح‌طلبان، اصول‌گرایان و طیف‌های معتدل معتقدند این نوع برخوردهای سلبی، فضای اجتماعی کشور را نسبت به زنان توهین‌آمیز، ناامن و غیراصولی کرده است. از دکتر پزشکیان می‌خواهیم به سرعت نسبت به بازپس‌گیری این لایحه اقدام جدی کنند. لایحه نفی خشونت علیه زنان را فعال کنند و مسئله امنیت زنان در جامعه و خانواده را اولویت اصلی خود قرار دهند. این مسیر را از طریق معاونت امور زنان پیگیر باشند. در کل باید گفت که دولت وفاق ملی بدون حضور زنان معنای عینی نخواهد داشت.
عدم استقلال نهاد مدیریت شهری
واقعیت این است که در ساختار حقوقی نظام جمهوری اسلامی، نهاد سیاست‌گذاری و مدیریت شهری نسبت به نهاد دولت، استقلال چندانی ندارد. بخشی از این فقدان استقلال، محصول شکاف عمیق میان مفاهیم مندرج در اصول مربوطه در قانون اساسی به‌ویژه برخی اصول فصل7؛ با قوانین وضع‌شده به فاصله نزدیک به ۲۰ساله در مجلس شورای اسلامی است که عملاً این قوانین، نتوانسته‌اند شوراهای شهر (به‌عنوان نهاد سیاست‌گذار و مقرره‌گذار حوزه اداره شهرها) را در جایگاهی شایسته و موثر قرار دهند. آن‌گونه که سازندگی گزارش داده: در این شرایط، بخشی از سیاست‌های شهرداری‌ها به عنوان بخش اجرایی نهاد اداره شهر، محصول رویکرد، طرح و برنامه‌ها و بودجه مصوب شورای شهر و نیز مصوبات موردی بوده و بخش دیگر و البته موثر، محصول رویکردها و تصمیمات و ابلاغیه‌های نهادهای دولتی از جمله شورای عالی شهرسازی و معماری، شورای عالی ترافیک، سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های وزارت کشور یا حتی کمیسیون ماده ۵ موضوع قانون تاسیس شورای عالی شهرسازی و معماری (به عنوان نهادی بیشتر دولتی) است. آن دسته ساختارهایی که در برخی کشورهای توسعه‌یافته در جهت استقلال نهاد مدیریت محلی وجود دارد و کارآمدی و اثربخشی قابل توجهی دارد؛ منطقی جز اداره شهر با مشارکت شهروندان ندارد. اگر قرار است نهاد اداره شهر از استقلال بیشتری برخوردار باشد، این امر تنها در صورتی مطلوب و مقدور است که مشارکت شهروندی چه به لحاظ ساختاری و چه به لحاظ فرهنگی، نهادینه شده باشد. اگر مقدمات مذکور را بپذیریم و نیز در نظر داشته باشیم، نهاد اداره شهر به ناگزیر، در حوزه سیاستی و اجرایی، از نهاد دولت تاثیر جدی می‌پذیرد.
میانگین «معدل» دبیرستانی‌ها
محسن زارعی، رئیس مرکز سنجش و ارزیابی کیفیت آموزش و پرورش با بیان اینکه تحلیل نهایی امتحانات نهایی دانش‌آموزان امروز به پایان رسید، گفت: درباره میانگین معدل دانش‌آموزان در پایه دوازدهم در چهار رشته علوم تجربی، ریاضی، علوم انسانی و علوم معارف، ارتقای نمره صورت گرفته است. آن‌گونه که ایسنا گزارش داده: زارعی افزود: مطلوب بودن این نمرات از این جهت است که مرجعیت به کتاب درسی و معلم بازگشته است و باید این امر تداوم پیدا کند. خیلی‌ها نگران پایه دهم بودند اما عملکرد دانش‌آموزان پایه دهم نسبت به دو پایه یازدهم و دوازدهم بهتر بوده است. وی گفت: در رشته تجربی عملکرد میانگین نمرات پایه دهم 64 /12، پایه یازدهم 54 /12 و پایه دوازدهم ۱۲ است. در رشته ریاضی فیزیک عملکرد میانگین نمرات پایه دهم 69 /12، در پایه یازدهم 26 /11 و در پایه دوازدهم 82 /11 است. در رشته انسانی میانگین نمرات پایه دهم 42 /9، پایه یازدهم 2 /9 و پایه دوازدهم 3 /9 است. مجموع میانگین معدل در رشته‌های دوره نظری برای پایه دهم 58 /12، برای پایه یازدهم 27 /11 و برای دوازدهم 47 /11 است. زارعی گفت: نتایج نشان می‌دهد که مدارس غیردولتی نتایج ضعیف‌تری نسبت به مدارس دولتی داشته‌اند. در مجموع میانگین مدارس غیردولتی در امتحانات نهایی در هر سه پایه از مدارس دولتی پایین‌تر است. علت این است که مدارس غیردولتی کماکان بر مهارت‌های تست‌زنی و حافظه‌محوری تاکید دارند، در حالی که باید به معلم‌محوری و کتاب درسی رجوع کنند.