در مسیر اعتدال

ناظران، مواضع دیپلماتیک ابراهیم رئیسی در مراسم تحلیف را آرام و عقلانی می‌شمرند و معتقدند برخلاف آنچه تصور می‌رفت، رئیسی در دیپلماسی، مشی «اعتدال» را در پیش گرفته و در سخنرانی‌های اخیر خود مراقب است که حداقل در ظاهر، موضع تندی نگیرد.تنها و شاید مهم‌ترین نکته در سخنان اخیر رئیسی، تاکید بر رفع تحریم‌ها بوده است؛ اگرچه این مساله، تکراری مبتنی بر خواست و تصمیم کلیت نظام سیاسی در ایران است.او گفت: تحریم‌ها علیه ملت ایران باید لغو شود و ما از هر «طرح دیپلماتیک» که این هدف را محقق کند، حمایت می‌کنیم. متعاقب این مراسم، خبرنگار وال‌استریت‌ژورنال هم در توئیتی نوشت: امیرعبداللهیان به مقامات اروپایی گفته است که ایران متعهد به بازگشت به مذاکرات وین است. امیرعبداللهیان دو ساعت با معاون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت‌وگو کرده است.در سوی مقابل، آمریکا نیز رسماً اعلام کرده همچنان مشتاق ازسر‌گیری گفت‌وگوهاست. اگرچه بلومبرگ به نقل از منبع آگاه گزارش داده است که از آنجا که مذاکرات احیای برجام تاکنون نتیجه نداده است، دولت جو بایدن به دنبال گزینه‌های جایگزین است؛ از جمله لغو محدود تحریم‌های ایران در ازای توقف بسیاری از فعالیت‌های هسته‌ای حساس ایران و در نهایت اینکه، توافق با ایران باید این ضمانت را ایجاد کند که ایران دست‌کم یک سال با امکان ساخت بمب هسته‌ای فاصله داشته باشد.در سمت اروپایی نیز اگرچه بریتانیا با طرح شکایت علیه ایران به شورای امنیت سازمان ملل، موجب تشدید تنش‌ها شده است، اما سفر نماینده اتحادیه اروپا به تهران و دیدار وی با ظریف و عراقچی می‌تواند گام مثبتی در جهت آغاز هر‌چه سریع‌تر رایزنی‌ها بین ایران و 1+4 باشد.همه اینها در حالی است که «ند پرایس» سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده نیز در نخستین واکنش به تحلیف ابراهیم رئیسی، گفت امیدوار است دولت جدید ایران اکنون از فرصت‌ها برای پیشبرد راه‌حل‌های دیپلماتیک استفاده کند.وی همچنین گفت که آمریکا از ایران می‌خواهد به زودی به مذاکرات وین بازگردد. این تصویر خاکستری و تلفیق همزمان «هشدار» و «تشویق» را شاید بتوان نقطه قوتی از امکان تقویت روندهای دیپلماتیک دانست.آنچه بیش از موارد بالا، مایه نگرانی به نظر می‌رسد، حکمرانی غلط در دیپلماسی کشور است و بیم آن می‌رود که دولت سیزدهم در تله تندروی‌ها گرفتار شود.

در این پرونده می‌خواهیم بیم‌ها و امیدهای زنده شدن برجام را بررسی کنیم. آیا ابراهیم رئیسی مشتاق به احیای برجام است؟ آیا دولت وی، چاره‌ای جز پیوستن به برجام دارد؟