دفاع شخصی یا تهدید؟
پس از پرتاب ماهواره سپاه، ترامپ قایقهای ایرانی را تهدید کرد
هفته گذشته پس از اینکه نخستین ماهواره جمهوری اسلامی ایران توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با موفقیت در مدار زمین قرار گرفت، رئیسجمهور آمریکا در توئیتی مجوز مقابله ناوهای آمریکایی با قایقهای سپاه را صادر کرد. دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا روز چهارشنبه سوم اردیبهشت در توئیتی نوشت: به نیروهای دریایی آمریکا دستور دادهام که اگر قایقهای ایرانی در دریا مزاحم کشتیهایمان شدند به تکتکشان شلیک و آنها را نابود کنند. عصر ایران نوشت: ترامپ که عملکرد او برای مهار بحران کرونا با انتقادات گسترده داخلی مواجه است این توئیت را در پی یک رشته اقدامات تحریکآمیز دریایی اخیر آمریکا در منطقه نوشته است. چند روز پیش سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با صدور بیانیهای با تشریح اقدامات ایذایی آمریکا در منطقه علیه ناوگان سپاه، نسبت به پاسخ قاطعانه به هرگونه خطای محاسباتی نیروهای آمریکا هشدار داد. ترامپ طی سه سال گذشته بارها تاکید داشته از زمان راهیابی او به کاخ سفید، نیروهای سپاه پاسداران دیگر مواجههای با ناوگان آمریکا در منطقه ندارند.
وزیر امور خارجه آمریکا نیز خواستار پاسخگویی ایران در خصوص پرتاب ماهواره نور به مدار شد. به گزارش ایسنا به نقل از رویترز، مایک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا در کنفرانسی خبری در واکنش به پرتاب موفقیتآمیز ماهواره نظامی نور به مدار گفت: از نظر من ایران باید برای این کارش پاسخگو باشد. ارگانی که از نظر آمریکا تروریستی محسوب میشد اقدام به پرتاب ماهواره به فضا کرده است. همچنین رابرت لودویگ سخنگوی وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) در پاسخ به سوال خبرنگاری در خصوص پرتاب ماهواره نظامی ایران به فضا با اشاره به اینکه ایالات متحده برنامههای ایران را تحت نظر دارد، گفت: با وجود اینکه تهران هنوز موشکهای بالستیک بینقارهای ندارد اما تمایلش برای داشتن موازنهای استراتژیک در برابر آمریکا ممکن است منجر به آغاز تولید موشکهای بالستیک بینقارهای شود.
ساعاتی پس از طرح این ادعاها، معاون وزیر دفاع آمریکا اعلام کرد که رئیسجمهور آمریکا در توئیت اخیرش تنها سعی داشته به ایرانیان هشدار دهد که کشتیهای آمریکایی حق دفاع از خود را دارند. دیوید نورکویست معاون وزیر دفاع آمریکا با اشاره به توئیت اخیر ترامپ اعلام کرد: رئیسجمهور امروز هشدار مهمی به ایرانیان داد. او تنها سعی داشت تایید کند که تمام کشتیهای ما حق دفاع شخصی دارند. این پاسخ رئیسجمهور به رفتار بد ایرانیان است.
ادعای رژیم صهیونیستی علیه ایران
رژیم صهیونیستی پرتاب ماهواره نظامی ایران به فضا را محکوم کرد. به گزارش ایسنا، به نقل از اورشلیم پست، وزارت خارجه رژیم صهیونیستی روز چهارشنبه (سوم اردیبهشت) در اظهاراتی فرافکنانه پرتاب ماهواره نظامی نور به فضا را محکوم کرد و در بیانیهای اعلام کرد: اقدام امروز (سوم اردیبهشت) ایران در پرتاب ماهواره به فضا تنها نمای خارجی توسعه مداوم تکنولوژی موشکهای پیشرفته ایران است. در ادامه این بیانیه از «موشکهای بالستیک بینقارهای» و «موشکهایی که قابلیت حمل کلاهکهای هستهای را دارند» به عنوان موشکهای پیشرفته ایران یاد شده است. در ادامه بیانیه آمده است: پرتاب امروز مغایر با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل و تعهدات پیشین ایران به جامعه بینالمللی است. وزارت خارجه این رژیم در اظهاراتی مداخلهجویانه افزود: نظام ایران بهجای مقابله با ویروس کرونا که بر زندگی دهها هزار شهروند ایرانی تاثیر گذاشته، همچنان تمرکز خود را بر روی پرخاشگریهای نظامی نگه داشته است. در انتها این وزارتخانه افزود: اسرائیل از جامعه بینالمللی میخواهد تا پرتاب اخیر را محکوم و تحریمهای بیشتری را علیه نظام ایران وضع کنند تا این کشور به اقدامات خطرناک خود ادامه ندهد.
ادعاهای ترامپ
ادعاهای تهدیدآمیز ترامپ و همکارانش چند روز پس از آن مطرح شد که رئیسجمهور آمریکا که از لغو تحریمهای ایران در موقعیت مبارزه با شیوع کرونا خودداری کرده، مدعی کمک به ایران شده بود. به گزارش ایسنا به نقل از پایگاه خبری اردوپوینت، دونالد ترامپ در نشست خبری کارگروه ویروس کرونای کاخ سفید با مطرح کردن ادعاهایی علیه ایران گفت: وقتی من روی کار آمدم در ایران یک حکومت تروریست وجود داشت. ایران اکنون کشوری متفاوت از آن چیزی است که قبلاً بود. در اوایل روی کار آمدنم، ایران قصد داشت کل خاورمیانه را بگیرد، اکنون آنها فقط میخواهند زنده بمانند و هر هفته با اعتراضهایی مواجه هستند. ترامپ با اشاره به برجام هم با گفتن اینکه توافق هستهای توافقی «فاجعهبار» بود ادعا کرد: من این توافق را متوقف کردم. ایران خواهان گفتوگو است. او همچنین بار دیگر جان کری، وزیر امور خارجه پیشین آمریکا را به نقض قانون لوگان و کمک به ایران متهم کرد و گفت که ایران در حال حاضر منتظر است که شاید او در انتخابات ریاستجمهوری سال 2020 آمریکا در رقابت شکست بخورد و دوباره بتوانند از آمریکا امتیاز بگیرند. ترامپ که از لغو تحریمهای کشورش علیه ایران در پی شیوع ویروس کرونای جدید خودداری کرده است و به همین خاطر با انتقادهای شدید جهانی مواجه شده، بر ادعایش افزود: ایران پر از طاعون شده است که من این را نمیخواهم. به آنها پیشنهاد کمک دادهام، اگر ونتیلاتور (دستگاه تنفس مصنوعی) نیاز داشته باشند که دارند، من برای آنها ونتیلاتور میفرستم. ما هزاران ونتیلاتور اضافی داریم. بر اساس این گزارش، همچنین پایگاه خبری واشنگتن فری بیکن گزارش داد که ترامپ در این نشست خبری با اشاره به یک نمودار که آمار ویروس کرونا در کشورهای مختلف را نشان میداد، درباره ایران و چین گفت: میبینید که آنجا چه در حال رخ دادن است؟ ادعاهای ترامپ درباره کمک به ایران در حالی مطرح میشود که دولت آمریکا از درخواستهای بینالمللی برای کاهش تحریمهای ایران در پی شیوع ویروس کرونا سر باز زده است. محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان پیش از این درباره ادعای کمک ترامپ و ضرورت لغو تحریمهای نفتی ایران در وضع فعلی گفته بود: ایران از نظر منابع انسانی و طبیعی غنی است. ما احتیاجی به صدقه دادن از سوی دونالد ترامپ که مجبور است دستگاههای تنفس مصنوعی را از منابعی که خود تحریمشان کرده، تهیه کند نداریم. وی ادامه داد: آنچه ما از او میخواهیم این است که دست از ممانعت از فروش نفت و دیگر محصولات ایران، خرید مایحتاج، دریافتها و پرداختهای آن بردارد.
خطر تمدید تحریم تسلیحاتی ایران
از سوی دیگر در اولین روز هفته گذشته، وزیر امور خارجه آمریکا با یادآوری اینکه تحریم تسلیحاتی ایران طی شش ماه آینده منقضی میشود، گفته بود: شورای امنیت سازمان ملل باید این محدودیتها را پیش از آنکه خشونت ایران افزایش یابد و یک رقابت تسلیحاتی جدید در منطقه خاورمیانه ایجاد شود، تمدید کند. در پی این ماجرا، مجید تختروانچی نماینده ایران در سازمان ملل به درخواست وزیر امور خارجه آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران واکنش نشان داد. نماینده ایران در نیویورک در واکنش به درخواست مایک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا درباره تمدید تحریم تسلیحاتی علیه ایران در صفحه توئیترش نوشت: تلاشی دیگر از سوی آمریکا برای طفره رفتن از تروریسم اقتصادی مداوم آن علیه ملت ایران: آمریکا این بار از شورای امنیت سازمان ملل میخواهد که قطعنامه 2231 خود را نقض کرده و محدودیتهای تسلیحاتی علیه ایران را ادامه دهد. اما آمریکا در متقاعد کردن دیگران برای تخطی از قوانین بینالمللی موفق نخواهد بود.
در برابر آمریکا موضع قاطع بگیرید
همزمان با تداوم رفتارهای خصمانه آمریکا، حسن روحانی در یک تماس تلفنی به رجب طیب اردوغان گفت: همه باید در برابر فشارهای آمریکا مواضع قاطع بگیرند. رئیسجمهوری با اشاره به اعمال فشارهای شدید و تحریمهای ظالمانه از سوی آمریکا علیه ملت ایران و کارشکنی و مانعتراشی در راستای پرداخت وام از سوی صندوق بینالمللی پول به ایران در این شرایط سخت، گفت: امروز همه کشورها باید در برابر فشارهای ضدانسانی آمریکا مواضع روشن و قاطعی اتخاذ کنند. رئیسجمهور رایزنی و گفتوگوهای سران ایران، ترکیه و روسیه برای اجرای توافقات در چارچوب روند آستانه را مهم دانست و گفت: همه باید تلاش کنیم مردم سوریه و ملتهای منطقه از ثبات برخوردار شوند و امیدوارم با تلاشهای سه کشور، شاهد برقراری صلح و امنیت کامل در منطقه به نفع همه کشورها و ملتها باشیم. روحانی همچنین از پیشنهاد رئیسجمهور ترکیه مبنی بر برگزاری اجلاس سران سه کشور ایران، ترکیه و روسیه در چارچوب روند آستانه و برگزاری اجلاس شورای عالی همکاری ایران و ترکیه از طریق ویدئو کنفرانس استقبال کرد.
چه کسی رئیس مجلس میشود؟
مجلس یازدهم نزدیک به چهل روز دیگر آغاز خواهد شد؛ مجلسی که حداقل به لحاظ ترکیب سیاسی تفاوت زیادی با مجلس دهم دارد و از آنجا که دیگر علی لاریجانی هم در آن حضور ندارد حرف و حدیث درباره اینکه چه کسی رئیس قوه مقننه خواهد بود زیاد است. گمانهزنیها و رایزنیهای سیاسی درباره انتخاب رئیس این مجلس از چند هفته قبل آغاز شده است. هفته گذشته باشگاه خبرنگاران در گزارشی مبسوط به بررسی گزینههای احتمالی ریاست مجلس پرداخت و نوشت: معمولاً در مجالس مختلف افرادی عهدهدار ریاست مجلس شدهاند که سابقه زیادی در برهههای مختلف انقلاب داشتهاند، پس در این دوره هم میتوان شانس بیشتری برای افرادی که چنین سوابقی دارند در نظر گرفت. محمدباقر قالیباف، مصطفی میرسلیم و مرتضی آقاتهرانی اسامی هستند که بیش از دیگران اسمشان برای کرسی ریاست مطرح میشود. جدالی که گاهی در فضای رسانهای آنقدر داغ میشود که منجر به صفآرایی حامیانشان در مقابل هم میشود و گاهی هم کنایهای در لفافه خطاب به یکدیگر مطرح میکنند.
در ادامه این گزارش مسعود پزشکیان به عنوان یکی دیگر از گزینههای ریاست مجلس مطرح شد: مسعود پزشکیان که این روزها سومین دوره نمایندگی خود را از حوزه انتخابیه تبریز میگذراند، سابقه وزارت بهداشت دولت دوم اصلاحات و نایب رئیسی مجلس دهم را در کارنامه خود دارد. او فارغالتحصیل جراحی قلب از دانشگاه ایران و مسلط به زبانهای انگلیسی و عربی است که با گرایشات اصلاحطلبی پا به انتخابات مجلس گذاشته و عضو فراکسیون امید است. او از مجلس دهم به بعد و با عهدهدار شدن کرسی نایب رئیسی اول مجلس نقش پررنگتری در خانه ملت ایفا کرد و اکنون هم یکی از منتخبان اصلاحطلب مجلس یازدهم از حوزه انتخابیه تبریز است. با توجه به جایگاه پزشکیان در میان اصلاحطلبان و سابقه طولانی او در مجلس، میتوان او را یکی از گزینههای ریاست مجلس در نظر گرفت. مجتبی ذوالنور رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی در دوره دهم مجلس شورای اسلامی، علی نیکزاد از چهرههای نزدیک به محمود احمدینژاد و فریدون عباسی عضو شورای مرکزی انجمن هستهای ایران نیز گزینههای دیگری هستند که نامشان برای ریاست مجلس مطرح شده است.
علی لاریجانی باسابقهترین رئیس مجلس شورای اسلامی بعد از ۱۲ سال تکیه بر این جایگاه در دوره جدید برای نمایندگی مجلس کاندیدا نشد و حالا هم آخرین روزهای ریاست را در بستر بیماری کرونا و قرنطینه به سر میبرد.