مصائب رمز پویا
اجرای رمز دوم یکبارمصرف با چه چالشهایی مواجه شد؟
معین حسینپور: رمز دوم پویا تا زمانی که اجباری نشده بود، چندان هم از سوی مردم جدی گرفته نمیشد. پس از مشروط شدن پرداختهای اینترنتی به ارائه رمز دوم پویا، مردم با مشکلات و چالشهایش مواجه شدند. بسیاری از مردم نتوانستند با وضعیت جدید خود را تطبیق دهند. گزارشها نشان میدهد که بخشی از خریداران اینترنتی از چرخه حذف شدند؛ این حذفشدگان بعضاً افراد مسنی بودند که با اپلیکیشنهای هوشمند آشنایی چندانی نداشتند و یادگیری یک اپلیکیشن جدید برای خرید اینترنتی نیز برایشان دشوار بود. گروهی از مردم نیز که حتی گروه سنی جوانان را نیز شامل میشد، به سراغ سازوکار پیچیدهای که در شبکه بانکی راهاندازی شد، نرفتند و ترجیح دادند از خرید اینترنتی، حداقل فعلاً منصرف شوند. معضل سوم را افرادی چشیدهاند که مجهز به گوشی همراه هوشمند نبودهاند، آنها باید از پیامک برای دریافت رمز دوم استفاده میکردند. اما برخی اپراتورها در برخی نقاط ایران، نتوانستند سرعت کافی را در انجام این خدمت ارائه دهند، از اینرو رمز دوم زمانی پیامک میشد که فرصت استفاده از آن اتمام یافته بود. چراکه رمز یکبارمصرف، در یک بازه 30 ثانیه تا 2 دقیقه اعتبار دارد، و پس از مهلت مقرر، استفاده از رمز ایجادشده ممکن نخواهد بود. معضل بعدی را افرادی داشتند که زمانی که اقدام به دریافت رمز دوم پویا میکردند، با خطا مواجه میشدند. برخی بانکها در اجرا چندان موفق عمل نکردند و رمز صحیحی را به مشتریان ارسال نمیکردند. همین مساله باعث میشد مشتریان نتوانند خرید موفقی را ثبت کنند و پس از چندین تلاش ناموفق، حتی با انسداد کارت بانکی خود نیز مواجه شوند. برخی گزارشها حاکی از این است که تعداد تراکنشهای ناموفق در هفتههای اول اجرا، با افزایش قابل توجهی همراه شده است. از سوی دیگر، پیچیدگیهایی که در اجرا وجود داشت نیز مانع استقبال همهگیر مشتریان شد؛ اغلب بانکها به مراجعه حضوری به شعب برای دریافت رمز دوم پویا نیاز داشتند و همچنین هر بانکی اپلیکیشن خاصی را به این منظور اختصاص داد که متفاوت از اپلیکیشن دیگر بانکها و حتی متفاوت از اپلیکیشن خود بانک برای سایر خدمات بانکی همچون انتقال وجه و... بود؛ همه اینها در مجموع باعث شد که رمز دوم پویا چندان مورد استقبال عموم واقع نشود. در نتیجه این شرایط، موقعیتی را سبب شد تا طبق روایت رسمی بانک مرکزی، حجم تراکنشهای اینترنتی در حدود 25 درصد کاهش یابد. البته برخی گزارشهای غیررسمی این کاهش را تا مرز 50 درصد در هفتههای اول نیز نشان میدهد. با این حال بانک مرکزی اعلام کرده که انتظار این حجم از کاهش در هفتههای ابتدایی اجرا را داشته است. ابتکاری که بانک مرکزی به خرج داد تا از کاهش بیش از پیش تراکنشها جلوگیری کند، این بود که تراکنشهای زیر 100 هزار تومان را معاف از دریافت رمز یکبارمصرف کرد تا به روال سابق با همان رمز ایستا، این تراکنشها انجام شود. جالب اینکه به گفته مدیر اداره نظامهای پرداخت بانک مرکزی، تحلیلها نشان میدهد که بانکهای بزرگ دقت لازم را نداشتهاند و معافیت مجموع تراکنش تا صد هزار تومان با رمز دوم ایستا را به درستی اجرایی نکردند که در نتیجه آن کاهش تراکنش بدون حضور کارت را به دنبال داشت. تمام این مسائل باعث شد تا کسبوکارهای اینترنتی با مشکلات عدیدهای در ایام اخیر مواجه شوند.