مسیر نو

فین‌تک ترکیبی بسیار اعجاب‌انگیز از فناوری‌های مالی است که بخش بسیار عظیم خدمات مبتنی بر فناوری را در قرن 21 ارائه می‌کند. کمتر از 10 سال است که این کلیدواژه با نام فین‌تک در جهان گسترش یافته و شامل هر نوآوری تکنولوژیک در بخش مالی، از جمله نوآوری در افزایش مهارت مالی و آموزش، خدمات بانکی و نقل و انتقالات، سرمایه‌گذاری و حتی رمزنگاری ارز مانند بیت‌کوین است.

فین‌تک‌ها، با گستره‌ای بزرگ از ابداع کاربردی ارزهای دیجیتال سخت و پیچیده تا نرم‌افزارهای ساده حسابداری دوطرفه ساده را شامل می‌شود و از آنجا که انقلاب اینترنت و از آن مهم‌تر، انقلاب اینترنت همراه جهان را متحول کرده است، تکنولوژی فناوری مالی انفجاری افزایش یافته است.

 فین‌تک‌ها که در ابتدا به فناوری رایانه مربوط به نقل و انتقالات مرتبط با بانک‌ها یا شرکت‌های تجاری اشاره داشت، در حال حاضر انواع مختلفی از ترکیب تکنولوژیک و مباحث مرتبط با جابه‌جایی دارایی‌ها و سرمایه‌گذاری را شامل می‌شوند که کارکردهای مهم شخصی و تجاری دارند.

با توجه به شاخص‌های گستردگی و دسترسی فین‌تک‌ها، یک‌سوم مصرف‌کنندگان از حداقل دو یا چند سرویس فین‌تک‌ در جهان استفاده می‌کنند و مصرف‌کنندگان نیز به طور فزاینده‌ای از فین‌تک‌ها به عنوان بخشی از زندگی روزانه خود و راهکاری خلاقانه برای کمک به بهبود فرآیندهای خود، آگاه هستند.

این موضوع با آمار جالب ارائه‌شده سرمایه‌گذاری در حدود هفت میلیارد‌دلاری در این صنعت در شش‌ماهه اول سال 2017 نشان از یک بازار قدرتمند دارد. بازاری که بنیان اصلی آن با دو واژه (سرمایه و پول) گره خورده است و نشان از این موضوع دارد که چه میزان گذاشتن پول در این بازار در ارتباط با پول مهم است.

فین‌تک‌ها انسان اقتصادی امروز را در تعامل با تصمیمات مالی خود قرار می‌دهد و از گردآوری اطلاعات و آموزش تا مشاوره همراه است. شاید تا به حال به این توجه نشده بود که با وجود تمرکز فین‌تک‌ها در بحث پرداخت و رشد و پیشرفت روزافزون در این زمینه در ایران کمتر به حوزه‌هایی چون بازار سرمایه توجه شده است. با این حال باید به استارت‌آپ‌های مالی در حوزه‌های بازار سرمایه و بیمه بیشتر تمرکز کرد چرا که شناسایی مزایای آنها می‌تواند به رشد این بازارهای مالی کمک شایان کند.

iBshop؛ راهی برای سرمایه‌گذاری با آرامش

مدیریت ثروت و دارایی:  این فین‌تک‌ها زیر نظر موسسات خدمات مالی بوده یا به‌طور شخصی اداره می‌شوند. مدیریت سرمایه‌گذاری، مدیریت جریان درآمدی و...، بعضی از زیرمجموعه‌های این بخش هستند. به طور کلی می‌توان گفت سرمایه‌گذاری با این فین‌تک‌ها بهتر شده است. در ادامه در بررسی دقیق‌تر، کارکرد این بخش بیشتر مشخص خواهد شد. سیستم‌های معاملات الگوریتمی و دادوستدهای اجتماعی (social social) و سیستم‌های مشاوره و مدیریت سرمایه از قسمت‌های مهم آن است. در بازار داخل، مهم‌ترین و شناخته‌شده‌ترین پلت‌فورم، iBshop است که محلی برای بررسی فرصت سرمایه‌گذاری در صندوق‌های بزرگ کشور و بررسی اطلاعات آنها در داخل سایت است. ورود تامین سرمایه‌ها به این قسمت نشان از بررسی و شناخت تاثیرات مهم این‌گونه فین‌تک‌هاست.

پلت‌فورم جایگزین تامین مالی: این موارد عبارتند از: پلت‌فورم‌های وام تجاری در بازار و پلت‌فورم‌های crowdfunding (تامین مالی جمعی). این پلت‌فورم‌ها برای تامین مالی با دو رویکرد متفاوت است. رویکرد اول اشاره‌شده مانند بانک است و رویکرد دوم مانند بازار سرمایه. برای مثال شاید نام کیک استارتر به گوش شما رسیده باشد و از کارکردهای خارق‌العاده آن در تامین مالی بسیاری از طرح‌ها و ایده‌ها به عنوان یک سایت تامین مالی جمعی آگاه باشید.

سیستم‌های پرداخت: راه‌حل‌های پرداخت فین‌تک‌ها به علت ماهیت یکپارچه و سهولت یک راهکار سودمند و بسیار فراگیر در جهان است. برای مثال جالب است بدانید پی پال با این گستره عظیم کسب‌وکار از نظر فراگیری، یک استارت‌آپ بوده است. در داخل کشور نیز می‌توان گفت این حوزه شانه به شانه عرصه‌های جهانی در حال حرکت و پیشرفت است. 

راه‌حل‌های مبتنی بر بلاک‌چین: برای سال‌ها محدودیت‌ها فقط به استفاده از فین‌تک‌های مبتنی بر cryptocurrency (مثال: خریدوفروش بیت کوین در سرتاسر جهان) وجود داشت، اما در حال حاضر شامل طیف گسترده‌ای از ارزهای رمزنگاری‌شده در جهان است. حتی زمزمه‌هایی نیز از ارائه ارز دیجیتال ملی به گوش می‌رسد. این حوزه کوچک‌ترین عضو خانواده فین‌تک‌هاست و با سرعت اعجاب‌آوری در حال گذر از تمامی موانع و رشدی خارق‌العاده است. برای مثال در حال حاضر در بازار فارکس نیز بیت‌کوین به عنوان یک ارز مورد قبول، قابل معامله است.

تحلیل اطلاعات و آموزش: کسب‌وکارهایی با محوریت ارزیابی اطلاعات اقتصادی کاربران و ارائه گزارش‌هایی به آنها می‌تواند راهنمایی موثر در جهت تصمیم‌گیری‌های مالی اقتصادی باشد و این موضوع در کنار آموزش می‌تواند راهکار مفیدی باشد.

انقلاب فین‌تک‌ها در بازارهای مالی

به‌رغم نداشتن آشنایی با فین‌تک‌ها در بازارهای مالی، پدیده فین‌تک‌ها ابتدا در بازارهای سرمایه جهانی با تاریخی بیش از 40 سال پیش شروع به تکامل کرد. در ابتدا، فین‌تک‌ها با ایجاد پلت‌فورم‌های معاملات در دهه 90 میلادی و تسریع روند ملی خدمات مالی به سمت دیجیتال‌سازی توانست انقلابی را در بازارهای مالی ایجاد کند. برجسته‌ترین فین‌تک‌های مشاوره سرمایه‌گذاری، در ارتباط قوی با بازارهای مالی قرار دارند و حتی پشتیبانی آنها را در کنار خود حس می‌کنند. آنها بازیگران این بازار، مانند بانک‌های سرمایه‌گذاری، نهاد افراد حقیقی دخیل در بازار، کارگزاری‌ها و ارائه‌دهندگان خدمات اطلاعاتی متمرکز بر بازار سرمایه را کنار هم قرار می‌دهند. بازیکنان بهترین موقعیت را برای انتخاب بهترین پیشنهادها برای همکاری یا بررسی انتخاب‌های سرمایه بالقوه داشته و از آن سود خواهند برد. در مثالی ساده تمام وضعیت موجود بازار در مقابل سرمایه‌گذار قرار می‌گیرد و با مشاوره‌های اطلاعاتی از طریق پلت‌فورم‌ها، سرمایه‌گذار بدون دانش نیز در این بازار می‌تواند، اطلاعات و مشاوره‌ها را دریافت و با چشم باز به سمت اهداف حرکت کند.

با این حال با وجود رشد سریع و مفید، فین‌تک‌های حوزه مشاوره سرمایه‌گذاری، هنوز آن‌طور که باید مورد توجه قرار نگرفته‌اند. این کمبود مربوط به بخشی از طبیعت بسیار مقرراتی‌شده بازارهای سرمایه است که ممکن است مانع از پذیرش و ایجاد سازوکار مدنظر مدیران فین‌تک‌ها شود. در حقیقت، وقتی این فین‌تک‌ها از سوی بانک‌ها و موسسات سرمایه‌گذاری حاضر در بازار، حمایت می‌شوند، جذب کمک‌های بیشتر مالی شده و تسریع مجوزهای قانونی را تجربه می‌کنند و نتیجه آن رشد سریع‌تر از زمانی است که تنها از سوی شرکت‌های خطرپذیر حمایت می‌شوند.

 سرمایه‌گذاران که به طور فعال در این طرح‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند از نهادهای دخیل در بازار هستند چون می‌توانند علاوه بر سود عملیاتی طرح، اثرات بسیار مفیدی بر فرآیند خود نهاد برای افزایش نرخ مشارکت داشته باشند و می‌توانند مدل‌های کسب‌وکار را شکل دهند و به سرمایه‌گذاری مشترک کمک می‌کنند.

در داخل کشور نیز رفع موانع قانونی و همچنین اعتمادسازی این کسب‌وکارها، مانع ورود بسیاری از سرمایه‌گذاران مخرب به این بازار شده است و به طور حتم رهبران ورود به این عرصه با شگفتی کاربران فعال و غیرفعال در بازار سرمایه همراه بوده و نتایج آن با مشارکت و استفاده اقشار مختلف از این فین‌تک‌ها همراه است.

به هرترتیب فین‌تک‌های حوزه مشاوره سرمایه‌گذاری متمرکز بر ایجاد ارزش‌های بسیار مفید جدید یا بهبود وضعیت موجود هستند. آنها با ایجاد توانایی‌هایی می‌توانند روابط مشتری غیرفعال را با بازارهای مالی افزایش دهند و هزینه‌های معاملاتی را از طریق اتوماسیون و ساده‌سازی در کنار مشاوره‌های فعال، کاهش دهند. آنها مقررات معاملاتی را تسهیل می‌کنند. آنها همچنین زنجیره ارزش را از مرحله مشاوره تا انجام کارهای معاملاتی ایجاد می‌کنند و این موضوع فین‌تک‌ها را قادر می‌سازد تازنجیره ارزش خود را تکمیل کنند.

پس به طور خلاصه این فین‌تک‌ها باید به عنوان یک مشاور امین و نه‌تنها یک اتوماسیون معاملاتی در کنار معامله‌گران حضور یابند. 

پدیده‌ای که می‌تواند از یک دانشجو تا یک تاجر و از یک فرد علاقه‌مند به حوزه فین‌تک تا یک فرد دور از این حوزه را مشتاق و کامیاب کند. به گونه‌ای که شما بدون درگیری در پنجره‌های تصمیم‌گیری، اطلاعات مورد نظر را دریافت و با قبول ریسک و بازده راهکارهای موجود در فین‌تک‌های مدیریت ثروت و دارایی، سرمایه‌گذاری مناسب شرایط خود را انجام دهید. نمودار یک نشان می‌دهد در سه موج ورود فین‌تک‌ها به بازار سرمایه، نرخ نرخ رشد این شرکت‌ها با افزایش کاربرد اینترنت در زندگی‌های شخصی روزبه‌روز افزایش یافته است و بازارهای مالی در هر روز کارکرد جهانی یافته‌اند. حجم عظیم ورود این شرکت‌ها در کنار افزایش توجهات به این سیستم مشاوره و مدیریت، پدیده‌ای را   به وجود آورده است به نام بازارهای جهانی که فین‌تک‌ها جزء بسیار مهم این بازارها هستند. 

در این زمینه می‌توان گفت با یک بازار 80میلیونی، وجود چنین فین‌تک‌هایی زمینه‌های بسیار خوبی را در داخل به وجود می‌آورند. همان‌گونه که در بالا اشاره شد، پلت‌فورم‌هایی مانند iBshop دریچه ورود تفکری نوین به داخل بازار سرمایه است. بازاری که درگیر تحولات بسیار بوده و شناسایی یک پلت‌فورم برای شناخت فرصت‌های سرمایه‌گذاری مناسب و کم‌ریسک می‌تواند راهکار خوبی برای پس‌اندازهای کوچک تا سرمایه‌های بزرگ باشد.