79 هزار ازدواج در برابر 37 هزار طلاق
چرا طرح پزشک خانواده شکست خورد؟
براساس آخرین آمار ثبت‌احوال کشور در دو ماه نخست امسال، در کل کشور ۷۹ هزار و ۲۶۰ مورد ازدواج و ۳۷ هزار و ۷۰۱ مورد طلاق به ثبت رسیده است. از کل ۷۹ هزار و ۲۶۰ ازدواج ثبت‌شده در یک ماه نخست امسال در کشور، بیشترین ازدواج‌ها به ترتیب مربوط به استان‌های تهران با ۹ هزار و ۲۷۲ مورد، خراسان رضوی با هفت هزار و ۱۲۵ مورد و خوزستان با شش هزار و ۱۵۷ مورد است. همچنین کمترین ازدواج ثبت‌شده در کشور هم در همین زمان به ترتیب مربوط به استان‌های سمنان با ۴۶۰ ازدواج، ایلام با ۶۶۳ ازدواج و کهگیلویه و بویراحمد با یک هزار و ۱۵۷ مورد ازدواج بوده است. در ادامه و با بررسی‌های «هم‌میهن» در مراکز مشاوره خانواده، تشدید اختلافات زوجین به‌دلایل اقتصادی که گاهی در قالب همین ناتوانی برای برگزاری مراسم ازدواج و... بوده، چندین برابر شده است. لایحه برنامه هفتم توسعه بحث داغ این روزهاست. در فصل 16 با عنوان زن، خانواده و جمعیت ماده 79 به بحث تشویق به ازدواج و فرزندآوری پرداخته شده است. در جدول سنجه عملکردی این ماده به «آموزش الگوهای صحیح همسرگزینی و ترغیب ازدواج بهنگام، آسان و پایدار» تاکید شده است. با این هدف که دولت مکلف است با همکاری سایر دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط به این امر رونق بخشد. از نگاه کارشناسان و متخصصان این حوزه، روشن است که در جامعه کنونی دیگر تنها مسائل فرهنگی بازدهی نخواهند داشت و جبر اقتصادی تعیین‌کننده است. اما آیا از نگاه دولت و براساس این لایحه جامعه امروز برای ازدواج و تشکیل یک خانواده سالم به آموزش الگوی صحیح همسرگزینی نیاز دارد؟ جامعه مردمی هستند که در کوچه و خیابان می‌بینید؛ نه آن عددها و گزاره‌ها.
این آمارها و اختلافات که قبل‌تر مربوط به شهرهای بزرگ‌تر و مدرن‌تر بود امروز تمام کشور و جامعه را دربرگرفته است. روانشناسان و جامعه‌شناسان می‌گویند که در جهان امروز، با گسترش اینترنت و دسترسی به شبکه‌های اجتماعی، فاصله جوامع هم کمتر شده و اختلافات و مشکلات شبیه‌تر شده است. ناهید دهقان، روانشناس و مشاور خانواده هم در گفت‌وگو با «هم‌میهن» بر این موضوع تاکید دارد؛ او معتقد است که گاهی زوج‌ها در ابتدا و به‌دلایل اقتصادی می‌پذیرند که مراسم جشن ازدواج را نگیرند اما این به‌مرور در رابطه آنها تاثیر می‌گذارد. آنها با توجه به شرایط امروز جامعه، دچار احساس جاماندگی و عقب‌ماندگی می‌شوند که خیلی از اینها تحت تاثیر فضای مجازی و نمایش زندگی‌های تجملی در آن و گاهی هم تحت‌تاثیر خانواده‌ها و فشارهای روانی آنهاست. دهقان به زوج‌ها توصیه می‌کند که مراسم ازدواج را حتی کوچک برگزار کنند اما نه آن‌طور که خودشان را تحت فشار شدید اقتصادی قرار دهند. چون گاهی تحت‌تاثیر این فشار اقتصادی مجبورند چند برابر کار کنند و به این صورت دیگر حتی کمتر همدیگر را می‌بینند؛ شادی از رابطه کم می‌شود و رنج‌های اقتصادی اضافه.
16 هزار تومان؛ یک ساعت اضافه‌کاری
خبرگزاری ایلنا در گزارشی به «اضافه‌کار اجباری» پزشکان پرداخت. در این گزارش یکی از پرستاران در این رابطه با بیان اینکه «به علت کمبود نیرو از پرستاران اضافه‌کار اجباری می‌خواهند»، می‌گوید: طبق قانون بهره‌وری، یک پرستار در ماه فقط حدود ۱۵۰ ساعت موظفی دارد و اضافه‌کار نباید اجباری باشد یعنی اگر پرستاری اضافه‌کار نخواسته باشد با پر کردن ساعات موظفی، حقوق کامل می‌گیرد اما در بسیاری از مراکز درمانی به پرستاران اضافه‌کار اجباری می‌دهند. به گفته او، یک پرستار ممکن است در عرض یک ماه، ۱۰۰ ساعت، ۱۵۰ یا حتی ۱۷۰ ساعت اضافه‌کار داشته باشد: «نه‌تنها اضافه‌کاری بسیار دشوار است و فرقی با کار عادی پرستار ندارد بلکه تعرفه‌های آن نیز بسیار پایین است. برای هر ساعت اضافه‌کار ۱۶ تا ۲۰ هزار تومان می‌پردازند که مبلغ بسیار پایینی است.» او ادامه می‌دهد: «وقتی حقوق یک پرستار بین 10 تا 12 میلیون تومان است برای اضافه‌کار اجباری که یک شیفت مجزای کار است، یک تا دو میلیون تومان به پرستار می‌پردازند. این اجحاف بزرگی در حق پرستاران است.»
وضعیت بدتر از «اورژانسی» اتوبوسرانی
محمد آقامیری، نایب‌رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای‌شهر تهران، با بیان اینکه شرایط کنونی ناوگان اتوبوسرانی تهران از وضعیت اورژانسی هم بدتر است، گفته که سازمان محیط‌زیست نباید برای واردات اتوبوس‌های دست‌دوم سختگیری بیش‌ازحد انجام دهد، زیرا همین حالا عمده اتوبوس‌هایی که در سطح شهر تهران در حال تردد هستند، بیش از ۱۰ سال کار کرده‌اند و عمده آنها استاندارد یورو ۴ هم ندارند. وی دراین‌باره به ایرنا گفت: «موضوع واردات اتوبوس‌های دست‌دوم هنوز قطعی نشده است، البته قرار نیست شهرداری تهران به‌صورت مستقیم این اتوبوس‌ها را وارد کند، بلکه این کار به بخش خصوصی واگذار خواهد شد، یعنی قرار بر این است که شرکت‌های خصوصی از دولت مجوز بگیرند و براساس دستورالعمل صادرشده، اتوبوس‌های دست‌دوم را وارد کنند و آنها را به ناوگان اتوبوسرانی تهران بیاورند و با شهرداری قرارداد پیمایشی ببندند.»
چرا مدارس غیردولتی زیاد شدند؟
علی‌اصغر فانی، وزیر پیشین آموزش‌وپرورش، درباره خطر طبقاتی شدن دستگاه تعلیم‌وتربیت کشور و حمایت از افزایش کمی مدارس غیردولتی و تاثیر آن در بروز چنین خطری گفته است: «آموزش‌وپرورش در طول سال، حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد کسری بودجه دارد. این کمبود نیز از آنجا ناشی می‌شود که حاکمیت بودجه کافی به آموزش‌وپرورش نداده است. این ۲۵ درصد کسری مانند وضعیت فردی است که ته چاهی ۵۰متری افتاده و ما طنابی ۴۵متری برایش در چاه انداخته‌ایم و می‌گوییم خودت را بالا بکش!» او ادامه داده است: «یک‌میلیون و ۷۰۰ هزار دانش‌آموز در کشور ما در مدارس غیرانتفاعی درس می‌خوانند و ۱۳ میلیون دانش‌آموز در مدرسه دولتی هستند و در مجموع حدود ۱۵ میلیون دانش‌آموز داریم. دولت هزینه‌کننده خوبی هست، اما بهره‌ور خوبی نیست. در سطح کلان در دنیا نیز همین‌طور است. می‌دانید که بودجه امسال آموزش‌وپرورش ۲۰۷ هزار میلیارد تومان است و این رقم را به ۱۳ میلیون‌نفری که در مدرسه دولتی درس می‌خوانند تقسیم کنید؛ می‌شود ۱۵ میلیون تومان. یعنی دولت برای هر دانش‌آموز مدرسه دولتی به‌صورت میانگین حدود ۱۵ میلیون تومان در سال هزینه می‌کند.»
تصویب تعرفه خدمات دارویی ۱۴۰۲
حیدر محمدی رئیس سازمان غذا و دارو گفته است که تعرفه خدمات دارویی پس از تصویب در شورای‌عالی بیمه به تصویب هیات دولت رسید. وی دراین‌باره به ایلنا گفت: «نظر به‌ضرورت اجرای پایدار طرح نسخه‌نویسی و نسخه‌پیچی الکترونیک و نیز اجرای بهینه فرآیندهای تجویز و مصرف منطقی دارو و سایر کالاهای سلامت، تعرفه خدمات دارویی باید همانند سایر خدمات تشخیصی و درمانی، تعیین و اجرایی شود. با پیگیری‌های صورت‌گرفته، مصوبه شورای‌عالی بیمه در خصوص تعرفه خدمات دارویی به هیات دولت ارسال و با تصویب متن پیشنهادی در هیات دولت ابلاغ می‌شود.» به گفته او: «در مصوبه شورای‌عالی بیمه در مورد تعرفه خدمات دارویی پنج ردیف وجود دارد که برای مدیریت خدمات دارویی و کنترل نظام تجویزی در بخش بستری، نسخه‌پیچی سرپایی و... پیشنهاد شده است و به‌زودی ابلاغ می‌شود.»
پزشکان ناراضی، مردم ناآگاه
طرح پزشکی خانواده با هدف حذف نیازهای القایی و هزینه‌های گزاف ناشی از تخصص‌زده شدن نظام سلامت از دو دهه قبل در کشور کلید خورد، اما اکنون با وجود آغاز نسخه 03 از اردیبهشت امسال، آنقدر ابهامات و مشکلات متعدد درباره آن وجود دارد که این طرح موفق جهانی را در ایران به چالش کشیده است. هم‌میهن گزارش داد طرح آزمایشی پزشکی خانواده در شهرها حدود 12 سال قبل در دو استان فارس و مازندران آغاز شد اما بررسی‌ها نشان می‌دهد که نسخه جدید آن نه‌تنها ادامه‌دهنده طرح قبلی نیست که به گفته سیامک متقیان‌پور، مسوول انجمن پزشکان عمومی استان فارس، هیچ نسخه مستندی هم ندارد و قرار است پس از اجرا و در ادامه نوشته شود. از سوی دیگر موفقیت طرح هم منوط به استفاده از پزشکان و مراقبان بهداشت دائمی است اما وزارت بهداشت این طرح را در فاز جدید با نیروهای طرحی آغاز کرده که عملاً بعد از اتمام دوره کنار خواهند رفت و مراقبت سلامت جدید جایگزین می‌شود. طرح پزشکی خانواده یعنی الزام به اجرای نظام ارجاع و رعایت سه سطح از سوی بیماران؛ سطح اول ارائه خدمات در خانه‌های بهداشت، سطح دوم ارائه خدمات در مراکز درمانی جامع سلامت و سطح سوم ارجاع از مراکز و پایگاه‌های بهداشتی به متخصصان، بیمارستان‌ها و کلینیک‌های تخصصی. این طرح از اوایل دهه 80 در روستاها آغاز شد، فاز دوم اجرای نسخه 02 در دو استان پایلوت فارس و مازندران بود و حالا فاز سوم آن از ابتدای اردیبهشت‌ماه امسال در 59 شهر بالای 20 هزار نفر با بودجه 5 /42 هزار میلیاردتومانی آغاز شده است. بررسی‌های هم‌میهن نشان می‌دهد که در نسخه 03 نه‌تنها از تجارب نسخه 02 استفاده نشده که اجرای آن هم با نیروهای طرحی در حال انجام است. درحالی‌که اصلی‌ترین رکن برنامه پزشکی خانواده، درگیر شدن مستمر و کامل مراقبان سلامت با خانواده‌هاست اما وزارت بهداشت به جای جذب نیروی ثابت و مستمر، به دانشگاه‌های علوم پزشکی مجوز داده تا از نیروهای طرحی دو رشته بهداشت عمومی و مامایی برای تیم پزشکی خانواده استفاده کنند. احمد مهری، پژوهشگر و کارشناس بهداشت و سلامت در یادداشتی در این باره نوشته: «یکی از اصلی‌ترین اجزای برنامه پزشکی خانواده، درگیری و ارتباط مستمر و همیشگی تیم پزشکی خانواده با جمعیت تحت پوشش است. تیم پزشکی خانواده فقط یک سال طول می‌کشد که جمعیت خود را بشناسند و خانواده‌های تحت نظر را مراقبت کنند و بدانند سلامت خانواده‌ها چگونه است. بر همین مبناست که به‌ورزان در روستاها توانستند یکی از موفق‌ترین طرح‌های بهداشتی جامعه‌محور را رقم بزنند. چراکه جمعیت تحت پوشش خود را شناختند و به‌صورت دائمی با آنها ارتباط گرفتند و می‌گیرند تا فلسفه و نگاه اصلی برنامه پزشکی خانواده رقم بخورد. اما با تصمیم معاونت بهداشت و توسعه وزارت بهداشت، یک اشتباه استراتژیک و پایه‌ای رقم خورده؛ جذب نیروی تیم پزشکی خانواده از نیروهای طرحی. نیروی طرحی که حداکثر یک‌ونیم تا دو سال در نظام سلامت ماندگاری دارد و بلافاصله با او تسویه می‌شود، هیچ تضمینی هم به قول و قرارها برای ماندگاری او وجود ندارد. با نگاه کارشناسی، این تصمیم غلط است و نیاز به تجدیدنظر جدی دارد. برنامه پزشکی خانواده یک طرح یک‌ساله نیست و نباید با تصمیمات اشتباه مسیر غلطی را در پیش گرفت.»
♦♦♦
ایسنا: مسعود گنجی، رئیس صندوق رفاه دانشجویان، از واریز وام‌های دانشجویی تا 8 تیرماه خبر داد و گفت: «واریز وام‌ها از ۳۰ خردادماه آغاز شده، به حساب تعدادی از آنها واریز شده و تا یک هفته آینده کل وام‌ها به حساب دانشجویان واریز می‌شود.»
ایرنا: سازمان دامپزشکی ضمن هشدار نسبت به شیوع بیماری تب کریمه کنگو از مردم خواست توصیه‌های بهداشتی مربوط به این بیماری را رعایت کنند. تب کریمه کنگو بیماری مشترک بین انسان و دام است که در صورت عدم رعایت نکات بهداشتی، انسان مبتلا خواهد شد.
ایلنا: «عباس مسجدی‌آرانی» رئیس سازمان پزشکی قانونی کشور گفته است که سالانه تقریباً ۱۵۰ نفر به بانک اهدای جسد اضافه می‌شوند تا بعد از فوت این متقاضیان ما بتوانیم از کالبد این افراد برای مقاصد علمی و پزشکی و برداشت بافت استفاده کنیم.
فارس: حسین گودرزی سخنگوی کمیسیون اجتماعی از موافقت رئیس‌جمهور با پیشنهاد رئیس مجلس برای محاسبه ۴۴ ساعت مابه‌التفاوت تغییر ساعت کارمندان در قالب دورکاری و بازگشت ساعت کاری به روال عادی در جلسه سران قوا خبر داد.
تسنیم: سردار رادان فرمانده کل انتظامی کشور ضمن بیان اینکه افزایش قیمت تریاک باعث بیشتر شدن این تجارت کثیف شده است، افزایش کشت تریاک در افغانستان از یک طرف و افزایش تولید مواد مخدر صنعتی از طرف دیگر را زنگ خطرهایی دانست که باید نسبت به جلوگیری و مقابله با آنها برنامه‌ریزی داشته باشیم.
ایرنا: تولید زباله در دهه‌های اخیر به‌طور گسترده در سراسر جهان افزایش یافته است و هنوز هیچ نشانه‌ای از کاهش سرعت تولید آن وجود ندارد. به گزارش ایسنا به نقل از statista، انتظار می‌رود تا سال ۲۰۵۰ میلادی، تولید زباله‌های جامد شهری در سراسر جهان تقریباً ۷۰ درصد افزایش یابد و به 4 /3 میلیارد تن برسد.
فارس: مجید محبی، مدیرکل ستاد بحران سیستان‌وبلوچستان گفته است که طوفان و ریزگرد در سیستان طی روزهای اخیر ۷۶۴ نفر از مردم منطقه را راهی بیمارستان کرده است.
ایسنا: ایران در قعر جدول شاخص شکاف جنسیتی؛ بعد از پاکستان و قبل از الجزایر. از بین 146 کشوری که این شاخص در آنها بررسی شده است، ایران از آخر، چهارم شد و در جایگاه 143 مانند پارسال باقی ماند.
♦♦♦
استثمار کودکان از سوی پیمانکاران
هم‌میهن نوشت: احمد هنری مدیرکل دفتر امور زنان و خانواده و پیشگیری‌های فرهنگی و اجتماعی معاونت پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه درباره زباله‌گردی کودکان و برخورد با پیمانکارانی که کودکان را به کار گرفته‌اند، گفت: «درباره پیمانکارانی که از کودکان و نوجوانان در بحث زباله‌گردی سوءاستفاده می‌کردند، در شهرهای تهران و کرج شاهد ورود جدی قوه قضائیه به‌عنوان مدعی‌العموم به این موضوع بودیم و پیگیری‌هایی از سوی دفاتر حمایت و دادستانی‌ها صورت گرفت، همچنین تذکر جدی به شهرداری‌ها داده شد.»
بروز چاقی پنج‌ونیم برابر شد
شرق نوشت: شهاب شهابی، مدیر کلینیک چاقی بیمارستان رسول اکرم (ص)، اعلام کرد: در ایران نیز حدود چهار میلیون نفر نیاز به جراحی چاقی دارند. طبق آمار وزارت بهداشت حدود دوسوم افراد از چاقی و اضافه‌وزن رنج می‌برند و طی ۴۰ سال اخیر تعداد افرادی که دچار چاقی شده‌اند 5 /5 برابر شده است. حدود چهار میلیون نفر هم نیاز به جراحی چاقی دارند. در ایران جراحی چاقی برای افرادی با BMI (شاخص توده بدنی) بالاتر از ۴۰ تحت پوشش بیمه است؛ هرچند در اساسنامه سال ۲۰۲۲ فدراسیون بین‌المللی جراحی چاقی؛ با شاخص توده بدنی ۳۵ و بالاتر هم کاندیدای انجام اعمال جراحی چاقی می‌شوند.
آخرین وضعیت پرونده دو خبرنگار محیط زیست
ایسنا نوشت: همزمان با فرارسیدن دومین سالگرد واژگونی اتوبوس خبرنگاران محیط زیست و فوت مهشاد کریمی، خبرنگار ایسنا و ریحانه یاسینی، خبرنگار ایرنا، محمد داسمه وکیل این پرونده گفت: «تاکنون هیچ‌گونه قرار منع تعقیبی برای مسوولان استانی ستاد احیای دریاچه ارومیه صادر و ابلاغ نشده است و در صورت صدور و ابلاغ این قرار، در بازه زمانی قانونی به این موضوع اعتراض می‌کنیم.» راننده اتوبوس متهم به ایراد صدمه بدنی بر اثر تصادف رانندگی و قتل غیرعمدی بر اثر بی‌احتیاطی در امر رانندگی شد. برای این افراد در ۱۸ اردیبهشت‌ماه سال جاری قرار جلب به دادرسی صادر شد.
یوز بافق تلف شد
اعتماد نوشت: صبح سوم تیرماه 1402 یک قلاده یوزپلنگ در پناهگاه آریز که توانایی حرکت ندارد مشاهده شد. متاسفانه حیوان مذکور وضعیت مناسبی نداشته و در دقایق اولیه در محل تلف شد. این یوز نر، همان هومینو است که از اوایل دهه ۹۰ به‌وسیله دوربین‌های تله‌ای تصویربرداری شده بود. در معاینه اولیه توسط دامپزشک، هیچ‌گونه علائم ظاهری مبنی بر ضربه یا شکستگی مشاهده نشد و پس از هماهنگی با سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور و برداشت نمونه‌های لازم بانک ژن و بانک اسپرم، لاشه و نمونه‌ها جهت بررسی دقیق‌تر بدون فوت‌وقت به سازمان مرکزی محیط زیست ارسال شد.