آلمان بزرگ‌ترین واردکننده و هلند بزرگ‌ترین صادرکننده گل در جهان به شمار می‌روند
اقتصاد گل
صنعت جهانی گل‌پروری با تغییرات جدی که در وضعیت عرضه و تقاضا طی سال‌های اخیر رخ داده در حالتی ناآرام به سر می‌برد. در خلال مدت زمانی کوتاه بازارهای جدید به همراه عرضه‌کنندگان جدید ظهور می‌کنند و ناپدید می‌شوند.
صنعت جهانی گل‌پروری با تغییرات جدی که در وضعیت عرضه و تقاضا طی سال‌های اخیر رخ داده در حالتی ناآرام به سر می‌برد. در خلال مدت زمانی کوتاه بازارهای جدید به همراه عرضه‌کنندگان جدید ظهور می‌کنند و ناپدید می‌شوند. پتانسیل رشد این صنعت گرچه تحت تاثیر بحران اخیر اقتصاد جهانی قرار گرفت اما، با وجود این، متوسط نرخ رشد سالانه صادرات گل طی این سال‌ها 3/10 درصد افزایش داشت و با این نرخ رشد انتظار می‌رفت صادرات جهانی گل طی سال 2012 به 25 میلیارد دلار برسد و این انتظار تحقق یافت. صنعت جهانی گل صنعتی بسیار پویاست. تنوع تولید، مبداء تولید، تکنیک‌های تولید و ترتیب جزییات همگی تحت‌الشعاع تغییرات مستمر قرار دارند که ظرفیت انطباقی فعالان این عرصه را به چالش می‌طلبد. برخی از جهت‌گیری‌ها تاثیرات مهمی بر صنعت گل به جای خواهند گذاشت یا می‌توانند این صنعت را تحت‌الشعاع خود قرار دهند. به عنوان مثال‌هایی از این جهت‌گیری می‌توان رویکرد اهمیت بیشتر دادن به کیفیت تولیدات و جذب سرمایه‌گذاری در این جهت، یا رویکرد افزایش دادن تقاضا برای دسته‌گل‌های ترکیبی را نام برد. اما آنچه در این نوشتار قصد داریم بدان بپردازیم چهار رویکرد متفاوتی است
که هر یک از آنها با یکدیگر نوعی ارتباط و تعامل دارند. این چهار رویکرد عبارتند از: الف- نقش بنیانی کشور هلند در صنعت گل ب- پارادایم انتقال (تحول فکری) در صنعت گل ج- استاندارد‌های اکولوژیکی (بوم‌شناسانه) بیشتر د- تاثیرات فزاینده فروشگاه‌ها. دنیای تجارت گل بر درجه بالایی از تمرکز بر تولیدات و منابع تشخص پیدا می‌کند. رزها اصلی‌ترین نوع تولیدات هستند، آلمان بزرگ‌ترین واردکننده گل و هلند کشور رهبری‌کننده صادرات آن به شمار می‌روند. هلند توسعه‌یافته‌ترین کشور صنعتی با کشاورزی به شیوه کشت عمقی است که در آن بخش‌های سنتی و قدیمی مانند گل‌پروری از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. گل‌پروری در این کشور جایگاه رهبری‌کننده جهانی را هم از نظر حجم و هم از لحاظ طبقه‌بندی به خود اختصاص داده است. بر این اساس سرزمین گود هلند با سهمی معادل 65 درصد کل صادرات جهانی گل نقش رهبری‌کننده را در این صنعت ایفا می‌کند. بخش اعظم صادرات گل (60 درصد) به مقصد کشورهای اروپایی شامل آلمان، بریتانیا، فرانسه و ایتالیا و... صورت می‌گیرد. بزرگ‌ترین واردکننده گل از هلند در خارج از اروپا ایالات متحده آمریکاست که تقریباً یک‌چهارم پیازهای گل وارداتی به
این کشور شامل 900 میلیون قطعه از مبداء هلند وارد می‌شوند. بنابراین هلند نقشی محوری در تجارت جهانی گل ایفا می‌کند چون این کشور خانه بهره‌ورترین، کارآمدترین و مبتکرترین تولیدکنندگان گل در جهان است. همچنین این کشور به دلیل دارا بودن شبکه جاده‌ای با‌کیفیت و خطوط ارتباطی هوایی گسترده برخوردار از سیستم توزیع کارآمدی است که راه صادرات گل به اقصی‌نقاط جهان را هموار می‌کند. هلند محل برگزاری شماری از حراجی‌های جهانی گل است که نقش
عمده‌ای در قیمت‌گذاری گل ایفا می‌کنند چون در این حراجی‌ها سهم عمده از تجارت گل جهان (80 درصد گل هلند و60 درصد گل وارداتی به این کشور) داد و ستد می‌شود. با رشد آهسته و پیوسته‌ای که در عرصه تولید گل وجود دارد کشورهای در حال توسعه جدیدی به هزینه تولیدکنندگان موجود به جرگه تولیدکنندگان و صادرکنندگان گل می‌پیوندند که به نوبه خود سهمی را در بازار جهانی به خود اختصاص داده‌اند. این تولیدکنندگان تلاش می‌کنند با بهره‌وری تولید را از طریق تنوع و ابتکار بالا ببرند.
تولیدکنندگان غیر‌اروپایی گل از شرایط آب و هوایی مطلوبی برای پرورش گل برخوردارند اما اشکال اینجاست که این تولیدکنندگان گاهی هزاران کیلومتر از اروپا و آمریکای شمالی که بازار اصلی عرضه تولیدات آنهاست دور هستند و حال آنکه گل یک کالای فاسدشدنی سریع است. اما با وجود همه این مشکلات لجستیکی که لازم است بر‌طرف شوند این کشورها قادرند با عرضه‌کنندگان اروپایی بسیار نزدیک‌تر به بازارهای اصلی به رقابت برخیزند. به دلیل این واقعیت‌ها بسیاری از متخصصان بر این باورند که امروزه تمرکز تولید از پرورش‌دهندگان سنتی به کشورهایی که دارای شرایط آب و هوایی مطلوب برای تولید و نیروی کار ارزان هستند، منتقل شده است. این امر یک تحول دیدگاه یا یک انتقال پارادایم را در صنعت گل موجب شده است. تا جایی که امروزه هلند پارادایم توجه خود را از تولید گل به تجارت آن منتقل کرده است. مراکز جدید تولید به کشورهای جهان سوم منتقل شده به عنوان نمونه کشورهایی چون اتیوپی، اکوادور، کلمبیا، هند و کنیا. از دیگر بازیگران این صنعت می‌توان از اسرائیل، آفریقای جنوبی، تایلند، استرالیا و مالزی نام برد. جنبه‌های محیط زیستی طی سال‌های اخیر اهمیت فوق‌العاده‌ای در این
صنعت یافته است. مصرف‌کنندگان نسبت به اثرات استفاده از مواد شیمیایی نگرانی پیدا کرده‌اند. این دغدغه و آگاهی‌های روز‌افزون باعث شده آنان نسبت به هر آنچه مصرف می‌کنند به دیدی انتقادی بنگرند. بخش گل‌پروری هم از این قاعده مستثنا نیست. در این بخش شدیداً از انواع سموم آفت‌کش و محافظت‌کننده و کود‌های شیمیایی استفاده می‌شود. در اروپا تحت فشار گروه‌های محیط زیستی تلاش‌هایی برای محدود کردن استفاده از این مواد شیمیایی صورت گرفته و مقرراتی در این زمینه وضع شده است. در سال 2009 پارلمان هلند با نظر به مراقبت از سلامت کشاورزان طرحی را در دستور کار قرار داد که مطابق آن استفاده از بسیاری از انواع کود‌های شیمیایی در مصارف کشاورزی ممنوع می‌شد. این طرح نارضایتی پرورش‌دهندگان گل را بر‌انگیخت. آنان خشم خود را با توضیح این واقعیت که در این شاخه از کشاورزی استفاده از کود شیمیایی امری اجتناب‌ناپذیر است، ابراز کردند. به لطف فشار‌های بین‌المللی میزان آلودگی در هکتار توسط کود‌های شیمیایی رو به کاهش است چون صنعت گل نیز نسبت به خسارات و زیان‌هایی که کود و سایر مواد شیمیایی به محیط زیست و سلامتی کارگران وارد می‌کند، آگاهی بیشتری یافته
است. از این رو استفاده از کود‌های بیولوژیک و استفاده از روش‌های سازگار با محیط زیست می‌تواند مزایای رقابتی‌تری در دید مصرف‌کنندگان منتقد داشته باشد. در این راستا صنعت گل گام‌هایی را برای پاک جلوه دادن تصویر خود در نظر عموم برداشته است. در سطوح جزیی گل می‌تواند به شیوه‌های گوناگونی عرضه شود از جمله گل‌فروشی سنتی، در باغ‌ها، بازارها، گل‌فروشی‌ها و گل‌فروشان خیابانی. سهم هر یک از این شیوه‌ها در کشورهای گوناگون متفاوت است. گرچه سهم گل‌فروشی‌ها رو به افزایش است اما به طور آشکار در برخی کشورها گل‌فروشی‌ها و سوپرمارکتها تنها مراکز عرضه گل هستند. سوپرمارکتها معمولاً مقادیر معتنابهی گل شاخه‌بریده را با قرار‌داد‌های بلند‌مدت از تولیدکنندگان شناخته‌شده می‌خرند. حذف واسطه بین تولیدکننده و فروشنده به منظور به دست آوردن بازار برای گل‌فروشی‌ها و سوپرمارکتها یک عامل کلیدی کسب و کار است. این عامل به آنها امکان می‌دهد تولیدکنندگان و شرایط تولید را بهتر بشناسند. همچنین هزینه عرضه و تاخیر در عرضه را نیز کاهش دهند یعنی همان چیزی که برای کاهش اتلاف محصولات حیاتی است. در شیوه حذف واسطه‌گری هر تولیدکننده دارای یک کد مخصوص
است تا فروشندگان بتوانند هر گونه مشکل احتمالی را به تولیدکننده به خصوص ارجاع دهند. در شیوه عرضه مستقیم از تولید به مصرف همچنین سوپرمارکتها و گل‌فروشی‌ها نقش بنیانی‌ای را در جلوگیری از افزایش تلفات گل ایفا می‌کنند. تمام رویکردهایی که در این نوشتار بدان‌ها پرداخته شد روی هم رفته نقش اصلی را در پرورش و تجارت گل و آینده صنعت گل ایفا می‌کنند.
دیدگاه تان را بنویسید