تاریخ انتشار:
تجارت خارجی ایران محدود به «هفت» کشور شده است
جغرافیای هندوچین
بازرگانان هندی حالا راه ورود به تهران را خوب بلد شدهاند. میدانند به محض ورود به فرودگاه امام(ره)، چگونه خود را به مهمترین مراکز اقتصادی و تجاری پایتخت ایران برسانند.
هندوچین تجارت ایران
امارات متحده عربی، چین، عراق، افغانستان، ترکیه، کره جنوبی و کشور هند، هفت کشوری هستند که جغرافیای تجاری ایران را به سیطره خود درآوردهاند. اما در میان این هفت کشور که بیش از 70 درصد تجارت خارجی ایران را میان خود تقسیم کردهاند، کشور هند برای تصاحب بازار ایران خیز بلندی برداشته است. آمار تجارت خارجی ایران، نمایی از این خیزش را به خوبی نشان میدهد. این کشور که بر اساس آمار گمرک، در سال 89 سهم سهدرصدی در واردات ایران داشت، در چند ماه گذشته از سال 92 سهم خود را به 13 درصد رسانده و جایگاه سومین کشور بزرگ صادرکننده کالا به ایران را از آن خود کرده است. ماجرای ورود هند به باشگاه شرکای تجاری ایران که تا پیش از آن کشورهای چین، امارات، عراق و افغانستان اعضای اصلی آن را تشکیل میدادند، نیاز به گزارش و تحلیل مفصلی دارد اما همین بس که این کشور آسیایی نتوانست در جنجال تحریم ایران عقب بنشیند و شاهد رونق کسب و کار دیگران در بازار ایران باشد، پس دست به کار شد و با چندین نشست و برخاست با مقامات دولتی و بخش خصوصی ایران، طرفهای ایرانی را مجاب کرد تا در مقابل خرید نفت، کالا به ایران بفروشد. مذاکرات و رایزنیهای فشردهای نیز دست کم طی یک سال اخیر میان دو کشور اتفاق افتاد تا در نهایت پرچم هند نیز در جغرافیای محصورشده تجارت خارجی ایران به اهتزاز درآید. سال گذشته، هند پس از کشورهای چین، امارات، عراق و کره جنوبی، پنجمین شریک بزرگ تجاری ایران بود به گونهای که مجموع حجم صادرات و واردات ایران و هند در این سال به بیش از 5/4 میلیارد دلار رسید.
هفت سهامدار
جغرافیای تجاری ایران تنها محدود به کسب و کار بازرگانی با هند نمیشود. پرچم کشورهای عراق، چین، امارات، افغانستان و ترکیه و کره در زمینی که 80 درصد تجارت خارجی ایران در آن رقم میخورد، همچنان بالاست. از میان این هفت کشور، چین حرف اول را میزند. آمار گمرک نشان میدهد در پنج ماه طیشده از سال جاری، 26 درصد از حجم صادرات ایران به این کشور روانه شده است در حالی که 22 درصد از واردات ایران طی این مدت متعلق به چین است. در واقع 48 درصد از سهم کلی تجارت خارجی ایران در دست چین است و این کشور به خوبی توانسته بازار ایران را در دست بگیرد. اقدامی که حسرت دیگر کشورهای هفتگانه را برانگیخته تا آنجا که هر یک به دنبال آن هستند تا سهم خود را از بازار شرکای محدود تجاری ایران افزایش دهند. در حوزه صادرات به ایران، پس از کشور چین، رقابت میان امارات و هند جدی است، در حالی که کره و ترکیه نیز به دنبال افزایش سهم خود از صادرات به ایران هستند. در حال حاضر، 80 درصد صادرات به ایران از پنج کشور چین، امارات، هند، کره و ترکیه اتفاق میافتد و مابقی کشورها که به گفته رئیس سازمان توسعه تجارت، 180کشور طرف تجاری ایران هستند، 20 درصد باقیمانده را میان خود تقسیم کردهاند. در بخش صادرات، شرایط همان است که در واردات رقم میخورد، تنها با یک جابهجایی کوچک. اینکه کره این بار نقش چندانی ندارد و به جای این کشور، افغانستان و عراق طرفهای عمده تجاری ایران هستند. در حال حاضر، نیمی از صادرات غیرنفتی ایران به دو کشور چین و عراق صورت میگیرد و 40 درصد مابقی از سهم صادرات ایران تنها به چهار کشور امارات، افغانستان، هند و ترکیه خلاصه میشود. 10 درصد باقیمانده از میزان ارزش صادرات غیرنفتی ایران نیز نصیب 180 کشور دیگر میشود. بازرگانان هندی دیگر تنها نیستند. به همان اندازه که آنها در تجارت خارجی ایران سهم دارند، بازرگان عراقی دخالت دارد، تاجر افغانی ادعا دارد، فعال اقتصادی چینی سهامدار است و بازرگان اماراتی و ترکیهای مدعی هستند. تجارت خارجی ایران حالا فقط هفت کشور را میشناسد و بس؛ «چین، امارات، هند، عراق، افغانستان، کره، ترکیه».
دیدگاه تان را بنویسید