تاریخ انتشار:
بررسی تاثیر رشد ارزش اونس جهانی در بازار طلا و سکه در گفت‌وگو با محمد کشتی‌آرای
کمرنگی سود طلا در پی تک‌نرخی شدن ارز
ارزش اونس جهانی برخلاف پیش‌بینی‌های گذشته به یکباره با تغییرات نرخ بیکاری آمریکا، کاهش ارزش بازار سرمایه در دنیا، تعطیلی شب عید چین و کاهش تقاضای فیزیکی از سوی این بازار، پیش‌بینی‌های مرتبط با تصمیم فدرال رزرو مبنی بر عدم کاهش نرخ بهره آمریکا و کاهش ارزش دلار در بازارهای جهانی، روند صعودی به خود گرفت، روندی که ارزش این فلز گرانبها را در بازارهای جهانی به بیش از ۱۲۰۰ دلار در هر اونس رساند،
ارزش اونس جهانی برخلاف پیش‌بینی‌های گذشته به یکباره با تغییرات نرخ بیکاری آمریکا، کاهش ارزش بازار سرمایه در دنیا، تعطیلی شب عید چین و کاهش تقاضای فیزیکی از سوی این بازار، پیش‌بینی‌های مرتبط با تصمیم فدرال رزرو مبنی بر عدم کاهش نرخ بهره آمریکا و کاهش ارزش دلار در بازارهای جهانی، روند صعودی به خود گرفت، روندی که ارزش این فلز گرانبها را در بازارهای جهانی به بیش از 1200 دلار در هر اونس رساند، البته روند ارزش‌گذاری این فلز گرانبها ثابت نماند و با گذشت چند روز کاهش قیمت نیز رخ داد. ارزش اونس جهانی یکی از مولفه‌های بسیار تاثیرگذار در بازار داخلی برشمرده می‌شود که در کنار دلار، نرخ طلا و انواع سکه را تعیین می‌کند، البته میزان عرضه و تقاضا نیز در تعیین قیمت تاثیرگذار است که در چند ماه اخیر به واسطه رکود حاکم بر این بازار عرضه و تقاضا نتوانسته آنچنان عرض‌اندامی داشته باشد. در پس گرانی طلای جهانی و با وجود کاهش ارزش دلار در بازار آزاد ایران، ارزش طلای خام 18 عیار مرز روانی 100 هزار تومان در هر گرم را شکست و سکه تمام نیز ارزش خود را به بیش از یک میلیون تومان رساند، این افزایش ارزش باعث شد سفته‌بازانی که سکه
را پیش‌فروش کرده بودند، ضرر بسیاری متحمل شوند. در مجموع حال جای سوال این است که آیا این روند با توجه به کاهش قیمت دلار ادامه پیدا می‌کند یا خیر و آیا برخی از مسائل مطرح‌شده همچون قاچاق طلا به کشورهای همسایه در گرانی طلای داخلی تاثیرگذار است. در این باره محمد کشتی‌آرای رئیس اتحادیه طلا و جواهر معتقد است، به واسطه یکسانی قیمت طلا در داخل و خارج از کشور امکان قاچاق وجود ندارد و حباب منفی ایجاد‌شده در گذشته به واسطه رکود حاکم بر بازار داخلی در ماه محرم و صفر بوده است.
طلای جهانی برخلاف پیش‌بینی‌های چند ماه گذشته روند صعودی به خود گرفته است، روندی که تغییر کانال ارزشی هر اونس طلا را به 1200 دلار به همراه داشته است، دلیل اصلی این امر از منظر شما چیست؟
در 11 ماه پیش نرخ اونس جهانی در محدوده 1230 دلار بود، در آن زمان با نزدیکی به مذاکرات ژنو و لوزان، قیمت ارز بسیار پایین بود از همین رو نرخ سکه در آن زمان در حدود 950 هزار تومان بود. البته در آن زمان دلیل اصلی رشد اونس جهانی به 1230 دلار، بحران یمن و خاورمیانه بود که با گذشت زمان و نرخ نزولی قیمت نفت، روند ارزش اونس جهانی نزولی شد. روند نزولی اونس تا پایان سال میلادی ادامه داشت. در این مقطع برخلاف سال‌های گذشته که قیمت‌ها افزایش پیدا می‌کرد، روند کاهشی ارزش این فلز گرانبها را به 1060 دلار رساند. در آن زمان بسیاری از کارشناسان بر این باور بودند در روزهای آینده ارزش اونس جهانی به کمتر از هزار دلار می‌رسد و حتی پیش‌بینی شد ارزش اونس جهانی طلا به 800 دلار خواهد رسید.
با آغاز سال جدید میلادی (سال 2016 میلادی) حوادث و اتفاقات رخ‌داده، شرایط را به صورت عکس تحلیل‌های پیش‌بینی‌شده رقم زد، از این اتفاقات می‌توان به تغییر و افزایش نرخ بهره آمریکا اشاره کرد که این موضوع قیمت طلا را کاهش داد. با گذر زمان کاهش قیمت نفت عاملی بر تضعیف ارزش دلار بود، همچنین رشد اقتصادی چین به همراه افزایش تقاضای این کشور برای تهیه طلا، باعث شد بازار طلا با افزایش تقاضا روبه‌رو شود، افزایش تقاضا در بازار، کاهش قیمت نفت و تغییرات در برخی از شاخص‌های اقتصادی همچون نرخ بیکاری آمریکا در مجموع روند قیمت اونس جهانی را بر مدار افزایشی نشانده است.
معمولاً در تحلیل‌های هیجانی اگر طلا سه هفته به‌طور مستمر یک روند را انتخاب کند، پیش‌بینی می‌شود که این‌روند ادامه یابد، به طور مثال در حال حاضر که روند اونس جهانی صعودی است پیش‌بینی برخی تحلیلگران بر آن است که اونس جهانی تا کانال 1400دلاری رشد داشته باشد اما به نظر می‌رسد این موضوع رخ نخواهد داد، زیرا اوضاع و شرایط اقتصادی دنیا در شرایط بسیار مطلوبی قرار گرفته و در مسائل سیاسی کاهش تنش‌ها قابل مشاهده است. در چند وقت گذشته مسائل پاریس گواه این موضوع بود. با وقوع رخداد پاریس برای چند روز اونس جهانی روند صعودی به خود گرفت که با گذشت زمان اونس به روند گذشته خود بازگشت.
در شرایط حال به نظر می‌رسد اونس جهانی به نقطه اوج رسیده که دو حالت نزول و ثبات بر آن پیش‌بینی می‌شود.
حال در بررسی بازار داخلی طلا، با توجه به آنکه کاهش نرخ سود بانکی در دست بررسی است، اگر چنین موضوعی عملی شود بازار طلا و میزان سرمایه‌گذاری در این بازار را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
دو اتفاق همزمان در حال رخ‌دادن است که هر دو یکدیگر را خنثی می‌کنند. کاهش نرخ سود سپرده در حالی صورت می‌گیرد که سیاست تثبیت و تک‌نرخی کردن ارز در دستور کار قرار دارد، اگر این دو موضوع در دستور کار دولت قرار نمی‌گرفت، پیش‌بینی بر آن بود که سرمایه‌ها به سمت خرید طلا حرکت می‌کرد اما در شرایط فعلی که این دو موضوع مهم در دستور کار دولت قرار گرفته است با توجه به تجربه چندساله گذشته نشان از آن دارد که سرمایه‌گذاری صرف روی طلا و مصنوعات طلا دارای بازده مناسبی نیست و امکان آن وجود دارد که بازارهای دیگر سوددهی مناسب‌تری داشته باشد.
در کنار بازارهای طلا و سکه، بازارهایی همچون بورس وجود دارد که با توجه به آغاز اجرای برجام شرایط این بازارها بسیار مناسب بوده و پیش‌بینی رونق بیشتر آن می‌رود. با این تفاسیر آینده بازار طلا و سکه را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
بورس در چند وقت اخیر شاخص‌های مثبتی داشته است و با اجرای برجام طبیعتاً فعل و انفعالات اقتصادی افزایش می‌یابد. سیاست‌های دولت بر این قرار نگرفته است که حجم واردات افزایش یابد بلکه سیاست دولت بر آن است تا میزان صادرات کشور افزایش یابد. در کنار این موضوع کاهش نرخ سود سپرده‌ها در حد نرخ تورم که یک اتفاق مطلوب اقتصادی است بر میزان تولید داخلی تاثیرگذار است و در نهایت بر رشد میزان تولید بر بازار سرمایه و بورس تاثیر مثبت خواهد گذاشت. در چنین شرایطی ورود به بازار سرمایه بسیار مطمئن‌تر از دیگر بازارهاست، اگر شرایط مثبت همچنان ادامه داشته باشد بازار سرمایه شرایط بهتری را تجربه خواهد کرد که می‌توان مطمئن بود این بازار سود بهتری را برای سرمایه‌گذاران خود به همراه داشته باشد.
از سوی دیگر نکته قالب توجه آن است که با کاهش نرخ سود سپرده بانکی میزان علاقه برای سرمایه‌گذاری در بانک‌ها کاهش نخواهد یافت و پیش‌بینی می‌شود سرمایه‌گذاری در سپرده‌های بانکی همچنان برای افراد نسبت به بازار طلا و سکه از محبوبیت بیشتری برخوردار باشد.
بازار مسکن یکی دیگر از بازارهای همجوار بازار طلا و سکه است. در گذشته افراد عادی سکه و طلا را برای روز مبادا خریداری می‌کردند که روز مبادا در اکثر مواقع خرید مسکن و مغازه به حساب می‌آمد، از سوی دیگر پیش‌بینی می‌شود بازار مسکن رونق مناسبی در چند ماه آینده به خود می‌بیند. با این تفاسیر رشد بازار مسکن در آینده چه تاثیری بر بازار طلا و سکه خواهد داشت؟
با توجه به آمار یک‌ساله بازار مسکن، در کل کشور میزان ساخت و ساز آپارتمان‌های مسکونی و واحدهای تجاری 5 /2 برابر نیاز کشور است. این موضوع نشان از آن دارد که میزان عرضه بیشتر از تقاضاست، حال با این تفاسیر در بازاری که میزان عرضه از تقاضا بیشتر است احتمال رونق به طور طبیعی بسیار کم است و پیش‌بینی نمی‌شود سرمایه‌ها به سمت چنین بازاری سوق پیدا کند. مسکن در سال‌های گذشته نشان داده است بعد از چند سال رکود، در چند سال رونق را به همراه دارد و در شرایط فعلی که در رکود قرار داریم، عرضه زیاد و تقاضای کم قیمت مسکن را کاهش داده است.
روند فعلی بازار مسکن چه تاثیری بر بازار طلا و سکه دارد؟
در دوره فعلی بازارهای همجوار آنچنان نسبت به یکدیگر تاثیرگذار نیستند و هر بازار فعالیت خود را انجام می‌دهند. در زمانی که تورم وجود داشته باشد سرمایه از بازاری به بازار دیگر حرکت می‌کند، اما در حال حاضر که نرخ تورم مهار شده و سود بازارها مشخص است، سرمایه حرکت نمی‌کند و سرمایه در همان بازار ماندگار خواهد بود. در سال‌های گذشته رشد تورم بیش از حد بود، در آن زمان هر یک از بازارها به صورت مقطعی دارای جاذبه خاص خود و سرمایه‌ها از این بازار به بازاری دیگر در حرکت بود.
حال با توجه به گفته‌های شما جای سوال است که آیا سرمایه‌های ذخیره‌شده در بازار طلا و سکه برای سرمایه‌گذاری در دیگر بازارها، بازار طلا و سکه را رها می‌کنند؟
پاسخ به این سوال دارای دو قسمت است، قسمت اول آن که سرمایه‌های عظیم به عنوان مشاغل این صنف و قسمت دوم سرمایه‌های خرد مردمی است که با خرید طلا، مصنوعات طلا و سکه چشم به آینده بهتر دوخته‌اند. برای پاسخ به قسمت اول باید گفت، افراد حرفه‌ای که شاغل در بازار طلا هستند، همچنان به کار خود ادامه خواهند داد و افراد غیرحرفه‌ای فعال در این صنف معمولاً با زیان از بازار خارج می‌شوند و به ندرت دیده شده است که افراد غیرحرفه‌ای در بازار طلا سودی را از آن خود کنند.
اما افراد عادی که برای آینده خود سرمایه‌گذاری کرده‌اند، با توجه به روند بازارها سرمایه‌گذاری خود را انجام خواهند داد. به طور کلی سرمایه‌گذاری دارای مرز نیست، سرمایه به طور معمول به جایی وارد می‌شود که همراه با سود باشد و اگر سرمایه‌ای در بازار طلا به سوددهی نرسد به ریال تبدیل شده و به عنوان سرمایه در بازار دیگری به کار گرفته می‌شود.
با توجه به شرایط بازار و تجربه گذشته مبنی بر اینکه شیوه و نگاه افراد به بازار طلا و سکه تغییر کرده است، نگرش خریداران مصنوعات طلا و سکه در زمان فعلی چگونه است؟
در بازار اصطلاحی مبنی بر فروش و خرید اجباری وجود دارد، این گفته به معنای آن است که حجم اعظم معاملات بر پایه نیاز افراد انجام می‌شود، نیاز افراد در حال حاضر در پی برپایی مراسم ازدواج ایجاد می‌شود و در حال حاضر به ندرت افراد برای دل خود خرید طلا و جواهرات را انجام می‌دهند.
با توجه به گفته‌های شما نگاه کوتاه‌مدت در بازار طلا و مصنوعات طلا به واسطه رفع نیازهای لحظه‌ای و اجباری است، حال جای سوال دارد که چه افرادی با نگاه میان‌مدت و بلندمدت برای خرید به بازار طلا، مصنوعات طلا و سکه ورود می‌کنند؟
تفکر فردی در این موضوع بسیار تاثیرگذار است، به طور مثال اگر فردی به این تفکر رسیده باشد که در خرید زیورآلات به جای بدلیجات از طلا و جواهر استفاده کند، آینده‌نگری داشته است.
نگاه آینده‌نگری روی هیچ کالایی جوابگو نیست زیرا قدرت نقد‌شوندگی کالاها آنچنان بالا نیست، از این‌رو معمولاً افرادی که تجربه‌ای در این خصوص دارند و طلا در زمانی به کمک آنها آمده است، همچنان این تفکر را به همراه خود دارند، در مجموع محدوده سنی آنها 35 سال به بالاست و این در حالی است که قشر جوان به چنین تفکری دست پیدا نکرده‌اند.
در بررسی بازارهای جهانی همواره موضوعی به نام «سرمایه امن» وجود دارد. حال سوال این است که بازار ایران دارای چنین رویه‌ای است و آنکه اگر چنین موضوعی در بازار طلا و سکه وجود داشته باشد، باید شاهد رونق یا افت در شاخص‌های بازار طلا و سکه باشیم؟
هیچ اتفاقی در بازار طلا به واسطه سرمایه امن رخ نخواهد داد. طلا تنها کالای امنی است که شخص می‌تواند بخرد، اما اشخاص از دو جنبه زیورآلات و سرمایه‌گذاری به طلا، مصنوعات طلا و سکه نگاه می‌کنند.
افراد از جنبه سرمایه‌گذاری سکه خریداری می‌کنند که هیچ نفع اقتصادی برای جامعه و اقتصاد ندارد، در کنار اینها برخی افراد با نگاه زیورآلات و سرمایه‌گذاری به این بازارها نگاه می‌کنند که دارای نفع اقتصادی است، زیرا فرد با خرید طلا و مصنوعات طلا میزان خرید و فروش در بازار طلا و مصنوعات طلا را افزایش می‌دهد که این موضوع حجم معاملات، حجم نقدینگی بازار و حجم اشتغال در این بازار را افزایش می‌دهد.
لازم به ذکر است افرادی که تنها نگاه صرف اقتصادی دارند، هیچ‌گونه قدرت ریسک ندارند و تنها به دنبال حفظ منافع و سرمایه خود هستند که بیشترین کالای خریداری‌شده از سوی این افراد طلای خام و سکه است.
بازار ایران، بازار خاصی است که متفاوت از بازارهای جهانی عمل می‌کند، به طور مثال ۱۱ ماه پیش ارزش اونس جهانی با زمان فعلی برابر بود اما نرخ سکه در دو مقطع با یکدیگر کاملاً متفاوت هستند.
در چند وقت اخیر بیان شده است که ارزش طلای ایران نسبت به کشورهای همسایه دارای حباب منفی است، از این‌رو عاملی شده است تا طلا و مصنوعات آن از ایران به کشورهای همسایه قاچاق شود، حال جای سوال دارد که آیا این موضوع بر گرانی طلا در چند روز گذشته تاثیرگذار بوده است؟
خیر، این موضوع تاثیرگذار نبوده است؛ حباب منفی قیمت طلا نسبت به کشورهای همسایه در ظاهر ایجاد شده بود و این موضوع در دو ماه گذشته به علت قرارگیری بازار در مناسبت ماه محرم و صفر بود که به دلیل عدم رونق این بازار، قاچاق طلا در حال رخ دادن بود که با لغو تحریم‌ها، بهبودی شرایط اقتصادی و نزدیکی به ایام عید این موضوع به کل منتفی شد که اگر وضعیت رکود ادامه داشت، امکان قاچاق طلا و مصنوعات طلا به خارج از این رخ می‌داد.
شما در میان صحبت‌های خود به شرایط شب‌های منتهی به عید اشاره داشتید. آیا با نزدیکی به ایام عید سال نو عرضه و تقاضا در بازار طلا و مصنوعات آن دچار تغییر می‌شود؟
به نظر نمی‌رسد که بازار عید آنچنان هیجانی داشته باشد و امکان دارد در 10 روز پایانی سال جاری تغییرات قیمتی به وجود بیاید که این موضوع تنها معطوف به سکه با قطعات کوچک همچون ربع سکه و سکه یک گرمی خواهد بود. رخداد چنین موضوعی در آن مقطع به واسطه تهیه کادوهای نوروزی است.
در گذشته بازار فیزیکی طلا شاهد سفته‌بازی فیزیکی نبود، اما در دوران تحریم سفته‌بازی رونق بسیاری گرفت که در حال حاضر بازار تا حدودی آرام شده و از فضای سفته‌بازی دور شده است، حال با تشدید نوسانات و افزایش قیمت طلا در چند وقت اخیر آیا سفته‌بازی رونق خواهد گرفت؟
زمانی که به بازار طلا و سکه یک شوک قیمتی وارد می‌شود افراد بسیاری متحمل ضرر و زیان می‌شوند و این موضوع که عده‌ای از بازار خارج می‌شوند نگاه منفی در بازار ایجاد می‌کند. با توجه به این شرایط و ایجاد شوک قیمتی در چند روز گذشته گمان نمی‌رود که سفته‌بازی به صورت گذشته در بازار طلا و سکه رونق بگیرد. درباره ضرر و زیان چند روز گذشته باید گفت، اکثر افرادی که در بازار چند روز گذشته متحمل ضرر شده‌اند سکه را با قیمت پایینی پیش‌فروش کرده بودند.
بررسی بازارهای جهانی نشان می‌دهد زمانی که نرخ تورم در اقتصاد دنیا کاهش پیدا کرده است، ارزش طلا نیز روند نزولی به خود گرفته است، حال با این تفاسیر در حالی که نرخ تورم در اقتصاد ایران مهار شده و روند نزولی به خود گرفته است، آیا کاهش تورم بر میزان عرضه و تقاضای بازار طلا و سکه تاثیرگذار است؟
با کاهش نرخ تورم، قیمت ارز همچون قیمت دیگر کالاها مهار می‌شود و زمانی که ارزش ارز افزایش یافته است تورم آن را افزایش داده است. در زمان فعلی که رکود در بازار وجود دارد و عرضه و تقاضا در حد متعارف صورت می‌گیرد، اتفاق خاصی در بازار رخ نخواهد داد.
تحلیلگران تکنیکال بر این باورند در زمانی که طلا و سکه یک مرز روانی قیمت را رد کند و تا دو روز بالاتر از مرز روانی نوسان داشته باشد، بازگشت آن به پایین‌تر از مرز روانی بسیار سخت خواهد بود. حال به نظر شما آیا بازار طلا و سکه ایران با این تحلیل تکنیکال هماهنگ است؟
بازار ایران، بازار خاصی است که متفاوت از بازارهای جهانی عمل می‌کند، به طور مثال 11 ماه پیش ارزش اونس جهانی با زمان فعلی برابر بود اما نرخ سکه در دو مقطع با یکدیگر کاملاً متفاوت هستند، متغیرهای بازار داخلی بیشتر از متغیرهای بازارهای جهانی است و این موضوع سبب می‌شود بازار داخلی برخلاف معمول حرکت کند.
دیدگاه تان را بنویسید