اینترنت و حریم خصوصی

برای جوانان مسلمان اینترنت می‌تواند وسوسه‌ای کشنده و یا هوایی تازه برای تنفس باشد. در بدترین حالت برای نوجوانی که وقت آزاد فراوان دارد، اینترنت می‌تواند راه‌هایی را به جهان افراط‌گرایی باز کند و نفوذ افراد زندگی واقعی مانند والدین، معلمان و مربیان را از بین ببرد. اما اینترنت برای نوجوان مسلمان می‌تواند گریزی به زندگی سالم‌تر باشد. در حالی که جهان واقعی آنها سرشار از اجبار و مقررات سختگیرانه است، اینترنت می‌تواند آنها را به قلمرو مدرن و پست‌مدرن ببرد. جایی که نظرات مختلف و سبک‌های فرهنگی را می‌توان زیر سوال برد،‌ مورد بحث قرار داد، کنار گذاشت، و یا با یکدیگر ترکیب کرد. امیر احمد نصر نویسنده جوان و کارآفرین سودانی که یکی از شرکت‌کنندگان همایش آزادی اسلو بود، چنین چیزی را تجربه کرد. این همایش، جشنواره سالانه حقوق بشری است که مخالفان جسور و پرهیجان استبداد را از سراسر جهان گرد هم می‌آورد. در همایش امسال فرصت‌ها و خطرات اینترنت و چگونگی حفظ امنیت ارتباطات خصوصی موضوع اصلی بحث بودند. احمد نصر ٌسفری ایدئولوژیک را تجربه کرد و آن را در کتاب تازه خود با عنوان my Isl@m به رشته تحریر در آورد. جست‌وجوهای او در اینترنت او را به سفری گیج‌کننده برد که از اسلام سنتی تا ارتداد و صوفی‌گری پیش رفت. او همه این عقاید را بررسی کرد و جوانان هم‌سن و سال خود را تشویق کرد تا چه در سودان و چه در سایر ممالک روش‌های جدید فکر کردن درباره کشور، جهان هستی و دیگر چیزها را کشف کنند. او این کار را با باز کردن بلاگی با عنوان «متفکر سودانی» در اواخر سال 2012 آغاز کرد. به گفته آقای نصر گاهی اوقات فرد احتیاج دارد تا نظراتش را به گوش همگان برساند و گاهی اوقات هم لازم است ارتباطات خود را تا حد ممکن خصوصی نگه دارد. البته اگر فرد به طور ناشناس و مایل‌ها دورتر از سرزمین مادری خود فعالیت کند، می‌تواند امیدوار باشد نسبتاً در امان است. اما با وجود رعایت اقدامات امنیتی در اینترنت او عقیده دارد بسیاری از ای‌میل‌های شخصی‌اش خوانده می‌شوند. همتایان او در سرزمین مادری در معرض خطر بیشتری قرار دارند. احتمالاً عدم رعایت نکات امنیتی در فضای هوشمند باعث شد موج دستگیری‌های تابستان گذشته در خارطوم به راحتی به جریان افتد. فقط لازم بود مقامات بتوانند گذرواژه چند ای‌میل را پیدا کنند. این کار راه را برای نفوذ به هزاران ای‌میل باز می‌کرد و آنها می‌توانستند بفهمند چه کسانی در حال گسترش نظرات مخرب و مخالف هستند. به منظور محافظت همتایان در مقابل افراط‌گرایی آقای نصر به ندرت با فردی که در سودان زندگی می‌کند به بحث‌های مذهبی یا سیاسی می‌پردازد. هر چند اگر طرف مقابل شروع‌کننده باشد، او پاسخش را می‌دهد. یکی از موضوعاتی که به ویژه برای سودانی‌های جوان مسلمان خطرناک است، صحبت درباره سکولاریسم و خنثی بودن مذهبی دولت است. به تمام معتقدان سکولاریسم که در خارطوم زندگی می‌کنند به شدت توصیه می‌شود تا ارتباطات خود را تا حد ممکن خصوصی نگه دارند. یک نسل پیش، مخالفان محدودیت‌های فکر و گفتار در جوامع خودکامه از دوستان خود در سرزمین‌های آزادتر می‌خواستند نظرات آنها را منتشر کنند. اکنون آنچه آنها واقعاً نیاز دارند آن است که ارتباطات خصوصی باقی بماند. آقای هالورسن بنیانگذار همایش آزادی اسلو می‌گوید جامعه فعالان حقوق بشر هنوز در مرحله نوزادی به سر می‌برد و دولت‌ها به سادگی می‌توانند با استفاده از نرم‌افزارها دشمنان را شناسایی کنند. مخالفان برای محافظت از خود دشواری‌های زیادی را باید پشت سر بگذراند. برای اثبات این موضوع یکی از مخالفان آنگولایی که علیه فساد مبارزه می‌کرد،‌ در طول همایش لپ‌تاپ خود را به یکی دیگر از شرکت‌کنندگان که اطلاعات زیادی درباره امنیت وب داشت، سپرد. پس از بررسی معلوم شد این رایانه شخصی به نوعی بدافزار مخصوص آلوده است که در مقابل وایروال‌ها مقاوم بوده و هر چند ثانیه اطلاعات کامپیوتر را ذخیره می‌کند. به تمام وبلاگ‌نویس‌هایی که درباره مقامات ارشد و یا مسائل دینی مطلب می‌نوشتند توصیه شد تا مراقب لحن نوشته‌هایشان باشند، چرا که ممکن است تحت نظر قرار گرفته باشند. این نوع تحت نظر بودن گاهی شدت زیادی دارد. یکی از وبلاگ‌نویسان مراکشی می‌گوید تلفن تمام اعضای خانواده حتی هنگام صحبت درباره مسائل عادی تحت کنترل بوده است و گاهی اوقات او به شدت احساس می‌کرد به اندکی فضای خصوصی نیاز دارد تا نه از خود بلکه از طرف مقابل محافظت کند. یکی دیگر از شرکت‌کنندگان همایش عقیده دارد گاهی اوقات باید نگرانی‌ها را از کنجکاوی جدی‌تر گرفت و به خود یادآوری کرد که از باز کردن فایل‌های ضمیمه خودداری شود. چرا که ممکن است آنها حاوی ویروس‌های نابودگر و یا نرم‌افزارهای جاسوسی باشند. او که نخست‌وزیر در تبعید تبت است یکی از اصول مهم بودایی را به خود یادآوری می‌کند: Non-attachment(رهایی از همه چیز).