تکریم بازنشسته

سال‌ها قبل از به وجود آمدن علم جامعه‌شناسی و مدرن شدن جوامع به شکل کنونی، آیین مقدس اسلام آنچنان جامع و کامل به تمام وجوه زندگی انسان در همه مقاطع، دقت داشته است که می‌توان با استناد به آیات و روایات مختلف، نحوه برخورد با افراد در سنین متفاوت را دریافت کرد. مگر می‌شود احترام به همسر و شوهر، پدر و مادر، کودکان و نوجوانان در نص صریح قرآن و احادیث معصومان بارها تاکید شده باشد، اما به سالخوردگان و کهنسالان اهمیت داده نشده باشد و برای چگونگی برخورد صحیح با آنها و حفظ‌ شأن و حقوق‌شان رهنمونی وجود نداشته باشد؟ شیخ طوسی به نقل از مردی که در محضر امیر مومنان(ع) حضور داشت آورده است: «پیر‌مردی نصرانی نابینا پیش آمد و درخواست کمک نمود. حاضران چنان وانمود کردند که نباید چیزی به او داده شود. امام فرمود: تا وقتی که توانایی کار داشت از او کار کشیدید و اکنون که سالمند و ناتوان شده او را به حال خود نهاده‌اید، این مرد در ایام توانایی کار کرده و خدمت نموده است. آنگاه دستور فرمود از محل بیت‌المال به او انفاق شده و مقرری پرداخت شود.» این روایت نشان می‌دهد، حقوق بازنشستگی در اسلام دارای اهمیت بوده و هست و صاحبان قدرت در حکومت اسلامی با پیروی از معصومان، نباید این حقوق را نادیده بگیرند. اینکه حقوق بازنشستگی در بیشتر کشورهای دارای سیستم بیمه -چه اسلامی و چه غیراسلامی- در نظر گرفته می‌شود، این روزها از ابتدایی‌ترین حقوق افراد کشورهاست و برای آن مبارزاتی شده است که البته در برخی نقاط دنیا هنوز محل مناقشه است، اما مشکلات پرداخت این حقوق در کشوری اسلامی مثل ایران نباید با تاخیر و در نظر نگرفتن ‌شأن و کرامت سالمندان باشد. زیرا در اسلام ضمن آیات و روایات متعدد به حفظ جایگاه و منزلت سالمندان تاکید فراوان شده است. گذشته از احترام به پدر و مادر که بر فرزندان واجب است، حکومت‌های اسلامی و جوامع در چنین حکومت‌هایی باید جایگاه سالمندان را محترم بشمارند. پیامبر اکرم (ص) می‌فرمایند: «کسی که پیر مسلمانی را تجلیل نماید، خداوند او را از ترس روز قیامت ایمن می‌دارد.» تشویق اخروی این روایت حساسیت کار را برای مسوولان در جمهوری اسلامی دو‌چندان می‌کند. از آنجا که امام صادق‌(ع) «وجود پیر سالخورده در خانواده‌اش را همانند پیغمبر در میان امتش» دانسته‌اند، اهمیت تکریم سالخوردگان در نگرش جامعه‌شناسی اسلامی به وضوح مشخص شده است. بنابراین بجاست تا با پرداخت به موقع حقوق بازنشستگی در شرایطی که سالخورده‌ها حتماً، دیگر توان فعالیت به شکل گذشته را ندارند، عزت آنها را برابر خانواده‌شان حفظ کرد. بازنشسته‌های کشور ما همچون هم‌سن و سال‌های خود در دیگر کشورها سال‌های جوانی خود را در خدمت دولت یا بخش خصوصی بوده‌اند و از این راه کسب درآمدی داشته‌اند که به گذران زندگی آنها -کم یا زیاد-کمک کرده است و حالا در سنی که دچار بیماری‌های ناشی از کهولت سن یا عارضه‌هایی در نتیجه نوع کارشان شده‌اند نیازمند رفاه هستند. رفاه در لغت به معنی آسودگی است. از نظر اسلام احترام و اکرام سالمندان امری پسندیده است، در روزگار کنونی و با وجود مشکلات فراوان زندگی، ایجاد رفاه برای بازنشسته‌ها و آسودگی آنها با حداقل پرداختی‌های بازنشستگی به آنها تا حدودی میسر می‌شود. پس زیاده‌خواهی نیست اگر خانواده‌هایی که سالمندی دارند یا سالمندانی که مشکلاتی و البته امیدی دارند، از مسوولان وزارت رفاه و تامین اجتماعی در دولت جمهوری اسلامی ایران توقع داشته باشند به این عزیزان رسیدگی شود تا هم وظیفه خود را در این دنیا انجام داده باشند و هم آخرت‌شان را آباد کنند.