ترکیه و اتحادیه اروپا

بسیاری از ترک‌ها ناامید شده‌اند اما حرکت به سوی اتحادیه اروپا هنوز به کندی ادامه دارد. پس از گذشت 30 ماه یخ بین ترکیه و اتحادیه اروپا شروع به آب شدن کرده است. فرانسه که تحت ریاست جمهوری نیکلا سارکوزی پنج فصل از 35 فصل مورد نیاز برای ترکیه را وتو کرده بود اکنون وتوی خود را از کمک‌های منطقه‌ای برداشته است. در قبرس نیکوس آناستیادس شانس زیادی در انتخابات ریاست جمهوری دارد. او از طرح سال 2004 سازمان ملل برای اتحاد قبرس حمایت می‌کند. ترک‌های قبرس این طرح را پذیرفتند اما یونانی‌های جزیره آن را رد کردند. آناستیادس می‌تواند مذاکرات حل مناقشه قبرس را دوباره به جریان اندازد و باعث شود تعدادی دیگر از وتوها حذف شوند. اروپا که قصد ندارد یک کشور بزرگ و قدرتمند مسلمان را کنار بگذارد هنوز هم از این بابت ناراحت است که ترکیه بنادر خود را به روی کشتی‌های یونانی قبرس باز نمی‌کند. احمد داوود اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه اخیراً در کنفرانسی اعلام کرد هیچ نیرویی نمی‌تواند آنها را از اروپا جدا کند. با وجود این رجب طیب اردوغان نخست‌وزیر ترکیه از ملحق شدن به سازمان همکاری شانگهای به اتفاق روسیه، چین و آسیای میانه صحبت کرده بود. این احساس ناامیدی چندان غیر‌منتظره نیست. حمایت ترک‌ها از عضویت در اتحادیه اروپا از زمان شروع مذاکرات در سال 2005 با 70 درصد سقوط به 33 درصد رسیده است. اظهارات عضویت مشروط توسط آنگلا مرکل و سایر کشورهای مخالف مانند اتریش و هلند احساسات ترک‌ها را جریحه‌دار کرد. عجمان بوگیس وزیر ترکیه در امور اروپا می‌گوید: «عضویت مانند حاملگی است. فرد یا وجود دارد یا ندارد. هیچ وضعیت میانه‌ای وجود ندارد.» اقتصاد ترکیه تحت رهبری حزب عدالت و توسعه اردوغان به هفدهمین اقتصاد بزرگ جهان تبدیل شده است. به گفته چنگیز اختر استاد دانشگاه و کارشناس امور اروپا، بهانه‌های اروپا درباره فقیر بودن ترکیه دیگر ارزشی ندارند. 10 سال حاکمیت حزب عدالت و توسعه ترکیه را دموکراتیک‌تر کرده است. بسیاری از ژنرال‌های ارتش به اتهام طراحی کودتا به زندان افتاده‌اند و ارتش قدرت خود را از دست داده است. با وجود این منتقدان آقای اردوغان می‌گویند که پس از 10 سال حاکمیت بدون گروه مخالف این حزب خودپسند و مغرور شده است. ترکیه بزرگ‌ترین زندان گزارشگران است و 49 خبرنگار پشت میله‌ها هستند. مخالفان به موجب قوانین مبهم ضد‌ترور بازداشت می‌‌شوند. آقای بوگیس می‌گوید: «نمی‌توان گفت ترکیه هیچ عیب و نقصی ندارد اما به هر حال نسبت به گذشته بهتر شده است.» اما این پاسخ همه را قانع نمی‌کند. ترکیه در مورد مسائل خارجی هم با مشکل مواجه شده است. کمک‌های خارجی در دهه گذشته 27 برابر شده‌اند اما بمبگذاری در یک اتومبیل در مرز سوریه که باعث کشته شدن ترک‌های زیادی شد به همه یادآوری کرد که پشتیبانی این کشور از شورشیان مخالف بشار اسد خطراتی را به همراه دارد. عدم دخالت جهان غرب باعث شد ترکیه احساس انزوا کند. آب شدن یخ‌های بین ترکیه و اروپا در زمان مناسبی آغاز شده است. آقای اردوغان مذاکرات صلح را با عبدالله اوجالان رهبر زندانی کردها از سر گرفته است. تمایل به عضویت در اتحادیه اروپا کردها و ترک‌ها را به رسیدن به توافق نزدیک‌تر می‌کند. قانون اساسی جدید باید اصلاحاتی را در‌بر داشته باشد که مجلس درصدد اجرای آنهاست. کردها اصرار دارند تا خودمختاری منطقه‌ای بیشتری داشته باشند. به گفته آقای اختر حذف وتوی اتحادیه اروپا در مورد کمک‌های منطقه‌ای می‌تواند هماهنگی زیادی با این اقدامات داشته باشد.