آیا کیفیت سازه‌ها در ساخت و سازهای جدید افت پیدا کرده است؟
تَرک مهندسی
«ترک‌خوردگی بدنه سد دز صحت ندارد.» این آخرین دفاع وزیر نیرو از حادثه سیلاب در این سد بود.
«ترک‌خوردگی بدنه سد دز صحت ندارد.» این آخرین دفاع وزیر نیرو از حادثه سیلاب در این سد بود. بارش‌های فراوان و طغیان رود دز علاوه بر اینکه سبب شد آب‌گرفتگی معابر و منازل ساحلی شهرستان دزفول را به خطر بیندازد، منجر به باز کردن دریچه‌های این سد در دزفول نیز شد. همین بهانه‌ای بود تا شایعه ترک برداشتن سد دز به راه بیفتد و در اذهان عمومی این سوال را به وجود بیاورد که چرا سازه‌های مهندسی چند‌هزارساله فرونمی‌ریزد اما سازه‌های مدرن و مجهز‌شده به بتن مسلح چندساله فرومی‌ریزد؟ پس از این اتفاق در شبکه‌های اجتماعی تصاویری دست به دست شد که پایدار ماندن پل تاریخی شوش در برابر سیل را به رخ می‌کشید در حالی که مردم تصویر پل جدیدالاحداث دیگری را در کنار این پل تاریخی قرار می‌دادند، می‌پرسیدند چرا پل‌های قدیمی عمر بیشتری دارند و کیفیت سازه در ایران تا این اندازه افت پیدا کرده است؟
بر اساس آنچه وزیر نیرو در این خصوص اعلام کرده، در ۲۳ فروردین همزمان با اخطاریه سازمان هواشناسی، وزارت نیرو از وقوع سیلاب‌ها باخبر می‌شود اما اینکه چرا سد دز را زودتر خالی نکرده است به این دلیل بوده که در این اخطاریه‌ها اسمی از سدهای دز و کارون نیامده بود و در مناطقی که در اخطاریه‌های سازمان هواشناسی ذکر شده، حداقل ۵۰ سد وجود دارد و وزارتخانه نمی‌توانست این ریسک را متقبل شود و آب همه سدها را تخلیه کند چرا که از نظر کارشناسی هم این کار تایید نمی‌شد. سد دز یک سد بتنی برق‌آبی است که تاریخ احداث آن به سال‌های پیش از انقلاب برمی‌گردد و این سد بر روی رودخانه دز و به وسیله یک کنسرسیوم ایتالیایی در ۲۳کیلومتری شمال شرقی اندیمشک ساخته شده است. ساخت این سد از سوی ایتالیایی‌ها چهار سال به طول انجامیده و اتمام آن سال 1341 ثبت شده است.
موضوع دیگر شایعه تخریب بخشی از پل 9 دی خرم‌آباد بود و اینکه چرا به دنبال این اتفاقات و شایعه‌ها صحبت از تخریب این پل هم به میان آمد؟ کلنگ احداث پل 9 دی از 26 سال قبل به زمین زده شد اما عملیات اجرای این طرح با کندی روبه‌رو شد تا اینکه سرانجام قرار شد این پل در هفته دولت در سال 1393 افتتاح شود و مورد بهره‌برداری قرار گیرد اما این پل در آن زمان به صورت غیررسمی زیر بار ترافیکی قرار گرفت و مراسم بهره‌برداری رسمی از آن برگزار نشد. با این حال گرچه بر اساس اعلام مقامات رسمی شایعه ریزش این پل هم تکذیب شده اما بعد از وقوع سیلاب انتشار اخبار و تصاویری مبنی بر ریزش بخش‌هایی از این پل، باری دیگر موجب نگرانی مردم شد تا جایی شهردار خرم‌آباد به صراحت اعلام کرد که بخش سازهای پل سالم بوده و تنها بخشی از قسمت خاکی پل به دلیل ضعف در نقشه و زیرساخت تخریب شده است.
برخی معتقدند این سازه‌ها به دلیل جانمایی نامناسب و بی‌کیفیتی مواد به‌کار رفته به چنین سرنوشت‌هایی دچار می‌شوند در حالی که چنین باوری هم وجود دارد که فشار و اصرارهای سیاستمداران است که آینده این طرح‌های عمرانی را این‌گونه رقم زده است. کارشناسان معتقدند سازه‌هایی که طراحی می‌شود باید حداقل برای 200 سال عمر کند اما در حال حاضر در ایران به دلیل شرایط اقتصادی و گران تمام شدن پروژه‌ها تخلفاتی در ساخت و سازها انجام می‌شود و سازه پس از 10 تا 15 سال از سرویس‌دهی خارج می‌شود. این در حالی است که یکی از معیارهای مهندسان توانمند ایرانی در طرح و اجرای پروژه‌ها این است که در ساخت سازه‌ها از مصالحی بادوام و پایدار استفاده کنند تا این بناها در طول عمر مفید خود به حداقل تعمیرات و نگهداری نیاز داشته باشند. اما آیا در عصر کنونی چنین مولفه‌هایی در ساخت و ساز مورد توجه مهندسان و پیمانکاران قرار می‌گیرد؟
دیدگاه تان را بنویسید