شناسه خبر : 228 لینک کوتاه
تاریخ انتشار:

حرکت ناهمسوی نفت و طلا در بازار جهانی

هت‌تریک شاخص بورس

المیرا ابوالفتحی / مجید حیدری

در هفته گذشته، شاخص کل بورس تهران در سومین هفته افزایشی، با سرعت بیشتری حرکت کرد و با 2 /2 درصد رشد به سطح 77 هزار و 883 واحد رسید. طی معاملات هفته گذشته در فرابورس تهران نیز، شاخص این بازار با رشد 8 /1 واحدی به رقم 9 /813 رسید. در هفته گذشته، انتشار آمارهای ضعیف اقتصاد آمریکا، باعث شد که شاخص دلار جهانی به کمترین میزان شش‌ماهه اخیر برسد و این عامل در کنار اضافه عرضه باعث افت بهای نفت شد. این در حالی است که اونس جهانی همچنان به مسیر صعودی خود ادامه می‌دهد و منتظر مرزشکنی جدید در هفته‌های آتی است.

بازار اشباع طلای سیاه
قیمت نفت در هفته گذشته روند کاهشی طی کرد، هرچند در انتهای هفته نشانه‌هایی از افزایش قیمت در طلای سیاه مشاهده می‌شد. به گزارش بانک مرکزی در روز دوشنبه، در پی تشدید نگرانی‌ها پیرامون اشباع جهانی بازار نفت، به‌رغم اوج تقاضای سوخت در فصل تابستان، قیمت‌های نفت حدود چهار درصد نسبت به روز قبل افت یافت. بر این اساس، بهای نفت آمریکا برای اولین بار از ماه آوریل به کمتر از 40 دلار در هر بشکه رسید. افت 15‌درصدی بهای نفت آمریکا در ماه جولای که بیشترین کاهش ماهانه در یک سال اخیر بود، فشار کاهشی را در روز دوشنبه تداوم بخشید. بر اساس آمار منتشره، تعداد چاه‌های نفتی حفرشده آمریکا در ماه جولای به 44 حلقه رسیده که بیشترین میزان ماهانه طی دو سال اخیر بوده است. این امر بر نگرانی‌ها پیرامون تشدید اشباع جهانی عرضه نفت افزود. در حالی که صندوق‌های پوششی خالص موقعیت‌های فروش بنزین را به بالاترین سطح تاریخی افزایش داده‌اند، خوش‌بینی‌ها در خصوص افزایش عرضه، بهای نفت خام را در هفته منتهی به 26 جولای به کمترین سطح در پنج ماه اخیر کاهش داد. در این خصوص بانک بریتانیایی بارکلیز پیش‌بینی کرده است که بهای نفت برنت می‌تواند از سطح 46 دلار (متوسط بهای نفت برنت از ابتدای فصل سوم تاکنون) بیشتر کاهش یابد. روز دوشنبه، وزیر نفت ایران ضمن اشاره به مازاد عرضه نفت، پیش‌بینی کرد بازار نفت دوباره متوازن خواهد شد. در این خصوص بانک فرانسوی سوسیته جنرال نیز پیش‌بینی کرد: روند نزولی قیمت‌های نفت در سطوح بالاتر از 30 دلار در هر بشکه، خاتمه یابد و قیمت‌ها به سطح ابتدای سال جاری (26 و 27 دلار در هر بشکه) باز نخواهد گشت.
به گزارش رویترز، تحلیلگران گفتند، سطح بالای تولید نفت خام و فرآورده‌های نفتی که موجب کاهش 20‌درصدی قیمت نفت از ماه ژوئن تاکنون شده، همچنان بر بازار سایه خواهد افکند. در نتیجه، پالایشگاه‌ها احتمالاً ثبت سفارشات جدید برای خرید نفت خام را کاهش خواهند داد. کاهش فعالیت پالایشگاه‌ها نتیجه کاهش سودآوری در این بخش است. حاشیه سود پالایش سوخت در سنگاپور در حال حاضر به سه دلار و 53 سنت در هر بشکه رسیده که حدود یک‌سوم بالاترین سودهای ماه ژانویه است. اما تحلیلگران همچنان معتقدند در درازمدت فاصله عرضه و تقاضا کاهش خواهد یافت و بازار به توازن بیشتری دست خواهد یافت. موسسه بی‌ام‌ای در گزارش خود نوشت: «توازن در عرضه و تقاضا در سال‌های 2017 و 2018 بیشتر خواهد شد. این موسسه اضافه کرده که تولید بالا و سطح بالای ذخایر نفت مانع از افزایش زیاد قیمت‌ها خواهد شد.»

اثر کاهش بهای دلار در نفت
روز سه‌شنبه، در پی افت شاخص دلار به پایین‌ترین سطح شش ماه اخیر، بهای نفت در معاملات اولیه رشد کرد. با وجود این، تضعیف بازار سهام آمریکا به کمترین سطح سه هفته اخیر به همراه تداوم نگرانی‌ها پیرامون اشباع جهانی عرضه نفت خام و سوخت‌های پالایشی، تقویت مذکور را از بین برد. تحلیل‌ها نشان می‌دهد که با توجه به تولید حجم زیادی از سوخت هواپیما، گازوئیل و بنزین توسط پالایشگاه‌ها، ذخایر جهانی سوخت در حال رسیدن به وضعیت اشباع هستند. از سوی دیگر به دلیل عرضه نزدیک به بالاترین سطح تاریخی از سوی تولیدکنندگان عمده اوپک، بازار نفت همچنان با مازاد عرضه مواجه است. در این میان عربستان با کاهش قیمت نفت خود برای مشتریان آسیایی، علائمی مبنی بر جنگ مجدد قیمتی و تلاش برای کسب سهم بیشتر از بازار نفت نشان داده است. در پایان روز سه‌شنبه بهای نفت برنت و آمریکا به ترتیب 34 و 55 سنت افت کردند. پس از انتشار آمار اولیه موسسه نفت آمریکا مبنی بر کاهش 34 /1 میلیون بشکه‌ای ذخایر نفت خام این کشور در هفته گذشته، افت بهای نفت برنت و آمریکا نیز تداوم یافت. در روز چهارشنبه، با تداوم افت شاخص دلار، قیمت نفت افزایش نسبی در بازار داشت، اما نگرانی‌ها از مازاد عرضه و کندی رشد اقتصادی قیمت نفت خام آمریکا را همچنان تحت فشار قرار داده است.
به گزارش تسنیم به نقل از رویترز، تحلیلگران گفتند، کاهش 5 /2‌درصدی ارزش دلار آمریکا در برابر سبد ارزهای معتبر جهانی نسبت به بالاترین رقم‌های ماه جولای موجب ارزان‌تر شدن نفت برای دارندگان سایر ارزها و تقویت نسبی قیمت‌ها شده است. اما آنها اضافه کردند قیمت نفت در کوتاه‌مدت به دلیل افزایش عرضه از جمله از سوی لیبی، حجم بالای ذخایر نفت خام و فرآورده‌های نفتی و مبهم بودن چشم‌انداز تقاضا تحت فشار کاهشی قرار خواهد داشت. بانک مورگان استنلی روز چهارشنبه هفته قبل اعلام کرد: «طی سه روز گذشته، گزارش‌هایی از مذاکرات موفق برای بازگشایی پایانه‌های نفتی تعطیل‌شده در شرق لیبی و حملات هوایی آمریکا علیه مواضع داعش در شهر سرت منتشر شده است. این خبرها شانس افزایش تولید در کوتاه‌مدت از 300 هزار بشکه به 600 هزار بشکه در روز را افزایش می‌دهد.» این بانک آمریکایی اضافه کرد: رشد (تولید لیبی) در درازمدت همچنان پرچالش به نظر می‌رسد. گلدمن ساکس گفته، چشم‌انداز اقتصاد جهانی نیز ضعیف بوده و این احتمالاً به تقاضا برای انرژی آسیب زده است. این موسسه پیش‌بینی کرد رشد اقتصاد جهانی به زیر برآورد‌های صورت‌گرفته برسد.

نابودی طرح عربستان، توسط ایران و آمریکا
در هفته گذشته، فوربس نوشت عربستان سعودی می‌کوشد با فروش سهام شرکت بزرگ نفتی خود آرامکو برنامه‌اش برای کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی را تا سال ۲۰۳۰ عملی کند. این امر در گروه فاکتورهای مهمی چون وضعیت بازار نفت و بازار سرمایه است.
به گزارش این خبرگزاری، مشکل این است که عربستان سعودی به عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده نفت در جهان دیگر نقش تعادل‌بخش را در بازار نفت ایفا نمی‌کند. این نقش اکنون بر عهده حفاران آمریکایی است که از طریق تولید شیل اویل یا سنگ نفت تعادل عرضه و تقاضا را حفظ می‌کنند و قیمت را متناسب نگه می‌دارند. این همان اتفاقی است که در چهار هفته گذشته با حرکت قیمت نفت به محدوده ۵۰ دلار صورت گرفت. ورود ایران به بازار هم کار را برای طرح بزرگ عربستان مشکل می‌کند. ایران در هفته‌های گذشته نفت خام سبک خود را هر بشکه حدود ۴۳ دلار فروخته است.

عقبگرد بورس با انتشار آمار ضعیف
در هفته گذشته، با انتشار آمارهای ضعیف اقتصادی آمریکا،‌ نگرانی‌ها پیرامون رشد اقتصادی این کشور افزایش یافت. روز سه‌شنبه هفته گذشته، سه شاخص عمده بازار سهام آمریکا در مسیر بیشترین افت روزانه در یک ماه اخیر قرار گرفتند. در این روز، ارزش سهام شرکت‌های فورد و جنرال‌موتورز به موجب انتشار گزارش ضعیف‌تر از انتظار فروش، بیش از چهار درصد افت کرد. در نتیجه شاخص بخش تولید کالاهای غیرضروری با 5 /1 درصد افت، بدترین عملکرد را در میان 10 بخش عمده شاخص اس‌اند‌پی به خود اختصاص داد. همچنین ارزش سهام شرکت فایزر (بزرگ‌ترین شرکت دارویی آمریکا) با وجود انتشار گزارش‌های فصلی بهتر از انتظار، به دلیل درآمد ناامیدکننده ناشی از فروش داروهای انحصاری ضعیف شد و بیشترین اثر منفی را بر روی شاخص داوجونز بر جای گذاشت. پیش‌بینی می‌شود افت سودآوری شرکت‌ها در فصل دوم از 5 /4 درصد مورد انتظار در ابتدای ماه جولای به 6 /2 درصد کاهش یابد.

کاهش قدرت دلار در بازار
در هفته گذشته، شاخص دلار به دلیل عدم اشاره فدرال‌رزرو به افزایش زودهنگام نرخ‌های بهار و انتشار آمار مایوس‌کننده رشد اقتصادی آمریکا طی هفته دو درصد افت کرد و ضعیف‌ترین عملکرد هفتگی را طی سه ماه اخیر ثبت کرد. پس از انتشار آمار مبنی بر کندی رشد تولیدات کارخانه‌ای آمریکا در ماه جولای نسبت به ماه پیش از آن، دلار بخشی از تقویت اولیه خود را از دست داده است. ویلیام دادلی، رئیس فدرال‌رزرو نیویورک، در کنفرانس روسای بانک مرکزی در بالی اظهار کرد:‌ در صورت بهبود سریع اقتصاد و بازار کار آمریکا، احتمال دارد فدرال‌رزرو قبل از انتخابات این کشور در ماه نوامبر، نرخ‌های بهره را افزایش دهد. با انتشار آمار مبنی بر رشد اندک نرخ تورم پایه آمریکا در ماه ژوئن معادل 1 /0 درصد، نرخ تورم سالانه نیز در سطح 9 /0 درصد بدون تغییر باقی ماند و این روند نیز موجب شد که روند نزولی دلار تداوم یابد. در روز سه‌شنبه هفته گذشته، نرخ یورو در برابر دلار با افزایش به بالاترین سطح 6 هفته اخیر رسید و نسبت به روز قبل از آن 5 /0 درصد تقویت شد.

قدرت‌نمایی فلز زرد
در هفته گذشته، اونس در حال تثبیت خود در محدوده 1360 دلار بوده است. اونس طلا که قبل از این هفته، تا سطح 1350 دلار جهش کرده بود، روزهای دوشنبه و سه‌شنبه هفته قبل روی قیمت‌های 1352 و 1363 دلار ایستاد تا روز چهارشنبه (تا لحظه تنظیم این گزارش) نیز در سطح 1360 دلاری باقی بماند. احیای ضعیف اقتصاد آمریکا و چالش‌های متعدد در اقتصاد جهان باعث می‌شود که افزایش نرخ‌های بهره در آمریکا دشوار باشد و این امر به ضرر دلار و به نفع طلا تمام می‌شود. اما زمان انقباضی‌تر شدن سیاست پولی فدرال‌رزرو تنها عامل ابهام در اقتصاد جهان نیست. تشدید نااطمینانی‌های بین‌المللی تاثیر زیادی بر افزایش چشمگیر قیمت طلا و نقره داشته است. در این شرایط یک فعال بازار فلزهای گرانبها می‌گوید می‌توان نسبت به ادامه روند صعودی قیمت جهانی طلا و نقره تا پایان امسال امیدوار و خوش‌بین بود ولی چشم‌انداز بازار فلزات گرانبها همچنان نامطمئن است. قیمت طلا از ابتدای امسال تاکنون بیش از 26 درصد رشد داشته و قیمت هر اونس نقره نیز با رشد 48‌درصدی روبه‌رو شده است. نگرانی‌های مربوط به خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا تاثیر زیادی بر افزایش تقاضای سرمایه‌گذاری و فیزیکی طلا و سایر فلزات گرانبها داشته است. فرنسیلو می‌افزاید: «افزایش قیمت جهانی فلزات گرانبها تاثیر زیادی بر افزایش ارزش سهام و سود شرکت‌های معدنی داشته است و می‌توان انتظار داشت که این روند مثبت عملکرد مالی شرکت‌های معدنی در شش ماه دوم نیز ادامه خواهد یافت ولی چشم‌انداز بازار فلزات گرانبها در ماه‌های آینده همچنان نامطمئن است.»

نوسان کم‌عمق در بازار ارز
هفته گذشته دلار با عبور از مرز 3530 تومان وارد کانال جدید 3540 تومان شد، اما پس از دو روز نوسان در این سطح روز چهارشنبه به سطح قبلی خود بازگشت و نتوانست روند صعودی خود را در انتهای هفته حفظ کند. افزایش حجم ارز موجود در بازار، فروش ارز توسط سکه‌بازان و برخورد قیمت به سقف سه عاملی بودند که بهای شاخص ارزی را تحت فشار قرار دادند. افت قیمت روز چهارشنبه در حالی رقم خورد که بیشتر بودن ارزش دلار در مناطق هرات افغانستان و استانبول ترکیه، ماندن نرخ حواله درهم در محدوده 970 تومان و بالا بودن نرخ معاملات فردایی نسبت به نقدی از عواملی بودند که قیمت دلار در بازار داخلی را تحریک می‌کردند. هفته گذشته اکثر فعالان، افزایش حجم ارز موجود در بازار را مهم‌ترین عاملی دانستند که زمینه‌ساز کاهش قیمت شد. به گفته شماری از فعالان، روز گذشته، بازارساز به میزان بیشتری ارز به بازار عرضه کرد. این در حالی است که گروه دیگری اعتقاد داشتند که سکه‌بازان برای تنظیم قیمت در بازار خود اقدام به عرضه ارز کردند. به گفته حاضران در بازار، سکه‌بازان به طور سنتی زمانی که قیمت اونس در بازارهای جهانی بالا می‌رود، باعرضه ارز سعی می‌کنند که قیمت‌های بازار خود را تنظیم کنند. در این میان، شمار دیگری از فعالان اعتقاد داشتند، با رسیدن قیمت به نزدیکی سطح 3550 تومان، معامله‌گران احساس کردند که قیمت به سقف خود نزدیک شده است، در نتیجه در موقعیت فروش قرار گرفتند.

تداوم رشد شاخص بورس
شاخص کل بورس تهران در سومین هفته رشد پیاپی با شتاب بیشتری رشد کرده تا با 2 /2 درصد رشد به رقم 77 هزار و 883 واحد برسد. با وجود رشد پیاپی همچنان شاخص کل بازدهی منفی چهار‌درصدی از ابتدای سال را در کارنامه خود دارد. به همراه شاخص کل، شاخص هم‌وزن نیز 5 /1 درصد رشد را تجربه کرده است. طی معاملات هفته گذشته در فرابورس تهران نیز، شاخص این بازار با رشد 8 /1 واحدی به رقم 9 /813 رسید.
البته با اینکه هفته گذشته شاخص‌ها مثبت بودند اما متوسط ارزش روزانه معاملات با افت 5 /4‌درصدی مواجه شده و به 280 میلیارد تومان رسیده است.
در هفته گذشته شرکت‌های معدنی و گروه فلزات اساسی و همچنین پالایشگاه‌ها بیشترین تاثیر را در رشد شاخص کل داشته‌اند. در این میان گروه زغال‌سنگ، کانه‌های فلزی و فلزات اساسی به ترتیب با 2 /11 درصد و 9 /10 درصد بیشترین بازدهی را در هفته گذشته ثبت کرده‌اند. سه گروه انتشارات و چاپ، محصولات کاغذی و ابزار پزشکی نیز به ترتیب با افت 1 /5 درصدی و 5درصدی و 9 /4‌درصدی کمترین بازدهی‌ها را در بین صنایع رقم زده‌اند. این در حالی است که این سه صنعت از ابتدای سال بازدهی‌های مثبتی داشته‌اند. به عنوان مثال شاخص محصولات کاغذی که شامل سه سهم با نمادهای چکاپا و چکاوه و چکارن است از ابتدای سال تاکنون رشد 3 /32‌درصدی را تجربه کرده است و ابزار پزشکی که شامل تک‌سهم کنتورسازی ایران است از ابتدای سال بازدهی 354‌درصدی را ثبت کرده است. علاوه بر این، در بین صنایع، بیشترین ارزش معاملات به گروه فرآورده‌های نفتی تعلق دارد و پالایش نفت بندرعباس بیشترین ارزش معاملات هفته را در میان تمامی شرکت‌ها به خود اختصاص داده است. نماد شبندر در هفته گذشته با رشد 6 /6‌درصدی همراه بود.
در هفته گذشته، بهترین بازدهی در میان نمادها به ومعادن و بدترین بازدهی مربوط به ماشین‌سازی اراک گزارش شده است. بیشترین خرید حقوقی مربوط به شرکت سرمایه‌گذاری خوارزمی بود که خالص خرید آن حدود 11 میلیارد تومان بوده است. این سهم در هفته گذشته افت حدود سه‌درصدی داشت. بیشترین فروش حقوقی نیز به نماد شبریز تعلق یافت که خالص فروش حقوقی‌های این سهم حدود هشت میلیارد و 500 میلیون تومان گزارش شده است. این نماد نیز به‌رغم افت 5‌درصدی که از ابتدای سال داشته است، در هفته گذشته بازدهی 13‌درصدی را نصیب خود کرده است.
گروه محصولات شیمیایی که شامل 29شرکت است در هفته گذشته بیشترین ارزش بازار را به خود اختصاص داد. این در حالی است که بازدهی این صنعت حدود 1 /0 درصد گزارش شده است. ارزش بازار این گروه بیش از 688 میلیارد ریال است. در عین حال شرکت‌های حاضر در این گروه 197 میلیون و 396 هزار برگ سهم در بازار دارند. بزرگ‌ترین شرکت در این صنایع پتروشیمی خلیج‌فارس است که 25 درصد گروه را در اختیار دارد و در هفته گذشته 3 /0 درصد افت کرده است.
گروه دارویی‌ها نیز با دارا بودن 27 شرکت و 14 میلیون و 327 هزار سهم در بازار سهام ایران، در هفته گذشته رشد 3 /2‌درصدی داشت. در این گروه داروسازی زهراوی بزرگ‌ترین عضو بوده و 20 درصد از سهام گروه دارویی را از آن خود کرده است و سرمایه‌گذاری دارویی تامین نیز با ارزشی برابر 20 میلیارد ریال بیشترین میزان ارزش بازار در گروه مواد و محصولات دارویی را به خود اختصاص داده است.
بر اساس بررسی‌های دنیای اقتصاد، در میان 27 شرکت حاضر در گروه مواد و محصولات دارویی، هیچ شرکتی در گزارش منتهی به 31 تیرماه سال 1395 خود زیان شناسایی نکرده و بیشترین میزان سود نیز به مواد اولیه داروپخش تعلق دارد که به ازای هر سهم خود 3494 ریال سود پیش‌بینی کرده است.
در هفته گذشته گروه سیمان، آهک و گچ نیز که 31 شرکت را در خود جای داده است، بازدهی 5 /0‌درصدی داشت. ارزش این گروه پنج میلیارد و 400 میلیون تومان است و با داشتن 25 میلیون و 977 هزار برگه سهم، دو درصد از بازار را در اختیار گرفته است. از میان 31 شرکت حاضر در گروه سیمان، آهک و گچ، سه شرکت در گزارش منتهی به 31 تیرماه سال جاری خود زیان شناسایی کرده‌اند که شامل سیمان کردستان، سیمان شرق و سیمان دورود می‌شود و در مقابل سیمان بهبهان به ازای هر سهم خود بیشترین میزان سود را پیش‌بینی کرده است. بزرگ‌ترین زیان‌سازی به نسبت دارایی در این گروه نیز به سیمان دورود مربوط می‌شود که 37 درصد از دارایی خود را زیان کرده است.
بررسی‌های «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد از میان 282 شرکت، گزارش‌های میان‌دوره‌ای 36 نماد با تعدیل مثبت، 194 شرکت بدون تغییر و 52 نماد با تعدیل منفی همراه بوده‌اند. موضوعی که تا حدودی نسبت به انتظارات قبلی بهتر بوده است. به عبارت دقیق‌تر، گرچه پیش‌بینی سود شرکت‌ها بر اساس عملکرد سه‌ماهه در سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل افت هشت‌درصدی را نشان می‌دهد، اما نسبت به نخستین پیش‌بینی برای سال جاری حدود دو درصد رشد داشته است.
هفته گذشته بازار با تصمیم شورای بورس برای موافقت با استعفای دکتر فطانت مواجه شد تا سکان بازار پس از نزدیک 20 ماه به شاپور محمدی، معاون وزیر اقتصاد و مدیرعامل سابق بورس انرژی سپرده شود. رئیس جدید سازمان بورس و اوراق بهادار مهم‌ترین اولویت خود برای رونق بازار سرمایه را افزایش سودآوری شرکت‌ها با تقویت بنگاه‌ها عنوان و چشم‌انداز بورس را تا پایان سال مثبت ارزیابی کرده است. همچنین او در خصوص موضوع تجدید ارزیابی و معافیت مالیاتی شرکت‌ها نیز گفته: «این موضوع را حتماً پیگیری خواهیم کرد و هر جا که لازم باشد، سازمان امور مالیاتی را برای حمایت از بازار سرمایه با خود هماهنگ می‌کنیم.»

عرضه اولیه در فرابورس
روز سه‌شنبه تعداد 27 میلیون، معادل 9 درصد از سهام شرکت آتیه داده‌پرداز به قیمت 365 تومان و در نماد «اپرداز» برای اولین بار در فرابورس عرضه شده است. این شرکت در تاریخ 9 آبان‌ماه سال گذشته در فرابورس پذیرش شده و با نماد معاملاتی «اپرداز» از 14 تیرماه امسال در زیرگروه مخابرات با سرمایه 30 میلیارد تومان درج شده است. عمده فعالیت این شرکت در زمینه ارسال پیامک‌های اطلاع‌رسانی از سوی بانک‌ها به مشتریان است.

دراین پرونده بخوانید ...

دیدگاه تان را بنویسید

 

پربیننده ترین اخبار این شماره

پربیننده ترین اخبار تمام شماره ها