گره‌گشایی آلمانی‌ها در نظام بانکی ایران

آلمان‌ها از روزهای اولیه اجرایی شدن برجام آنقدر رفتند و آمدند تا شریک پنجم تجاری ایران شدند. شریکی قدیمی که سبقه‌اش به صدرنشینی جدول شرکای تجاری ایران در سال‌های پیش از تحریم هم بر می‌گردد. حال همان‌طور که در میان همتایان اروپایی‌اش برای تعاملات تجاری با ایران پیشقراول شده است، می‌خواهد در حوزه نظام بانکی و ارتباطات سیستم بانکداری‌اش با ایران هم رتبه اول را در میان کشورهای اروپایی به خود اختصاص دهد. اول بانک مرکزی‌اش پیشقدم می‌شود تا به مدت یک سال، سیستم بانکی ایران را که دست‌کم شش سال سخت را پشت سر گذاشته، با متخصصان خود به‌روز‌رسانی کند و پس از آن، رئیس کل بانک مرکزی ایران را به کشور خود دعوت‌کرده تا در گشایش‌های بانکی با ایران پس از برجام، سنگ تمام بگذارد. حال هم که وزیر اقتصاد یکی از ایالاتش از صدور موافقت‌های اولیه برای حضور شعب سه بانک ایرانی در این کشور خبر داده است. پانزدهم شهریورماه امسال بود که «ایلزه آیگنر» وزیر اقتصاد، رسانه، انرژی و فناوری ایالت باواریای آلمان، خبر از به نتیجه رسیدن حضور شعب سه بانک ایرانی پارسیان، سینا و خاورمیانه در کشورش داد. او حتی به این نکته هم اشاره کرد که یکی از مشکلاتی که هنوز در روابط اقتصادی دو کشور ایران و آلمان حل نشده، همکاری‌های بانکی و پولی است که در این زمینه، از ماه‌ها پیش مذاکرات بانک مرکزی ایران با بانک‌های بزرگ آلمانی برای شروع همکاری با ایران آغاز شده و این مذاکرات همچنان ادامه دارد و اکنون در مراحل پایانی است. حال اگر این اتفاق رخ دهد، نقطه عطفی نه‌تنها در روابط تجاری ایران و آلمان و گشایش‌های بانکی میان دو طرف خواهد بود بلکه زمینه‌سازی برای شکل‌گیری دومینوی حضور بانک‌های ایرانی در سایر کشورهای اروپایی را هم شکل خواهد داد. واقعیت آن است که سال‌های سخت گذشته که ایران به واسطه تحریم‌ها، روابط بانکی خود را با نظامات بین‌المللی بانکداری به حداقل رسانده بود، دنیا با سرعت نه‌چندان پایینی به گسترش به‌کارگیری سیستم‌های نوین در بانک‌های خود پرداخته و فاصله خود را روز‌به‌روز با ایران بیشتر کرده بود. همین کافی است تا حتی اگر مشکلات همکاری‌های بانکی دنیا با ایران حل شود، این سیستم لاک‌پشتی بانک‌های ایرانی، فرصت بیشتری برای بازیابی خود در تعاملات با دنیا بخواهند و مجبور باشند فشار بیشتری را نسبت به قبل از تحریم‌ها، تحمل کنند تا بلکه باز هم به نظام بانکی بین‌المللی بازگردند. اکنون آلمان برای حل این معضل بزرگ نظام بانکی ایران پیشقدم شده است. هم می‌خواهد بانکداران ایرانی را آموزش دهد و سیستم‌های بانکی را به‌روز‌رسانی کند، هم اینکه اولین کشوری باشد که اجازه می‌دهد به‌رغم قوانین سختگیرانه‌اش برای تاسیس شعب بانک‌های خارجی، پای بانک‌های ایرانی به کشورش باز شود. همه چیز اکنون، مهیای یک صعود برای نظام بانکی است؛ شاید اگر از عهده این آزمون سخت طراحی شده از سوی آلمان‌ها، به خوبی برآید، راه برای همکاری با سایر بانک‌های بین‌المللی برایش بازتر شده و بتواند پای خود را در سایر بانک‌های اروپایی از جمله انگلیس و فرانسه هم باز کند. آلمان به هر حال اکنون پیشگام است پیشگام نهضتی که ایران را یک گام دیگر برای اتصال به جامعه جهانی و مراودات تجاری نزدیک می‌کند، به خصوص اینکه آلمان‌ها خیز برداشته‌اند تا روابط گذشته خود در تعاملات تجاری با ایران را باز یابند و خود را صدرنشین یا نایب قهرمان لیگ شرکای تجاری ایران بعد از چین کنند. آنها برای مراودات تجاری خود، نیاز به گشایش‌های بانکی دارند بنابراین هر چقدر که بتوانند سیستم بانکی ایران را با دنیا همخوان‌تر کنند، برای خودشان و تبادلات تجاری‌شان هم بهتر است. حال همه چیز مهیای یک صعود است، صعود نظام بانکداری ایرانی برای اتصال به سیستم بانکی دنیا. سیستمی که لازمه تمام مراودات تجاری و نقل و انتقالاتی است که باید به عنوان یک پیش‌شرط در معاملات تجاری هر کاسب و بازرگانی وجود داشته باشد.