سیگنال‌های مجامع امسال برای اقتصاد ایران چه بود؟
بیم و امیدها
بنابر قانون تجارت در ایران شرکت‌ها موظف‌اند چهار ماه پس از پایان سال مالی اقدام به برگزاری مجمع عمومی عادی سالیانه کنند. از آنجا که جلسه مجمع تنها جایی است که سهامداران می توانند به صورت مستقیم با مدیران شرکت‌ها در تماس باشند، بسیاری از سهامداران خرد از فرصت شرکت در مجامع در جهت کسب اطلاع از عملیات داخلی شرکت و به نوعی رفع عدم تقارن اطلاعاتی استفاده می‌کنند.
رضا زنگنه /مدیرعامل شرکت مشاور سرمایه‌گذاری هدف حافظ
بنابر قانون تجارت در ایران شرکت‌ها موظف‌اند چهار ماه پس از پایان سال مالی اقدام به برگزاری مجمع عمومی عادی سالیانه کنند. از آنجا که جلسه مجمع تنها جایی است که سهامداران می توانند به صورت مستقیم با مدیران شرکت‌ها در تماس باشند، بسیاری از سهامداران خرد از فرصت شرکت در مجامع در جهت کسب اطلاع از عملیات داخلی شرکت و به نوعی رفع عدم تقارن اطلاعاتی استفاده می‌کنند. با توجه به اینکه پایان سال مالی بیشتر شرکت‌ها در ایران آخر اسفندماه است، شرکت‌ها تا پایان تیر برای برگزاری مجامع فرصت دارند و به نوعی می‌توان این ایام را فصل مجامع نامید.
مجامع شرکت‌ها و تمایل سرمایه‌گذاران به خرید سهام شرکت خاص و نگهداری سهام به منظور شرکت در مجمع تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد، که از جمله مهم‌ترین آنها انتظارات از سود تقسیمی مجمع، زمانبندی پرداخت سود، پیش‌بینی روند آتی قیمت سهم پس از بازگشایی است. در این نوشتار به بررسی اجمالی مجامع شرکت‌های بورسی که اخیراً برگزار شد پرداخته شده است.
شاید بتوان گفت بهترین مجامع را در میان شرکت‌های بورسی، شرکت‌های معدنی و فلزی برگزار کردند. این شرکت‌ها تحت تاثیر افت قیمت‌های جهانی در سال 94 سودآوری مناسبی نداشتند و قیمت سهام آنها تحت تاثیر این موضوع به شدت کاهش یافته بود. از ابتدای سال 95 قیمت‌های جهانی فلزات اساسی، فولاد و مواد معدنی رشد مناسبی داشتند و شرکت‌های فعال در این صنایع، توانستند گزارش‌های سه‌ماهه مناسبی را روانه بازار کنند، که همزمانی این گزارش‌ها با برگزاری مجامع برخی شرکت‌ها همچون ملی صنایع مس، سنگ آهن چادرملو، سنگ آهن گل‌گهر و فولاد و ابراز امیدواری مدیران این شرکت‌ها نسبت به بهبود سودآوری شرکت‌ها در صورت ثبات قیمت‌های جهانی، باعث شد تا بعد از مجمع این شرکت‌ها با رشد قیمتی سهام مواجه شوند. در مجامع این شرکت‌ها گزارشی از وضعیت بازار جهانی و پیش‌بینی‌های آتی در این خصوص و مختصری از برنامه‌های آتی شرکت‌ها در زمینه بهره‌برداری از طرح‌های توسعه‌ای ارائه شد و می‌توان گفت اطلاعات ارائه‌شده از سوی شرکت‌های فعال در این صنعت نسبت به انتظارات بازار بهتر بوده است. در صنعت خودرو وضع به گونه‌ای دیگر بود. در این صنعت اکثر شرکت‌ها به دلیل وجود زیان
انباشته در حساب‌ها قادر به تقسیم سود نبودند. البته این موضوعی بود که سرمایه‌گذاران از آن اطلاع داشتند و شاید علت اصلی شرکت اکثر سهامداران در مجامع شرکت‌های خودروساز در سال جاری، کسب اطلاع از جزییات قراردادهای این شرکت‌ها با شرکای خارجی و چشم‌انداز پیش روی این صنعت بود. سهام شرکت‌های خودروساز پس از رشد شدید قیمت در‌ماه‌های پایانی سال 94، هنوز مورد توجه بازار قرار دارد و سرمایه‌گذاران فعالانه اخبار این صنعت را پیگیری می‌کنند. در مجمع شرکت سایپا خبر نهایی شدن انعقاد قرارداد با شرکت سیتروئن اعلام شد و اطلاعاتی در خصوص برنامه‌های شرکت جهت افزایش سرمایه در شرکت‌های زیرمجموعه، پارس‌خودرو و سایپادیزل به منظور بهبود ساختار مالی این شرکت‌ها به سهامداران ارائه شد. در مجمع ایران‌خودرو نیز برنامه تولید محصولات جدید شرکت با مشارکت پژو فرانسه و برنامه‌های آتی شرکت در زمینه تولید محصولات جدید و کنترل و کاهش هزینه‌ها به ویژه هزینه‌های مالی، تشریح و به سهامداران قول حمایت از قیمت سهم پس از بازگشایی داده شد.
در میان تک‌سهم‌هایی که مجمع خوبی برگزار کردند می‌توان به شرکت لیزینگ رایان سایپا اشاره کرد. تقسیم سود مناسب این شرکت لیزینگی در مجمع، به همراه اطلاعات امیدوارکننده از روند روبه رشد عملیات لیزینگ شرکت در سال95، که در گزارش عملکرد سه‌ماهه شرکت نیز تایید شد، سهامداران و سرمایه‌گذاران را بیش از پیش به آینده این شرکت امیدوار کرد. در مجمع همچنین به برنامه شرکت برای افزایش سرمایه 108 درصد در آینده نزدیک تاکید شد. سهام رایان سایپا به واسطه این اخبار مثبت بیش از 10 درصد افزایش قیمت را در روز بازگشایی تجربه کرد.
شرکت صنایع آذرآب نیز در مجموع مجمع رضایت‌بخشی را در سال جاری برگزار کرد. مدیران شرکت به شفاف‌سازی قراردادها، مناقصات و تفاهمنامه‌ها پرداختند و افق مثبتی را برای فعالیت‌های شرکت در فضای پسابرجام و مشارکت با طرف‌های خارجی در بخش انتقال تکنولوژی و اجرای پروژه‌های پیش روی سهامداران ترسیم کردند. البته در نهایت به دلیل نیاز شرکت به نقدینگی تنها 10 درصد از سود خالص بین سهامداران تقسیم شد.
مهم‌ترین شاخصه مجامع گروه حمل و نقل در سال جاری را می‌توان تقسیم سود مناسب اکثریت شرکت‌های فعال در این صنعت عنوان کرد. در این میان شرکت تایدواتر خاورمیانه با رفع ابهامات و شائبه‌هایی پیرامون وضعیت شرکت، توانست مجمع به نسبت امیدوارکننده‌ای را به اتمام برساند. باقی ماندن نام شرکت در لیست تحریم‌ها پس از اجرایی شدن برجام از سال گذشته تاکنون، مهم‌ترین مولفه‌ای بود که فعالان بازار را وادار می‌ساخت همواره با تردید و ابهام به سهام این شرکت بنگرند، در این راستا مدیرعامل شرکت تایدواتر خاورمیانه خبر از انتخاب گروه مشاورین حقوق بین‌الملل جهت مطالعه و تهیه لایحه دفاع در محاکم اروپایی و آمریکایی داد که پس از انتقال مالکیت 64درصدی سهام تایدواتر خاورمیانه از زیرمجموعه‌های شرکت سرمایه‌گذاری مهراقتصاد ایرانیان به موسسه اعتباری کوثر می‌توان این مهم را دومین گام اجرایی جهت خروج شرکت از لیست تحریم‌ها دانست. در واقع سهامدار عمده شرکت تایدواتر خاورمیانه دیگر زیرمجموعه‌های شرکت سرمایه‌گذاری مهر اقتصاد نیستند و در حال حاضر موسسه اعتباری کوثر سهامدار عمده تایدواتر است. این خبر در کنار اعلام مرتفع شدن بسیاری از اختلافات با
سازمان بنادر، رفع ابهام کلیه قراردادها، شفاف‌سازی در مورد برنامه‌های آتی و در دست اجرای شرکت و... از مهم‌ترین مطالب عنوان‌شده در مجمع بود.
در بین صنایع، صنعت بانکداری با بیشترین ابهام مواجه شد. با توجه به سیاست بانک مرکزی مبنی بر نظارت بیشتر بر گزارش‌های مالی و عملکرد بانک‌ها و شفافیت بیشتر صورت‌های مالی آنها، بسیاری از بانک‌ها نتوانستند صورت‌های مالی و گزارش‌های خود را با انتظارات و فرمت بانک مرکزی منطبق کنند، از این رو مجامع بانک‌های بزرگی نظیر بانک ملت، تجارت و صادرات با تنفس مواجه شد و مقرر شد در فرصتی دیگر، بعد از نهایی شدن صورت‌های مالی طبق نظر بانک مرکزی و گرفتن مجوز برگزاری مجمع از آن نهاد ناظر اقدام به برگزاری مجمع کنند. امسال اولین سالی بود که بانک‌ها باید قبل از برگزاری مجمع تاییدیه بانک مرکزی برای برگزاری مجمع را دریافت می‌کردند، این امر نشان از عزم بانک مرکزی برای نظارت بیشتر بر عملکرد بانک‌ها دارد و تاکید بانک مرکزی نیز بر شفافیت بیشتر صورت‌های مالی و در نظر گرفتن ذخایر کافی برای مطالبات معوق، سررسید گذشته و مشکوک‌‌الوصول است. بانک مرکزی تلاش دارد از تقسیم سود موهوم در مجامع بانک‌ها جلوگیری کند. در این میان بانک‌های خصوصی و بانک‌های کوچک توانستند از فیلتر بانک مرکزی عبور کرده و اقدام به برگزاری مجمع کنند ولی
آنها نیز اکثراً با کاهش سود تقسیمی مواجه بودند.
شرکت‌های دارویی مثل هر سال مجامع خود را با حاشیه کمتر نسبت به صنایع دیگر برگزار کردند. شرکت‌های دارویی با وجود همه مشکلات در سال 94 باز هم عملکرد قابل قبولی داشتند. در مجامع این شرکت‌ها بیشتر از مشکلات نقدینگی و نرخ بالای تسهیلات بانکی صحبت شد ولی در این میان بسیاری از شرکت‌های دارویی طرح‌های توسعه خوبی را جهت تولید داروهای جدید در دست اجرا دارند که با عملیاتی شدن آنها هم سود این شرکت‌ها افزایش می‌یابد و هم کشور به واردات برخی از داروها بی‌نیاز خواهد شد.
در ایران به دلیل مشکلات ساختاری همواره شرکت در مجامع شرکت‌ها با چالش‌هایی همراه است. یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های سهامداران دریافت سودهای نقدی توزیع‌شده در مجامع است. بسیاری از شرکت‌ها سود تقسیم‌شده را در انتهای دوره هشت‌ماهه قانونی به سهامداران پرداخت می‌کنند و سهامداران برای دریافت سود از برخی از شرکت‌ها با موانع متعددی مواجه می‌شوند. برخی از شرکت‌ها نیز به دلیل مشکل نقدینگی حتی در پایان دوره قانونی هشت‌ماهه سود را پرداخت نمی‌کنند و سهامداران را با مشکلاتی مواجه می‌کنند. از این رو سهامداران انگیزه خود را برای شرکت در مجامع از دست می‌دهند.
با این حال در مجموع می‌توان گفت مجامع برگزارشده شرکت‌ها در سال جاری اندکی بهتر از انتظارات بود. علت این امر را می‌توان به بهبود نسبی وضعیت بازارهای جهانی نفت، فلزات اساسی و محصولات معدنی در ماه‌های ابتدایی سال، رونمایی از تلاش شرکت‌ها در جهت انعقاد قراردادهای جدید و اجرای طرح‌های توسعه‌ای در فضای پسابرجام و همچنین امید به کاهش هزینه‌های شرکت‌ها به خصوص هزینه‌های مالی در نتیجه کاهش سود بانکی مرتبط دانست. رشد شاخص بورس در چند روز بعد از فصل مجامع نشان از بهتر بودن اطلاعات افشاشده در مجامع نسبت به انتظارات اولیه سهامداران دارد.
دیدگاه تان را بنویسید