افتخار تورمی

25 خردادماه امسال، یک روز پس از سومین سالگرد انتخابات ریاست‌جمهوری یازدهم، هنگامی که حسن روحانی در دیدار رمضانی سران قوا و مسوولان و مدیران ارشد نظام با رهبر معظم انقلاب به مرور کارنامه سه‌ساله فعالیت خود و دولتش می‌پرداخت، گفته بود: «دولت، کنترل و مهار تورم را اولویت خود قرار داد و توانستیم تورم را از 1 /40 درصد در سال 13۹۲ به 9 /11 درصد در پایان سال 13۹۴ برسانیم و در ماه آینده نیز به تورم یک‌رقمی دست خواهیم یافت.» شش روز بعد رئیس‌جمهور در ضیافت افطار با فعالان سیاسی کشور از محقق شدن هدف تورم تک‌رقمی سخن گفت و بیان کرد: «طبق آخرین آماری که اعلام شد، تورم در کشور تک‌رقمی شد و این یکی از آرزوهای دولت یازدهم بود که رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز بر آن تاکید داشتند.» فردای این روز یعنی اولین روز تابستان امسال مرکز آمار ایران نیز رسماً گزارش داد که نرخ تورم میانگین در 12 ماه منتهی به خردادماه سال 1395 به 5 /9 درصد رسیده و تورم نقطه به نقطه خردادماه نیز 1 /6 درصد شده است.

اما تورم در دولت یازدهم از چه نرخی به این میزان تقلیل یافته و چگونه این هدف محقق شده است؟ هنگام انتخابات سال 1392، نرخ تورم (میانگین 12ماهه منتهی به خردادماه سال 1392) از سوی بانک مرکزی 9 /35 درصد و توسط مرکز آمار ایران 6 /32 درصد اعلام شده بود. نرخ تورم نقطه به نقطه از این هم بالاتر گزارش شده بود. بانک مرکزی تورم نقطه به نقطه خردادماه آن سال را 1 /45 درصد و مرکز آمار ایران 2 /41 درصد محاسبه کرده بود. آن زمان از رئیس‌جمهور گرفته تا اکثر وزرای اقتصادی دولت علت اصلی این تورم را افزایش پایه پولی کشور عنوان کرده بودند. عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی هم به عنوان یکی از اعضای کابینه دولت یازدهم یکی از مهم‌ترین علل افزایش پایه پولی را اجرای طرح مسکن مهر عنوان و بیان کرده بود مسکن مهر با هزینه 43 هزارمیلیارد تومانی که داشت سهم 43‌درصدی در افزایش پایه پولی داشته است. جدای از این موضوع استقراض دولت از بانک مرکزی در دوره اجرای طرح پرداخت یارانه نقدی به مردم نیز متهم دیگر در افزایش پایه پولی و در نهایت رشد تورم بود. به همین دلیل در دولت یازدهم آن‌طور که دولتمردان عنوان کردند به هر ترتیب جلوی افزایش پایه پولی گرفته شد و در بهار سال 1393 به تدریج تورم از کانال 30‌درصدی وارد کانال 20‌درصدی شد و در پایان تابستان همین سال تورم به زیر 20 درصد رسید. اما برای تک‌رقمی شدن تورم از نگاه کارشناسان، دولت یازدهم باید زمان بیشتری را صرف می‌کرد و مقامات دولتی هم از عبارت رسیدن تورم به هسته سخت سخن می‌گفتند. با این حال در حال حاضر به نظر می‌رسد دولت توانسته به هسته سخت تورم نفوذ کند.