ضرورت تغییر
چرا بازنگری در برخی قوانین برای بقای صنعت گردشگری ضروری است؟
همه‌گیری ویروس کرونا همه کشورهای جهان را درگیر خود کرده است. برای بقای گردشگری و ورود و خروج گردشگر در چنین شرایطی لازم است، ارتباطات دوسویه قوی میان کشورها و نظام‌های سلامت شکل بگیرد. تورهای گردشگری و مسافرانی که وارد ایران می‌شوند باید مطمئن باشند که شیوع این ویروس در کشورمان کنترل شده و با ورود به ایران با ریسک بالای ابتلا به بیماری مواجه نیستند، از سوی دیگر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هم باید سلامت گردشگرانی را که وارد ایران می‌شود کنترل کند تا افراد آلوده وارد کشور نشوند. شکل‌گیری این تعامل دوطرفه نیازمند گذشت زمان است و پیش‌بینی می‌شود این تعامل طی ماه‌های آینده شکل گیرد و در روزهای نزدیک پیش رو نباشد. البته می‌توان انتظار داشت برخی سفرهای کوتاه و نزدیک به‌زودی از سر گرفته شود و رفت‌وآمد به کشورهای همسایه به‌تدریج عادی شود اما زمان از سرگیری سفرهای دور چندان نزدیک نیست. بر اساس برآوردهایی که صورت گرفته، در جامعه تورگردانان ایران، ورود تورها و گردشگران خارجی به ایران در سال 2020 را منتفی می‌دانیم و برنامه‌ریزی‌هایی که در دست انجام است معطوف به سال 2021 میلادی یا همان 1400 شمسی است. البته ناگفته نماند، در نیمه دوم سال 1398 و پیش از شیوع ویروس کرونا هم ورود گردشگر به ایران روند کاهشی داشت تا اینکه آغاز همه‌گیری این ویروس امید به رونق صنعت گردشگری در سال 99 را از بین برد.
ضرورت رعایت اصول بهداشتی در گردشگری پساکرونایی
آنچه برای ادامه و بقای صنعت گردشگری در دوران پساکرونا اولویت نخست است، رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی است که از سوی مراکز ذی‌صلاح بهداشتی در کشورهای مختلف دنیا به مردم اعلام می‌شود. این دستورالعمل‌های بهداشتی نظیر رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی، استفاده از ماسک و دستکش باید به‌دقت مورد توجه مردم کشورهای مبدأ و مقصد قرار گیرد تا سرعت بالای چرخه انتقال ویروس کرونا قطع شود. بی‌توجهی و بی‌تفاوتی مردم در رعایت این اصول نه‌تنها سرعت شیوع ویروس کرونا را کندتر نخواهد کرد که باعث خواهد شد گردشگران برای سفر به مقاصدی که مردم آن به قوانین بهداشتی توجه کافی نمی‌کنند، اشتیاقی از خود نشان ندهند، اعتمادی در توریست‌ها برای سفر رفتن شکل نگیرد و به‌این‌ترتیب صنعت گردشگری مدت زمان بیشتری در رکود به سر برد و شرایط، دیرتر برای سفرِ امن مهیا شود. اصول بهداشتی که متخصصان ذی‌ربط برای مقابله با ویروس کرونا اعلام می‌کنند، باید به‌دقت در هواپیما و اتوبوس‌ها هم مورد توجه قرار گرفته و رعایت شود؛ اگر چنین شود می‌توان ادعا کرد اعتمادی بالای 50 درصد در گردشگران برای سفر رفتن ایجاد خواهد شد. هریک از ما اگر این روزها، با کاهش محدودیت‌های اجتماعی، قصد سفر داشته باشیم مناطقی را انتخاب خواهیم کرد که از سوی اخبار و رسانه‌ها به‌عنوان مناطق سفید اعلام می‌شوند و این همان موضوع مهمی است که مورد توجه همه گردشگران، خارجی و داخلی، قرار می‌گیرد.
کاهش سفرهای گروهی و ضرورت تغییر قوانین
در جامعه تورگردانان ایران پیش‌بینی می‌کنیم اگر سفرها مجدداً در دوران پساکرونایی از سرگرفته شوند، بیشتر به‌صورت سفرهای تک‌نفره و انفرادی، دونفره و سه‌نفره خواهد بود و از تعداد سفرهای گروهی کاسته خواهد شد. اما برای رونق این سفرها باید چه کرد؟ با وضع چه قوانین و اتخاذ چه تصمیماتی می‌توان این سفرها را بهبود بخشید و از فرصت‌های آن برای رونق گردشگری بهره جست؟
واقعیت آن است که با افزایش سفرهای چندنفره و کاهش سفرهای گروهی، سفر با خودرو و وسیله نقلیه شخصی افزایش چشمگیری خواهد یافت. پیش از این هم تجربه چنین سفرهایی در ایران را داشتیم. همه‌ساله در مسابقاتی، به نام مسابقات «رالی» حدود 50 دستگاه خودرو از پاریس به سمت ایران حرکت می‌کنند و پس از ورود به پرسپولیس حدود 22 روزی را در ایران می‌گذرانند و آنچه در طول این سفر مهم است سلامت مسافران و رعایت اصول رانندگی و ایمنی در تمام طول مسیر است.
از این پس هم اگر فرض را بر این بگذاریم که این‌گونه سفرها بیشتر می‌شود، از آنجا که شرایط ورود به ایران با وسیله نقلیه شخصی نظیر خودرو یا موتور بسیار دشوار است، فرصت‌های گردشگری زیادی را از دست خواهیم داد. چون ایران با مشکلات عدیده اقتصادی ناشی از تحریم‌ها دست‌وپنجه نرم می‌کند، خودرو به کالایی لوکس و سرمایه‌ای تبدیل شده است که ورود آن از طریق مرزهای کشور با سختگیری‌هایی همراه است. به دلیل قیمت بالای خودروهای خارجی در ایران، پرداخت کارنه دو پاساژ برای ورود خودروهای خارجی وضع‌شده است (کارنه دو پاساژ دفترچه‌ای است برای عبور ترانزیتی وسایل نقلیه از کشورهای مختلف که هر برگ آن دارای سه قسمت است؛ قسمت اول هنگام ورود با تعیین تاریخ ورود و مشخصات وسیله نقلیه تکمیل و توسط گمرک ورودی برداشته می‌شود، قسمت دوم مخصوص دفتر خروج است و بخش سوم باقی می‌ماند). قوانین کارنه دو پاساژ در ایران، به دلایلی که ذکر شد، بسیار سختگیرانه است که شاید بتوان گفت مشابه آن در دنیا وجود ندارد. واقعیت آن است که بسیاری از گردشگران، به دلیل قانون سفت‌وسخت کارنه دو پاساژ، ترجیح می‌دهند از خاک ایران عبور نکنند و از مسیر سایر کشورهای اطراف ایران، مثل ترکیه، استفاده کنند. این وضعیت باعث شده است ایران جایگاه مهم خود در جاده ابریشم را از دست بدهد و کشورهای دیگر جای ایران را پر کنند. وضعیت قانونی کارنه دو پاساژ در ایران سبب شده است که این قانون، به سدی در برابر توسعه گردشگری در ایران تبدیل شود و ایران گردشگران بسیاری را از دست دهد. بنابراین ضروری است در چگونگی اجرای این قانون تجدیدنظر شود. اگر فرض کنیم در دوران پساکرونا، افراد در قالب گروه‌های کوچک شروع به مسافرت با وسایل نقلیه شخصی خود می‌کنند، ادامه اجرای این قانون در ایران با وضعیت فعلی، فرصت‌های گردشگری بسیاری را از بین خواهد برد پس هرچه سریع‌تر باید با بازنگری در این قانون، ورود گردشگر به ایران تسهیل شود. می‌توانیم در این مسیر، از تجربه سایر کشورها استفاده کنیم و درها را به روی خود بگشاییم.
اهمیت بالای تبلیغ جاذبه‌های توریستی ایران
این روزها ایران‌هراسی در دنیا بسیار تبلیغ می‌شود و این در حالی است که کشور ما از امنیت بسیار بالایی در منطقه خاورمیانه برخوردار است. متاسفانه تاکنون آن‌طورکه شایسته طبیعت، فرهنگ و آثار باستانی فاخر کشور ماست، اقدام موثر و چشمگیری برای معرفی کشورمان به جهانیان صورت نگرفته است؛ اگر زیبایی‌های ایران، مهمان‌نوازی ایرانیان و جذابیت‌های گردشگری کشورمان به‌خوبی معرفی شوند، شاهد رشد گردشگر خواهیم بود. تجدید نظر در برخی قوانین و تسهیل آنها، نظیر کارنه دو پاساژ که به آن اشاره کردم، می‌تواند به رونق صنعت توریسم کمک زیادی کند. در جلساتی که شورای سیاستگذاری و شورای عالی جامعه تورگردانان با وزیر گردشگری، جناب آقای مونسان، دارد بر تمام مواردی که به آنها اشاره کردم، تاکید شده و می‌شود و یادآوری کرده‌ایم که با قوانین سختگیرانه و دست‌وپاگیری که علیه خودمان وضع کرده‌ایم، عملاً خودتحریمی به وجود آورده‌ایم و خود را از مزایای بالایی که گردشگری کشورمان می‌تواند برایمان داشته باشد، محروم کرده‌ایم.
در جامعه تورگردانان ایران بر ضرورت تغییر رویکرد در قبال پاره‌ای از قوانین همواره تاکید کرده‌ایم و تلاش خود را ادامه خواهیم داد تا به رونق صنعت گردشگری خود کمک کنیم.
از رقبای منطقه‌ای غافل نشویم
ما در منطقه‌ای قرار داریم که رقبای ما پتانسیل‌های گردشگری بالایی برای جذب توریست دارند؛ جاذبه‌های فرهنگی و تاریخی همسایگان ما هر روز گردشگران بیشتری را به خود جذب می‌کند و این نکته مهمی است که توجه ما را می‌طلبد تا با برداشتن موانع و سهل‌گیری در ورود توریست، خود را از بازار منطقه‌ای حذف نکنیم.
