توفان تهران را ترساند

به هیولای شنی فیلم مومیایی یک، کم‌شباهت نبود. آنگاه که بر فراز آسمان تهران غرید و با همان ولع می‌خواست پایتخت‌نشینان را در کام خود فرو ببرد. توفان عصر 12 خرداد تهران هیولا طور آمد، اما ساخته و پرداخته «تخیل» نبود. توده‌ای قهوه‌ای‌رنگ، ناگهان آسمان تهران را درنوردید، باد شدیدی وزیدن گرفت و در همان میانه، بارش باران گل‌آلود هم آغاز شد. باران اما پیوسته نمی‌بارید و هیچ چیز و هیچ کس را توان ایستادگی در برابر باد نبود. آنان که توانستند، پناهی جستند، اما آنها که در مسیر باد و اشیای معلق بودند، آسیب دیدند. این توفان با سرعت 110 کیلومتر بر ساعت بیش از یک ساعت، پایتخت را در تلاطم نگاه داشت. تهران دیر اما سرانجام آرام گرفت. توفان که فرو نشست، آژیر آمبولانس‌ها و خودروهای آتش‌نشانی به صدا درآمد. همان گونه که انتظار می‌رفت، این توفان پایان بدون مخاطره‌ای نداشت.350 حادثه، پنج کشته و حدود 50 مصدوم، تنها بخشی از خسارت‌های به‌جامانده از این تندباد بود. پزشک قانونی نیز گزارش داد که چهار مورد از مرگ‌ها، به دلیل سقوط از ارتفاع و یک مورد هم به دلیل شکسته شدن درخت و اصابت آن به فرد بوده است. تمام خسارات مالی وارد آمده به ساختمان‌ها و خودروها و خسارت‌های زیست‌محیطی که به سبب شکستن درخت‌ها به وجود آمد، هنوز محاسبه نشده است. حال که تهران با وقوع چنین توفانی که زمان آن به دو ساعت هم نرسید، چنین آسیبی متحمل شده است، این پرسش به ذهن خطور می‌کند که شهرهایی همچون توکیو که گاه‌وبیگاه زلزله‌هایی به بزرگی 7ریشتر را تجربه می‌کنند، از چه ساخته شده‌اند؟ غافلگیری مدیران شهر تهران و البته ساکنان پایتخت که حتی با بارش باران و یک آب‌گرفتگی غافلگیر می‌شوند، چندان دور از ذهن نبود. اما در این میان برخی نمی‌خواهند، اقتضائات این نوع رویدادها را که از جمله آن، «مرگ‌ومیر شهروندان» و البته «غافلگیر شدن» است بپذیرند. مانند برخی از اعضای شورای شهر که یک روز پس از وقوع این توفان در نشست علنی شورای شهر بر سر اینکه چرا سازمان هواشناسی زودتر، وقوع این پدیده جوی را اطلاع‌رسانی نکرده است، اعتراض کرده‌اند. «محمد سالاری» یکی از همان کسانی است که گویی پذیرش پیامدهای ناگزیر این نوع حوادث را دشوار یا غیرممکن می‌پندارد. او در این نشست گفته است: «اگر هشدارهای لازم داده می‌شد سازمان‌های امدادی و شهروندان آمادگی بیشتری داشتند و جان پنج نفر تهرانی گرفته نمی‌شد. همچنین در این حادثه 50 مصدوم نیز داشته‌ایم که با توجه به ظرفیت بالای هواشناسی مشخص نیست چرا هشدارهای لازم در خصوص این توفان داده نشده است.» آیا همان گونه که سالاری ادعا می‌کند، اگر هواشناسی به موقع در این زمینه هشدارهای لازم را اعلام می‌کرد، سازمان‌های امدادی می‌توانستند از سقوط دکل‌های مخابراتی و اصابت آن به شهروندی که از بخت بد در آن لحظه از زیر آن عبور می‌کرد، جلوگیری کنند؟ بی‌تردید پاسخ این پرسش چندان پیچیده نیست، وقتی هنوز بارش باران در تهران، مدیران شهر را به «دستپاچگی» مبتلا می‌کند.