تاریخ انتشار:
چرا لاغری و قد کشیدن با شعبده داروهای ماهواره‌ای ممکن نیست؟
مصائب نادانی
«طعمه داروهای ماهواره‌ای نشوید.» این جمله‌ای بود که در ابتدای سال جدید یکی از مدیران سازمان دارو و غذا در پی تبلیغات گسترده دارو در شبکه‌های ماهواره‌ای به ویژه فارسی‌زبان‌ها عنوان کرده بود اما حالا در پایان سال دیناروند رئیس سازمان دارو و غذا گفته است «لاغری و قد کشیدن با شعبده داروهای ماهواره‌ای ممکن نیست».
«طعمه داروهای ماهواره‌ای نشوید.» این جمله‌ای بود که در ابتدای سال جدید یکی از مدیران سازمان دارو و غذا در پی تبلیغات گسترده دارو در شبکه‌های ماهواره‌ای به ویژه فارسی‌زبان‌ها عنوان کرده بود اما حالا در پایان سال دیناروند رئیس سازمان دارو و غذا گفته است «لاغری و قد کشیدن با شعبده داروهای ماهواره‌ای ممکن نیست». با وجود این هشدار اما همچنان مصرف داروهای غیرمجاز به‌واسطه انبوه تبلیغات شبکه‌های ماهواره‌ای در جامعه ایرانی فراگیر شده‌اند و تجارت پرسودی را برای فعالان این عرصه رقم زده است.
حتی برخی منابع خبری در گزارش‌هایی اخیراً اعلام کرده‌اند گردش مالی بسیار زیاد فروش این نوع از داروها برای پخش‌کنندگان غیرمجاز آنقدر بالاست که سیستم پخش آن کاملاً به روشی حرفه‌ای در حال انجام است. در اختیار داشتن سامانه‌های پیامکی و استفاده از سیستم یکپارچه پخش محصولات در سراسر کشور نشان از برنامه‌ریزی بدون مجوز موسسات و قاچاقچیانی دارد که از خلاء قانون‌های پیشگیرانه سوءاستفاده کرده و جان مشتریان و مخاطبان تبلیغات ماهواره‌ای را به خطر می‌اندازد.
وعده‌های فریبنده
تبلیغاتی که عمدتاً وعده‌هایی فریبنده چون؛ 10 کیلو کاهش وزن در کمتر از یک ماه، کوچک کردن بینی بدون عمل جراحی، ترک اعتیاد در کمتر از یک هفته، رفع کامل سفیدی موها، افزایش ۱۵ سانتی قد، کاشت موی طبیعی قابل رشد، رفع مشکلات جنسی با انواع و اقسام داروهای محرک جنسی یا گوشواره‌های لاغری و کفش‌ها و دمپایی‌های بلندقد کردن و... به مخاطبان‌شان می‌دهند باعث شده تا هر بیننده تلویزیونی را به سمت خود جذب کنند.
تبلیغاتی که به گفته متولیان امر، نه‌تنها اساس علمی و پزشکی ندارند بلکه مصرف آنها ممکن است سلامت افراد را به خطر بیندازد.
این تبلیغات گاهی شعور مخاطب را به بازی می‌گیرد و به‌زعم کارشناسان اجتماعی توهین به شعور و عقل مردم است. مگر می‌شود با پوشیدن کفش لاغر یا چاق شد، یا قدبلند و کوتاه شد یا وسیله‌ای عرضه شود که بینی را کوچک کند. با وجود این به نظر می‌رسد برخی از مردم به دلیل ناامیدی و نارضایتی از وضعیت ظاهر خود به مصرف داروهای تبلیغاتی در ماهواره روی می‌آورند. حتی به گفته کارشناسان، برخی مصرف‌کنندگان حتی پس از مراجعه به پزشک، روی بیان استفاده ازاین‌گونه داروها را ندارند.
تبعات تلخ مصرف داروهای ماهواره‌ای
در برخی موارد گزارش شده که داروهای لاغری که توسط ماهواره‌ها تبلیغ می‌شوند، دارای مواد مخدر شیشه بوده و داروهای چاقی نیز دارای موادی هستند که کمترین آنها کورتون است. بسیاری از داروهای تبلیغی در ماهواره‌ها علاوه بر زیان‌های خطرناک بر کلیه، کبد، قلب و مغز در درازمدت باعث از کار افتادن این اعضا و مرگ می‌شود؛ منتها مرگ‌های ناشی از مصرف این‌گونه داروها هیچ جا اعلام نمی‌شود چرا که به تدریج باعث پایان زندگی می‌شود. داروهای ماهواره‌ای توسط سازمان‌های بهداشتی و درمانی کشور تایید نشده و اگر این سازمان‌ها این‌گونه داروها را تایید و تصویب نکنند، مفهوم آن زیان‌آور بودن تولیدات مزبور خواهد بود.
به طوری که دیناروند معاون وزیر بهداشت تاکید کرده است استفاده از داروهای تقلبی و قاچاق، عوارض و عواقب جبران‌ناپذیری برای سلامت دارد. او با توصیه اینکه مردم فریب تبلیغات و ادعاهای عجیب و غریب این داروها را در شبکه‌های ماهواره‌ای نخورند، تصریح کرده است زیبایی، لاغری و... مسیرهای علمی دارد که در کشور متخصصان آن وجود دارند و راهکارهای آن ارائه می‌شود و مردم باید از این مسیرهای علمی استفاده کنند.
این مقام مسوول تاکید دارد داروهای قاچاق و تقلبی، به دلیل اینکه اجازه عرضه در شبکه رسمی داروخانه‌ها، بیمارستان‌ها و مراکز بهداشتی و درمانی را ندارند، از طریق شبکه‌های زیرزمینی و توزیع پستی، هرمی و شخصی توزیع غیرقانونی می‌شود.
با وجود این به‌رغم هشدارهای مسوولان امر و جامعه پزشکی شاهدیم که تبلیغاتی که به طور گسترده در ماهواره روزانه منتشر می‌شود هر کدام برای مخاطبان خود یک نیاز ایجاد می‌کند که آنها عمدتاً بر اثر عدم آگاهی از عوارض مصرف این‌گونه داروها برای رفع نیازهای خود این کالاها و محصولات را سفارش می‌دهند.
مداخله نابجا در امور پزشکی
اما چرا برخی از مردم عوارض خطرناک داروهای ماهواره‌ای را جدی نمی‌گیرند و سلامت خود را با مصرف این‌گونه داروها به خطر می‌اندازند. در حالی که بیماری‌هایی مانند چاقی یا لاغری بیش از حد، ممکن است دلایل گوناگون داشته باشد و بسته به آن دلایل، راه درمان آنها هم متفاوت است و این حقیقت حتی درباره اعتیاد هم صدق می‌کند و معتادان گوناگون بسته به نوع اعتیادشان به روش‌های مختلف درمان می‌شوند، پس چگونه ممکن است پزشکی از پشت صفحه تلویزیون، بیماری را ویزیت و برای او دارو تجویز کند؟ به نظر شما آیا با این روش ممکن نیست پزشک برای بیماران گوناگون با عوارض جسمی شبیه به هم، دارویی مشترک و نادرست تجویز کند؟ آیا این روش به کلاهبرداری نزدیک نیست؟
با این حال برخی کارشناسان اجتماعی معتقدند آنچه مهم است نحوه ورود این محصولات به کشور است؛ بسیاری از این کالاها در خارج از کشور تولید می‌شوند و برای ورود به کشور نیازمند مجوز هستند که با توجه به خطرآفرین بودن این کالاها باید بررسی شود چگونه این کالاها وارد کشور می‌شوند؟ آیا مسوولان راه‌حلی برای مقابله با ورود غیرمجاز داروها و کالاهای تبلیغ‌شده در ماهواره‌ها به کشور ندارند؟
به‌زعم این کارشناسان در هر صورت نظیر این اتفاقات در کشور زیاد است و باید با فرهنگ‌سازی میان مردم، از تقلید کورکورانه و پیروی مردم از ماهواره‌ها جلوگیری شود. قطعاً مردم باید بدانند که در صورت بروز مشکلاتی به خاطر خرید داروهای ماهواره‌ای یا کالاهای ماهواره‌ای نمی‌توانند شکایت خود را به مراجع ببرند.
از سوی دیگر چرا برخی از افراد به آسانی تحت تاثیر تبلیغات ماهواره‌ای قرار می‌گیرند و به راحتی مسائل غیرواقعی را که با اصول علمی همخوانی ندارد، می‌پذیرند. در این باره یک عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس چندی پیش گفته بود هیچ‌کدام از داروهایی که در ماهواره تبلیغ می‌شوند بر اساس تحقیقات علمی و پژوهشی تولید نمی‌شوند و مداخله نابجا در پزشکی است.
برخورد با تبلیغات ماهواره‌ای
انوشیروان محسنی‌بندپی اعتقاد دارد باید برخورد جدی با تبلیغات ماهواره‌ای شود چراکه این تبلیغات مبتنی بر یافته‌ها و تحقیقات علمی نیست، به تعبیر بهتر چیزی نیست که علم آنها را تایید کرده باشد، به همین علت ممکن است جان مردم را هم به خطر بیندازند. به گفته او، این تبلیغات بر اساس نقطه‌ضعف عده‌ای از عوام از شبکه‌های ماهواره‌ای تبلیغ می‌شود، چراکه اغلب آنها بر مسائلی نظیر چاقی، اعتیاد و مشکلات جنسی صحه می‌گذارد، مثلاً چرا دارویی برای زخم معده یا برخی بیماری‌های شناخته‌شده دیگر که تعداد بسیار زیادی از افراد جامعه با آنها درگیر هستند، توسط این شبکه‌ها تبلیغ نمی‌شود. گفته می‌شود این شبکه‌ها به تبلیغ مواردی روی می‌آورند که خیلی حالت ضروری و اضطرار ندارد، بلکه بیشتر لوکس است اما از آنجا که می‌دانند مشتری برای این داروها وجود دارد تبلیغات گسترده‌ای را آغاز می‌کنند که متاسفانه عوارض جبران‌ناپذیر و سوئی برای سلامت افراد به دنبال دارد.
با این حال مسوولان و کارشناسان امر معتقدند نقش رسانه ملی در برخورد با تبلیغات ماهواره‌ای و کاهش توجه مردم نسبت به این تبلیغات اثرگذار است. این در حالی است که در سال‌های اخیر در مواردی شاهد بودیم صدا و سیما نیز گاهی کالاهایی را تبلیغ کرده است که تا حدودی مشابه تبلیغات شبکه‌های ماهواره‌ای است.
دیدگاه تان را بنویسید