فرار از چنگال پوپولیسم

از زمان آغاز جنبش جهانی محیط زیست، برای نخستین بار است که یک رهبر حزب سبز به عنوان رئیس دولت انتخاب می‌شود. الکساندر فاندر بلن، استاد بازنشسته اقتصاد، که اغلب خود را «فرزند پناهجویان» می‌نامد، در پایان شمارش آرا، با اخذ بیش از سه درصد آرا و شکست رقیب پوپولیست خود، برنده انتخابات ریاست‌جمهوری اتریش شد. عضو 72 ساله حزب سبز در سال 2012 به دلیل ورود به شورای شهر وین،‌ از سمت خود در پارلمان کناره‌گیری کرده بود. ون‌دربلن که به صورت مستقل در انتخابات ریاست‌جمهوری شرکت کرده بود، در جریان رقابت‌های انتخاباتی از سوی سبزها مورد حمایت مالی قرار می‌گرفت. او با اعلام اینکه رئیس‌جمهور باید بالاتر از سیاست‌های حزبی باشد از عضویت در حزب سبز استعفا داد. الکساندر فاندر بلن، رئیس‌جمهور منتخب اتریش در کارزار انتخاباتی وعده داد موضعی حامی اتحادیه اروپا را به جهان نشان خواهد داد. پیروزی فاندر بلن بر نوربرت هوفر در انتخابات تکراری روز یکشنبه اتریش، مورد ستایش رهبرانی سیاسی از بروکسل تا برلین قرار گرفت. این در حالی است که هوفر در رقابت‌های انتخاباتی از کاهش قدرت اتحادیه اروپا و سیاست‌های ضد‌مهاجرت حمایت کرده بود. رئیس‌جمهوری منتخب 72‌ساله در بیانیه‌ای که به صورت زنده از تلویزیون دولتی اتریش پخش می‌شد گفت: «اتریش سیگنالی از امید و تغییرات مثبت را در اروپا صادر کرده است. این سیگنال باید به دقت مورد بررسی قرار گیرد.» پس از رای به برگزیت و پیروزی غیرمنتظره دونالد ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا، بیم آن می‌رفت که رای مردم اتریش نیز تحت تاثیر جو پوپولیستی حاکم در اروپا قرار بگیرد. پس از شکست هوفر در انتخابات، مارین لوپن، رهبر جبهه ملی فرانسه و خیرت ویلدرز، سیاستمدار ضداسلامی هلندی مراتب تاسف خود را از شکست هوفر اعلام کردند. نایجل فاراژ، رهبر سابق حزب استقلال بریتانیا پیشتر اعلام کرده بود موضع مشکوک هوفر نسبت به اتحادیه اروپا، ساختار این اتحادیه را تحت‌فشار قرار می‌دهد. دونالد تاسک، رئیس اتحادیه اروپا این پیروزی را از صمیم قلب به ون در بلن تبریک گفت، همچنین زیگمار گابریل معاون صدر‌اعظم و رئیس حزب سوسیال دموکرات آلمان نیز در گفت‌وگویی با روزنامه بیلد این پیروزی را «پیروزی عقل بر پوپولیسم جناح راست» نامید. از سوی دیگر فرانسوا اولاند، رئیس‌جمهور فرانسه اعلام کرد، انتخاب مردم اتریش اروپا و فضای باز سیاسی و اقتصادی بود. رئیس‌جمهور جدید اتریش اظهار داشت که به «ارزش‌های قدیمی» آزادی، برابری و انسجام متعهد است و قصد دارد با تمرکز بر سیاست و تلاش برای مقابله با بیکاری، رئیس‌جمهوری فعال‌تر باشد. پس از شکست دو حزب مردم و سوسیال دموکرات در دور نخست انتخابات، این اولین بار است که طی 70 سال اخیر فردی خارج از این دو حزب رئیس‌جمهور اتریش می‌شود. گفتنی است در انتخابات قبلی در 22 می نیز ون در بلن با اختلاف اندکی نسبت به هوفر پیش بود، اما دادگاه اساسی به دلیل بی‌نظمی در شمارش آرا، نتیجه آن انتخابات را باطل اعلام کرده بود.