خطر فروریختن مسجدالاقصی
شروط عربستان برای عادیسازی روابط ریاض با تلآویو چیست؟
گاردین در گزارشی نوشت بررسی دفتر خاطرات رسمی نخستوزیری یک پرونده دیگر برای بوریس جانسون نخستوزیر سابق بریتانیا باز کرده است؛ باز هم پای نقض قوانین قرنطینه کووید در میان است. بررسی دفتر خاطرات رسمی نخستوزیری باعث شده مقامات ارشد از پلیس بخواهند ماجرا را پیگیری کند و جانسون را یکبار دیگر فرابخواند و از او درباره مهمانی چکرز پرسوجو کند. اینطور که در دفتر خاطرات رسمی ثبت شده است، آقای بوریس جانسون در دوره نخستوزیری خود و در روزهایی که قوانین قرنطینه برقرار بوده است، بیتوجه به این قوانین در چکرز مهمانی بر پا کرده و میزبان تعدادی از دوستان خود بوده است. آقای جانسون پیش از این هم پرونده رسوایی مهمانی در ساختمان شماره ۱۰ داونینگ استریت در بحبوحه کرونا و قوانین قرنطینه را داشت که سرانجام باعث استعفایش از سمت نخستوزیری شد. پلیس میگوید در حال حاضر مشغول بررسی پرونده جدید علیه جانسون است و با دقت همه وقایع را رصد خواهد کرد. نزدیکان جانسون میگویند ماجرای جدید در واقع پروندهسازی علیه اوست و این کار با انگیزههای سیاسی صورت گرفته است.
آتشبس در سودان؛ تیراندازی در روز نخست
نخستین روز آتشبس یکهفتهای در سودان با صدای تیراندازی و بالا گرفتن تنش در خارطوم به پایان رسید؛ اما خب هنوز اسم آتشبس پابرجاست. طبق توافقی که در جده و با پادرمیانی عربستان میان گروههای درگیر به دست آمد، آتشبسی یکهفتهای در سودان برقرار شده است. به گزارش نشنال تایمز ساکنان خارطوم میگویند آتش توپخانهای تبادل شده و هواپیماهای جنگی نیز در آسمان به پرواز درآمدهاند، اما به نسبت روزهای دیگر پایتخت اوضاع آرامتری را پشت سر گذاشته است. آمریکا هم به عنوان حامی دیگر این آتشبس اعلام کرده است ۲۴۵ میلیون دلار به سودان و کشورهای همسایه کمک خواهد کرد تا در زمینه تعمیرات و ترمیم ویرانیهای زیرساختها هزینه شود. بلینکن وزیر خارجه آمریکا در پیامی ویدئویی تضمین داده با برقراری آتشبس کمکهای بشردوستانه بینالمللی به سمت سودان سرازیر خواهد شد. وزیر خارجه آمریکا همچنین گفته کمیتهای متشکل از نمایندگان طرفین درگیر، آمریکا و عربستان بر آتشبس نظارت خواهند کرد. با این حساب هرگونه نقض این قرارداد برای مسببانش عواقب و پیگرد و تحریم در پی خواهد داشت.
رونمایی از رقیب ترامپ برای انتخابات ۲۰۲۴ در توئیتر
ران دی سانتیس فرماندار دستراستی ایالت فلوریدا در فضای گفتوگوی توئیتر از نامزدی خود برای انتخابات ریاستجمهوری آینده آمریکا رونمایی کرد. به گزارش نیویورکتایمز، این خبر ابتدا در حساب کاربری دیوید ساکس از نزدیکان ایلان ماسک و البته حامی دی سانتیس منتشر و سپس تایید شد. ایلان ماسک تاکنون حرفی از اینکه از کدام نامزد حمایت خواهد کرد، نزده است. او معتقد است در توئیتر باید فضا برای حرفهای همه وجود داشته باشد و بار بخشی از کمپینهای تبلیغاتی نامزدها به دوش توئیتر بیفتد. آقای دی سانتیس رقیب ترامپ در جبهه جمهوریخواهان آمریکاست. او در حال حاضر نفر دوم این رقابت است، اما توانسته حد خود را با ترامپ حفظ کند. پروندههای سیاسی و اجتماعی و اخلاقی پیرامون ترامپ شاید فرصت اول شدن را برای دی سانتیس فراهم کند. گفتوگوی توئیتری دی سانتیس با هواداران و منتقدان و بهطور کل مواجهه او با عموم شهروندان در این پلتفرم اتفاق غافلگیرکنندهای بود که میتواند بر روند کمپین تبلیغاتی او در این رقابتها تاثیر بگذارد. این نخستین حضور تبلیغاتی دی سانتیس در عرصه رقابتهای ریاستجمهوری خواهد بود. آن سوی ماجرای حضور دی سانتیس در اسپیس توئیتر هم ایلان ماسک قرار دارد که ثروتمندترین فرد جهان است و در قامت یک تاجر و بیزینسمن رفتار میکند. باید نشست و این اتفاق را رصد کرد.
خطر فرو ریختن در کمین مسجدالاقصی
عملیات باستانشناسی اسرائیلیها در قدس-اورشلیم، احتمال تخریب مسجدالاقصی را بیشتر کرده است. عربنیوز در گزارشی نوشت کارشناسان و فلسطینیها در این زمینه هشدار دادهاند. بررسیها نشان میدهد ثبات سازهای مسجدالاقصی به خطر افتاده است. این اتفاق باعث شده محمد شتیه نخستوزیر فلسطین به سازمان ملل و بهطور خاص یونسکو اصرار کند در این زمینه مداخله و کارشناسانی را برای پیگیری موضوع روانه قدس کنند. اسرائیلیها طی این سالها حدود ۱۲ کانال زیر مسجدالاقصی حفر کردهاند. طول برخی از این تونلها ۴۵۰ متر است. آنها دنبال شواهدی از معبد مقدس نخست هستند. یهودیان هنوز هیچ شواهدی از وجود این سازه پیدا نکردهاند. اما این موضوع باعث نشده از حفر تونل و تخریب منطقه دست بردارند. بسیاری از آثار بهجامانده از دوران اموی تا عثمانی متاثر از عملیات باستانشناسانه اسرائیلی در تمام این مدت ویران شده و از بین رفته است. این موضوع باعث خشم بیشتر فلسطینیها شده است. در سال ۲۰۱۷ کمیته میراث جهانی یونسکو عملیات حفر تونل و کاوش در قدس-اورشلیم را محکوم کرده است و گفته اسرائیلیها حقی بر این منطقه ندارند.
شروط عربستان برای عادیسازی روابط ریاض با تلآویو
به گزارش شرق یک کانال عبریزبان در گزارشی، به نقل از منابعی که آنها را «مطلع از آنچه در پشت صحنه میگذرد» توصیف کرد، به مذاکراتی اشاره کرد که در روزهای اخیر «فشرده» انجام شده و ممکن است به عادیسازی روابط اسرائیل با عربستان بینجامد. این کانال اعلام کرد که دیوید بارنیا، رئیس موساد، کسی بود که این مذاکرات را در سمت اسرائیل رهبری کرد. به گزارش این کانال، مقامات بلندپایه سعودی از حلقههای اطراف محمد بنسلمان، ولیعهد سعودی، نماینده ریاض در این مذاکرات هستند، در حالی که طرف آمریکایی از سوی مقامات ارشد کاخ سفید از جمله آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه و جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی این کشور نمایندگی میشود. بر اساس این گزارش، ریاض مجموعهای از شروط را در قالب خواستههایی که میخواهد از واشنگتن به دست آورد و نیز شرطی برای اسرائیل مطرح کرده که مربوط به «شروع یک روند سیاسی با فلسطینیهاست و به جدایی بین دو طرف یعنی تشکیل کشور مستقل فلسطین ختم میشود.»
از دیگر سو، ریاض از واشنگتن میخواهد تا معاملات تسلیحاتی بزرگی را که عربستان سعودی با دولت دونالد ترامپ منعقد کرده بود و با ورود جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا به کاخ سفید، متوقف شده به جریان بیندازد. همچنین عربستان سعودی میخواهد که با آمریکا یک توافقنامه ائتلاف دفاعی منعقد و حمایت واشنگتن از برنامه هستهای خود را جلب کند. در مقابل، گزارش این کانال به شرایطی اشاره دارد که آمریکا برای پیشبرد میانجیگری با ریاض در برابر اسرائیل قرار میدهد که مهمترین آنها تجدید مذاکرات با فلسطینیها و توقف طرح «اصلاحات قضایی» دولت بنیامین نتانیاهو است که هدف آن تضعیف دادگاه عالی و کنترل بر قوه قضائیه این رژیم است. همچنین این گزارش میافزاید: توافق با عربستان به اسرائیل این امکان را میدهد که حمایت گسترده آمریکا را برای انجام هرگونه اقدام احتمالی در ایران به دست آورد.
با اوغان معامله نکردم
رئیسجمهوری ترکیه تاکید کرد که با سینان اوغان، کاندیدای انصرافی انتخابات ریاستجمهوری ترکیه که در دور دوم انتخابات از او حمایت کرد، معامله و سازشی نکرده است. رجبطیباردوغان، رئیسجمهوری ترکیه در یک گفتوگوی تلویزیونی ضمن تشکر از سینان اوغان بابت حمایتش از او در دور دوم انتخابات ریاستجمهوری ترکیه در تاریخ ۲۸ می جاری گفت: «هرگز با آقای سینان سازش نکردم، او بهخوبی از موضعگیری روشن ما درباره مبارزه با تروریسم و علاقه ما به پرچم ترکیه آگاه است.» اوغان در بیانیهای حمایت خود را از اردوغان در دور دوم این انتخابات اعلام کرد: «دور دوم انتخابات ریاستجمهوری اهمیت بسیاری دارد و به همین دلیل رایزنیهای گستردهای با مسوولان ائتلاف آتا انجام دادیم و دیدارهایی نیز با کاندیداهای ائتلاف جمهور و ائتلاف مردم داشتیم.» اوغان تاکید کرد: «باید جدول زمانی برای انتقال پناهجویان به کشورهایشان وجود داشته باشد و از ورود دوباره آنها به خاک ترکیه ممانعت شود، ما برای حفظ دستاوردهایمان تلاش میکنیم.»
تهدیدات مکرر و شدید کرهشمالی
روز ۲۴ مارس، خبرگزاری مرکزی کرهشمالی، کیسیاناِی، مقالهای منتشر کرد و در آن از آزمایش پهپادهای هستهای جدید خبر داد. هممیهن نوشت این مقاله به این سلاح به عنوان بخشی از آمادهسازی کرهشمالی اشاره کرد؛ آمادهسازی «برای جنگ تمامعیار و تقویت نیروی هستهای هم به لحاظ کیفی و هم کمی، بر اساس اولویت». همچنین از بیانیهای از کیم نقلقول کرد که به «نیاز به اقدامات تهاجمی» اشاره کرده بود تا کاری کند «دشمنی که بیفکر و بیمهابا خطر را به سوی خود میخواند، بفهمد که ظرفیت بازدارندگی هستهای نامحدود جمهوری خلق کرهشمالی با سرعتی بالاتر در حال تقویت است». این نوع ادبیات تهدید ضمنی از سوی پیونگیانگ نامعمول نیست. بهطور میانگین، کیسیانای هر ماه ۴۹ مقاله منتشر میکند که تهدیداتی مشابه علیه دشمنان کرهشمالی دارند. تهدیدات هستهای کرهشمالی، مثل روسیه، اغلب بیاهمیت تلقی میشوند و چیزی بیش از «بلوف» غیرقابل اتکا دیده نمیشوند. گاهی شدیدترین تهدیدها به تیترها راه پیدا میکنند، اما بهندرت به عنوان نشانهای از ترس یا برنامه کرهشمالی جدی گرفته میشوند. بیشتر صرفاً به عنوان شاهدی ارائه میشوند، از رژیمی سردرگم و شاید حتی غیرمنطقی. بسیاری از تهدیدات کرهشمالی کلی هستند یا به شرایطی نشدنی وابسته هستند، اما حتی وقتی این رژیم تهدیدات کاملاً مشخص میکند، ایجاد آن شرایط بهندرت به عملی شدن دقیق همان تهدید منجر میشود. با این حال، حتی وقتی چنین ادبیات خصمانهای دائمی میشود، درسهایی برای آموختن دارد؛ اگر این رفتار را به شیوه نظاممندتری بررسی کنیم. پژوهشهای من نشان میدهد که تهدیدات هستهای، حتی تهدیدات شدید و مکرر، به دو شکل اساسی معنادار هستند. اول، ناظران میتوانند الگوهای محتوایی این تهدیدات را بررسی کنند تا دغدغههای امنیتی بینالمللی ارسالکننده آنها را بهتر بفهمند. بهطور مشخص، دولتها از تهدیدات هستهای استفاده میکنند تا حول مسائلی که عمیقترین توجه را به آنها دارند، مرز بکشند. دوم، بسامد این تهدیدات مهم است. حتی در شرایطی که شلوغی و تکرر معمول شده باشد، در دورههایی که میزان تهدیدات بالاست، ارسالکنندهشان، آنها را با اقدامات تهاجمی همراه میکند.
♦♦♦
ایرنا: الکسیس سیپراس، رهبر چپگرایان یونان، حکم تشکیل یک دولت ائتلافی را رد کرد و گفت که پس از شکست «دردناک» انتخاباتی حزب سیریزا، خود را برای دومین انتخابات در ماه ژوئن آماده میکند.
ایلنا: برخی منابع خبری اعلام کردهاند که نیروهای اوکراینی حملات پهپادی را علیه ساختمانهای سرویس امنیتی روسیه (FSB) و وزارت کشور در بلگورود انجام دادهاند. در این ارتباط گفته شده که ارتش اوکراین با اقدامات هماهنگ از آن سوی مرز به گروه لژیون آزادی روسیه که گروهی ضدپوتین است، کمک میکند.
فارس: نمایندگان حزب دموکرات و اتحادیه میهنی در پارلمان اقلیم کردستان عراق به دلیل اختلاف بر سر قانون انتخابات با یکدیگر درگیر شدند. نمایندگان اتحادیه میهنی کردستان عراق نسبت به فعالیت مجدد کمیسیون انتخابات در راستای آمادگی برای برگزاری انتخابات اعتراض کردند و این اقدام را غیرقانونی دانستند.
ایرنا: محمد بن ناصر الوهیبی نماینده امور اداری و مالی وزارت امور خارجه عمان با نماینده ویژه امور صلح خاورمیانه در اتحادیه اروپا تحولات منطقه را بررسی کرد.
ایسنا: وزارت نفت و معادن یمن اعلام کرد، تفاهمنامهای را با شرکت آنتون و نماینده دولت چین برای سرمایهگذاری در حوزه اکتشاف نفت جمهوری یمن امضا کرده است.
تسنیم: اولاف شولتز، صدراعظم آلمان، در مورد انتخابات آتی آمریکا گفت: من فکر میکنم بایدن بهتر از ترامپ است، بنابراین میخواهم او دوباره انتخاب شود.
ایسنا: تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر قرار است ماه ژوئن طی سفری رسمی به عراق سفر کند. یک منبع مطلع در دولت عراق گفت که امیر قطر ماه آینده سفر مهمی به عراق خواهد داشت. این منبع گفت که امیر قطر با روسای سهگانه عراق علاوه بر شماری از سران سیاسی این کشور دیدار و گفتوگو خواهد کرد.
ایلنا: پس از آنکه سالومه زورابیشویلی، رئیسجمهوری گرجستان، از شرکت هواپیمایی خصوصی کشورش به دلیل ازسرگیری پروازهایش به روسیه انتقاد و اعلام کرد که «جورجین ایرویز» را تحریم خواهد کرد، موسس این شرکت هواپیمایی خانم رئیسجمهور را از استفاده از خدمات آن منع کرد.
♦♦♦
عراق به دنبال احیای خط لولههای نفت به عربستان
شرق نوشت: عراق تلاش دارد در کنار بهرهبرداری از گاز مشعل در فرآیند تولید نفت، خطوط لوله نفتی را به سه کشور عربی احیا کند. فرهاد علاءالدین، مشاور نخستوزیر عراق در امور روابط خارجی در حاشیه مجمع اقتصادی قطر گفت: مذاکراتی با عربستان برای احیای خط لوله انتقال نفت که در دهه 1970 فعال بود، در حال انجام است. وی افزود: مطالعاتی پیرامون ایجاد خط لوله از طریق سوریه و نیز خط لوله بصره-عقبه وجود دارد. این در حالی انجام میپذیرد که توقف صادرات نفت اقلیم کردستان عراق از طریق بندر جیهان ترکیه برای این کشور مشکل ایجاد کرده است.
قرهباغ بخشی از آذربایجان شود
هممیهن نوشت: نیکول پاشینیان، نخستوزیر ارمنستان، گفت در صورتی که مقامات باکو حقوق و امنیت جمعیت محلی قرهباغ را تضمین کنند، ارمنستان آماده است تا منطقه قرهباغ را به عنوان بخشی از خاک جمهوری آذربایجان به رسمیت بشناسد. وی ادامه داد: کل خاک جمهوری آذربایجان از جمله منطقه مورد بحث ۸۶ هزار کیلومترمربع است. همچنین ما میگوییم که مساله حقوق و امنیت جمعیت محلی منطقه قرهباغ باید در مذاکرات آتی مورد بحث قرار بگیرد. اگر ما و جمهوری آذربایجان یکدیگر را به درستی درک کنیم، ارمنستان تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان را در محدوده مذکور به رسمیت میشناسد.
سفر بشار اسد به عربستان
اعتماد نوشت: بشار اسد، رئیسجمهوری سوریه، پنجشنبه هفته پیش وارد شهر جده عربستان سعودی شد تا بعد از 12 سال در نشست سران اتحادیه عرب شرکت کند. سازمان ملل ابراز امیدواری کرد که مشارکت بشار اسد در نشست سران جده در پیشبرد روند سیاسی و اجرای قطعنامه شورای امنیت در مورد حل بحران سوریه نقش داشته باشد. اسد تاکید کرد که اعراب فرزندان یک ملت و به هم مرتبط هستند. وزیران امور خارجه عرب در نشست فوقالعاده خود در قاهره، با بازگشت سوریه به اتحادیه عرب موافقت کردند.
کلینتون: پیروزی ترامپ «پایان اوکراین» خواهد بود
ایسنا نوشت: هیلاری کلینتون، سیاستمدار و وزیر خارجه اسبق آمریکا گفت که جنگ ولادیمیر پوتین در اوکراین مانع «جاهطلبیهای چین» برای حمله به تایوان شده است. وی هشدار داد که انتخاب مجدد ترامپ در سال ۲۰۲۴ به «پایان دموکراسی» در آمریکا و همچنین «پایان اوکراین» منجر خواهد شد. کلینتون، ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه را فردی «پیچیده، دارای تفکرات آخرالزمانی و یک مستبد خودشیفته» توصیف کرد و گفت: رهبر روسیه بر این باور بود که اگر ترامپ در انتخابات سال ۲۰۲۰ پیروز میشد، آمریکا را از ائتلاف نظامی ناتو خارج میکرد.