مارکوپولوی اقتصاد

جفری ساکس یکی از اقتصاددانان برتر جهان مهمان این شماره کافه‌اقتصاد است؛ اقتصاددانی که به بسیاری از کشورهای جهان سفر کرده و ابتکارات زیادی برای ریشه‌کن کردن فقر در جهان مطرح کرده است. ساکس دیدگاه‌های جدیدی درباره رشد اقتصادی ایجاد کرد و دریافت که فقر در نقاط مختلف جهان تفاوت‌های بسیاری دارد. او به بسیاری از روسای‌جمهور دنیا مشاوره داده است. اواخر سال 1395 ساکس به تهران سفر کرد که سفرش با حاشیه‌هایی همراه شد. کتابی که در این شماره معرفی می‌کنیم نوشته تاد رز نویسنده مطرح و استاد دانشگاه هاروارد است؛ «هذیان‌های جمعی؛ همنوایی، همدستی و علم اینکه چرا تصمیمات بد می‌گیریم؟». 

ما از نگاه او هذیان جمعی زمانی رخ می‌دهد که اکثر اعضای یک گروه با آنچه به نظر می‌رسد هنجار پذیرفته‌شده گروه است مخالف باشند، درنهایت اما با آن همراه می‌شوند. از منظر تاد رز توهمات جمعی درواقع همان دروغ‌های اجتماعی هستند و نشان می‌دهد که این هنجارها تا چه اندازه می‌تواند از واقعیتی که بیشتر مردم فکر می‌کنند دور باشد. به گفته تاد این پدیده ناشی از این نیست که مردم نمی‌دانند دیگران چه فکری می‌کنند، بلکه مساله این است که می‌دانیم و باز هم اشتباه می‌کنیم. در این شماره سوگیری «پایداری عقاید» را به شما معرفی می‌کنیم؛ بسیاری از مردم وقتی با دلایل منطقی برای رد باورهایشان روبه‌رو می‌شوند همچنان بر آنها اصرار می‌ورزند. در این وضعیت آنچه مشاهده می‌کنید ناتوانی شما در قانع کردن افراد نیست بلکه تمایل ذاتی آنها به حفظ باورهای قدیمی‌شان است حتی وقتی استدلال‌های موجود باورشان را تایید نکند.