در پناه حق
حقوق بنیادین مصرف‌کننده چیست و چگونه تامین می‌شود؟
به احتمال زیاد برایتان پیش آمده است که کالا یا خدمتی را خریداری کنید و از کیفیت آن راضی نباشید، با اطلاع یافتن از قیمت واقعی آن، از قیمتی که بابت آن پرداخته‌اید، احساس بدی پیدا کنید و حتی به دلیل مشکلات جسمی و ذهنی‌ای که آن کالا برایتان به همراه داشته، عصبانی شوید. همه اینها نشان می‌دهد که حمایت از مصرف با حمایت از حقوق مصرف‌کننده تفاوت دارد. نتیجه اولی، مصرف‌گرایی خواهد شد و نتیجه دومی، افزایش رفاه مصرف‌کننده.
به احتمال زیاد برایتان پیش آمده است که کالا یا خدمتی را خریداری کنید و از کیفیت آن راضی نباشید، با اطلاع یافتن از قیمت واقعی آن، از قیمتی که بابت آن پرداخته‌اید، احساس بدی پیدا کنید و حتی به دلیل مشکلات جسمی و ذهنی‌ای که آن کالا برایتان به همراه داشته، عصبانی شوید. همه اینها نشان می‌دهد که حمایت از مصرف با حمایت از حقوق مصرف‌کننده تفاوت دارد. نتیجه اولی، مصرف‌گرایی خواهد شد و نتیجه دومی، افزایش رفاه مصرف‌کننده.
یک زمین بازی فوتبال را در نظر بگیرید که دو تیم با هدف «برد» و «جلب رضایت تماشاگران» با یکدیگر رقابت می‌کنند. بازیکنان این بازی، تولیدکنندگان هستند و داور بازی نیز دولت است. مصرف‌کنندگان نیز همان تماشاگرانی هستند که به امید مشاهده یک بازی جذاب، بلیت تهیه کرده‌اند، زمان گذاشته‌اند و به ورزشگاه آمده‌اند. اگرچه دیدن یک بازی پرگل برای تماشاگران اهمیت دارد، اما این اهمیت زمانی معنا پیدا می‌کند که گل‌ها در فضای رقابت میان دو تیم زده شوند. در واقع اگر دو تیم حداکثر تلاش خود را کنند که بازی زیبایی را با هدف برد و جلب رضایت طرفداران خود ارائه دهند، تماشاگران از بازی لذت خواهند برد و از خرید بلیت، آمدن به ورزشگاه و تماشای بازی رضایت خاطر خواهند داشت. اما نکته آنجاست که گاهی ممکن است یک بازی با تنها یک گل، رضایت بیشتری را نسبت به یک بازی پنج‌گله برای تماشاگر به وجود آورد. این یعنی آنچه تامین‌کننده رضایت تماشاگر است، نه لزوماً تعداد گل‌ها، بلکه تماشای بازی در یک فضای رقابتی و شفاف است. حال اگر داور بازی به این موضوع دقت نکند و با هدف بالا رفتن تعداد گل‌های بازی، ناداوری کند، یا اینکه بدتر، خودش وارد بازی شود و توپ را وارد دروازه یکی از تیم‌ها کند، حتی اگر این بازی 50 گل نیز داشته باشد، رضایتی برای تماشاگر به همراه نخواهد داشت و او را عصبانی خواهد کرد. زمین بازی اقتصاد نیز به همین قرار است. اگر دولت‌ها نقش داوری خود را درست اجرا نکنند، مانند این است که حقوق مصرف‌کننده برایشان اهمیتی نداشته باشد و تنها به مصرف و رشد توجه کنند. بدتر اینکه اگر دولت‌ها نقش داوری خود را کنار بگذارند و وارد زمین بازی شوند، حقوق مصرف‌کننده بیشتر پایمال خواهد شد، زیرا از بین رفتن رقابت، کیفیت را پایین خواهد آورد. درست مانند اینکه تماشاگری هزینه بلیت را بپردازد، زمان خود را صرف تماشای بازی کند، اما نتواند به آن کیفیت و با آن استانداردهایی که از بازی مدنظر دارد برسد. در این پرونده به طور کامل به حقوق مصرف‌کننده، نقش دولت‌ها و انجمن‌های مردمی در تامین آن و اینکه در کدام اقتصادها حقوق مصرف‌کننده ضایع می‌شود، پرداخته‌ایم.
