انتخابات به روش اردوغان
در کنفرانس امنیتی مونیخ چه گذشت؟
روزنامه هم‌میهن به بررسی مباحث کنفرانس امنیتی مونیخ و تاثیر آن بر نبرد روسیه و اوکراین پرداخت. بر اساس این گزارش یک سال پیش رهبران جهان در کنفرانس امنیتی مونیخ گرد هم آمدند تا درباره آنچه امیدوار بودند هیچ‌وقت رخ ندهد، بحث و گفت‌وگو کنند. هنوز اندک امیدی باقی مانده بود که روسیه به اوکراین حمله نکند. ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین با وجود هشدارها برای عدم ترک کشور، به باواریا سفر کرد و از دیپلمات‌ها و نمایندگان بین‌المللی خواست تا از اوکراین حمایت کنند. در آن زمان ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه هزاران سرباز را به مرز اوکراین اعزام کرده بود. پنج روز بعد با ورود تانک‌های روسیه به خاک اوکراین، تمام امیدواری‌ها از بین رفتند. حالا در آستانه یک‌سالگی جنگ روسیه، در بحبوحه دیگر نگرانی‌های امنیتی در جهان، حمایت از اوکراین مهم‌ترین مساله گفت‌وگوهای این دوره از کنفرانس سه‌روزه مونیخ بود؛ کنفرانسی که در آن رهبران و کارشناسان امنیتی دور هم جمع شدند تا علاوه بر تاکید بر ادامه حمایت‌های مالی و تسلیحاتی از اوکراین، درباره تنش‌های سیاست خارجی جهان و ادامه جنگ در اروپا صحبت کنند. حمله‌های روسیه در اوکراین تنها نگرانی مقامات و شرکت‌کنندگان کنفرانس مونیخ نبود. مقامات پنتاگون در گفت‌وگوهای پشت‌پرده هشدار داده بودند که روسیه از طریق شبه‌نظامیان واگنر به معادن الماس در آفریقا و میدان‌های گاز هجوم برده است و چین با سرمایه‌گذاری‌های خود در بنادر سراسر قاره، از روسیه خیلی هم عقب‌تر نیست. کنفرانس امنیتی مونیخ که به «داووس امنیتی» (با اشاره به مجمع جهانی اقتصاد که به جای مسائل اقتصادی به امور دفاعی و امنیتی می‌پردازد) نیز شناخته می‌شود، بعدازظهر یکشنبه با درخواست از آلمان برای افزایش بودجه دفاعی در باواریا پایان یافت. در این کنفرانس موضوعاتی مانند بدترین عواقب جنگ روسیه برای نظم بین‌المللی نیز مورد بحث قرار گرفتند؛ از نیاز به تغییر شکل چارچوب‌های امنیتی اروپا و جهان تا افزایش اختلاف‌نظرها میان کشورهای دموکراتیک و اتوکرات در حال ظهور. در کنفرانس‌های پیشین در مونیخ، خبرنگاران و ناظران بیشتر به تعامل و روابط کشورهای متخاصم توجه می‌کردند. اما این‌بار که هیچ نماینده‌ای از طرف ایران و روسیه در این کنفرانس دعوت نشده بود، تمرکز بر متحدان غربی و نحوه هماهنگی و پیشبرد آنها در مورد اوکراین بود. از سوی دیگر علاوه بر چین که پس از پایان قوانین سخت‌گیرانه همه‌گیری کرونا، وزیر امور خارجه پیشین را به مونیخ فرستاده بود، وینست چاو، مدیر بخش سیاسی در دفتر نمایندگی اقتصادی و فرهنگی تایپه در ایالات متحده نیز اولین مقامی بود که از سال 2015 تاکنون از سوی تایوان در این نشست شرکت می‌کرد. کنفرانس مونیخ چه اهمیتی دارد و جایگاه بین‌المللی آن چیست؟ کنفرانس امنیتی مونیخ سال 1963 شکل گرفت. از همان سال به یکی از باپرستیژترین مجامع بین‌المللی برای بحث و گفت‌وگو درباره مسائل امنیتی با حضور بیش از 100 کشور جهان تبدیل شد. رهبران و مقامات ارشد کشورهای جهان در این کنفرانس فرصتی دارند تا خارج از روال چارچوب‌های دیپلماتیک و قوانین سفت‌و‌سخت کنفرانس‌ها، ایده‌های خود را درباره مهم‌ترین مسائل امنیتی جهان مطرح کنند. کنفرانس مونیخ به ترویج دیالوگ حتی میان کشورهای متخاصم مشهور است. با اینکه عده‌ای تلاش می‌کنند تا این کنفرانس به باشگاهی با عضویت اعضای همسو تبدیل شود که برای حامیان خود موعظه کنند، به گفته کریستف هوسگن، رئیس این کنفرانس، مرزی برای حضور مجرمان جنگی وجود دارد. هوسگن که یکی از دستیاران ارشد سیاست خارجی آنگلا مرکل، صدراعظم پیشین آلمان بود، در مصاحبه‌ای درباره دعوت از مقامات روسیه در سال گذشته گفت زمانی که کنفرانس سال گذشته پایان یافت، مجاب شده بود که روسیه به اوکراین حمله نمی‌کند؛ اتفاقی که چهار روز بعد افتاد.
سیاست‌بازی در زلزله
انستیتو خاورمیانه در تحلیلی از زلزله ترکیه نوشت: «در ساعات و روزهای حساس اولیه پس از زمین‌لرزه دوشنبه گذشته، دولت اردوغان کُند عمل کرد. به‌ویژه اینکه ارتش را بلافاصله بسیج نکرد. ارتش نه‌تنها برای کمک به نجات مردم اقدامی نکرد، بلکه شاید مهم‌تر از آن، برای ساخت یا تعمیر زیرساخت‌های حیاتی لازم برای عملیات نجات، مواردی مانند احداث بیمارستان‌های صحرایی و پروازهای هوایی که فقط ارتش از پس آن برمی‌آید نیز وارد عمل نشد. نهادهای امدادی و نجاتی ترکیه نیز مدیریت ضعیفی دارند، بودجه کافی نداشته و هماهنگ نیستند. مشخص شد که یکی از مقامات AFAD که قرار بود تلاش‌های نجات را رهبری کند، دارای مدرک دکترا و سابقه حرفه‌ای در حوزه الهیات بود. آنکارا اکنون با ابعاد این تراژدی کنار آمده است اما متاسفانه، واکنشش به فاجعه همچنان به دلیل تمرکزش بر وفاداری سیاسی و عدم تحمل در مقابل انتقادات تضعیف می‌شود. اردوغان در یک سخنرانی تلویزیونی خطاب به ملت ترکیه، وضعیت اضطراری و یک هفته عزای عمومی اعلام کرد، اما او همچنین در سخنانش زمانی را به شکایت از اخبار انتقادی -که او آنها را «اطلاعات نادرست» توصیف کرد- اختصاص داد و به صراحت اعلام کرد که قصد دارد منتقدان را پاسخگو کند. چند ساعت پس از سخنرانی، دادستان‌ها شروع به تحقیقات کردند، بسیاری از منتقدان بازداشت شدند و عادت دولت ترکیه در هدف قرار دادن روزنامه‌نگاران بار دیگر ادامه یافت. گیوم پریر، روزنامه‌نگار فرانسوی که تجربه طولانی در گزارش اخبار ترکیه دارد، در فرودگاه استانبول بازداشت و به فرانسه بازگردانده شد و به مدت پنج سال از ورود مجدد به ترکیه منع شد. بدتر از آن، ترکیه دسترسی توئیتر را درحالی‌که عملیات نجات هنوز در جریان بود، محدود کرد. ظاهراً دولت ترکیه این کار را برای جلوگیری از نشر «اطلاعات نادرست» انجام داد. با توجه به میزان تکیه گروه‌های جامعه مدنی و بازماندگان به توئیتر برای هماهنگی تلاش‌های امداد و نجات، تصمیم برای جلوگیری از دسترسی به توئیتر موجب شد که نگرانی دولت ترکیه در خصوص این پیام‌رسان برجسته شود. دسترسی در نهایت پس از مذاکره با توئیتر، که قول محدود کردن «اطلاعات نادرست» را داده بود برقرار شد. در نهایت، واضح است که برخی از متحدان دولت اردوغان -و شاید مقامات دولتی نیز- نگران میزان حمایت عمومی و جمع‌آوری کمک‌های مالی توسط سازمان غیردولتی نظیر سازمان احباب هستند. همچنین رئیس‌جمهوری ترکیه پیشنهاد اعضای حزب عدالت و توسعه، حزب حاکم، مبنی بر تاخیر در زمان برگزاری انتخابات این کشور از ۱۴ می آینده به ۱۸ ژوئن را رد کرد. او نپذیرفت انتخابات از ۱۴ می به ۱۸ ژوئن موکول شود و تاکید کرد انتخابات در موعد مقرر خود برگزار شود، مگر اینکه برخی مشکلات در تنظیم لیست رای‌دهندگان وجود داشته باشد. با توجه به ادامه روند آواربرداری زلزله اخیر که طول می‌کشد، اردوغان همچنین به شورای عالی انتخابات دستور داد سازوکار رای‌گیری را برای شهروندان در مناطق زلزله‌زده بررسی کنند.
توافقنامه صلح در حال پیشرفت است
رهبران ارمنستان و جمهوری آذربایجان در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ پیرامون منطقه قره‌باغ گفت‌وگو و رایزنی کردند و هر دو بر این باور بودند که «توافقنامه صلح در حال پیشرفت است». به گزارش ایلنا نیکول پاشینیان، نخست‌وزیر ارمنستان و الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور جمهوری آذربایجان اولین گفت‌وگوهای حضوری خود را از ماه اکتبر به میزبانی آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ برگزار کردند و در جریان این گفت‌وگو هر دو طرف از پیشرفت نسبت به توافقنامه صلح خبر دادند. علی‌اف طی این گفت‌وگو تاکید کرد: «من فکر می‌کنم که جمهوری آذربایجان و ارمنستان باید به این بن‌بست طولانی‌مدت، نفرت مشترک و خصومت‌ها پایان دهند.» با این حال پاشینیان عنوان داشت: «جمهوری آذربایجان سیاست انتقام‌جویانه‌ای را اتخاذ کرده است. آیا آنها از این دیدار برای شعله‌ور کردن نفرت و لفاظی‌های خصمانه استفاده می‌کنند یا برای بهتر کردن اوضاع؟»
فقط به یک شرط جنگنده می‌دهیم
وزیر دفاع انگلیس زمان دسترسی ارتش اوکراین به جنگنده‌های پیشرفته را اعلام کرد. به گزارش ایسنا، بن والاس، وزیر دفاع انگلیس روز شنبه هفته گذشته در مصاحبه‌ای با یک هفته‌نامه آلمانی اعلام کرد اوکراین تنها پس از پایان جنگ در این کشور، می‌تواند جت‌های جنگنده پیشرفته‌ای از جمله یوروفایتر تایفون را دریافت کند. وزیر دفاع انگلیس در این‌باره متذکر شد که دست‌کم در حال حاضر و مطمئناً در شش ماه آینده نباید انتظار تحویل سریع جت‌های جنگنده را به اوکراین داشت. والاس، در خصوص تعلل غرب برای ارسال جنگنده به اوکراین، گفت تا هر کشوری هواپیماهای جنگنده خود را به اوکراین بفرستد، زمان زیادی می‌برد. وزیر دفاع انگلیس یادآور شد این مساله در مورد جنگنده‌های مدرن از جمله یوروفایتر تایفون که تنها پس از پایان درگیری به اوکراین ارسال می‌شود، بیشتر صدق می‌کند. والاس تاکید کرد شرکای غربی درباره ارسال جنگنده به اوکراین توافق‌نظر دارند.
نمی‌توانیم طالبان را نادیده بگیریم
بلاول بوتو زرداری وزیر امور خارجه پاکستان گفت کشورش آماده همکاری با جامعه جهانی برای جلوگیری از تکرار اشتباهات گذشته است. به گزارش اسپوتنیک وی در مصاحبه اختصاصی با شبکه تلویزیونی الجزیره گفت کشورش با جامعه جهانی برای جلوگیری از تکرار اشتباهات گذشته، همکاری و بر مقابله با تروریسم تمرکز می‌کند. بلاول بوتو زرداری، در مصاحبه با الجزیره اظهار داشت: «پس از سقوط کابل به دست طالبان، فعالیت‌های تروریستی در پاکستان افزایش پیدا کرده است.» وزیر خارجه پاکستان تاکید کرد: «نه‌تنها پاکستان بلکه دیگر کشورهای جهان نیز باید با طالبان در افغانستان تعامل کنند. ما نمی‌توانیم طالبان را نادیده بگیریم، آنها بخشی از واقعیت‌ها هستند. اما در مورد نحوه تعامل ما، به‌خصوص در ارتباط با مساله طالبان پاکستان و توقعات ما از این گروه شاید بتوان تجدیدنظر کرد. اما نمی‌توانیم تعامل را به‌طور کامل کنار بگذاریم.»
بررسی خروج آمریکا از افغانستان
کمیته بازرسی و پاسخگویی مجلس نمایندگان آمریکا تحقیقاتی را درباره عملکرد دولت جو بایدن در خروج آمریکا از افغانستان آغاز کرده و از چندین نهاد مختلف خواستار دریافت اطلاعات شده است. به گزارش سی‌ان‌ان جمهوریخواهان مجلس نمایندگان در نامه‌هایی خواستار دریافت اسناد شرح ارتباطات و اطلاعات مربوط به خروج آمریکا از افغانستان، فرآیند تخلیه نیروها و رسیدگی به انتقال افغان‌ها به آمریکا شدند. این نامه به شورای امنیت ملی کاخ سفید، وزارت خارجه آمریکا، پنتاگون، ستاد مشترک ارتش، وزارت امنیت داخلی و آژانس توسعه بین‌الملل آمریکا ارسال شده است. این کمیته اعلام کرد تصمیمات دولت در آن زمان به یک فاجعه انسانی و امنیت ملی منجر شد.
♦♦♦
ایسنا: کین‌گانگ وزیر خارجه چین گفت، پکن به‌شدت نگران تشدید مداوم بحران در اوکراین و احتمال از کنترل خارج شدن آن است. وی تاکید کرد: «چین به‌شدت نگران تشدید مناقشه در اوکراین و خطر از کنترل خارج شدن آن است. چین همچنان به برگزاری مذاکرات صلح درباره اوکراین کمک خواهد کرد.»
فارس: پارلمان رژیم صهیونیستی روز دوشنبه هفته گذشته گامی دیگر در جهت اصلاحات جنجالی در سیستم قضایی این رژیم برداشت؛ اصلاحاتی که دولت راست‌گرا و تندرو بنیامین نتانیاهو تصویب کرده؛ اما اعتراضاتی گسترده به همراه داشته است.
ایرنا: الکساندر لوکاشنکو، رئیس‌جمهور بلاروس اعلام کرد دستور تشکیل یک نیروی دفاع ارضی داوطلب جدید را صادر کرده تا همه کار با اسلحه را یاد بگیرند و برای پاسخ دادن به هرگونه اقدام تهاجمی آماده باشند و نظم عمومی را در زمان صلح حفظ کنند. وی گفت: «اوضاع آسان نیست. بیش از یک‌بار گفته‌ام که همه مردها و نه‌فقط یک مرد، باید قادر به کار با اسلحه باشند.»
ایلنا: اورسولا فون درلاین، رئیس کمیسیون اروپا دیروز اعلام کرد این کمیسیون بسته تحریمی جدیدی علیه روسیه به ارزش ۱۱ میلیارد یورو (79 /11 میلیارد دلار) اعمال کرده است.
ایرنا: وانگ‌یی، مسوول ارشد دیپلماسی در حزب کمونیست چین به منظور انجام مذاکرات در خصوص یک طرح صلح احتمالی برای اوکراین، هفته گذشته وارد مسکو شده است.
اعتماد آنلاین: نخستین مذاکرات امنیتی میان چین و ژاپن چهارشنبه هفته گذشته در حالی برگزار شد که پکن از تقویت نظامی ژاپن ناراحت است و توکیو دغدغه روابط نظامی چین با روسیه و استفاده مشکوک این کشور از بالون‌های جاسوسی را دارد.
ایسنا: اولف کریسترسون، نخست‌وزیر سوئد در تازه‌ترین به‌روزرسانی بخت‌های این کشور برای پیوستن به ناتو، گفت که احتمالاً سوئد مجبور خواهد شد تا برنامه خود برای پیوستن به این ائتلاف نظامی به همراه فنلاند را کنار بگذارد و آن را به آینده موکول کند.
ایسنا: درحالی‌که خواهر کیم‌جونگ‌اون، رهبر کره شمالی به نیروهای آمریکایی برای توقف مانورهای نظامی هشدار داد و گفت که کشورش می‌تواند اقیانوس آرام را به یک سیبل آتش تبدیل کند، کره شمالی در کمتر از ۴۸ ساعت بعد از این اظهارنظر دو موشک بالستیک دیگر را به سمت سواحل شرقی این کشور پرتاب کرد.
♦♦♦
بایدن مقابل پوتین
شرق نوشت: تصاویر پوتین و بایدن اغلب صفحات اول روزنامه‌ها را در سراسر جهان به خود اختصاص داده است. تقریباً همه روزنامه‌ها در خاورمیانه، اروپا و آمریکا به بالا گرفتن چالش‌های کلامی و غیرکلامی دو رئیس‌جمهور روسیه و آمریکا بر سر اوکراین و ادامه جنگ پرداخته‌اند. چالش کلامی دو رئیس‌جمهور روسیه و آمریکا باعث افزایش نگرانی‌ها در سراسر جهان شده است. پوتین از خروج کامل روسیه از پیمان تسلیحات هسته‌ای با آمریکا خبر می‌دهد و بایدن هم کوتاه نیامدن اوکراین و حامیانش را می‌ستاید و این یعنی جنگ ادامه دارد.
لهستان و بالتیک به‌دنبال تجزیه روسیه
هم‌میهن نوشت: واسیلی نبنزیا نماینده دائم روسیه در سازمان ملل متحد در جلسه شورای امنیت گفت؛ لهستان و کشورهای بالتیک به‌دنبال تجزیه روسیه و کنترل منابع طبیعی آن هستند. وی گفت: «چه زمانی، چگونه و به تحریک چه کسی سازمان امنیت و همکاری اروپا از سوی آن دسته از روس‌هراسان وحشی -لهستانی‌ها، بالتی‌ها و دیگر جوانان اروپایی- که دیگر حتی سعی نمی‌کنند نقشه‌های خود برای تجزیه روسیه و تصرف منابع طبیعی آن را پنهان کنند، به گروگان گرفته شد؟»
افشای اسناد جدید از حمله آمریکا به عراق
اعتماد نوشت: انگلیس به‌تازگی اسناد دولتی را افشا کرد که اطلاعاتی درباره دروغ‌هایی را که آمریکا و انگلیس پیش از یورش به عراق در سال ۲۰۰۳ مطرح کرده بودند، افشا می‌کند. این اسناد که در نوع خود بی‌سابقه هستند، ثابت می‌کنند که تونی بلر، نخست‌وزیر وقت انگلیس می‌دانسته عراق قبل و بعد از خروج ارتشش از کویت در فوریه ۱۹۹۱ در پی عملیات موسوم به «طوفان صحرا»، هیچ توانایی برای داشتن سلاح‌های ممنوعه بر اساس قطعنامه‌های سازمان ملل نداشته است.
استعفای مکرون نزدیک است؟
ایسنا نوشت: نشریه انگلیسی دیلی‌تلگراف نوشت، امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه با توجه به تضعیف جایگاه و موضعش به سبب چندین فاکتور، دورنمای خوش‌بینانه‌ای برای ادامه کارش در ریاست‌جمهوری برای خود متصور نبوده و احتمال استعفای او بالاست. این نشریه نوشته است: تقریباً از سه ماه پیش این شایعه (قصد مکرون برای استعفا) در پاریس منتشر شده است. و اینکه امانوئل مکرون عدم برخورداری از اکثریت در مجلس ملی فرانسه را مایوس‌کننده می‌داند.