رقابت میلیاردرها در انتخابات آمریکا
پیروزی چشمگیر دموکراسیخواهان هنگکنگ در انتخابات شوراهای محلی
به نظر میرسد رئیسجمهور ایالات متحده هفته خوبی را پشت سر نگذاشته باشد؛ در حالی که تحقیقات استیضاح او در کنگره آمریکا وارد فاز جدیدی شده، با اعلام کاندیداتوری مایکل بلومبرگ برای انتخابات ریاستجمهوری سال آینده، صحنه این انتخابات هم برای دونالد ترامپ پیچیدهتر از قبل شده است.
به نوشته روزنامه «خراسان»، اسناد وزارت امور خارجه آمریکا که به تازگی منتشر شده، ارتباطات مخفیانه بین وزیر امور خارجه آمریکا و وکیل شخصی رئیسجمهور این کشور را برای لکهدار کردن نام یووانوویچ، سفیر سابق آمریکا در اوکراین، برملا کرده است. پولیتیکو در گزارشی به قلم «متیو چوی» نوشت: وزارت امور خارجه آمریکا یکسری اسناد را که قبلاً مخفی نگه میداشت جمعهشب (به وقت محلی) منتشر کرد که نشان میدهد مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا، با رودی جولیانی، وکیل شخصی دونالد ترامپ در ارتباط بوده است. این اسناد که بیش از 100 صفحه است، نشاندهنده تماسهای مکرر در ماه مارس بین پمپئو و جولیانی- با کمک کارکنان کاخ سفید- است. وزارت خارجه آمریکا که تا آخرین لحظه، در برابر حکم این دادگاه مقاومت میکرد، سرانجام ناچار شد این اسناد را منتشر کند. محتوای این اسناد با اظهارات علنی جنجالی اخیر گوردون ساندلند، سفیر آمریکا در اتحادیه اروپا، که در برابر مجلس نمایندگان آمریکا شهادت میداد، همخوانی دارد. ساندلند در شهادت خود مدعی شده است که مقامات ارشد دولت کنونی آمریکا از تلاشهای ترامپ و جولیانی برای وادار ساختن دولت اوکراین به انجام تحقیقات درباره اعضای خانواده جو بایدن، معاون پیشین رئیسجمهور آمریکا در دوران ریاستجمهوری باراک اوباما، مطلع بودند. ساندلند افزود: «همه از این «بدهبستان» مطلع بودند. این اصلاً یک مساله سرّی نبود.» سفیر آمریکا در اتحادیه اروپا همچنین شهادت داد که وی شخصاً به ولادیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، درباره آن بدهبستان اطلاعرسانی کرده بود.
ترامپ پادشاه نیست!
علاوه بر این، ایرنا روز سهشنبه به نقل از سیانان نوشت: کتانجی براون جکسون، قاضی فدرال آمریکا حکم داد دان مک گان، یکی از مشاوران پیشین دونالد ترامپ باید در برابر نمایندگان «مجلس نمایندگان» برای شهادت دادن در ماجرای استیضاح رئیسجمهوری آمریکا حاضر شود. در حکم این قاضی فدرال آمریکا آمده، هرچند ممکن است مشاوران رئیسجمهوری پرمشغله باشند یا درباره مسائل سیاسی و امنیت ملی، ملاحظات یا حساسیتهایی داشته باشند اما شخص رئیسجمهوری آمریکا حقی برای معاف کردن این افراد در برابر عمل به خواسته قانون ندارد. کتانجی در ادامه حکم خود نوشت: «صریح بگویم، آنچه از تاریخ ۲۵۰ساله آمریکا برمیآید این است که رئیسجمهوری آمریکا پادشاه نیست.»
بر اساس این گزارش، در دو هفته گذشته ۱۲ شاهد از مقامهای بلندپایه کنونی و پیشین دولت آمریکا بهعنوان شاهد در جلسههای استماع کمیته اطلاعات مجلس نمایندگان بر سر ماجرای «اوکراینگیت» حضور یافتند. شبکه سیانان جمعه گذشته (اول آذرماه) در گزارشی پیشبینی کرد دموکراتها قصد دارند پرونده استیضاح ترامپ را تا پیش از کریسمس (۲۵ دسامبر / ۴ دیماه) به مجلس سنا روانه کنند. اولین جلسه استیضاح ترامپ چهارم دسامبر (۱۳ آذر) در کمیته قضایی مجلس نمایندگان برگزار میشود. رئیس کمیته قضایی مجلس نمایندگان آمریکا به رئیسجمهوری تا اول ماه دسامبر مهلت داده تا اعلام کند که حاضر است خود یا وکیلش در این جلسات شرکت کنند و از او خواسته که وکیلش را هم معرفی کند.
جنگ میلیاردرها
در تحول ناخوشایندی دیگر برای دونالد ترامپ، یکشنبهشب مایکل بلومبرگ سرمایهدار یهودی آمریکایی به صف کاندیداهای انتخابات ریاستجمهوری 2020 پیوست. او در حساب توئیترش با ارسال یک ویدئو که خلاصهای از زندگی او از کودکی تا امروز بود، نوشت: «من برای شکست دادن دونالد ترامپ و بازسازی آمریکا وارد رقابت انتخاباتی میشوم.»
به نوشته خبرآنلاین، با ورود این سیاستمدار و تاجر آمریکایی، انتخابات ایالات متحده تبدیل به جنگ ثروتمندان شد. البته ثروتی که مایک بلومبرگ دارد اصلاً قابل قیاس با ثروت ترامپ نیست. در حالی که رئیسجمهور فعلی آمریکا با داشتن تعداد زیادی هتل، ملک و تجارت پولساز در رتبه 259 ثروتمندان جهان است، بلومبرگ با امپراتوری که به راه انداخته یازدهمین ثروتمند دنیا به حساب میآید.
بر اساس این گزارش، مایکل بلومبرگ با سازوکار جمهوریخواهان بیگانه نیست. او سالها عضو همین حزب بوده و مدت زیادی نیست که دموکرات شده است. او در سال 2001 توانست آرای نیویورکیها را برای شهردار شدن به دست بیاورد. این در حالی بود که او جمهوریخواه و بیشتر رایدهندگان در این ابرشهر، دموکرات بودند. بلومبرگ وقتی برای بار دوم کاندیدای شهرداری شد، حزبش را عوض کرد. او در حالی به میدان آمده که همحزبیهای دموکراتش که برای ریاستجمهوری کاندیدا شدهاند، شانس زیادی ندارند و برخلاف شروع پرشورشان نتوانستهاند نظر رایدهندگان را چندان به خود جلب کنند. به ویژه آنکه چپگرایی برخی از آنها، بقیه دموکراتها را نگران کرده است. اما مشکل آنجاست که بلومبرگ مسنترین شخص در میان کاندیداهاست. او حتی چهار سال هم از ترامپ که پیرترین رئیسجمهور آمریکا به حساب میآید بزرگتر است.
اینکه بلومبرگ -با خصوصیات مالی و سنی و عقاید سفت و سختش در مورد خدمات درمانی و قدرت پلیس که هنوز به جمهوریخواهان نزدیکتر از دموکراتهاست- چقدر بتواند نظر رایدهندگان را به خود جلب کند هنوز مشخص نیست. او قرار است پول خیلی زیادی در این مسیر خرج کند، اما هنوز مشخص نیست که این پولها تا چه اندازه بتواند رایدهندگان را راضی کند که این جمهوریخواه پیشین را از خودشان بدانند و رایشان را به نام او ثبت کنند. به نظر میرسد بخش مهمی از 150 میلیارددلاری که بلومبرگ میگوید قصد دارد در انتخابات 2020 خرج کند، باید خرج تغییر ذهنیت رایدهندگان شود و چهرهای جدید از این مرد محافظهکار را به نمایش بگذارد.
چرخش انتخاباتی هنگکنگ
در شرق دور، هنگکنگ هفته گذشته شاهد یک پیروزی بزرگ برای دموکراسیخواهان بود. به نوشته روزنامه «دنیای اقتصاد» معترضان به سیاستهای پکن در هنگکنگ، در نخستین انتخابات نسبتاً آزاد این منطقه پس از ماهها اعتراض، توانستند به پیروزی چشمگیری برسند. از منظر بسیاری، این انتخابات نوعی همهپرسی در مورد سیاستهای جاری و نزدیکی به چین بهشمار میرفت. به نوشته روزنامه نیویورکتایمز، افزایش آرا، به ویژه حضور پرشور جوانان به مدافعان دموکراسی این امکان را داد تا کرسیهای بیشتری در انتخابات شوراها کسب کنند. انتخابات شوراهای محلی، نهادی دربرگیرنده ۴۵۲ کرسی نمایندگی از ۱۸ محله هنگکنگ، روز یکشنبه پس از ماهها اعتراض در این منطقه ویژه اداری چین برگزار شد.
جوانانی که در چند ماه اخیر در اعتراضات حضور داشتند در این پیروزی چشمگیر هم نقش اصلی را ایفا کردند. شهروندان بهشکل بیسابقهای به رایگیری اقبال نشان دادند و ۷۱ درصد از واجدان شرایط پای صندوقها رفتند. آنطور که رسانههای هنگکنگی گزارش دادهاند معترضان به سیاستهای پکن که خواستار آزادیهای بیشتر و انتخابات همگانی برای تمامی نهادهای قانونی و اجرایی هستند، پیروزی چشمگیری کسب کرده و نزدیک به ۳۹۰ کرسی به دست آوردند. درحالیکه هواداران پکن حدود ۵۰ کرسی بهدست آوردهاند که در مقایسه با دورههای پیش، حتی در مقایسه با اعتراضات پیشین در سال ۲۰۱۴ نیز شکست سختی بهشمار میرود. رسانههای هنگکنگی صبح روز دوشنبه اعلام کردند که ۱۷ محله از ۱۸ محله در کنترل دموکراسیخواهان یا همان معترضان به سیاستهای پکن خواهد بود. همچنین گزارشهای رسمی میگوید افرادی که برای حضور در انتخابات ثبتنام کردهاند یک شگفتی خلق کردند و به چهار میلیون رایدهنده رسید که ۳۹۰ هزار نفر از آنها در لحظات آخر برای رایدهی ثبتنام کردند. نیویورکتایمز میگوید هر نامزدی که در اعتراضات حضور فعالی داشت در این انتخابات پیروز شده است. برخی از افراد پیروز در این انتخابات حتی جزو کسانی بودند که با پلیس درگیر شده بودند و از میان آنها تعدادی نیز وجود داشتند که هنوز پرونده باز دارند. اما همین پروندهها موجب معروفیت آنها نزد افراد رایدهنده شد.
111 کشته در اعتراضات عراق
در خاورمیانه، در عراق، در حالی که اعتراضات گسترده کمابیش ادامه دارد، وزارت بهداشت این کشور اعلام کرد که از زمان آغاز اعتراضات در اکتبر گذشته در این کشور تاکنون ۱۱۱ نفر کشته شدهاند.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از سومریهنیوز، «جعفر علاوی» که میزبان کمیسیون پارلمانی حقوق بشر کشورش بود در پاسخ به سوالی درباره شمار قربانیان اعتراضات عراق گفت: شمار شهدا از بین معترضان و نیروهای امنیتی از ماه اکتبر گذشته تاکنون به ۱۱۱ نفر رسیده است. این در حالی است که نهادهای حقوق بشری ادعا میکنند از آغاز اعتراضات عراق در اول اکتبر گذشته تاکنون ۳۳۹ نفر کشته و ۱۶ هزار نفر هم زخمی شدند.
موج دوم تظاهرات در مناطق مختلف عراق از ۲۵ اکتبر آغاز شده و همچنان ادامه دارد. مردم عراق از یکم اکتبر گذشته به مدت یک هفته در اعتراض به فساد، بیکاری و کمبود خدمات عمومی در بغداد و شهرهای جنوبی این کشور تظاهرات کردند. وزارت دفاع عراق اخیراً در بیانیهای اعلام کرد طرف سومی مسوول کشتار و هدف قرار گرفتن تظاهراتکنندگان و نیروهای امنیتی با هدف ایجاد هرج و مرج و فتنه در عراق است.
ناآرامی در لبنان
در گوشه دیگر این منطقه پرآشوب، خبرگزاری ملی لبنان از وقوع درگیریهای مجدد بین حامیان سعد حریری و دو گروه شیعه جنبش امل و حزبالله لبنان خبر داد که به حد تیراندازیهایی در بیروت رسید. به گزارش ایسنا به نقل از شبکه المنار، حزبالله لبنان در بیانیهای جنایت وحشتناک در اتوبان الجیه در صبح روز دوشنبه گذشته را که به مرگ دو شهروند مرد و زن در داخل خودرویشان منجر شد، محکوم کرد. طبق بیانیه این حزب، «این جنایت در حق دو هموطن عزیز به منزله هدف گرفتن تمام لبنانیهاست که صلح داخلی و ثبات اجتماعی را تهدید میکند. ما از همه میخواهیم مسوولیتپذیر باشند و عوامل این جنایت تروریستی را شناسایی کنند و به سزای عملشان برسانند.»
همچنین خبرگزاری لبنان گزارش داد، درگیریها برای دومین شب متوالی در لبنان رخ داد که هشداری است نسبت به اینکه تظاهرات لبنان که تاکنون ماهیت مسالمتآمیز داشته وارد مرحلهای خونبار میشود که ممکن است خشونتها را به بحران سیاسی این کشور گره بزند. برخی رسانههای لبنانی گزارش دادند، حامیان حزبالله لبنان و جنبش امل در تلاش برای باز کردن راهها که معترضان آنها را بسته بودند سعی کردند چادرهای معترضان حامی سعد حریری، نخستوزیر مستعفی را جمع کنند که نیروهای امنیتی مجبور به مداخله و شلیک تیر هوایی و نیز باز کردن اجباری مسیرها شدند.
تداوم بازداشتها در ترکیه
همچنین در ادامه بازداشتهای گسترده مخالفان در ترکیه، مقامات این کشور روز سهشنبه گذشته دستور بازداشت 168 نفر از جمله پرسنل نظامی این کشور را به ظن داشتن ارتباط با شبکهای که آنکارا معتقد است، کودتای نافرجام 2016 ترکیه را سازماندهی کردهاند، صادر کرد.
به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از رویترز، دولت ترکیه از زمان وقوع کودتای نافرجام تاکنون، بیش از ۷۰ هزار نفر را بازداشت و حدود ۱۷۰ هزار نفر را از مشاغل دولتی اخراج کرده است.