قواعد جدید جادهها
مشتهای گرهکرده مسوولان رقابت
یک روز دیگر و یک پرونده مقابله با تراست دیگر علیه فناوریهای بزرگ. فقط در ماه می، دادستان عمومی منطقه کلمبیا پرونده شکایتی علیه آمازون تشکیل داد؛ اداره رقابت آلمان به آمازون و گوگل حمله کرد تا تعیین کند آیا آنها بر رقابتهای بین بازارها تاثیری معنادار داشتهاند یا خیر؛ و همتای ایتالیایی آن گوگل را به خاطر محدودیت دسترسی به اندروید اتو (Android Auto) نسخه سامانه عملیاتی موبایلی برای خودروها، 100 میلیون یورو جریمه کرد. ممکن است این روند سرعت گیرد. در 4 ژوئن، اداره رقابت و بازارهای بریتانیا (CMA) و کمیسیون اروپا، بازوی اجرایی اتحادیه، تحقیقاتی موازی را آغاز کردند تا ببینند آیا فیسبوک از دادههایی که گردآوری میکند بهره میبرد تا مزیتی غیرعادلانه برای خود در آگهیهای آنلاین ایجاد کند. همان روز مقامات مقابله با تراست آلمان پرونده دیگری را باز کردند تا بررسی کنند آیا گوگل از برنامه جدید نیوز شوکیس (News Showcase) در نتایج جستوجوی خود استفاده میکند یا خیر. این برنامه مجموعهای انتخابی از مقالات روزنامههاست. همچنین، در 7 ژوئن، اداره نظارت بر رقابت فرانسه اعلام کرد با گوگل به توافق رسیده است. این توافق پس از طرح این ادعا بود که بنگاه از جایگاه برتر خود در بازار سوءاستفاده و آگهیهای آنلاین را طبقهبندی میکند. گوگل پذیرفت 220 میلیون دلار جریمه بپردازد و برنامههای کسبوکارش را اصلاح کند. مقرراتگذاران تا حدی به جناحهای سیاسی واکنش نشان میدهند. جاستوس هوکاپ از دانشگاه دوسلدورف میگوید اقدام آنها در نظارت بر فناوریهای بزرگ اشتباه نیست. سال گذشته آمریکا پروندههای زیادی در ارتباط با فناوریها داشت. وزارت دادگستری پروندهای را علیه آلفابت (شرکت مادر گوگل) باز کرد و کمیسیون تجارت فدرال در هماهنگی با دادستانهای کل ایالتی فیسبوک را تحت تعقیب قرار داد. وجود دیگر تحرکات اینچنینی نشان میدهد که این قبیل پروندهها رواج بیشتری خواهند داشت. از یکسو، مقامات اداره رقابت خود به شدت با یکدیگر رقابت میکنند. توماس وینجی از بنگاه حقوقی کلیفورد میگوید تمام این مقامات ابتدا در آمریکا و سپس در اروپا قصد دارند رد پایی از خود در بخش نظارت بر فناوریها برجا گذارند. واحد تازهتاسیس بازارهای دیجیتال در اداره بازارها و رقابت بریتانیا میخواهد نام خود را جاودانه سازد. آندریاس موندت رئیس اداره مشابه آن در آلمان مایل است نهاد تحت اداره خود را به یکی از پیشگامان عرصه مقابله با تراست فناوری تبدیل کند. پروندههای داخلی جدید نیز تلاشی برای قدرتنمایی کمیسیون اروپا هستند. پیشنویس قانون بازارهای دیجیتال اتحادیه اروپا اختیارات را در دست سیاست رقابت قرار میدهد.
کریستینا کافرا از شرکت مشاورتی چارلز ریورز میگوید این نوع عرضاندام یک محور بزرگ در سیاست رقابت است که همهچیز از پروندههای سابق مقابله با تراست تا مقررات آیندهنگرانهای که پیشاپیش دستوپای بنگاههای دیجیتال را میبندند دربر میگیرد. قانون جدید رقابت آلمان که در ژانویه به اجرا گذاشته شد اولین گام برای گنجاندن این موضوع در قوانین به شمار میرود. اکنون در پروندههای آلمان علیه آمازون، گوگل و فیسبوک از این قانون استفاده میشود. اگر پارلمان اروپا قانون مشابهی را به تصویب برساند واحد دیجیتال اداره بازارها و رقابت مسیر مشابهی در پیش خواهد گرفت. اگر قانون بازارهای دیجیتال اتحادیه اروپا به تصویب برسد آنگاه شرکتهای بزرگ فناوری باید خود را با فهرست بلندبالایی از مقررات تطبیق دهند. همه این رویدادها باعث میشوند مقامات مقابله با تراست به ویژه در اروپا کمتر به چند مورد تحقیقات بزرگ اکتفا کنند و بیشتر سراغ مجموعهای از بازرسیهای کوچک بروند. به عبارت دیگر، کار آنها در این حوزه با اقدامات موجود در دیگر صنایع تشابه پیدا میکند. اگر مقامات نظارتی متوجه شوند غولهای فناوری تخلفی کردهاند (یا در آستانه انجام آن هستند) به سرعت وارد عمل میشوند. امید میرود بنگاهها قبل از توسعه قلمرو دیجیتال خود یکبار دیگر فکر کنند و به عنوان مثال در پی آن نباشند که یک محصول قدیمی را در لفافهای جدید عرضه کنند یا از دادههایی که در جایی دیگر گردآوری کردهاند به نفع خدمات خودشان بهرهبرداری کنند. اما عجله نکنید. در پرونده فرانسه، گوگل پذیرفت مسیر رقبا را باز نگه دارد و، به عنوان مثال، دسترسی بیشتری به دادهها فراهم سازد. اما این کار لزوماً سلطه آن را در حوزه تبلیغات فناوری کاهش نمیدهد. سرمایهگذاران سهام شرکتهای بزرگ فناوری به تهدیدهای مقابله با تراست توجهی ندارند. نتیجه احتمالی یعنی رفت و برگشت مداوم بین مقامات ناظر و بنگاهها امری پذیرفتنی و قابل تحمل برای همگان است. برای درک چرایی این موضوع به پرونده قدیمیتر اتحادیه اروپا علیه گوگل توجه کنید. کمیسیون اروپا سه سال قبل این شرکت را 3 /4 میلیارد دلار جریمه و آن را وادار کرد تا انحصار خدمات جستوجو را از سیستم عامل موبایل اندروید خود بردارد. خریداران تلفنهای هوشمند جدید یک صفحه انتخاب حاوی گزینههای خدمات جستوجو پیشروی خود میدیدند که نمود زیادی داشت. اما دیگر گزینهها نتوانستند اقبال کاربران را به دست آورند و بسیاری از کاربران باز هم از گوگل استفاده کردند. کمیسیون در 8 ژوئن اعلام کرد صفحه انتخاب دیگر خدمات جستوجو را به ترتیب سهم بازاری آنها نشان دهد اما این را نمیتوان اقدامی در جهت مقابله با تراست قلمداد کرد.
منبع : اکونومیست