تغییرات آب و هوایی و شرکتهای بیمه
افزایش هزینه پوشش جامع
راهبران اداره بندر لندن همانند تاکسیرانان حوزه رودخانه تایمز هستند. این افراد که در 33 کیلومتری پایتخت استقرار دارند هر سال حدود 10 هزار کشتی را به پایانههای لندن هدایت میکنند. آنها در ماموریتهای آبی خود سوار بر قایقهای گشتی سریعالسیر خود را به کشتیهایی به بلندی یک ساختمان میرسانند و با استفاده از نردبانهای طنابی وارد عرشه میشوند. درست همانند بسیاری از رانندگان تاکسیهای مشکی در لندن که گوشه و کنار شهر را از حفظ هستند، آنها باید هر مانع شنی یا حوزه بادخیز در دهانه رودخانه را بشناسند.
این افراد عناصری ضرورتی در مسیرهای عرضه همهچیز از مواد غذایی تا سوخت هستند. مسیرهایی که جنوب شرق انگلستان به آنها وابسته است. اما زمانی که باد بسیار شدید باشد راهبران نمیتوانند سوار کشتیها شوند. اگر تاخیرها ادامهدار باشند پایانهها پرازدحام و قفل میشوند. توفانهای شدیدتری که ممکن است به زودی به سواحل بریتانیا برسند میتوانند تجارت را به مدت چند روز فلج سازند. این رویداد زنجیرهای نمونهای از هزینههایی است که تصاعد کربن با خود به همراه میآورد.
شرکتهای بیمه به طور خاصی تحت تاثیر اینگونه تحولات قرار میگیرند. هر سال دهها میلیون کسبوکار بیمهنامههایی را خریداری میکنند تا از خود در برابر خطرات محافظت کنند. طبق گزارش شرکت سوئیس ری (Swiss Re) یکی از بزرگترین بنگاههای بیمه اتکایی که شرکتهای عادی بیمه ریسکهای بسیار بزرگ را به آن حواله میدهند سال گذشته حق بیمه جراحت و املاک در سراسر جهان به 4 /2 تریلیون دلار رسید. اگر رویدادهای شدید به امری عادی تبدیل شوند ممکن است شرکتهای بیمه مجبور شوند پول بیشتری را از بیمهگذاران مطالبه کنند و داراییهای با ارزش کمتر را بیمه کنند. بهترین حالت آن است که شرکتهای بیمه خود را از نو بسازند با این امید که بتوانند با تحولات سازگار شوند. به هر حال آنها درآمدشان را از مدیریت ریسک بهدست میآورند. بدترین حالت آن است که برخی بنگاهها ورشکسته شوند و بخشهای بزرگی از اقتصاد جهان بدون پوشش بیمه بمانند.
به تازگی بیمهگران شاهد بروز فجایعی بیسابقه بودهاند. اوایل این ماه توفان دوریان که یکی از دو توفان بزرگی است که تاکنون به سواحل اقیانوس اطلس رسیده است باهاما و سپس کارولینا را درنوردید. در ماه جولای توفان باری (Barry) شدیدترین بارش باران تاریخ آرکانزاس را به همراه داشت. حوضه اقیانوس هند امسال شاهد سه توفان بسیار شدید بود و نوامبر گذشته بزرگترین آتشسوزی جنگلی در کالیفرنیا به وقوع پیوست.
فجایع پرهزینه روزبهروز رایجتر میشوند. بین سالهای 1980 و 2015 به طور میانگین هر سال پنج رویداد بزرگ در آمریکا اتفاق افتاد که بیش از یک میلیارد دلار (با قیمت کنونی) خسارت به بار آورد. این میانگین در سالهای 2016 تا 2018 به عدد 16 رسید. طبق گزارش بنگاه مدلسازی اقلیمی «ایر ورلدواید» (AIR Worldwide) در قرن بیستم توفانهایی به بزرگی هاروی (Harvey) که پرهزینهترین توفان در تاریخ آمریکا بود هر 2000 سال یکبار اتفاق میافتاد. در سال 2017 زمانی که توفان هاروی به وقوع پیوست این فاصله زمانی به 300 سال تقلیل یافت. به گفته موسسه AIR تا سال 2100 باید هر قرن منتظر این رویداد باشیم. همچنین وقوع امواج بلندی که در گذشته رویدادی یکبار در هزاره شناخته میشد هر 30 سال یکبار تکرار خواهد شد.
علاوه بر این، پیشبینی فجایع دشوارتر شده است. اگرچه برای بررسی تغییرات اقلیمی از مدلهای جدید استفاده میشود اکثر این مدلها هنوز به دادههای چند دهه قبل اتکا میکنند که اکنون منقضی شدهاند. بیمهگران نیز از «اثر مضاعف» غافل ماندهاند. در این وضعیت اثرات مرتبط با رویدادهای تغییرات اقلیمی به طور متقابل یکدیگر را تقویت میکنند. به عنوان مثال تعیین اینکه چه موقع خشکسالی باعث آتشسوزیها میشود قابل اعتماد نیست چون کاهش بارندگی از یکسو پوشش گیاهی را خشک و قابل اشتعال میکند و از سوی دیگر جلو رشد آنها را میگیرد. تاثیرات به صورت خطی نیستند. آقای پیت دیلی از موسسه مدلسازی RMS میگوید وقتی سرعت باد از 100 کیلومتر در ساعت فراتر رود هر 10 درصد افزایش شدت وزش باد 50 تا 60 درصد خسارت بیشتر به همراه دارد.
افزایش تعداد ساختوسازها در مناطق سیلخیز و در سواحل عامل دیگری در تشدید خسارات به شمار میرود. از دهه 1970 تاکنون خسارات تحت پوشش بیمه رویدادهای فاجعهبار 20 برابر شده و (پس از تعدیل با نرخ تورم) به میانگین 65 میلیارد دلار در این دهه رسیده است. این رقم بدون توجه به اثرات جانبی مانند اخلال در کسبوکارها بهدست آمده است. رقم جهانی در سال گذشته به 85 میلیارد دلار رسید در حالی که عملاً هیچ ابرفاجعهای رخ نداد.
خسارات اقلیمی ممکن است در سوی دیگر ترازنامه شرکتهای بیمهگر ظاهر شوند؛ یعنی سرمایهگذاریهایی که آنها با هدف پوشش خسارات یا بهرهبرداری از منابع اضافی انجام میدهند. بیمهگران از جمله شرکتهای بیمه عمر و سلامت و همچنین املاک و جراحات دومین سرمایهگذار بزرگ نهادی جهان هستند که 25 تریلیون دلار را مدیریت میکنند. آنها اغلب در بنگاههای چندملیتی، زیرساختارها و املاک سرمایهگذاری میکنند در حالی که این سرمایهگذاریها با تغییرات اقلیمی آسیبپذیرتر میشوند. علاوه بر این، تحولات ساختاری در اقتصاد از قبیل دوری از سوختهای فسیلی میتواند بر پورتفوی بیمهگران تاثیر گذارد.
به خاطر این تهدیدها، بیمهگران در تلاشاند تا کسبوکارشان را در برابر تحولات آینده حفظ کنند. بخشی از این فرآیند به تابآوری مالی مربوط میشود. اکثر بیمهنامههای عمومی سالبهسال تجدید میشوند بدان معنا که بنگاهها میتوانند در چارچوب مقررات حق بیمه را به سرعت بالا برند. از آنجا که مجموعهای از ابرفاجعهها در دهه 1990 آنها را غافلگیر کرد بیمهگران ذخایر سرمایهای خود را تقویت کردهاند. طبق گزارش مککینزی، در 20 سال گذشته مازاد بیمهگر (یعنی فزونی داراییها بر تعهدات) که برای پرداخت خسارات در بخش املاک و جراحات بهکار میرود دو برابر شد. در سال 1992 توفان اندرو 11 شرکت بیمه را زمینگیر کرد. در حالی که در فصل توفان بیسابقه سالهای 2018-2017 همه بیمهگران سلامت و پایداری خود را حفظ کردند.
مقرراتگذاران تلاش میکنند بیمهگران را تشویق کنند ذخایر کافی داشته باشند. هدف آن است که مطمئن شوند بیمهگران میتوانند در بدترین سال قابل تصور در هر دو قرن از عهده پرداخت خسارات برآیند. این بدترین سال ممکن هر بار باز هم بدتر میشود. پل فیشر ناظر سابق بانک انگلستان میگوید که در آینده درازمدت ریسکها مرتب افزایش خواهند یافت. یک سال پرفاجعه میتواند به بازارها نیز آسیب بزند و درست در زمانی که بیمهگران به سرمایهگذاریهایشان نیاز دارند از دسترسی به آنها محروم باشند. ممکن است برخی بیمهگران برای پرداخت خسارات بزرگ مجبور شوند داراییهایشان را بفروشند. این اقدام قیمت داراییها را پایین میآورد.
به احتمال زیاد پرداخت خسارات همچنان ادامه خواهد یافت بدون آنکه بیمهگران ورشکسته شوند. اما هنوز یک مشکل وجود دارد. آنها برای پرداخت خسارات بزرگ مجبورند حق بیمههای بیشتری بگیرند. طبق گزارش کارگزاری مارش (Marsh) در سهماهه دوم امسال قیمت بیمه تجاری در جهان شش درصد در مقایسه با سه ماه اول بالا رفت. این بزرگترین افزایش از زمان آغاز ثبت ارقام بود. در آمریکا نرخ بیمه املاک 10 درصد بالا رفت و در منطقه اقیانوس آرام 18 درصد اوج گرفت. این افزایش به منظور پاسخ به تقاضای بیمهگران اتکایی بود. قرار است میانگین نرخ بیمه اتکایی در سال آینده تا پنج درصد افزایش یابد. این افزایش در کالیفرنیای پس از آتشسوزیهای وسیع به 30 تا 70 درصد میرسد.
شاید پس از چند فصل آرامش بخشی از این افزایشها متوقف شود اما در بروز روند کلی تردیدی نیست. علاوه بر این، اگر این افزایش همچنان بخواهد تا ابد ادامه یابد برخی مشتریان در مورد خرید بیمهنامه تجدیدنظر خواهند کرد. ممکن است بیمهگران با حذف برخی عوامل خسارتبار یا تعیین سقف برای پرداختها نرخ بیمه را پایین آورند. یا مقرراتگذاران حداکثر حق بیمه را تعیین کنند که در این صورت برخی بیمهگران از صحنه خارج خواهند شد. احتمال دارد بخشهای بزرگی از اقتصاد را نتوان بیمه کرد. در این حالت شمار فزایندهای از افراد، بنگاهها و دولتها در معرض ضررهای فاجعهبار قرار میگیرند.
شکاف جهانی بین مجموع خسارات و خساراتی که تحت پوشش بیمه قرار دارند وسیع و رو به رشد است. بازوی پژوهشی بنگاه سوئیس ری برآورد میکند این شکاف بین سالهای 2000 و 2018 دو برابر شد و به 2 /1 تریلیون دلار رسید. نیمی از خسارات ناشی از حوادث طبیعی در سال گذشته فاقد پوشش بیمهای بودند. در آمریکا از هر 10 مالک منزل مسکونی 9 نفر بیمه سیل ندارند در حالی که نیمی از جمعیت کشور در نزدیکی منابع آبی زندگی میکنند.
بیمهگران راههای مختلفی را برای جلوگیری از پیشرفت این شکاف امتحان میکنند. آنها برای کاهش هزینهها عملیات خود را دیجیتال و پرداخت خسارات را خودکار کردهاند. آنها از فناوریهای جدید بهره میبرند و به عنوان مثال با گردآوری دادهها از طریق حسگرها و ارسال پهپاد به مناطق آسیبدیده با تقلب مبارزه میکنند. نوآوریهایی از قبیل بیمهنامههای پارامتری به کاهش هزینهها و پیشگیری از تقلب کمک میکنند. آنها به جای پرداخت خسارت پس از وقوع حادثه، مبلغی کلی را زمانی میپردازند که یک پارامتر قابل مشاهده مانند بارش باران از حد آستانه مورد توافق فراتر رود.
وقتی ریسکها قابل بیمه کردن نباشد دولتها و بنگاهها میتوانند دست در دست یکدیگر بگذارند. در بریتانیا که یکششم منازل در معرض خطر سیل هستند دولت و بیمهگران یک شرکت بیمه اتکایی به نام فلادری (FloodRe) تاسیس کردند که به بیمهگران امکان میدهد بیمهنامههای ارزانقیمتی را به 350 هزار منزل در مناطق سیلخیز ارائه دهند.
بسیاری از بیمهگران پس از انجام اقدامات پیشگیرانه مانند سیلبند در بیمهنامهها تخفیف میدهند. آنها میتوانند به مشتریانی که درصدد انجام اقدامات پیشگیرانه بیشتر مانند تقویت سیلبندها هستند وام بدهند. ماهیت کوتاهمدت اکثر بیمهنامهها موضوع را پیچیده میسازد. بیمهگری که امسال در یک پروژه سرمایهگذاری میکند ممکن است سال بعد مشتری خود را به بنگاهی که حق بیمه کمتری میگیرد ببازد. اما بیمهنامههای درازمدت میتوانند برای پروژههای زیرساختارهای عمومی مفید باشند.
در کشورهای در حال توسعه پوشش بیمهای کمتر است، بخشی به آن دلیل که آنها درک کمتری از ریسکها دارند. پژوهشهای بیشتر مفید خواهند بود. همچنین بهتر است مدلها در دسترس عموم قرار گیرند تا مقامات و تامینکنندگان مالی بتوانند اقدامات کاهشی را ارزیابی کنند. از همه مهمتر، بیمهگران باید در مورد خطرات ناشی از تغییرات اقلیمی و لزوم پوشش بیمه اطلاعرسانی کنند. مردم اغلب سراغ بیمه نمیروند چون فکر میکنند بدترین رویداد هیچگاه اتفاق نمیافتد. صحبت از وقوع رویدادهای یکبار در هر 2000 سال فایدهای ندارد زیرا مردم فکر میکنند تا 1999 سال دیگر در امان خواهند بود.