وسواس پول

در شرایطی که پیش‌بینی رکود اقتصادی همراه با تورم در کنار استمرار ریسک‌های سیاسی، بیم کاهش ارزش بیشتر پول را برای سال آتی ایجاد می‌کند، جست‌وجو برای یافتن بهترین فرصت‌های سرمایه‌گذاری سوالی است که در ذهن فعالان اقتصادی ایجاد شده است. بازده بالایی که به واسطه جهش ارزی از اواخر سال گذشته ایجاد شد، ورود به هر بازاری را برای سرمایه‌گذاران توجیه‌پذیر کرد. به نوعی که بدترین استراتژی، نگهداری دارایی به شکل ریالی بود. اما با ثبات نسبی شرایط ارزی پس از اقدامات بانک مرکزی، ورود نقدینگی به بازارهای مختلف با وسواس بیشتری همراه شده است.

متعاقب فروکش‌کردن هیجانات ناشی از تحریم‌ها، طی چند ماه گذشته نرخ ارز با ثبات نسبی همراه شد و در دامنه کوچکی نوسان داشته است. اما تصور استمرار کارایی سیاست‌های بانک مرکزی و عدم افزایش نرخ ارز در سال آتی با وجود تبعات تحریم‌های نفتی، خوشبینانه به نظر می‌رسد. با اینکه طی ماه‌های اخیر تقاضای سفته‌بازی و احتیاطی دلار کاهش یافته، اما عدم اطمینان جامعه نسبت به شرایط سیاسی و اقتصادی در سال آتی ممکن است رشد تقاضا را به همراه داشته باشد.

در خصوص بازار طلا نیز با اینکه تغییرات کوتاه‌مدت آن و بازار ارز دقیقاً مشابه نیستند، اما در میان‌مدت بسیار به هم نزدیک است. بازار طلا علاوه بر افزایش نرخ ارز، نوسانات قیمت جهانی طلا را نیز پوشش می‌دهد که البته ابهام در شرایط سیاسی بین‌المللی و سیاست‌های فدرال‌رزرو چشم‌انداز جهانی این فلز را مبهم می‌کند.

اما در بازار سهام که مدتی است اصلاح قیمت‌ها را تجربه می‌کند، جدا از معادلات سیاسی، چشم‌انداز قیمت‌های جهانی کامودیتی برای سال آتی اهمیت بسیاری دارد. افزایش عرضه نفت و چشم‌انداز نه‌چندان مثبت برای آن در کنار جنگ تجاری چین و آمریکا و همچنین سیاست افزایش نرخ بهره فدرال‌رزرو چشم‌انداز مثبتی را از کامودیتی‌ها ترسیم نمی‌کند. از سوی دیگر پیش‌بینی کاهش رشد اقتصاد عمده کشورهای جهان و مهم‌ترین آن چین و آمریکا از منظر منابع معتبری همچون بانک جهانی، ظن توقف رشد اقتصادی را ایجاد می‌کند.

نکته مهم در خصوص تاثیر نرخ ارز بر بازار بورس این است که با وجود افزایش مبلغ ریالی قیمت فروش در اثر رشد نرخ ارز و کارمزد دورزدن تحریم‌ها، افزایش بهای تمام‌شده مواد وارداتی اثر خود را طی سال آتی نشان خواهد داد و کاهش حاشیه سود بسیاری از شرکت‌ها را نسبت به سال جاری به دنبال خواهد داشت. در نتیجه بازار سهام در میان‌مدت و بلندمدت موانع جدی برای رشد خواهد داشت. در شرایطی که عدم اطمینان از اوضاع سیاسی و رکود تورمی در اقتصاد پیش‌بینی می‌شود، بهترین راهکار برای سرمایه‌گذاران محدود کردن ریسک سرمایه‌گذاری و متنوع‌سازی است. تاثیرپذیری صرف از یک دارایی در شرایطی که علاوه بر مولفه‌های کلان، ریسک تغییر پی‌درپی قوانین و مقررات نیز به راحتی بازده دارایی را متاثر می‌سازد، سیاست درستی برای سرمایه‌گذاری نخواهد بود. همچنین توجه به زمان‌بندی ورود به بازارها از اهمیت بالایی برخوردار است. چراکه روی آوردن به رفتار متهورانه و عدم شناخت فراز و فرودهای مقطعی، کاهش هرچه بیشتر ارزش سرمایه را به همراه خواهد داشت.