افزایش مهاجرت ناشی از فقر

معاون توسعه و مدیریت منابع سازمان نظام پرستاری با اشاره به مهم‌ترین مشکلات پرستاران، کمبود نیرو را معضلی بسیار جدی خواند و گفت: مهم‌ترین مشکل در پیک پنجم کرونا موضوع کمبود نیرو بود تا حدی که از برخی استان‌ها و شهرستان‌ها گزارش‌هایی به دستمان می‌رسید که ۲۵ بیمار را یک پرستار مدیریت می‌کند و این شرایط اصلاً خوب نیست. حمیدرضا عزیزی در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به معضل کمبود نیروی پرستاری در کشور، گفت: متاسفانه در حدود چهار سال گذشته وزارت بهداشت جذب نیروی مناسبی نداشته است و تنها در مقاطع کوتاه و تعداد کم جذب صورت گرفته است که در برابر میزان خروجی ناشی از بازنشستگی، استعلاجی‌ها، مهاجرت و... بسیار ناچیز بوده است. در حال حاضر تعداد پرستار نسبت به تخت بیمارستانی در کشور در بدترین حالت و حدود 8 /0 به ازای هر تخت است. این عدد در شهرهای محروم نظیر زاهدان و... به 5 /0 رسیده است که یک فاجعه خواهد بود. وی گفت: استاندارد موجودِ نسبت پرستار به تخت در برخی نقاط دنیا چهار پرستار به ازای یک تخت است. ما در پایین‌ترین حد استاندارد 5 /2 پرستار به ازای هر تخت را در نظر گرفتیم که حتی به این عدد هم نرسیدیم. وی افزود: اهمال‌کاری‌ای که مسوولان وزارت بهداشت داشتند سبب شد تا نسبت پرستار به تخت روزبه‌روز کمتر شود و متاسفانه موضوعی که اخیراً باعث گلایه پرستاران شد و نامه‌ای هم به همان دلیل برای معاونت درمان وزارت بهداشت ارسال کردند این بود که وزارت بهداشت به جای آنکه بیاید مشکل کمبود نیرو را اساسی و ریشه‌ای حل کند آمدند بخش‌نامه‌ای اعلام کردند و به‌کارگیری دانشجویان و گروه‌هایی مثل مامایی، اتاق عمل و... به جای پرستار را مشروعیت دادند که این از جهتی مخالف مسائل قانونی است و از جهتی دیگر درحالی می‌خواهند مشکل کمبود نیروی پرستاری را حل کنند که همکاران سایر بخش‌ها هم به مقدار نیاز نیست. او با بیان اینکه عدم جذب پرستار در سالیان گذشته آسیب زیادی به نظام سلامت وارد کرده است، اظهار کرد: یکی از مشکلات اصلی که در پیک پنجم کرونا با آن مواجه بودیم همین موضوع کمبود نیرو بود تا حدی که از برخی استان‌ها و شهرستان‌ها گزارش‌هایی به دستمان می‌رسید که ۲۵ بیمار را یک پرستار مدیریت می‌کند و این شرایط اصلاً خوب نیست. این موضوع به کلانشهرها هم رسیده است و در همین تهران در برخی بخش‌ها ۱۵ بیمار بد‌حال توسط یک پرستار رسیدگی می‌شدند و این فاجعه است. مسوولان سال گذشته قول‌هایی برای استخدام دادند که وزارت بهداشت در اوج بی‌تدبیری به‌رغم برگزاری آزمون آن هم در حالی که در شش یا هفت ماه اخیر بدترین شرایط جنگی با کرونا را داشتیم و رکوردهای ابتلا و مرگ‌و‌میر شکسته شد، حتی یک نفر را از آن تعداد به سیستم تزریق نکرده است. عزیزی با بیان اینکه پرستاری در کشورمان به سمت تخصصی شدن می‌رود، تصریح کرد: الان در مقطع کارشناسی ارشد گرایش مراقبت‌های ویژه را داریم که در بخش‌های ویژه ICU و CCU فعال می‌شوند. از طرفی برخی همکاران نیز به دلیل سابقه کار بالا و کسب مهارت در بخش ویژه کار می‌کنند اما اینکه یک پرستاری را که به تازگی فارغ‌التحصیل شده است در ICU کووید ۱۹ بگذاریم کار معقولی نیست. از این جهت نیاز است سیستم جذب و استخدام پرستاری تقویت شود که بتوانیم تعداد بیشتری به بخش‌های مراقبت ویژه تزریق کنیم. او با انتقاد از به‌کارگیری نیروهای شرکتی در قالب قرارداد ۸۹‌روزه، بیان کرد: هنوز در برخی استان‌ها در این شرایط بحرانی پرستاران را ۸۹ روز به کار دعوت می‌کنند و بعد که پیک فروکش کرد عذر آنها را می‌خواهند. این غیرحرفه‌ای‌ترین رفتار با پرستاران است.

قدرت تخریب ویرانگر مخدر «کمیکال»

کارشناس پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور گفت: قدرت تخریب‌کنندگی کمیکال چندبرابر دیگر مواد اعتیادآور است و متاسفانه بین نوجوانان شیوع بیشتری دارد بنابراین والدین باید نسبت به مهارت‌های پیشگیری از این نوع اعتیاد آگاه باشند. آزاده اولیایی در گفت‌وگو با ایرنا افزود: کمیکال ماده‌ای است که از همان ماری‌جوانا به دست می‌آید؛ کانابیس صنعتی یا ماری‌جوانای صنعتی نیز گفته می‌شود که به شکل‌های مختلف مانند دانه‌های قهوه‌ای یا به شکل اسپری است. همچنین کمیکال را با سایر مواد مخلوط یا به شکل سیگار مصرف می‌کنند. وی با هشدار نسبت به اینکه مصرف کمیکال بین نوجوانان بسیار شایع است به ویژه بین افراد کمتر از ۲۵ سال شیوع بیشتری دارد، تاکید کرد: کمیکال بسیار اعتیادآور است و در مواردی مشاهده شده است که حتی با یک‌بار مصرف هم فرد به خاطر پیامدهای روانی که این ماده برجا می‌گذارد، به آن وابستگی پیدا کرده است. کارشناس پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور گفت: درصد بالای تی. اچ. سی در ماده کمیکال موجب می‌شود که زمان ترک، چالش‌هایی بر سر راه فرد وجود داشته باشد. چون این افراد بعد از چند وقت مصرف، سریع متوجه می‌شوند که چه بلایی سر حافظه آنها آمده است، چقدر عملکردهای اجتماعی آنان تحت‌الشعاع قرار گرفته، اعتبار و اعتماد اجتماعی آنها از بین رفته است، بنابراین تصمیم به ترک می‌گیرند اما متاسفانه درمان و ترک راحتی ندارد. اولیایی در توضیح سختی‌های ترک اعتیاد به کمیکال افزود: سختی ترک به خاطر این است که این مقدار از مصرف تی. اچ. سی تخریب‌های بسیار شدیدی را برای افراد ایجاد کرده و در واقع روی شرایط جسمی و روانی آنها به‌طور همزمان تاثیر گذاشته است. افراد هنگام ترک کمیکال، توهم‌های شدید و تشنج و گریه‌های مکرر و افسردگی دارند به خاطر اینکه وسوسه‌های شدیدی همزمان با این علامت‌ها دارند. یعنی در دودلی و دوراهی قرار می‌گیرند که از یک‌سو به خاطر عوارض کمیکال می‌خواهند آن را ترک کنند و از سوی دیگر وسوسه و اجبار به مصرف در ذهنشان شکل می‌گیرد. وی خاطرنشان کرد: افراد دارای اعتیاد به کمیکال برای درمان این اعتیاد باید حتماً روان‌درمانی را آغاز کنند. شاید درمان جسمی آنها ۱۰ تا ۱۵ درصد و حداکثر ۲۰ درصد از درمان آنها را شامل می‌شود که مجموعه‌ای از داروهایی از سوی پزشک تجویز می‌شود اما درمان اصلی آنها روان‌درمانی و شرکت در جلسات روان‌درمانی است.

افزایش مهاجرت ناشی از فقر

براساس مطالعات انجام‌شده، طی سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۵، ۳۰۵ هزار نفر از استان تهران خارج و در همین بازه زمانی ۷۷۰ هزار مهاجر به تهران وارد شده‌اند که به گفته یک جمعیت‌شناس باتوجه به اینکه جمعیت کشور طی سال‌های گذشته افزایش یافته، بالطبع تعداد مهاجران به دلیل تورم، محدودیت افزایش زمین‌های کشاورزی و اشباع این بخش و بالا رفتن نرخ بیکاری، افزایش یافته و عمدتاً مهاجرت ناشی از فقر و فلاکت زیاد شده است. شهلا کاظمی‌پور در گفت‌وگو با ایسنا، حاشیه‌نشینی را پدیده‌ای ناشی از پیامدهای مهاجرت‌های روستا و شهر و مهاجرت از شهرهای کوچک به سمت شهرهای بزرگ می‌داند و می‌گوید: البته این نوع مهاجرت‌ها به دلیل عوامل دافعه مبدأ مانند بی‌سوادی، فقر، خشکسالی و... رخ می‌دهد که فرد به دلیل فقر روستایی، خشکسالی و بی‌سوادی، جامعه مبدأ را ترک کرده و به مقصد می‌آید؛ در جمعیت‌شناسی از اصطلاح «از چاله به چاه افتادن» استفاده می‌کنند، به این معنی که فرد دارای مشکلاتی است که به دلیل آن مشکلات به شهرهای بزرگ مهاجرت می‌کند و اگر فرد مهارت و تخصصی نداشته باشد بالطبع جذب مقصد هم نمی‌شود و به این گروه «حاشیه‌نشین» گفته می‌شود. وی با بیان اینکه عمدتاً حاشیه‌نشینی در ساختار حاشیه شهرها خود را نشان می‌دهد، اظهار می‌کند: البته حاشیه‌نشینی اجتماعی و فرهنگی هم وجود دارد اما در مهاجرت‌هایی که افراد به دلیل عوامل دافعه مبدأ، بی‌سوادی، فقر و عدم دارا بودن شغل، مبدأ را ترک می‌کنند و نمی‌توانند در مقصد هم شغلی بیابند، یا در صورت یافتن اشتغال، درآمد آنها کفاف زندگی آنها را نمی‌دهد و مسکن مناسبی ندارند بالطبع به مسکن‌های غیرمتعارف متوسل می‌شوند و به صورت حاشیه‌نشین زندگی می‌کنند. در سال ۹۰ تا ۹۵، ۳۰۵ هزار نفر هم از استان تهران خارج شده‌اند. تعداد خالص مهاجران استان تهران طی سال‌های فوق حدود ۲۵۰ هزار نفر است یعنی به طور متوسط سالی ۵۰ هزار نفر به جمعیت استان تهران از طریق مهاجرت اضافه شده است. تعداد مهاجران از استان‌های دیگر به شهرهایی مانند کرمانشاه، تبریز و بندرعباس کمتر است و بیشتر افراد حاشیه‌نشین در این شهرها مهاجران روستایی و شهرهای کوچک همان استان هستند. به گفته کاظمی‌پور، در استان لرستان میزان بیکاری زیاد است و به همین دلیل عده‌ای از جوانان به شهرهای بزرگ و کلانشهرها و عده‌ای دیگر به شهرهای همان استان مهاجرت می‌کنند و در آن استان نیز به طور صد درصد حاشیه‌نشینی وجود دارد. زمانی که در جامعه مدیریت وجود نداشته باشد و فرد نتواند در شهر مبدأ، زندگی خود را تامین کند ناگزیر است به شهر دیگری مهاجرت کند و در شهری دیگر، «از اینجا رانده و از آنجا مانده می‌شود»؛ حاشیه‌نشینی به این دلیل به عنوان آسیب اجتماعی تلقی می‌شود که شخص امکان امرار معاش، شغل و درآمد ندارد و از خود و زندگی‌اش می‌گذرد و در مسکن غیرمتعارفی زندگی می‌کند؛ زمانی که فرد نتواند معاش خود و خانواده‌اش را تامین کند، به رفتارهای غیرمتعارف مانند دزدی، قاچاق، زورگیری و... متوسل می‌شود و این موارد به عنوان آسیب اجتماعی تلقی می‌شود. کاظمی‌پور با اشاره به اینکه حاشیه‌نشینی به حاشیه‌نشینی اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی تقسیم می‌شود، معتقد است که حاشیه‌نشینی تنها در مسکن غیرمتعارف دیده نمی‌شود، بلکه فردی هم که در شهر و حتی بالای شهر زندگی می‌کند اما فرهنگ روابط همسایگی و هنجارهای اجتماعی را نمی‌داند هم حاشیه‌نشین است.

آموزش مجازی؛ افت کیفیت یاددهی و یادگیری

معاون وزیر آموزش و پرورش به تشریح دلایل بازگشایی حضوری مدارس به صورت تدریجی و استلزامات این بازگشایی پرداخت. حسینی با بیان اینکه مهر امسال از پیچیدگی‌های زیادی برخوردار است اظهار کرد: کرونا ۱۸ ماه تمامی ابعاد جامعه به‌ویژه نظام تعلیم و تربیت را تحت تاثیر قرار داده است و نظام تعلیم و تربیت در زیست‌بوم جدید با رویکرد پوشش حداکثری انواع شیوه‌های آموزشی را برای دانش‌‌آموزان پیاده‌سازی کرد. حسینی با تشریح چرایی بازگشت به مدرسه و آموزش‌های حضوری گفت: موضوع آموزش‌های حضوری به کیفیت آموزش و جریان یاددهی و یادگیری برمی‌گردد و در مطالعات انجام‌شده در کشور تنها ۳۵ درصد دانش‌آموزان حضور کافی در آموزش‌های مجازی داشته‌اند. وی افزود: بر اساس این مطالعات ۲۲ درصد دانش‌آموزان فقط حضور کمی در آموزش‌های مجازی داشته‌اند و ۳۳ درصد از دانش‌آموزان کمتر از پنج ساعت در این فضا حضور داشته‌اند. وی گفت: در مجموع ۲۴ درصد آموزش‌های مجازی از منظر دانش‌آموزان کیفیتی همانند حضوری داشته است، ۴۲ درصد آموزش‌ها قابل قبول ارزیابی شده است و ۲۳ درصد آموزش‌ها فاقد کیفیت ارزیابی شده است. وی ادامه داد: بر اساس این مطالعات آموزش‌های مجازی به افت کیفیت آموزش منجر شده است و از هر چهار دانش‌آموز سه دانش‌‌آموز به صورت کامل از آموزش‌های مجازی بهره نبرده‌اند و از این آموزش‌ها رضایت ندارند. حسینی تصریح کرد: آموزش‌های مجازی موجب افت کیفیت در جریان یاددهی و یادگیری شده است و این مساله موجب می‌شود بحث حضوری شدن به عنوان موضوعی جدی پیگیری شود. حسینی با بیان اینکه وضعیت آینده کرونا مبهم است و معلوم نیست چه وضعیتی در آینده داشته باشد، اظهار کرد: تمام پژوهش‌ها نشان می‌دهد بازگشایی مدارس در افزایش پاندمی کووید ۱۹ تاثیری نداشته است و از این‌رو استراتژی اصلی وزارت آموزش و پرورش نیز بازگشایی تدریجی مدارس است.

♦♦♦

میزان: رابعه جوانبخت کارشناس تصادفات پلیس راهور تهران بزرگ در خصوص تردد دوچرخه‌سواران در معابر اعلام کرد: تردد تمام دوچرخه‌سواران از داخل بزرگراه‌ها و تونل‌های شهر تهران ممنوع است.

ایرنا: معاون دفتر مدیریت پسماند سازمان حفاظت محیط زیست با تاکید بر اینکه ۳۲ میلیون تن پسماند صنعتی در سال در کشور داریم که هشت میلیون تن آن خیلی خطرناک و ویژه است و پسماندهای کشاورزی، پزشکی و سموم را باید به آن اضافه کرد، گفت: طی ۱۵ سال اخیر هیچ شرکت فناور یا استارت‌آپی در این زمینه ایده‌ای ارائه نکرده است در حالی که اولویت ما بر مدیریت پسماند به عنوان یکی از مهم‌ترین معضلات زیست‌محیطی متمرکز است.

ایلنا: علیرضا کمرئی، معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش‌وپرورش، از برنامه تدریجی وزارتخانه برای ارائه آموزش‌ها از آبان‌ماه خبر داد و گفت: فعالیت‌های آموزشی قطعاً از ابتدای مهرماه آغاز می‌شود و آموزش‌های حضوری نیز به‌تدریج از آبان‌ماه در مدارس کشور شروع خواهد شد.

ایلنا: محسنی‌اژه‌ای، رئیس قوه‌ قضائیه، در جلسه شورای عالی قوه قضائیه با اشاره به اقدامات اصلاحی بی‌سابقه در جهت ارتقای وضعیت زندان‌ها گفت: در دوره تحول، با رویکرد جدید جهادی به مساله زندان‌ها رسیدگی شد.

ایلنا: وزیر بهداشت گفت: تقریباً بخش عمده واکسیناسیون استادان انجام شده و واکسیناسیون دانشجویان نیز در کشور آغاز شده و هیچ محدودیتی در این زمینه نداریم. تمام مراکز ما، دانشجویان را واکسینه می‌کنند و دوز دوم آنها نیز یک ماه آینده قابل تزریق است و بازگشایی دانشگاه‌ها را در اواسط مهرماه خواهیم داشت.

مهر: وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: حکمرانی از طریق پلت‌فرم‌های خدمات‌رسان و شبکه‌های اجتماعی و اینکه چه چیزی را نصب کنیم یا نکنیم به حکمرانی مربوط می‌شود. گاهی اوقات غفلت کرده‌ایم و تصمیم‌های به‌موقع نگرفته‌ایم.

صداوسیما: سرپرست مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت کار اعلام کرد: از این پس، و بنابر بخش‌نامه‌ای جدید، غرامت دستمزد روزهای بارداری که با تاخیر پس از پایان مرخصی زایمان پرداخت می‌شد، در کوتاه‌ترین زمان و ماهانه پرداخت می‌شود.

مهر: غلامرضا منتظری، نماینده گرگان و آق‌قلا، گفت: قدیمی‌ترین دیوار تاریخی جهان بعد از دیوار چین در گرگان است که این بنا برای ثبت جهانی مهیا شده و باید تا مهرماه توسط وزارت میراث، گردشگری و صنایع‌دستی به یونسکو ارسال شود.

♦♦♦

شیوع طاعون نشخوارکنندگان کوچک

ایرنا نوشت: رئیس گروه بیماری‌های حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست گفت: در نتیجه پایش‌ها و رصد حیات وحش توسط ادارات کل حفاظت محیط زیست در شش ‌ماه نخست سال جاری، تلفات علفخواران وحشی مشکوک به بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک در حیات وحش تعدادی از استان‌های کشور گزارش و اطلاع‌رسانی به دامپزشکی جهت نمونه‌برداری انجام شد و در حیات وحش استان‌های اصفهان، چهارمحال‌وبختیاری، یزد، خراسان‌رضوی و فارس بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک شناسایی شده است. همچنین روند بیماری تلفات در حیات وحش  استان‌های مذکور متوقف و تاکنون تلفات جدیدی گزارش نشده است.

آمار غیررسمی «سقط‌های جنایی»

خبرگزاری فارس نوشت: رئیس سازمان پزشکی قانونی کشور گفت: در سال ۸۴ ماده‌واحده مصوب مجلس را داشتیم که درباره موارد و مصادیقی که باعث مرگ جنین و مادر است مرکز فقهی پزشکی قانونی و علمای حوزه علمیه قم به توافق رسیده‌اند، وی افزود: در سال ۹۹ از ۱۲ هزار درخواستی که داشتیم حدود ۱۰ هزار مورد مجوز سقط گرفتند. آنچه نگرانی ماست، مساله «سقط‌های جنایی» است که از سوی برخی مسوولان از ۱۵۰ هزار تا ۲۰۰، ۴۰۰ و حتی ۶۰۰ هزار تا اعلام می‌شود. سالانه بیش از یک‌سوم از پرونده‌های قضایی، که در سال ۹۸ نزدیک به دو میلیون پرونده را شامل می‌شود، در پزشکی قانونی گردش کار داشته است.

کرونا؛ افزایش ابتلا و مرگ زنان باردار

همشهری نوشت: رئیس مرکز بهداشت خوزستان اعلام کرد: ابتلای زنان باردار به کرونا سه برابر بیشتر از سال گذشته و فوت زنان باردار مبتلا به کرونا هم چند برابر بیشتر از مدت مشابه در سال گذشته شده است. رئیس اداره سلامت مادران وزارت بهداشت نیز گفت: از ابتدای شیوع پاندمی کرونا در کشور و تقریباً از مرداد 99 تا نیمه‌های شهریور، حدود 99 هزار مادر باردار به‌صورت سرپایی و بستری، مبتلا به کرونا شدند که از این تعداد حدود 44 هزار مورد مربوط به سال گذشته و 55 هزار مورد برای سال جاری تا نیمه شهریور است. به گفته نسرین چنگیزی، در پنج‌ ماه‌ونیم اخیر تعداد موارد نشانه‌دار و قطعی کووید 19 نسبت به هشت ماه سال گذشته (از مرداد تا پایان پاییز) هم بسیار بالا بوده است.

کمبود داروهای اعصاب و روان در داروخانه‌ها

شرق نوشت: «مریم جلالی» روان‌پزشک، در گفت‌وگویی معضل کمبود دارو و نایاب شدن داروهای اعصاب و روان را تایید می‌کند و تاکید دارد: «برای مسوولان تامین داروهای قلب، فشارخون و... بیشتر اهمیت دارد تا داروهای اعصاب و روان و همین بی‌توجهی باعث شده مردم هم به‌جای مراجعه به متخصصان اعصاب و روان، سراغ متخصصان داخلی بروند و درباره مشکلات روحی و روانی‌شان مشاوره یا دارو بخواهند. یا همین بی‌توجهی‌ها باعث شده همچنان درمان افسردگی، وسواس، استرس، نگرانی و حتی اسکیزوفرنی بسیار لوکس محسوب شود؛ این در حالی است که مشکلات اعصاب و روان، آمار طلاق، اعتیاد، آسیب‌های اجتماعی و... را افزایش داده و آمار مراجعه‌کنندگان بدحال از نظر روح و روانی نیز بسیار زیاد شده است.